Morgunblaðið - 27.09.2004, Page 1

STOFNAÐ 1913 263. TBL. 92. ÁRG. MÁNUDAGUR 27. SEPTEMBER 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Sumar hjá
Paul Smith
Hann er þekktur fyrir sígild
snið og litrík munstur | 27
Fasteignablaðið | Íbúðalán bankanna
Ókeypis kransagerðarefni

Á rölti með augun opin
Samskonar íbúðir — Ólíkur stíll Íþróttir |
Norðurlandameistarar
Ævintýri HK á enda
Ólafur horfir til Noregs
Fasteignir og Íþróttir í dag
COLIN Powell, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, viðurkenndi í gær að
uppreisnaröflin í Írak sæktu í sig
veðrið og erfitt gæti reynst að skipu-
leggja kosningar í öllu landinu í jan-
úar.
Powell sagði þó í sjónvarpsviðtali
að hann teldi enn að hægt yrði að
halda kosningar í öllu landinu í jan-
úar eins og stefnt væri að.
„Jú, þetta er að versna og ástæðan
er að þeir eru staðráðnir í því að
trufla kosningarnar,“ sagði Powell
um uppreisnarmennina. „Vegna
þess að uppreisnaröflin sækja í sig
veðrið þurfum við að herða aðgerðir
okkar til að sigrast á þeim.“
Yfirlýsingar bandarískra embætt-
ismanna um hvort allir Írakar geti
tekið þátt í kosningunum í janúar
eru mjög misvísandi. Donald Rums-
feld varnarmálaráðherra sagði á
dögunum að ef til vill þyrfti að fresta
kosningunum á nokkrum svæðum
vegna átaka.
Richard Armitage aðstoðarutan-
ríkisráðherra sagði hins vegar á
fundi með bandarískri þingnefnd á
föstudag að halda þyrfti kosningar í
öllu landinu. Þegar hann var spurður
eftir fundinn hvort til greina kæmi
að fresta kosningum á svæðum þar
sem átök hafa geisað svaraði hann:
„Nei. Ekki núna. Ekki svo ég viti.“
Powell segir ástandið
í Írak fara versnandi
Viðurkennir að erfitt verði að
halda kosningar í öllu landinu
Reuters
Colin Powell utanríkisráðherra í
viðtali við Fox News í gær.
Washington. AFP, AP.
BRÓÐIR breska verkfræðingsins
Kenneths Bigleys, sem mannræn-
ingjar halda í gíslingu í Írak, kvaðst
í gærkvöldi hafa fengið upplýs-
ingar um að hann væri enn á lífi.
„Hjálpið mér að halda honum á
lífi,“ sagði Paul Bigley, bróðir gísls-
ins, við hóp þingmanna á flokks-
þingi breska Verkamannaflokksins
í Brighton.
Hann gagnrýndi einnig þá af-
stöðu Tonys Blairs, forsætisráð-
herra Bretlands, að ekki kæmi til
mála að semja við mannræn-
ingjana. „Þögn Blairs síðustu tíu
daga er koss dauðans fyrir bróður
minn.“
Bróðir Bigleys
segir hann á lífi
Brighton. AFP.
FLÓRÍDABÚI í bátahöfn í Titusville í Flórída eftir að fellibylurinn Jeanne
gekk þar yfir í gær. Óveðrið olli tjóni víða á suðausturströnd Flórída, þök
fuku af húsum, tré rifnuðu upp með rótum og rafmagnsstaurar brotnuðu.
Milljónir manna voru án rafmagns og búist var við að sumstaðar yrði raf-
magnslaust í nokkrar vikur.
Víða urðu einnig flóð vegna úrhellis. Vindhraðinn var um það bil 54 m/s,
en á Íslandi telst það fárviðri þegar vindhraðinn fer yfir tæpa 33 metra á
sekúndu. Að minnsta kosti þrír létu lífið af völdum fellibylsins, en ekki var
vitað um afdrif fólks sem varð ekki við tilmælum um að forða sér af hættu-
svæðunum. Var þetta fjórði fellibylurinn í Flórída á sex vikum.
Milljónir manna án
rafmagns í Flórída
AP
INDVERSK yfirvöld segja að
kjörstaður í afskekktu þorpi
nálægt Tíbet verði opinn í níu
klukkustundir þótt aðeins einn
íbúanna sé á kjörskrá.
Manjulikh Chakma, 26 ára
kona, er eini skráði kjósandinn
í þorpinu Miao í indverska rík-
inu Arunachal Pradesh þar sem
þingkosningar verða haldnar 7.
október. Í þorpinu búa 150 fjöl-
skyldur.
Kjörstjórn ríkisins sagði að
samkvæmt lögum ættu allir
kjörstaðirnir að vera fullmann-
aðir og þess vegna þyrfti hún að
senda fjórtán starfsmenn til
þorpsins. Þeir þurfa að ganga í
sex klukkustundir í gegnum
frumskóg til að komast þangað
– jafnvel þótt Chakma ákveði
að mæta ekki á kjörstað.
„Kjörfundurinn hefst klukk-
an sjö um morguninn og starfs-
mennirnir verða á staðnum til
klukkan fjögur eftir hádegi
þegar kjörfundinum lýkur,“
sagði kjörstjórnin.
