Morgunblaðið - 20.01.2005, Blaðsíða 2

2 FIMMTUDAGUR 20. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
YFIR 220 ÞÚSUND DÓU
Nú er ljóst að að minnsta kosti
220.000 manna fórust í náttúru-
hamförunum við Indlandshaf 26.
desember en nýjar upplýsingar um
manntjónið á Súmötru voru birtar í
gær. Stjórnvöld í Indónesíu segja að
þar í landi hafi minnst 166.000 dáið
og enn sé um 12.000 manns saknað.
Tekin með LSD
Brasilísk kona var handtekin með
hátt í tvö þúsund skammta af of-
skynjunarlyfinu LSD á Keflavíkur-
flugvelli skömmu fyrir jól. Voru eit-
urlyfin falin í leggöngum hennar,
Konan var einnig með 800 grömm af
kókaíni sem falin höfðu verið með
því að líma pakkningarnar ofarlega
á innanverð læri hennar.
Misþyrmingar í Írak
Mikill óhugur er í Bretlandi vegna
mynda sem birtar hafa verið af
breskum hermönnum að misþyrma
föngum í Írak í fyrra. Ekkert hefur
þó komið fram sem bendir til þess að
einhvers konar misþyrmingum hafi
verið beitt skipulega af hálfu breska
hersins í Írak eins og reyndin virtist
vera í Abu Ghraib-fangelsinu.
Olíutankar rifnir
Olíutankar sem standa í miðju
Hvaleyrarholtshverfi í Hafnarfirði
verða að öllum líkindum rifnir. Reisa
á 300–350 íbúðir á svæðinu en kynna
á skipulagstillögur á mánudaginn.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Viðhorf 26
Fréttaskýring 8 Bréf 27
Erlent 12/13 Minningar 28/31
Minn staður 14 Brids 34
Höfuðborgin 15 Myndasögur 36
Akureyri 16 Dagbók 36/39
Austurland 16 Víkverji 36
Suðurnes 17 Staður og stund 38
Landið 17 Leikhús 40
Menning 25, 40/45 Af listum 41
Daglegt líf 19 Bíó 42/45
Neytendur 20 Ljósvakamiðlar 46
Umræðan 21/27 Staksteinar 47
Forystugrein 24 Veður 57
* * *
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
auglýsingablað HM í Túnis 2005.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Skarp-
héðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is

 




 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 

   


 $ 

 
 

%&' (

 )***



   



 
 






