Morgunblaðið - 20.01.2005, Blaðsíða 12

LJÓSMYNDIR sem sýna breska
hermenn misþyrma íröskum föngum
vöktu sterk viðbrögð breskra dag-
blaða í gær. Flest stærstu blöð Bret-
lands birtu nokkrar myndanna en
það atferli sem þar getur að líta telja
blöðin grafa mjög undan siðferðilegri
réttlætingu innrásar Bandaríkjanna
og Bretlands í Írak.
„Það finnst öllum þessar myndir
hneykslanlegar, hræðilegar; það er
einfaldlega ekki hægt að lýsa þeim
með orðum,“ sagði Tony Blair, for-
sætisráðherra Bretlands, í breska
þinginu í gær. Hann fullyrti að breski
herinn myndi aldrei umbera hegðun
sem þessa og sagði hann, að meiri-
hluti breskra hermanna í Írak hefði
komið vel fram.
Myndirnar sem hér um ræðir voru
gerðar opinberar í tengslum við her-
réttarhöld sem nú fara fram í Þýska-
landi yfir þremur breskum hermönn-
um, sem sakaðir eru um að hafa
misþyrmt íröskum föngum. Eiga
brotin að hafa átt sér stað nálægt
Basra í Suður-Írak 15. maí 2003, um
mánuði eftir að stjórn Saddams
Husseins var steypt.
Einn hermannanna, Darren Lark-
in, hefur játað á sig eitt brot, árás á
mann í herbúðum Breta, en neitar
öðrum. Hinir tveir, Daniel Kenyon og
Mark Cooley, lýstu sig saklausa af
öllum ákærum.
Dómarinn í réttarhöldunum gerði
22 myndir af meintum afbrotum op-
inberar. Þær koma fyrir augu al-
mennings aðeins örfáum dögum eftir
að bandarískur hermaður, Charles
Graner, var dæmdur í tíu ára fangelsi
fyrir að misþyrma föngum í Abu
Ghraib-fangelsinu í útjaðri Bagdad.
Bresk stjórnvöld höfðu á sínum
tíma fordæmt aðgerðir bandarísku
hermannanna en myndirnar sem í
gær komu fyrir sjónir bresks al-
mennings þykja líklegar til að draga
úr trú fólks á að breskir hermenn
stundi meiri háttvísi en hinir banda-
rísku.
Þá þykja myndirnar líklegar til að
magna enn upp gagnrýni á þá
ákvörðun Blairs forsætisráðherra að
fylkja á sínum tíma liði með Banda-
ríkjamönnum í Íraksmálunum.
Pyntingum ekki beitt skipulega
Mike Jackson, yfirmaður breska
heraflans, sendi frá sér yfirlýsingu í
fyrradag þar sem hann „fordæmdi
fullkomlega“ misþyrmingar eins og
þær, sem sakborningarnir þrír í
Þýskalandi eru sakaðir um. Vekur
fréttaritari BBC sérstaka athygli á
því að ekkert hafi enn komið fram,
sem bendi til að einhvers konar mis-
þyrmingum hafi skipulega verið beitt
af hálfu breska hersins, líkt og virðist
hafa verið raunin í Abu Ghraib.
Líklegt er talið að réttarhöld yfir
bresku hermönnunum þremur muni
vara í þrjár til fjórar vikur. Þau eru
haldin í herstöð Breta í Osnabrück,
norðarlega í Þýskalandi. Verði her-
mennirnir fundnir sekir eiga þeir yfir
höfði sér fangelsisdóm og brottrekst-
ur úr hernum.
Óhugur í Bretlandi
vegna mynda frá Írak
Þrír hermenn fyrir rétti vegna misþyrminga á Írökum
Reuters
Breski liðþjálfinn Mark Cooley ógnar íröskum fanga, sem hefur verið kirfi-
lega bundinn og er látinn liggja varnarlaus á gólfinu.
London. AFP, AP.
12 FIMMTUDAGUR 20. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
GERT er ráð fyrir því að allt að tvær
milljónir pílagríma muni verða í hinni
helgu borg og fæðingarstað Múham-
eðs, Mekka í Sádi-Arabíu, í dag til að
taka þátt í mestu trúarhátíð múslíma,
haj. Geysimiklar öryggisráðstafanir
hafa verið gerðar, einkum til að
reyna að koma í veg fyrir troðning
sem oft hefur valdið dauða mörg
hundruð manna. Mesta áfallið var
1990 en þá er talið að rúmlega 1.420
manns hafi látið lífið þegar skelfing
greip um sig í undirgöngum. Einnig
óttast menn hryðjuverk al-Qaeda og
hafa um 50.000 liðsmenn öryggis-
sveita tekið sér stöðu í Mekka og
grennd.
Í fyrra fórust um 250 manns í
troðningi þegar kastað var að venju
steinum í súlurnar þrjár í Al Jamarat
en súlurnar tákna vald Satans. Nú
hafa verið reistar nýjar og mun
stærri súlur og götur breikkaðar,
geta þá fleiri komist að í einu. Einnig
hefur verið kom upp hundruðum
stórra upplýsingaskilta með raf-
eindabúnaði í tjaldbúðunum. Notaðir
eru hátalarar til að leiðbeina fólki og
það gert á sjö tungumálum.
Haj-ferðirnar að Kaaba, þar sem
steinninn dularfulli er varðveittur,
eiga sér forsögu sem er eldri en
nærri 14 alda skeið íslams. Íbúar á
svæðinu sýndu þar Al Lah (orðið
merkir Guðinn) lotningu og múslímar
álíta að sjálfur Adam hafi reist mann-
virkið í Kaaba að skipan Guðs, beðið
og og grátið þar missi Paradísar en
staðurinn hafi fallið í gleymsku. For-
faðir araba (og gyðinga), Abraham og
sonur hans og ambáttarinnar Hag-
ars, Ísmael, hafi endurreist mann-
virkið og gert Kaaba að helgasta stað
hins eina, sanna Guðs.
En enginn nema múslími má heim-
sækja Mekka; villutrúarmönnum
sem það gera er refsað með lífláti ef
upp um þá kemst.

