Pressan - 02.09.1993, Qupperneq 4

V I Ð T A L
4 PRESSAN
Fimmtudagurinn 2. september 1993

Dómhús í
felum
„Nú erþað svo, að þegar byggt
er dómhús yfir Hœstarétt Is-
lands í höfuðstað landsins, á
ekki og má ekki tjalda til einn-
ar nœtur. Byggingin á að
standa um aldir og vera
þannig úrgarði gerð, bœði að
utan sem innan, að hún dragi
að sér athygli manna sakir
fegurðar, glœsileika og listfeng-
is — sannkölluð borgarprýði
skal hún vera... Þessum
markmiðum verður aldrei
náð með þessu smekklausa
staðarvali. Aföllum hugsan-
legum byggingarreitum í
Reykjavík var varla hœgt að
velja dómhúsinu lakari stað.“
Magnús Thoroddsen í Morg-
unblaðinu.
Garðar Halldórsson, húsa-
meistari ríkisins:
„Ég tel það ekki rétt sem
Magnús Thoroddsen heldur
fram. Ýmsir staðir í borginni
komu til greina undir nýtt
dómhús fyrir Hæstarétt og
voru allir hugsanlegir mögu-
leikar kannaðir. Að vandlega
athuguðu máli varð niður-
staðan þó sú að bílastæðið
íyrir aftan Landsbókasafnið
væri besta lausnin. Það er
óbein stefnumörkun hjá
hinu opinbera að sameina
æðstu stjórnsýslu landsins
sem næst miðbænum. Sem
einum af þremur meginþátt-
um stjómvalds var því lögð
áhersla á að finna Hæstarétti
stað í miðbæ Reykjavíkur.“
Ljótt
hús
„Það getur verið ■
verk að merkja hús l_
sklti á hús, efþað á aðgerast
afsmekkvísi. Glöggt dœmi um
þetta er Ijósaskilti, sem sett
hefur verið upp i ~
húsið tilþess að t
semi leikhússins í vetur.
Margir hafa haft orð á.
þessu við Vikverja ogallir
sammála um, að hér hafi illa
tekizt til. Það sé alls ekki við
hœfi að setja skilti afþessari
gerð á Borgarleikhúsið ogsé
tvímœlalaust til lýta. Fróðlegt
vœri að vita, hvortþetta hefur
verið gert með vitund og vilja
arkitekta hússins
Víkverji Morgunblaðsins.
Tómas Zoéga, fram-
kvæmdastjóri Leikfélags
Reykjavíkun
„Ég er mjög ósammála Vík-
veija um að illa hafi til tekist.
Hugmyndin að ljósaskiltinu
var okkar hjá leikfélaginu.
Arkitektar Borgarleikhússins
vom henni samþykkir ffá
upphafi og var staðsetning
skiltisins ákveðin af þeim, að
Tilgangs-
laus Tími
„Dagblöð félagshyggjufólks
hafa ekki áttsérstöku láni að
fagna hér. Þjóðviljinn lognað-
ist útafog nú er Tíminn að
fara sömu leið. Allirþekkja
Alþýðublaðið sem ekki ersvip-
ur hjá sjónfrá þvífyrir nokkr-
um áratugum. Og nú gcela
menn við enn eina tilraun á
þessum vettvangi. Það er
nauðsynfyrir lýðrœðislega
umrœðu íþjóðfélaginu, segja
aðstandendur nýs ófœdds
blaðs sem gefa áútaf almenn-
ingshlutafélagi. Flestum mun
fitmast nóg rýmifyrir hina
lýðrœðislegú umrœðu í blöð-
um og Ijósvakamiðlum. Grun
hef égumað nýr jjölmiðill á
félagslega vísu verði ekki sá
frelsisberi setn af er látið. “
Þorsteinn Guðmundsson f
DV.
Bjami Þór Óskarsson,
fengnu tilskildu leyfi frá
borgarskipulagi. Okkur
starfsmönnum Borgarleik-
ússins hefur þótt sárlega
vanta aðstöðu til að auglýsa
með áberandi hætti starfsemi
leikhússins. Því var ákveðið
að koma ljósaskilti fyrir uppi
á húsinu sem vekja myndi
athygli.“
stjórnarmaður í Mótvægi
hf.:
„f tilefhi ummæla Þorsteins
ætla ég ekki að fara neinum
orðum um lán dagblaða fé-
lagshyggjufólks, hvort það
ágæta fólk hefur einhvem
tíma átt dagblað eða hvaða
fólk fýllir þennan hóp
manna. Það er hins vegar
skoðun aðstandenda Mót-
vægis hf., útgáfufélags Tím-
ans, að öll lýðræðisleg um-
ræða sé af hinu góða. Á sama
hátt verði aldrei of miklu
rúmi varið til hennar. Að-
standendur Móthvægis hf.
telja að þörf sé fyrir vandað
og skemmtilegt dagblað, sem
fjallar með gagnrýnum hætti
um atburði líðandi stundar,
þar sem þess er vandlega
gætt að efnisval og efnistök
séu ekki lituð af hagsmunum
einstakra stjórnmálaflokka
eða annarra hagsmunahópa.
