Pressan - 02.09.1993, Blaðsíða 19

Pressan - 02.09.1993, Blaðsíða 19
Fimmtudagurinn 2. september 1993 UNDIR AHRIFUM Ctácken vvw Nýbónaðir upp úr jörðinni Brúökaupsmynd a la Sigríöur Bach- mann af Kristínu föröunarfræöingi og Dóra í Kók. Vafalaust hefur und- anfarinn veriö gæsa- og steggja- partí. Kvikmyndahús borgarinnar eru yfir- full ar bandarískum formúlumynd- um, e6a myndum sem eru útreikn- anlegar og enda vel. Og nú hefur bílabíóið bæst við í Holtagörðunum við góðar undirlektir ungu kynslóð- arinnar, sem var ekki nokkra ein- ustu stund að taka við sér. A fyrstu opnunarhelgi bílabíósins var eins og sportbílarnir hefðu sprottið ný- bónaðir upp úr jörðinni. Og alíir fróskildir tekið saman aftur. Ein þeirra kvikmynda sem sýndar eru um þessar mundir er talin líkleq til að koma ó miklu fóri meðal vngstu kynslóðarinnar oa er það Júragarðurinn. Sé tekið m'íð af fyrri reynslu er ekl^i langt í að hvert mannsbarn ó Islandi eignist risa- eðlu (vonandi þó ekki lifandi). Þó mó reikna með að körfuboltamynd- unum verði lagt og í staðinn muni menn seilast ertir sjaldgæfústu risa- eðlunum og bjóða í þær dógóðan penina í staðinn. En Bafman- oa skjaldbökudellan er líklega það ameríska menningarfyrirbæri sem er gengið sér til húoar í bili og leiða mó líkur að því NBA-dellan sé komin yfir það,versta. Það æðið gekk einmitt um Island svo um mun- aði síðastliðið sumar og nóði til breiðs aldurshóps; ungir sem aldn- ir, sem bolta qótu valdið, voru komnir út í körfubolta í tilheyrandi einkennisklæðnaði. Og konurnar sóust þar einnig. Mótust þó menn um hetjurnar Charles Barkley og Michael Jordan. Allir verða að eiga sínar hetjur. Þarna spilaði sjónvarpsefni ó Stöð 2 sfóra rullu, en útsendingar ó NBA- körfuboltanum voru orðnar jafn- heilagar og enski bollinn. Amer- ískara getur það ekki orðið. Að öllum líkindum fer þó hand- bolfinn aftur að taka við sér, enda styttist óðum í að heims- meistaramófið í handknattleik verði haldið hér ó landi. Við- skipti með handboltamyndir eru því fyrirsjóanleg. Þótt nandbolt- inn sé síður en svo amerískur er dellan sem huqsanjega skellur ó, þegar líður ao stórmótinu 1995, óneitanlega ættuð að vestan. Kúreki norðursins Falleg og sterk lí /*v Svo minnst sé ó fleiri amerískor dellur í seinni tíð hefur enginn verið talinn maður með mönnum ó Islandi nema hafa komist yfir Levi's-gallabuxur af vörutegundinni 501. Er almenn eign landsmanna ó einni tegund flíkur líklega ekki meiri. Er þar sennilega um heimsmet miðað við hörða- tölu að ræða. Fyrst var það unga fó kið sem klæddist eingöngu buxunum en nú mó einnig sjó marga ó miðjum aldri í Levi's 501. Fólk af öllum steerðum og gerð- um. Levi's-dellan er eitt dæmi um það sem hef- ur vakið athygli á okkur langt út fyrir land- steinana, reyndar svo mikla að verslunar- eigendur í Glasgow og öðrum sígildum verslunarborgum bíða með dojlaramerkin í augunum ertir þjóðflutningum íslendinga í verslunarleiðanqur til þess að hamstra Levi's og annan ratnað. Meðfram Levi's-buxunum kom svo kú- reka-, mótorhjóla- og indíónatiskan, eða kannski öllu heldur hin mexí- kóska. Allt meira og minna amerískt. Kóntrígoðið Hallbjöm Hjartarson, kúreki norðursins, er liklegast þó só hrein- ræktaðasti sem um getur. Hann er kúreki af guðs nóð. Og breytist litið þótt aðrir vinaar kunni að blósa um tískuheiminn. Brúðkaupin eru svo enn eitt fyrirbærið þar sem næringin hefur verið sótt vestur ó bóg- inn. Fyrir utan hvíta íburðarmikla kjóla og smókinga hefur allt tilstandið í kringum það eitt að kona og maður ætli hugsan- lega að eyða saman ævinni breysf tölu- vert. Hin umdeildu gæsa- og steggjopartí, sem hófust með saklausum hætti fyrir nokkrum órum, minna nú ó senur úr amer- ískum nörda-myndum, þar sem sannleikur- inn er gjarnan ýktur, eins og leyfilegt er í heimi kvikmyndanna. Þykir mörgum nóg um og er nú talið að menn séu loksins að lóta af uppótækjunum, enda hefði allt með soma óframhaldi líklega endað með því oð menn kæmust ekki í eigin brúðkaup. Súrmjólk í hódeginu og Cheerios ó kvöldin... Hamborgarinn á Islandi fer ekki i manngreinarálit. Þessa mynd var aö finna! landbúnaöarritinu Tímanum. Mest af vodka því og viskíi sem rennur ofon í landsmenn er amerískt og það er og meginhluti reyksins sem við drögum að okkur. Mestollt morg- unkornið sem við etum er einnig amerískt og þess mó geta að bæði Cheeri- os-hringirnir og Cocoa Puffs-'kúlurnar, sem