HÆKKUN á gjaldskrá Orkubús Vestfjarða, sem
tilkynnt var í gær, hefur í för með sér að orkureikn-
ingur meðalstórs heimilis í Súðavík hækkar um 70
þúsund kr. á ári, að sögn Ómars Más Jónssonar,
sveitarstjóra Súðavíkurhrepps.
„Þetta eru skelfilegar fréttir,“ segir hann. „Við
getum ekki unað við slíkt. Við munum leita eftir því
að þetta verði lagað með einum eða öðrum hætti.“
45% hækkun í byggðum
með færri en 200 íbúa
Hækkanir gjaldskrárinnar ná bæði til raforku-
notkunar til húshitunar og lýsingar. Eru þær mest-
ar í dreifbýli á Vestfjörðum þar sem um er að ræða
45% hækkun.
Öll byggðarlög með færri en 200 íbúa flokkast
undir dreifbýli skv. gjaldskránni. Í Súðavík búa
tæplega 190 íbúar sem munu því þurfa að taka á sig
45% hækkun á orkuverði til heimilisnota. Að sögn
Ómars Más hefur orkukostnaður um 150 fermetra
íbúðarhúsnæðis verið um 13.000 kr. á mánuði að
meðaltali eða tæp 170 þúsund á ári. Hækkunin fyrir
meðalheimilið nemur um 70 þúsund kr. og fer heild-
arreikningurinn því upp í tæpar 235 þúsund kr. á
ári.
„Ég held að þingmenn okkar hljóti að leggjast á
það með okkur að laga þetta. Þessi mismunun má
ekki eiga sér stað. Landsbyggðin á undir högg að
sækja og það hefur lengi verið kallað eftir aðgerð-
um til þess að lagfæra marga þætti í byggðamálum.
Þess vegna koma þessar köldu kveðjur á afskap-
lega slæmum tíma.
Mér skilst að Orkubúið hafi lítið með þetta að
gera. Það eru aðrir sem setja leikreglurnar og í
þessu tilfelli er það Orkustofnun. Ég tel að ef menn
geta ekki leiðrétt þetta eða jafnað til móts við önnur
svæði, þá hljóti að þurfa að koma til frekari nið-
urgreiðslna frá ríkinu til þess að jafna þessi búsetu-
skilyrði á landinu,“ segir Ómar Már.
Sveitarstjóri Súðavíkurhrepps segir 45% hækkun OV skelfilegar fréttir
70 þúsund króna hækk-
un fyrir meðalheimili
HELLISHEIÐINNI var lokað
skömmu eftir hádegi í gær vegna
veðurs og þurfti á annan tug öku-
manna að skilja bíla sína eftir
uppi á heiði. Blindhríð og kafalds-
færð var á heiðinni í gær og þurfti
lögreglan á Selfossi og skátar í
Hveragerði að hjálpa ökumönnum
sem höfðu fest bíla sína. Engin
slys urðu þó á fólki í veðurhamn-
um. Heiðin var opnuð á tíunda
tímanum í gærkveldi, enda veður
þá orðið hið skaplegasta.
Þegar björgunarsveitarmenn
voru kallaðir út í gærmorgun þró-
uðust mál á þann veg að þeir
fengu engan vinnufrið vegna
storms og ekki síst umferðar á
heiðinni þegar þeir voru að hjálpa
ökumönnum að komast leiðar
sinnar. Því var tekin sú ákvörðun
að loka heiðinni. Búist var við því
að menn gætu vitjað bíla sinna
þegar veðrinu slotaði í gærkvöldi.
Nokkuð af því fólki sem festi bíla
sína fékk húsaskjól í húsnæði
björgunarsveitarinnar í Hvera-
gerði og ætlaði að bíða þar meðan
veðrið gengi yfir. Mikil ófærð var
einnig í Hveragerði og voru
björgunarsveitarmenn fengnir til
að flytja skólabörn heim til sín
sem og hjúkrunarfólk til og frá
vinnu.
Hellisheiðin opnuð í gærkvöldi
Morgunblaðið/Margret Ísaksdóttir
Það kyngdi niður snjónum í Hveragerði í gær og það vakti óskipta gleði
barnanna, sem höfðu engar áhyggjur af því þótt Hellisheiðin yrði ófær.
STEFNT er að því að taka endanlega
ákvörðun um endurfjármögnun Spal-
ar, sem á og rekur Hvalfjarðargöng-
in, í enda janúar eða byrjun febrúar
með það að markmiði að ná fram
kostnaðarlækkun hjá fyrirtækinu. Í
kjölfarið verður hægt að taka ákvörð-
un um hvort hægt verði að lækka
veggjaldið um göngin.
Borgarstjórn Reykjavíkur skoraði
á stjórn Spalar og samgöngu-
ráðherra að leita hagkvæmustu leiða
til að mögulegt verði að lækka veru-
lega veggjald í Hvalfjarðargöngun-
um.
Gísli Gíslason, bæjarstjóri á Akra-
nesi og stjórnarformaður Spalar,
segir að gögn frá fjórum aðilum um
endurfjármögnun lána liggi á borði
stjórnarinnar. Verið sé að fara yfir
þau og málið líti ágætlega út. Að því
sé stefnt að lækka vaxtakostnað fyr-
irtækisins en ekki sé hægt að spá
núna hversu mikil lækkunin verði.
