Eintak - 03.03.1994, Blaðsíða 23

Hverfið mitt...
sleit. Seinna óku okkur þeir Vil-
bergssynir, Jói, Gummi, Villi og
Siggi á Gagarín, grænum Vípon, í
sama tilgangi. Frá því snemma í
nóvember stóð smíðin yfir og
þegar konr fram í desember og
kösturinn stækkaði skiptum
við liði og vöktuðum allar næt-
ur. Mömmurnar úr hverfinu
komu þá gjarnan með heitt
kakó og pönsiur handa okkur.
Um áramótin sjálf var svo stór-
hátiðin, blysför og stolist á
kenderí. Heinr á svalirnar á
númer eitt komu svo ná-
grannarnir og vinir og hélst sá
siður alla tíð meðan pabbi og
mamma bjuggu þar.
Þegar voraði og útþráin
jókst hófust stríðsleikirnir.
Roj Roggers og Hefgön
Viltravel ásamt Lon Reinjer
voru á hátindi síns ferils, þó
var ég sjálfur hriíhastur af
David Krokket og tók
traustataki billiardkjuða
frá pabba, sem ég notaði
sem riffil. David Krokket
notaði bara framhlaðn-
ing og passaði ég vel upp
á að hlaða kyrfilega eftir
hvert skot. Þetta var taf-
kúptur og á nokkrum stöðum var
hann brotinn þannig að sást inn í
myrkur og hlýju. Á vetrarkvöldum
var það djarfur leikur að labba á
stokknum og eiga það á hættu að
mæta einum eða fleiri ljótum og
tröllauknum villiköttum sem
bjuggu í honum. Munnar mann-
gerðu kattahellnanna sáust oft
löngu áður en komið var að þeim
vegna heitrar gufunnar sem steig
upp. Geðshræringin magnaðist
þegar nálgaðist gufustrókinn og
náði hámarki þegar stíga þurfti í
gegnum gufuna yfir opið og horfa í
glyrnurnar á villidýrinu. Toppur-
inn var ef kettirnir settu á sig
kryppu og hvæstu djöfullega.
Borgin keypti Bústaði þegar
byggðin fór að þrengja að og bónd-
inn fékk í staðinn íbúð í blokk. Þar
sem bærinn hafði staðið var opnuð
sjoppan Ingaskýli í skúr serh var
mikill menningarauki fýrir okkur
krakkana, enda var þetta eina
sjoppan í Fossvoginum þar til
verslunarmiðstöðin Grímsbær var
reist. Linda í sjoppunni var og er
ofsa hress en hún tók við sjoppunni
af föður sínum. Strætó hefur alltaf
stoppað þarna eftir að hann byrjaði
að keyra Bústaðaveginn, á sama
stað og mjólburbíllinn áði áður.
Lífið breyttist með aukinni byggð
og sveitin vék fyrir sollinum.
Fyrsta kærastan mín (með
brjóst) átti heima í hinum enda
Fossvogarins þannnig að þegar ég
nálgaðist löndin sem byrja á B fór
um mig skjálfti. Þangað var farið í
partí með kók og saltstangir, aðal-
vangalögin voru Yak-etty-yak með
Magnúsi og Jóhanni og Angie
með Stones. Ég man ennþá líkams-
lyktina af kærustunni og eftir
nokkra dansa voru ljósin slökkt og
allir í sleik. Á mánudögum var
helmingurinn af skólanum í rúllu-
kragapeysum. Mín fyrsta
kynlífsreynsla var
svo þremur árum
seinna í Fossvoginum
eftir árshátíð ífíéttó.
Strákarnir með
smokka og stelp-
urnar tyggjó
Svo kom Bobby Fischer og bjó í
DAS-húsinu sem var næsta hús við
okkar. Eina nóttina gat ég ekki sof-
ið og sat við herbergisgluggann
minn og horfði út. Ég heyrði hurð
skellt og Fischer kom arkandi út á
íslenskum leistum. Ég velti fyrir
mér að fara og tala við hann en
hætti við þegar ég sá hvað hann var
í þungum þönkum. Stuttu seinna
kom Sæmi rokk út og þótti nóg
komið af útiveru á leistunum hjá
verðandi heimsmeistara i skák.
Daginn eftir bauð pabbi mér og
bróður mínum á einvígisskák
þeirra Fischers og Borisar Spas-
sky í Laugardalshöllinni. En Fi-
scher mætti ekki og gaf skákina.