flestir eiga ó heimili sínu og meira að segja hefur verið sunqið um i vinsælum dæguriaga- texta; Súr- mjólk í hódeg- inu og Cheeri- os ó kvöld- in..., fæst ekki í hvoða verslun sem er í nó: grannalöndum okkar. I menningarborginni Ox- ford hefur til að mynda aðeins ein verslun, sem mikla leit þurfti að gera að, upp ó þetta merka morgunkorn a,ð bjóða. Amerisk óhrif ó Islandi eru óneitanlega sterk, svo mjög að endalaust væri hægt að telja upp dæmi. Eitt til viðbótor: Rituð var grein i Lesbók Morgun- blaðsins fyrr ó þessu óri þar sem bbrgarskipulagið ó Islandi vor krufið og kom þor margt merkilegt fram. Reykjavikurborg ein- kennist af endalausum út- hverfum, líkt og i Ameriku. Slíkt hentar þó verr ó ís- landi þor sem hér er kalt og vindasomt en í Amer- íku jafnan heitt og stillt. Nær hefði verið að mynda almennilegan mið- baejarkjarna ó islandi. Hvort þetta er af hinu góðo eðo illa verður nver að dæma fyrir sig. Ameríska stefnan snýst meira og minna um góða markaðs- setningu, stundum misskilning og ekki síst hetjudýrkun, sem „þjóðernisvitsmuna- legum" þjóðum virð- ist tamt oð tileinka sér,_________________ Guörún Krlstjánsdóttlr Slagorð eins og fallegust og sterkust hafa hljómað nótt og með þeim hefur gjarnan verið ýtt undir þjóðernisvitundina sem er mjög sterk hér likt og i Bandaríkj- unum, þar sem hún er einna sterkust í heimi. Mikið hefur verið gert úr fegurðarsamkeppnum og þeirri glanshúð sem þeim fylgir. Það er alið upp í íslenskum stúlk- um að æðsta takmark lífsins sé að vinna fegurðarsamkeppni og fara svo utan og vinno fyrir sér sem fyrirsæta. Fyrirmyndir sam- tímans eru hin svokölfuðu súper- módel, sem búa flest í Ameríku, Ear sem mestan pening er að afa. Eru súperfyrirsæturnar oft nefndar Hollywoodstjömur nútím- ans. Kókið er enn eitt vörumerkið sem er til rrrarks um dólæti íslendinga ó því sem ameriskt er. Salan ó því hefur að vísu gengið mjög vel í mörg ór, en óstæðan fyrir ví að Lýður Friðjónsson, rrum framkvæmdastjóri Kók ó Islandi, var færður til Noregs var gífurleg söluoukninq ó kóki ó ís- landi i stjórnartíð nans. Átti að reyna að töfra fram sömu aukn- ingu í Noregi. Hvort frændþjóð vor er jafn ginnkeypt og ísíend- inqar er ekki vitað. Kentucky Fri- ecT Chicken sló i qegn ó íslandi um leið og só staður var opnað- ur og bíða menn nú óþreyjufullir eftir að MacDonald's Ijúki upp dyrunum. Hvort sem það er þekktu vörumerki að þakka eða atvinnuleysinu að kenna sóttu ótrúlega margir um að komast í starf ó hamborgarabúllunni þeg- ar þau voru auglýst fyrr i sumar. k' PRESSAN 19 Óheppni íþrótta- garpa Það er með ólíkindum hvað íslenskir íþróttamenn eru óheppnir, umhverfið er fjandsamlegt, reglurnar óréttlátar, andstæðingarnir erfiðir að ógleymdum öllum meiðslunum sem virðast vera sérgrein íslenskra íþróttamanna. Allir vita að Pétur Guðmundsson er fremsti kúluvarpari heimsins, hann er bara svo helvíti óheppinn. Á heimsmeistara- mótinu í Stuttgart fór hann til þess að taka við gullinu en lenti bara í því að missa kúl- una í hvert einasta skipti sem hann ætlaði að kasta henni. Óheppni hans er þó smá- vægileg við hliðina á Einari Vilhjálmssyni, sem árlega er valinn íþróttamaður ársins fyrir hvað hann hefði gert ef hann væri ekki svona óhepp- inn. Kastserían lagar sig ekki að líkamanum, munstrið á skónum er vitlaust, efnið á hlaupabrautinni of mjúkt eða of hart, útkastshornið ekki rétt, vindáttin óhagstæð og spjótin úr vitlausti efni. Meiðslasaga hans er allt of löng til að fara út í hana. Skíðagarpar okkar hafa lika verið einstaklega óheppnir. Hreggviður Jónsson, óheppnasti þingmaður í seinni tíð, gleymdi eitt sinn að koma með skíðin á stór- mót ytra og göngugarparnir báru lím í stað áburðar á skíðin, svo þeir hreyfðust varla og komu ekki í mark fyrr en snjóa leysti með vor- inu. A sama hátt lenda svig- garpar okkar off í erfiðleik- um og er þá jafhvel farið að taka niður hliðin þegar okkar menn eru ekki einu sinni komnir í mark! Sundið hefur alltaf verið erfið iþróttagrein og enn eru menn að vor- kenna stúlkunni sem lenti í að vera fánaberi lands og jjóðar á Ólympíuleikunum. Hún sagði bara eins og rétt var að hún væri of þreytt effir fánaburðinn til að geta staðið sig daginn effir í lauginni. Nú er mál að óhagstæðum ytri skilyrðum linni svo hetjur jjóðarinnar geti farið að sýna hvað í þeim býr.

x

Pressan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.