Brýnt sé að ljúka þessari vinnu í febr-
úar því tilkynna þurfi lánardrottnum
uppgreiðslu lána fyrir ákveðinn tíma.
Aðspurður segir Gísli að áhugi
manna beinist að því að lækka
veggjaldið fyrst og fremst hjá stór-
notendum á fólksbílum takist að
lækka kostnað. Engin ákvörðun hafi
enn verið tekin í þessum efnum og
ekki hægt að stilla upp gjaldskrá fyrr
en endurfjármögnun sé um garð
gengin.
Ríkisendurskoðun vann athugun
fyrir samgönguráðuneytið á reikn-
ingsskilum Spalar í nóvember á síð-
asta ári. Telur Ríkisendurskoðun að
með skuldbreytingu innlendra lána
gætu sparast 50 milljónir í raun-
vaxtakostnað á ári og að endurfjár-
mögnun erlendra lána gæti einnig
skilað verulega lægri vaxtakostnaði
til lengri tíma miðað við vaxtastig
eins og það er í dag, þrátt fyrir nokk-
uð háan uppgreiðslukostnað sem
bundinn sé í núverandi samningum
við erlendu lánardrottnana.
Langtímaskuldir Spalar í lok sept-
ember 2004 voru 5,4 milljarðar
króna. Þar af eru um 2,2 milljarðar
króna teknir að láni hjá ríkissjóði og
2,8 milljarðar hjá John Hancock.
Gísli Gíslason segir endurfjár-
mögnun lána það eina sem Spölur
geti skoðað í viðleitni sinni til að
lækka kostnað. Erindi sé á borði fjár-
málaráðuneytisins um aðkomu ríkis-
ins að þessu máli enda ríkið stór lán-
veitandi. Þessi mál skýrist á
næstunni.
Stækkun ganganna bíður
Í nóvember sl. ljáði stjórn Spalar
máls á því að líklega þyrfti að huga að
stækkun ganganna fyrr en seinna
vegna vaxandi umferðar. Sturla
Böðvarsson samgönguráðherra sagði
þá eðlilegt að taka það upp í viðræð-
um við ráðuneytið. Gísli segir lítið
hafa gerst í málinu síðan. Ekki sé um
brýnt mál að ræða og snúi frekar að
undirbúningsvinnu sem viðkemur
skipulags- og umhverfismálum. Þá
verði slíkri vinnu lokið þegar til
ákvörðunar komi.
Áhugi á að lækka veggjald stórnotenda Hvalfjarðarganga
Endurfjármögnun á
að ljúka á næstunni
TVÍTUGUR Frakki sem býr í Dan-
mörku og reyndi að komast á fölsku
belgísku vegabréfi hingað til lands
var í gær dæmdur í 45 daga fangelsi.
Maðurinn var tekinn á Keflavík-
urflugvelli á aðfangadag. Hann var
með falsað belgískt vegabréf og sam-
kvæmt upplýsingum lögregluyfir-
valda leikur grunur á að maðurinn
hafi verið að prófa hvort fölsunin
dygði. Um er að ræða fölsun frá
grunni, en ekki vegabréf þar sem
skipt hefur verið um mynd eða upp-
lýsingum í því breytt.
Maðurinn óskaði eftir hæli sem
pólitískur flóttamaður og þóttist
vera frá Gíneu þegar hann var tek-
inn. Hælismeðferðinni lauk í gær
enda kom í ljós að hann var franskur
ríkisborgari búsettur í Danmörku
eins og fyrr sagði. Í framhaldinu var
réttað yfir honum og hann dæmdur.
Dæmt í málum
þriggja Eþíópíubúa
Þá er einnig búið að dæma í mál-
um þriggja Eþíópíubúa sem teknir
voru hér á Keflavíkurflugvelli
skömmu fyrir áramótin á leið til
Bandaríkjanna. Tveir þeirra voru
með vegabréf annarra sem svipaði til
þeirra og voru þeir í síðustu viku
dæmdir í 30 daga fangelsi hvor um
sig. Þriðji maðurinn, sá sem aðstoð-
aði þá við að komast ólöglega milli
landa, var í gær dæmdur í fjögurra
mánaða fangelsi, en hann er sænskur
ríkisborgari upprunninn í Eþíópíu.
Franskur ríkisborgari
óskaði eftir hæli sem
pólitískur flóttamaður
Dæmdur
í 45 daga
fangelsi
NÍGERÍUMAÐUR, sem grunaður
var um að tengjast smygltilraun á
tæplega einu kílói af kókaíni til lands-
ins í lok desember, er laus allra mála
hjá lögreglu. Hann sætti gæsluvarð-
haldi frá 5. janúar og var rökstuddur
grunur um að tengsl væru á milli hans
og Ungverja sem stóð að smyglinu.
Í Ungverjanum fundust ríflega 80
fíkniefnahylki í meltingarvegi og situr
hann enn í gæsluvarðhaldi. Ekki
tókst hins vegar að sýna fram á þátt
Nígeríumannsins í málinu og var hon-
um því sleppt. Hann fór af landi brott
á þriðjudag.
Lögreglan hefur rætt við Íslend-
inga vegna málsins en enginn þeirra
hefur haft réttarstöðu grunaðs, að
sögn Ásgeirs Karlssonar aðstoðaryf-
irlögregluþjóns.
Nígeríu-
manni sleppt
♦♦♦