Kannski honum hafi orðið kalt,
þrátt fyrir ullarleistana?
Allt virðist nú vera eins í Foss-
vogi. Húsin eru öll eins og máluð í
sömu litum. Trén virðast ekkert
hafa stækkað; hekk og lítil greni- og
birkitré í görðunum. Blokkir efst,
raðhús í miðju, einbýli í dalbotnin-
um í góðu skjóli. Ekkert hefur
breyst nema ég.
SKJÓLIN
Ólaíur B. Schram
Stórorrustur
„Að vera Skjólari þýddi að þú
varst annað hvort í Sörlaskjóli út að
Sunnubúð, eða í Faxaskjólinu. Þeir
sem bjuggu lengra út með Sörla-
skjólinu voru kallaðir ytri-Skjólar-
ar. Á árunum frá ‘55- ‘65 bjó þarna
sægur af krökkum. Strákarnir á
mínum aldri gátu fullskipað tvö
knattspyrnulið og nokkra áhorf-
endur að auki. Fótboltavöllurinn
var í krikanum sem þessar tvær
götur mynduðu. Liðið hét Fálkarn-
ir og lékum við leiki við nágranna-
lið. Aðal leikvöllurinn var þó mó-
inn og fjaran fram af honum.
Samheldnina hjá okkur krökk-
unum má eflaust rekja tii brennu-
smíða um hver áramót. Árgangarn-
ir á undan okkur höfðu verið frum-
herjar brennusmíði í Reykjavík og
stolt hverfisins var að eiga stærstu
brennu um hver áramót. Pabbarnir
voru líka metnaðarfullir og keppt-
ust við að leggja til efni. Helgi og
Dóri sem á þessum tíma óku fyrir
herinn, áttu sinn hvorn vörubílinn
og voru ólatir við að hendast méð
okkur niður í Ellingsen eða út í
Örfirisey eftir brennuefhi. Ösku-
haugar bæjarins voru þar sem nú er
Sólarlagsbrautin og gengum við
margar ferðirnar dragandi sleða á
eftir okkur þangað út eftir í efni-
KK
„Kiddi sódó
var með fyrstu
klámbúðina á
landinu bak
við búðar-
borðið á versl-
un sinni á
horninu við
hliðina á hljóð-
færaverslun-
inni fíin. “
samt og var ég margfelldur svona
illa vopnaður. Hitt var og að Ívar
Hlújárn og Riddarar hringborðsins
voru líka stórkarlar og tókum við
upp siði þeirra og börðumst með
sverðum og skjöldum. Mikill
metnaður var lagður í útlit skjald-
anna og voru þeir skreyttir fögrum
skjaldamerkjum. Efni í sverðin
voru tekin úr girðingunni á Sörló 12
en þar bjó einmitt sætasta stelpan í
hverfinu Kristín Ottós. Á Faxó 12,
hjá Díu, Kötu og Árna eru stóreflis
svalir með stiga niður í garðinn.
Þetta var kastalinnn og mér er í dag
gersamlega óskiljanlegt það lang-
lundargeð sem þessir frábæru ná-
grannar sýndu okkur krökkunum.
Þar bjó líka Gallí, stór scheffer, eini
hundurinn í hverfinu. Við þessar
æfingar urðu til skylmingasnilling-
ar sem unnið gátu sér hylli Re-
bekku hvenær sem var. Kannski 40
stykki í blóðugum bardaga langt
fram á kvöld. Úr þessu hlaut að
skipast her, óvígur her og svo varð
úr að innri átök stæltu svo karl-
mennskuna að án landvinninga var
enginn tilgangur í góðum laugar-
dögum. Bóbó, Biggi, Rúnar,
Dússi, Villi og fleiri skipuðu her-
foringjaráð og okkur yngri var skipt
GAMLI AUSTURBÆRINN Krístján Kristjánsson
Ekkert „s!ömm“
Kristján Kristjánsson tónlist-
armaður, flutti til Reykjavíkur frá
Bandaríkjunum árið 1966. Hann
bjó fyrst í húsi afa síns og ömmu á
Freyjugötu 37.
„í næsta húsi hafði Þórbergur
Þórðarson rithöfundur, búið.
Bakgarðurinn hjá okkur var sjálft
Skólavörðuholtið. Þar lék ég mér.