   
  
 


 



 















!
"##







 




! "#  $%  &
$


% 
 &

 '

 (


 $


)%'( )* 
+'
+,'"--,.
*
)/). )*  * 0 -,.) ,"0"$ "
-"
+
,
)2,()"#3",,.

,(.4 5
&% 


)%,(*),

. *$6#-$* (
 -


),.
" )0
","7$., 6#-
+
,
 ,"8(0,, #&
*
)2,()"#3",,.$$
! 9 8( *

!




,



*


% 
%,-$( :0$ (0 -0)7"$0  #,'
- 
0 (12-)*  ),,"
+'$$#;,7"$0 *-*#3$3(.$3, .
"<.0!

$ )* 0*;":8!7 )"
":- ,,"1
  !"
#

(

 $(" ).
0!


"+: ).
"+3.
"$




 


!
 . / 0
Guðinn tilbeðinn í Mekka
SEXTÍU og sex ára
gömul rúmensk kona,
sem á sunnudag ól
barn á sjúkrahúsi í
Búkarest, blæs á full-
yrðingar um að hún sé
orðin of gömul til að
eiga og ala upp barn.
Adriana Iliescu, elsta
móðir sem vitað vitað
er um í heiminum,
segir að hún muni
helga líf sitt stúlku-
barninu sem hún ól á
sunnudag.
„Þið þurfið ekki að
hafa áhyggjur,“ sagði
Iliescu, sem er ellilífeyrisþegi, rit-
höfundur og fyrrverandi háskóla-
kennari, á fundi með blaðamönn-
um í fyrradag. „Þetta er mitt
vandamál,“ sagði hún og bætti við
að litla stúlkan hennar, sem var að-
eins tæpar sex merkur við fæð-
inguna, ætti bjarta framtíð fyrir
sér.
Iliescu gekk með tvíbura en
ákveðið var að gera keisaraskurð á
henni sex vikum fyrir tímann eftir
að annað barnið dó í móðurkviði.
„Líf sérhverrar manneskju hefur
tilgang og kannski er þetta mitt
verkefni í lífinu,“ sagði Iliescu en
hún hafði gengist undir frjósem-
ismeðferð í níu ár og tæknifrjóvg-
un.
Hin aldna móðir sagðist ekki
geta lýst þeirri tilfinningu sem
fylgdi því að snerta fingur barns-
ins í fyrsta sinn. „Það er allt annað
en þegar þú kemur við börn ann-
ars fólks. Ég varð mjög glöð er
hún tók um fingur minn,“ sagði
hún. Stúlkan hefur fengið nafnið
Eliza-Maria.
Sökuð um „sjálfselsku“
Forystumenn rétttrúnaðarkirkj-
unnar í Rúmeníu hafa gagnrýnt
Iliescu og Ciprian Campineanul
biskup sagði á mánudag að ákvörð-
un hennar, að eignast barn, hefði
verið til marks um „sjálfselsku“.
Hafa líka komið fram kröfur í
Rúmeníu um að fram fari umræða
um læknisfræðileg og siðfræðileg
álitamál er tengjast tæknifrjóvg-
unum.
Iliescu gerði hins vegar lítið með
þessa gagnrýni, sagði að „hvert
barn sem í heiminn væri borið væri
þangað komið fyrir vilja guðs“.
Mircea Cinteza, heilbrigð-
