Heimilistíminn - 14.03.1974, Blaðsíða 21

verið til mikillar hjálpar, þá geta þau ekki
læknað mein, sem liggur djúpt.
t vissum tilfellum er nauðsynlegt, að
sjúklingurinn hljóti meðhöndlun sálfræð-
ings, að hann ræði vandamálin og reynt
sé að komast að þvi,hvar rótin liggur. Það
geta verið hlutir langt aftur úr fortiðinni
og eru röngu uppeldi að kenna, sem þarf
að breyta. Stundum nægir að breyta þvi i
umhverfinu, sem veldur streitunni, eða
láta hinn streitta skipta um umhverfi. Til
dæmis að fá starfsmanni aðra vinnu, sem
honum likar betur og er hæfari til.
Hreyfingar lina spennu
Aður var minnzt á forfeður okkar, sem
bjuggu sig ýmist undir bardaga eða flótta,
þegar þeir mættu kröfum. Fólk nú-
timans getur i fæstum tilfellum, ef þá
nokkrum, leyst vandamál sin með vöðva-
aflinu. En sálræna spennu er hægt að lina
með þvi að gera eitthvað. Það er þá sann-
leikskorn i gömlu sögunni um konuna,
sem gerði allt hvað hún gat til að gera
karl sinn reiðan, til að hann berði teppin
af meiri krafti. Að bæta likamann með
„trimmmi” eða sliku er gott til að vinna
gegn streituverkunum. Það er enn einn
hlutur, sem réttlætir likamsæfingar.
Að geta tekið mótlæti
Sumt fólk þolir meira en annað. Það,
sem veldur einum alvarlegri streitu, get-
ur verið öðrum eins og freisting eða bara
grin. Hæfileikinn til að komast gegnum
streitu mótast þegar i barnæsku. Við get-
um kennt bornum okkar að verða sjálf-
stæðari með þvi að byggja upp hæfileika
þeirra til að taka mótlæti hversdagsleik-
ans. Ef við látum alltaf undan óskum
barnanna, eða iikt og vefjum þau bómull
til varnar mótlæti, gerum við þeim
bjarnargreiða.
Mikilvægt er að þekkja sjálfan sig og
mótstöðuafl sitt. Fólk á ekki að reyna að
vera það.sem það er ekki. Viti maður með
sjálfum sér, að maður þoli ekki vissa
hluti, á að reyna að komast hjá þvi að
lenda i aðstöðu, sem býður upp á þá. Þetta
er alls ekki það sama og að leyfa sér að
leggjast i leti og erfiða aldrei.
Þægileg streita
t hugtakinu streita felst ekki endilega,
að það sé alltaf eitthvað óþægilegt eða,
skaðlegt. Likaminn getur auðveldlega
þolað visst álag — það virkar þá örvandi
og eykur afköstin.
tþróttamaður neyðist til dæmis lil að
æfa sig til að geta gert vissa hluti. Hið
sama gildir um blaðamann eða sölumann
og að visu menn i næstum hvaða starfi
sem er. Þannig erfiði getur verið jákvætt
og örvandi. Vitum við ekki lika, að stund-
um þurfum við beinlinis á að halda ein-
hverjum timatakmörkunum til að vinna
verk. Annars verður það bara ekki gert?
■