Safn Einars Jónssonar var rétt
hjá og garðurinn þar var mjög vin-
sæll leikvöllur. Ékkja Einars bjó
þarna ennþá. Hún rak okkur út úr
garðinum ef hún varð vör við okk-
ur þar. Verið var að byggja Hall-
grímskirkju og þar lékum við okk-
ur líka. Síðar flutti ég á Þórsgötu
21. í næsta húsi við það býr Megas
núna.
Ég var alltaf í Austurbæjarskól-
anum. Kennarinn minn var
Gunnar Magnússon barnabóka-
höfundur. Hann var góður kenn-
ari og sagði okkur margar sögur.
Sigurbjörn biskup gekk mjög títt
um hverfið. Hann var yndislegur
og talaði alltaf við okkur krakkana.
Á Skólavörðuholtinu sat Gunnar
Huseby, Evrópumeistari í kúlu-
varpi, ásamt félögum sínum. Þar
sátu líka alltaf einhverjir rónar fyr-
ir augum túristanna þegar þeir
komu til að berja styttu Leifs Ei-
ríkssonar augum. Á horni Týs-
götu og Njarðargötu var sjoppa
rétt hjá eins og nú. Þar seldist
Admiral-rakspíri mjög grimmt.
Ég varð ekki var við neinn ríg á
milli hverfa og ekki var litið á mitt
hverfi sem neitt „slömm“.
Ég bjó svo á Frakkastígnum
þangað til ég flutti út í lönd. Þar í
kring bjuggu ýmsir skemmtilegir
menn. Siggi gamli var einn
þeirra. Hann gekk við staf og safn-
aði viði íyrir hörðu tímana. Það
var dálítið skrýtið því hann var vel
efnaður. Helgi gúmm fékk sitt
viðurnefni af því hann var alltaf
með vindilstubb milli varanna
sem aldrei var kveikt í.
Hábær hét bar þar sem nú er
Hótel Leifs Eiríkssonar. Þar var
fyrsta hommabælið. Haukur
Morthens spilaði þar í garði við
hliðina á staðnum sem nefndur
var Kínverski garðurinn eða Garð-
ur hins himneska friðar. Þar fékk
ég fýrsta „giggið mitt“. Ég var í
hljómsveitinn Óli Fink og spiluð-
um við í pásunum hjá Hauki. Svo
fór staðurinn að slömmast niður.
Haukur hætti að spila þar en við
héldum áfram. Gólfið var orðið
svo fúið að fólk var farið að detta
niður um gólfið. Þá var því hent út
því dyraverðirnir héldu að fólkið
væri orðið svo fullt að það væri
farið að detta um koll.
Kiddi sódó var með fyrstu
klámbúðina á landinu bak við
búðarborðið á verslun sinni á
horninu við hliðina á hljóðfæra-
versluninni Rín. I Rín var ég tíður
gestur. Magnús Eiríksson vann
þar og Þórir Baldursson var þar
líka í dálítinn tíma. Þeir voru
orðnir hundleiðir á öllum þessum
krökkum sem komu til að spyrja
hver væri ódýrasti gítarinn i búð-
inni. Einu sinni komum við félag-
arnir inn í búðina og þá var þar
enginn maður sjáanlegur. Aftur á
móti var kveikt á segulbandstæki á
borðinu með spólu í sem lesið
hafði verið inn á: „Góðan daginn.
Ódýrasti gítarinn kostar þetta og
þetta. Ekki snerta þá og farið svo
út“.
Neðst á Frakkastígnum var
Lindargötuskólinn sem var gagn-
fræðaskóli upp í 5. bekk. Franski
spítalinn hafði áður verið í húsinu
en þaðan dregur stígurinn nafn
sitt. Hinum megin var Lindar-
göturíkið. Þess var ekki langt að
bíða að ég og mínir félagar færum
að sækja þangað. Við báðum rón-
ana um að kaupa fyrir okkur
brennivín.
Stutt frá Ríkinu bjó Hemmi
flöskukari. Hann vann hjá bæn-
um við að safna rusli. Hemmi var
svo frægur að andlitsmynd af hon-
um var sett á plötuumslag með
annað hvort Spilverkinu eða Stuð-
mönnum.
Þegar Miðbæjarskólinn var
lagður niður komu margir krakk-
ar þaðan í Austurbæjarskólann.