isráðherra Rúmeníu, hefur einnig
látið í ljós álit sitt á barnsburðinum
með því hvetja lækna í landinu til
að hjálpa ekki konum, sem eru
komnar úr barneign, til að eignast
barn.
Segist blása á
allar áhyggjur
Elsta móðir í heimi segir það hafa
verið vilja guðs að hún fæddi barn
Búkarest. AP.
Reuters
Adriana Iliescu ræðir við blaðamenn á þriðjudag.
BRESKA útvarpið, BBC, hafði eft-
ir talsmönnum Bandaríkjahers í
gær að a.m.k. 26 manns hefðu beð-
ið bana í hrinu sprengjutilræða í
Bagdad í gær. Þá settu samtökin
Ansar al-Sunna, sem eru fé-
lagsskapur íraskra uppreisnar-
manna, myndband á Netið sem
sagt var sýna hvar tveir Írakar
væru drepnir er unnið hefðu fyrir
bandarískt fyrirtæki í tengslum við
kosningarnar sem eiga að fara
fram í Írak eftir tíu daga.
Fimm bílsprengjur sprungu í
Bagdad með fyrrgreindum afleið-
ingum og hafa samtök Jórdanans
Abu Mussabs al-Zarqawis lýst
ábyrgð á fjórum þeirra á hendur
sér. Árásirnar beindust annars
vegar gegn ástralska sendiráðinu í
Bagdad og hins vegar íröskum ör-
yggissveitum bráðabirgðastjórnar-
innar í landinu. Sjötta bílsprengjan
varð suður af höfuðborginni og sú
sjöunda í Mosul í Norður-Írak.
Beinist gegn kosningunum
Mest mannfall varð í sprengju
sem sprakk nærri lögreglustöð í
Karrada-hverfinu í Bagdad, þar
dóu tólf manns og 23 til viðbótar
særðust, að sögn íraskra embætt-
ismanna.
Skæruliðar í Írak, sem flestir
koma úr röðum súnníta, hafa heitið
því að trufla kosningarnar sem
halda á 30. janúar og er ofbeldið í
gær, sem var eitt það mesta á ein-
um degi um nokkurt skeið, liður í
áætlunum þeirra.
Nefnd múslímskra fræðimanna,
sem eru samtök sem m.a. innihalda
helstu súnníta-klerkana í Írak, fór
fram á það í gær að öllum gíslum í
landinu yrði sleppt úr haldi. Sagði
nefndin að við upphaf Eid al-Adha-
trúarhátíðarinnar væri við hæfi að
lina þjáningar írasks almennings
sem og annarra með þessum hætti.
Átta Kínverjar eru nú í haldi
mannræningja í Írak en í gær
sögðust kínversk stjórnvöld
mundu gera hvaðeina til að fá þá
lausa.
Tugir manna
fórust í árásum
í Bagdad
Bagdad, Dubai. AFP.
Reuters
Bandarískur hermaður stendur á
verði nálægt ástralska sendiráðinu
í Bagdad þar sem bílsprengja
sprakk í gærmorgun.