Kjörstaður
fyrir einn
kjósanda
Guwahati. AFP.
KJÓSENDUR í Sviss – þar sem út-
lendingar eru um fimmtungur íbú-
anna – höfnuðu tillögu um að slaka á
ströngum reglum um veitingu rík-
isborgararéttar í þjóðaratkvæða-
greiðslu í gær.
Tæp 57% þeirra sem greiddu at-
kvæði höfnuðu tillögu stjórnarinnar
um að þriðja kynslóð útlendinga í
landinu, þ.e. barnabörn innflytjenda,
fengi ríkisborgararétt sjálfkrafa.
Þessi niðurstaða kom á óvart þar
sem búist var við að tillagan yrði
samþykkt með miklum mun.
Tæp 52% höfnuðu tillögu um að
auðvelda börnum innflytjenda, sem
fæðast í Sviss, að fá ríkisborgararétt.
Þurfa að bíða í 12 ár
Um 20% 7,2 milljóna íbúa landsins
eru af erlendu bergi brotin, flest frá
Ítalíu og löndum á Balkanskaga.
Útlendingar þurfa að bíða í að
minnsta kosti tólf ár áður en þeir
geta sótt um ríkisborgararétt. Marg-
ir þeirra hafa kosið að sækja ekki um
vegna þess hversu flókið það er.
Meðal annars eru heimili umsækj-
enda skoðuð til að ganga úr skugga
um hvort þeir fullnægi kröfum um
hreinlæti.
Tillögur ríkisstjórnarinnar nutu
mikils stuðnings í frönskumælandi
kantónum Sviss en flestir þýsku-
mælandi Svisslendingar voru and-
vígir þeim.
Fá ekki
sjálfkrafa
ríkisfang
Genf. AP.
Ströngum reglum
haldið í Sviss
Um niðurstöðuna segir í skýrsl-
unni: „Milli áranna 2001 og 2003 hef-
ur útstreymi á íbúa aukist um 5% en
yfir tímabilið 1996 til 2003 hefur út-
streymið á íbúa aukist um 21,4% en
30,8% milli áranna 1990 og 2003.
Þessa miklu aukningu má helst rekja
til vaxandi ökutækjaeignar enda eru
um 94% útstreymis [koltvísýrings] í
Reykjavík vegna brennslu jarðefna-
eldsneytis árið 2003. Mesta aukning-
in hefur verið í díselnotkun.“
„Ljóst er að aukin mengun stafar
einkum af vaxandi bílaumferð í borg-
inni. Ástæða er til að hafa áhyggjur
af áhrifum þessa á lífsgæði borgar-
búa hvað varðar umhverfi og heilsu.
Ef svo fer fram sem horfir mun þró-
un útstreymis gróðurhúsaloftteg-
unda í Reykjavík verða langtum
meiri en markmið Kyoto-bókunar-
innar gera ráð fyrir,“ segir ennfrem-
ur í bókuninni. Er í því sambandi
minnt á að í Staðardagskrá 21 fyrir
Reykjavík hafi borgin einsett sér að
leggja sitt af mörkum til að Ísland
geti uppfyllt Rammasamning Sam-
einuðu þjóðanna um loftslagsbreyt-
ingar, en Kyoto-bókunin heyrir und-
ir þann rammasamning.
Unnið að ítarlegri úttekt
Hjalti segir að á næstu dögum
verði farið í mun ítarlegri úttekt.
Vonast sé til að þær niðurstöður
verði tilbúnar eftir um það bil tvær
vikur. „Ef ítarlegri úttekt staðfestir
þessa frumniðurstöðu er ljóst að það
verður að skoða þessi mál í heild
sinni og leggja fram áætlanir um það
hvernig draga megi úr þessari aukn-
ingu.“ Til dæmis megi draga úr út-
streymi með fræðslu og aukinni
notkun almenningssamgangna.
Vaxandi umferð
ógnar lífsgæðum
ÚTSTREYMI koltvísýrings á hvern íbúa í Reykjavík hefur aukist um 5% frá
árinu 2001 til 2003. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Umhverfis- og heilbrigð-
isstofu Reykjavíkurborgar, sem unnin var af Hjalta J. Guðmundssyni, land-
fræðingi og framkvæmdastjóra Staðardagskrár 21. Hann segir í samtali við
Morgunblaðið að þessi niðurstaða sé reiknuð út frá meðalakstri ökutækja í
Reykjavík og meðaleldsneytiseyðslu. Hann segir niðurstöðuna vera „gróft
meðaltal af þessum þáttum“. Um frumniðurstöðu sé m.ö.o. að ræða.
Milli áranna 2001 og 2003 hefur út-
streymi á íbúa í Reykjavík aukist um 5%
Ný skýrsla um útstreymi koltvísýrings
KOLTVÍSÝRINGUR (CO2) er efni
sem kallast gróðurhúsalofttegund,
útskýrir Hjalti J. Guðmundsson
landfræðingur. „Koltvísýringur er
ekki beint loftmengandi efni, eins
og t.d. svifryk, heldur er þetta efni
sem veldur þessum svokölluðu
gróðurhúsaáhrifum, sem til lengri
tíma litið eru talin geta valdið veð-
urfarsbreytingum,“ segir hann.
Ekki bein
loftmengun