Þau virtust vera af betra fólki en
við hin. Jú, kannski þetta hafi ver-
ið hálfgert slömm!“
í legiónur. Svo var þrammað af
stað. Ytri-Skjólarar voru okkar
bandamenn og slógust í lið með
okkur. Eins voru Ægisíðingar og
Nesarar okkar menn eftir að þeir
höfðu verið barðir til hlýðni. Gran-
ararnir áttu og tvær, þrjár legiónur
í liðinu og svo var lagt upp í herfar-
irnar. Tveimur stórorrustum man
ég einna gleggst eftir. Annars vegar
gersigur okkar á Kömpurunum og
svo mikill var hraðinn á liðinu að
við stoppuðum ekki fyrr en Ásvell-
ingar og Sólvellingar báðu griða, en
þá vorum við komnir langleiðina
upp að Bræðraborg. Hffl V3T
orrustan við Holtar-
ana, sú var illvígari,
puttaskæðari og
hauskúlufleiri en
gott þykir. Eftir linnulaus
átök upp um alla Hagana, um Há-
skólasvæðið og til baka niður á
Ægisíðu barst leikurinn inn í hús
s^m var þá í byggingu. Komið var
gler í glugga og forláta útihurð
hafði nýlega verið sett í. Inn í þetta
hús flúðu Holtararnir, styrktir af
einhverjum Melurum og Skerfirð-
ingum, rammlega læstu nýju hurð-
inni og hlóðu sementspokum við
dyrnar. Dugðu nú engin vettlinga-
tök og sóttur var síma- eða raf-
magnsstaur og honum brugðið á
hurðina miðja.
Helst vil ég sleppa við að rifja
upp endalok þessarar orrustu en ég
held að þetta hafi markað endalok
skylmingaleikja meðan mér entist
óvitaskapur til þeirra verka.
Strætóhraðferðir 16 og 17 gengu
þá og þurfti að kalla „Já takk, opna
að aftan". Stundum fór ég úr á Jó-
fríðarstöðum og kom við á KR-
svæðinu en þangað sótti ég æfmgar
fram effir unglingsárum.
Ég man líka þegar fyrsta sjón-
varpið kom í hverfið, það var hjá
Adda, (Antoni í Glerborg). Þang-
að var haldið reglulega tvö kvöld í
viku til að fylgjast með Bonanza og
„The Önntötsebúls". Útileikir voru
vinsælir, stórfiskaleikur og „fallin
spýtan“. Eftir að við fengum bílpróf
stofnuðum við líklega fyrsta fjalla-
bílaklúbbinn, „Litli jeppaklúbbur-
inn“ hét hann. Við vorum allir á
Willys jeppum, Finnsi, Raggi,
Siggi og Helgi og fórum í nokkrar
ferðir upp til fjalla.
Skjólararnir frá þessum tíma
halda ekki formlega hópinn í dag
en það væri ekki vitlaus hugmynd
að kalla liðið á eitt ærlegt skrall og
rifja upp gamla tíma. Annað eins er
nú gert.“
HÁALEITI
Bergþóra Ingólfsdóttir
Fram,
frægðarmenn
og dónar
Framara-hverfið hefur ekki að-
eins átt eitt besta knattspyrnulið
landsins heldur líka sinn eigin
dóna. Hann bjó í kjallaraíbúð í
blokk í Álftamýrinni á 8. áratugn-
um og var kallaður „typpakallinn".
Börnin í hverfinu söfnuðu liði og
fóru í miklar skoðunarferðir út í
Álftamýri til að sjá manninn bera
sig úti í glugga. Einn daginn var
hann fluttur og typpið náttúrulega
með.
Fleiri frægðarmenni hafa búið í
Háaleitishverfinu. Þar á meðal eru
þau Ómar Ragnarsson fréttamað-
ur og skemmtikraftur sem bjó í
raðhúsi á Háaleitisbrautinni árum
saman, Daníel Ágúst Haralds-
son, söngvari í Nýdönsk, eyddi
æskuárunum í blokk á Háaleitis-
brautinni sem og Hallgrímur
Helgason myndlistarmaður og rit-
höfundur og bróðir hans Gunnar
Helgason leikari og rithö'fundur,
Sigurður A. Magnússon rithöf-
undur bjó árum saman í næstu
blokk við þá bræður, Jón Stefáns-
son skáld eyddi æskuárum sínum í
Safamýrarblokkunum og Jóhanna
Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
býr enn í blokk á Háaleitisbraut-
inni. í neðsta Safamýrarbotnlang-
FIMMTUDAGUR 3. MARS 1994
23