Verði Tíminn slíkt blað er ég
sannfærður um að vissulega
sé betur af stað farið en
Hildur Helgadóttir, hjúkrunarfræðingur ó Borgarspítalanum, er þeirrar skoðunar að húmor
sé nauðsynlegur í hjúkrun, enda geti hann létt óbærilegar aðstæður og tengt hjúkrunarfólk
og sjúklinga sterkari böndum. Hún segir engan vafa lefka ó því að gamansemi innan spít-
ala auðveídi fólki að takast ó við erfio veikindi og horfa bjartari augum ó framtíðina.
Er hjúkrun að snúast upp í
grín?
„Nei, það er nú orðum auk-
ið. Hins vegar hefur orðið
ákveðin hugarfarsbreyting
innan heilbrigðisstéttanna.
Hér áður fýrr áttu hjúkrunar-
konur að vera afskaplega
virðulegar og máttu ekki sýna
neinar tilfinningar, hvorki
gleði né sorg. Þetta hefúr sem
betur fer breyst og síðustu
misseri hafa erlend fagtímarit
fjallað æ meira um húmor í
hjúkrun og mikilvægi hans.“
Hvað varð til að vekja at-
hygli þína á málinu?
„Ég byrjaði að velta þessu
fyrir mér þegar ég var við
framhaldsnám í Kanada fyrir
fimm árum. Ég rakst á rann-
sókn um krabbameinsveika
unglinga, þar sem þeir voru
spurðir hvað það væri í fari
hjúkrunarfræðinga sem
reyndist þeim hjálplegast til að
efla vonina. Unglingarnir
voru á einu máli um að gam-
ansemi starfsfólksins hefði
hvað jákvæðust áhrif. Þetta
vakti áhuga minn og ég fór að
lesa mér til um gildi þess að
sýna jákvæðni og gamansemi
innan veggja sjúkrastofnana.
Síðan hef ég velt þessu máli
mikið fyrir mér og haldið
nokkra fyrirlestra. Þegar ég
hóf að sinna alnæmissjúkling-
um á Borgarspítalanum varð
mér sjálfri ljóst hve húmor
hefur mikla þýðingu. Alnæm-
issjúklingar eru upp til hópa
ungt fólk, sem hefúr gjarnan
meiri þörf fyrir að grínast, og
því var öllu sprelli hjúkrunar-
fólks ævinlega mjög vel tekið.“
Hvaða áhrif hefur gaman-
semi á sjúklinga?
„Húmor er hluti af mann-
legum samskiptum og spaug
hefur ótrúlega mikil og góð
áhrif. Með því að grínast við
sjúklinga sýnum við þeim
virðingu og gefum þeim kost
á að upplifa eðlileg samskipti.
Þannig líður sjúklingum bet-
ur, auk þess sem grín getur
brotið ísinn á milli þeirra og
hjúkrunarfólks. Rithöfúndur-
inn Norman Cousins fjallar í
frægri bók um annarskonar
jákvæð áhrif, þ.e. reynslu sína
af hlátri sem verkjalyfi, sem út
af fyrir sig sýnir hvað grín ger-
ir fólki gott. Cousins þessi lá
lengj á sjúkrahúsi illa haldinn
af gigtarsjúkdómi í hrygg.
Hann tók upp á því að leigja
sér grínmyndbönd og horfði á
þau á sjúkrastofunni. Síðan
lýsti hann því nákvæmlega í
bók sinni hvemig honum leið
eftir að hafa hlegið. Hlátur
getur ffamkallað efnið endor-
fin, sem veitir mikla slökun og
vellíðan. Cousins komst enda
að því að honum leið miklu
betur efúr að hafa fengið gott
hláturskast.“
Hvað kemurfólki helst í gott
skap?
„Þetta snýst ekki um það að
nota húmor markvisst í starfi,
muna til dæmis að segja alltaf
filabrandara eftir matinn eða
annað í þeim dúr. Aðalatriðið
er að hjúkrunarfólk geri sér
grein fyrir þýðingu gríns og
deili gieði með sjúklingum
sínum. Sérstakur húmor
skapast á spítölum eins og öll-
um öðrum vinnustöðum og
mikilvægt er að færa sprellið
af vaktherbergjum inn á
sjúkrastofur. Það er ástæðu-
laust fyrir starfsfólkið að frysta
brosið og setja upp alvarlegan
svip þegar sjúklinga er vitjað.
Reynslan hefur sýnt að veikt
fólk er oft mjög móttækilegt
fyrir gríni. Og það kann af-
skaplega vel að meta það þeg-
ar við klæðum súrefniskútana
í föt eða blásum upp gúmmí-
hanskana!“
Á húmorinn alltafvið?
