Eintak - 03.03.1994, Blaðsíða 15

Ertu fylgjandi frjáls-
um innflutningi á
landbúnaðarvöru?
Mun frjáls innl
ingur landbún
vöru bæta kjc
neytenda?

Er íslensk landbún-
aðarvara almennt
betri að gæðum og
bragðbetri en
erlend?
vinnsluiðnaðar ýmiss konar. En því
rniður gerir ákaflega stór hluti
Reykvíkinga sér ekki grein fyrir
mikilvægi landbúnaðarins.
Mér finnst mismunurinn á svör-
unr fólks við spurningunni um
hvort innflutningur leiði af sér
kjarabætur og svo afstöðunni til
þess hvort gera eigi hann frjálsan
Egill Jónsson
ALÞINGISMAÐUR.
„Ég hefgaman afþvíað niður-
stöðurnar sýni að fólk tekur ís-
lenskan landbúnað og íslenska
matvöru fram yfir þann valkost
að geta keypt ódýrari matvæli
annars staðar frá. “
sýna að fólk telji réttlætanlegt að
sporna við innflutningi landbúnað-
arvara. Ég tel raunar að mikill
meirihluti þjóðarinnar sé á móti
frjálsum innflutningi. Sumir telja
mesta ávinninginn vera af því að
geta keypt ódýrari matvæli en aðrir
átta sig á samspili innflutnings og
atvinnuleysis. Það er lítil kjarabót
fólgin í því að fá ódýrari matvæli í
skiptum fyrir það að missa vinnuna
og þurfa að kaupa þau fyrir at-
vinnuleysisbæturnar.
Þetta er flókið mál en fleiri og
fleiri skynja að innflutningur á
landbúnaðarvörum er samkeppn-
ismál og snýst um viðskiptahætti.
Flestar þjóðir kappkosta að frarn-
leiða nóg fyrir sig sjálfar og niður-
greiða svo útflutninginn. Þetta er
svipað alls staðar.“
Egill Jónsson þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins og formaður land-
búnaðarnefndar Alþingis er
ánægður með niðurstöður skoð-
anakönnunarinnar.
„Mér fmnst þær vera vísbending
um að Reykvíkingar vilji borða ís-
lenskar matvörur og sýna jákvætt
viðhorf í garð íslenskra bænda,
enda hef ég alltaf fundið mikla já-
kvæðni í Reykjavík í garð lands-
byggðarinnar. Eg fief heldur aldrei
verið sáttur við að neytendum og
bændum sé stillt upp sem andstæð-
ingum eins og borið hefur á í um-
ræðunni.
Ég hef gaman af því að niður-
stöðurnar sýni að fólk tekur ís-
lenskan landbúnað og íslenska
SlGMAR B. HAUKSSON.
„Ég held að alvöru bændur séu
ekki smeykir við samkeppni
vegna innflutnings. En það er
ekki fyrr en Evrópusambandið
hættir niðurgreiðslum að eðli-
legt umhverfi getur skapast fyrir
slíka samkeppni. “
matvöru fram yfir þann valkost að
geta keypt ódýrari matvæli annars
staðar frá.
Ég geng hins vegar út frá því að
þessi alþjóðlegu viðhorf um frjáls-
ari viðskiptahætti séu að sækja á,
enda er það grundvallaratriði að
við fylgjum þeirri þróun og séum
ekki í sífelldum slagsmálum við
kerfið.“
Egill bendir á að þótt hann telji
að allflestir þingmenn séu á rnóti
frjálsum innflutningi þá hafi al-
þjóðlegir samningar sem kveði á
um aukið viðskiptafrelsi, meðal
annars með landbúnaðarvörur,
notið víðtæks stuðnings. „EES-
samningarnir fengu góðan stuðn-
ing á Alþingi og einn þeirra sem
studdi þá var sá sem þú ert að tala
við og er stundum kallaður fram-
sóknarmaður."
„Verðlagið er kannski
ekki svo galið þrátt
fyrir allt‘^
Sigmar B. Hauksson telur að
sjónarmið bænda hafi fengið auk-
inn hljómgrunn á síðustu mánuð-
um.
„Ég held að skoðanir bænda hafi
náð meira fram í þéttbýlinu,
kannski vegna umdeildra mynda
um þá í Sjónvarpinu. Fólki finnst
óeðlilegt að flytja inn ríflega niður-
greiddar landbúnaðarvörur frá
Evrópu en við geturn samt ekki eitt
ríkja reist haftamúra gegn innflutn-
ingi. Brátt stöndum við einir gang-
vart Evrópu og getum engu hótað,
verðum raunar að treysta á misk-
PÉTUR PÉTURSSON KAUP-
MAÐUR í KJÖTBÚRI PÉTURS.
„Frjáls innflutningur kæmi land-
búnaðinum í veruleg vandræði
til að byrja með en Islendingar
eru það skynsamir að þeir
myndu fljótt átta sig á gæða-
muninum. “
unnsemi og góðvild annarra þjóða.
Það er þó eðlilegt að íslenskum
bæTidum sé gefinn nokkurra ára
aðlögunartími.
Ég held að alvöru bændur séu
ekki smeykir við samkeppni vegna
innflutnings. En það er ekki fýrr en
Evrópusambandið hættir niður-
greiðslum að eðlilegt umhverfi get-
ur skapast fyrir slíka samkeppni.