„Auðvitað verður að sýna
smekkvísi, gefa gríninu aðeins
lausan tauminn við rétt tæki-
færi og gæta þess að fara ekki
yfir strikið. Ég hef þó einu
sinni lent í því að blygðast
var ég þó næstum komin ffarn
að hurð þegar ég áttaði mig á
að ég vissi ekki nafn mannsins
sem beið mín. Þetta fékk
óskaplega á mig, en á síðustu
stundu var komið til mín
boðum um að hann héti
Tryggvi. Ég skundaði til hans,
búin á taugum, og sagði
stundarhátt: „Komdu sæl, ég
heiti Tryggvi.“ Ég féjl saman af
hlátri en maðurinn var fljótur
að átta sig og svaraði skelli-
hlæjandi: „En gaman, þá er-
um við nafnar.“
Bergljót Friöriksdóttir
mín fyrir gamansemina. Að
loknu stúdentsprófi leysti ég
af deildarritara á Landakoti og
kom það því í minn hlut að
sækja nýja sjúklinga niður í
anddyri. Ég tók embættið
mjög hátíðlega og lagði nöfn
allra á minnið. Einhverju sinni
Snorri Þórisson
kredit
Ljúfur fagmaður — eða
þrjóskur og harður á sínu?
„Snorri er ákaflega vandvirkur og úrræðagóður
og endist lengi í því sem hann tekur sér fyrir hend-
ur. Hann hefur endalausa þolinmæði og úthald í
verk sem aliir aðrir gefast upp á að. Að auki er
Snorri mjög skemmtilegur maour og geðgóður,“
segir Jón Þór Hannesson, sem hefur unmð með
Snorra um árabil. „Snorri er góður félagi og ffábær
fagmaður. Það má heldur ekki gleyma því að hann
er afar skemmtilegur maður,“ segir Kristján Frið-
riksson auglýsingaleikstjóri, sem starfað hefúr að
mörgum verkefiium meo Snorra. „Samvinna okk-
ar hefur alltaf verið skemmtileg utan eitt skipti sem
okkur lenti saman og kallaði ég Snorra þá fífl og
hann rnig asna. Snom er alvöru kvikmyndagerðar-
maður og við þurfum varla að tala saman þegar við
vinnum að verki. Það sem hann hefur ffam yíir alla
aðra er næmi fyrir ljósi, sem er off lykillinn að góðri
mynd,“ segir Egill Eðvarðsson leikstjóri, vinur og
samstarfsmaður hans í rúma tvo áratugi. „Snom
er mjög hjálpsamur maður og það vefst ekkert fyrir
honum. Hann er mjög þýður í framkomu, sem
veldur því að öll samskipti við hann eru afar þægi-
leg,“ segir Metúsalem Þórisson, eldri bróðir
Snorra. „Hvað rninu starfi viðkemur hefur Snorri
góðan skilning á því hvemig á að vinna fagmann-
lega að áætlunum og skipulagningu," segir Hlynur
Óskarsson, fiamkvæmdastjóri Frost film og kvik-
myndaframleiðandi.
Snorri Þórisson er kvikmyndagerðarmaður og
hefur unnið að starfí sínu um langt árabll. Um
síðustu helgi hlaut hann norrænu Amanda-
verðlaunin fyrir stjórn kvikmyndatöku á mynd-
innl Svo á Jörðu sem á himni.
„Vegna úthaldsins sem hann hefur er hann
þijóskari en flestir og það er líklega það eina sem
út á hann er hægt að setja, segir Jón Þór Hannes-
son hjá Saga Film, samstarfemaður Snorra og vin-
ur til margra ára. „Hann getur verið mjög stífúr
og ákveðinn á sínu. Einnig getur hann verið fúfl-
harður í peningamálum, sem getur þó ef til vill
orðið honum til framdráttar nú þegar hann
vinnur að því að hasla sér völl á eigin spýtur,"
segir Kristján Friðriksson auglýsingaleikstjóri.
„Hann er með óguriega stórar hendur, en sam-
kvæmt bókinni eiga kvikmyndagerðarmenn alls
ekki að vera þannig útlits. Það er þó merkilegt
hvað hann er fíngcrður í allri vinnslu með þess-
um stóru krumlum og kann vel að fara með lins-
una,“ segir Egill Eðvarðsson leikstjóri, samstarfs-
maður og vinur Snorra. „Hann er fúlljarðbund-
inn fyrir minn smekk og það getur verið hvort-
tveggja kostur og galli,“ segir Metúsalem Þóris-
son, stóri bróðir Snorra. „Hann hefur oft verið
óþarflega nálægt mér við gerð kostnaðaráætlana
fyrir tilboð í verkefni og stundum mætti ætla að
hann hleraði skrifstofuna mína,“ segir Hlynur
Óskarsson, framkvæmdastjóri Frost film og kvik-
myndaframleiðandi.