Sigmar hefur ekki áhyggjur af
gæðum íslenskrar landbúnaðar-
vöru frernur en 85,4% Reykvíkinga.
„Hér eru betri meðalgæði þannig
að verðlagið er kannski ekki svo
galið þrátt fyrir allt. Það sem vantar
er fjölbreytni. Enn hefur íslenskum
bændum ekki tekist að framleiða
ætar endur, svo dæmi sé tekið, og
því væri ekki úr vegi að leyfa inn-
flutning á þeim. Sama gildir um
fleiri vörur sem eru fáséðar hér.“
Sigmar tekur undir með Hauki
Hjaltasyni að ntöguleikar séu á út-
flutningi landbúnaðarvara. „Menn
eru alltaf í leit að nýjurn fæðuteg-
undum. Vandamálið er að hvergi í
heiminum er vitað að við erum
matvælaframleiðendur þótt rekja
megi 80% þjóðartekna til hennar.
Þetta hefur gleymst í landkynning-
unni.“
Pétur Pétursson kaupmaður í
Kjötbúri Péturs hefur einnig trölla-
trú á gæðum framleiðslu íslenskra
bænda.
„Frjáls innflutningur kærni land-
búnaðinum í veruleg vandræði til
að byrja með en íslendingar eru
það skynsamir að þeir myndu fljótt
SlGURÐUR HALL
MATREIÐSLUMEISTARI.
„Ég vildi til dæmis geta borðað
fasana, akurhænur og almenni-
legar endur. “
Rúnar Marvinsson
MATARGERÐARMAÐUR.
„Ég er fylgjandi því að leggja
áherslu á það sem íslenskt er
en ég get hins vegar alveg unnt
öðrum þess að flytja inn krókó-
dílakjöt eða aðrar matvörur. “
átta sig á gæðamuninum. Við eig-
um í flestum tilfellum betri kjöt-
vörur en aðrar þjóðir og það sem er
ódýrast er ekki endilega best. Þú
getur til dæmis keypt danskan
hamborgarhrygg sem hefur verið
pumpaður upp um 40% með
saltpækli.
Ég er því ekki endilega hlynntur
frjálsum innflutningi á landbúnað-
arvörum. En þó finnst mér að leyfa
eigi að flytja inn kjöt með verndun-
arsjónarmið í huga og eins iand-
búnaðarvörur sem eru ekki til hér
eða í takmörkuðum mæli, eins og
ýmiss konar villibráð.
Pétur vakti athygli fyrir jólin þeg-
ar hann sótti um leyfi til að flytja
inn rjúpur á veisluborð lands-
manna en því var hafnað.
„Ég taldi að það gæti minnkað
ásóknina í rjúpuna og því hefði
ekki þurft að friða hana. Sport-
veiðimenn hefðu áfram getað
stundað sínar veiðar en atvinnu-
mennskan hefði lagst af.“
Hættuleg skoðun að
nalda þvi fram að ís-
lenska lambakjötið sé
það besta í heimi“
Það eru þó ekki allir fagmenn
sammála helftinni af Reykvíking-
urn urn gæði íslenskra landbúnað-
Sigurður Hall matreiðslumeist-
ari segir til dæmis að íslenskar
landbúnaðarvörur séu yfirleitt
mjög góðar en lambakjötið ekki
það besta, eins og sífellt sé hamrað
á. „Það er allt of feitt og því er það
hættuleg skoðun að halda því frarn
að íslenska lambakjötið sé það
besta í heimi. í Skotlandi og Noregi
er fé á fjalli eins og hér og það sama
á við í Píreneafjöllum í Frakklandi
en þaðan kemur besta kjötið. Þess
vegna þarf að leggja áherslu á að
vanda vinnsluna við kjötið miklu
betur.
Mér fmnst sjálfsagt að flytja inn
landbúnaðarvörur á meðan það
kemur ekki á óréttlátan hátt niður á
bændum. Ég vildi til dæmis geta
borðað fasana, akurhænur og al-
mennilegar endur. Ég vil vernda ís-
lenskan landbúnað en íslenska
bændur vantar aðhald markaðar-
ins. Það sýndi sig um daginn að
þeir gátu allt í einu lækkað verulega
verð á svína- og nautakjöti.“
Rúnar Marvinsson matargerð-
armaður er heldur ekki alveg sam-
mála gæðamati hins almenna borg-
ara.
)vÆtli það sé ekki vegna þess að
fólk þekkir ekki hitt,“ segir hann
um þá niðurstöðu að 85,4% telja ís-
lenskar landbúnaðarvörur almennt
betri að gæðum og betri á bragðið
en erlendar. „Gæðin eru sambæri-
leg en mér finnst þær ekkert betri.“
Rúnar segir að bann við inn-
flutningi á landbúnaðarvörum
skipti hann engu máli á meðan
þúsundum tonna af allra handa
fisktegundum sé hent. „Ég er fylgj-
andi því að leggja áherslu á það sem
íslenskt er en ég get hins vegar alveg
unnt öðrurn þess að flytja inn
krókódílakjöt eða aðra matvöru."©
FIMMTÚDAGUR 3. MARS 1994
15