Morgunblaðið - 14.06.2005, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 159. TBL. 93. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚNÍ 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Með mörg
járn í eldinum
Hróður Áskels Mássonar berst
víða um lönd Menning
Innrás er
yfirvofandi
Lokbrá er hljómsveit Fólksins
þessa vikuna Menning
Íþróttir í́ dag
Alla Gokorian í Val
Heiðar Helgu-
son bíður eftir réttu verði
Liðum
fjölgar í kvennahandboltanum
Dublin. AP, AFP. | Evrópusam-
bandið hefur samþykkt að írska
tungan, þ.e. gelískan, verði tek-
in í hóp opinberra tungumála
ESB. Eru þau þar með orðin 21.
Ákvörðun ESB þýðir að frá
og með 1. janúar 2007 mun öll
meiri háttar löggjöf sambands-
ins verða þýdd á írsku. Þá munu
fulltrúar Írlands á ráðherra-
fundum ESB og Evrópuþinginu
geta talað á írsku. En fyrir vikið
þarf að ráða 20-30 túlka til
starfa hjá stofnunum ESB og
mun það kosta skattgreiðendur
í ESB-ríkjunum 3,5 milljónir
evra ár hvert, rúmlega 270 millj.
ísl. króna.
Næstum allir íbúar Írlands
töluðu gelísku við upphaf sex-
tándu aldar. Eftir það tók hún
hins vegar að hopa fyrir enskri
tungu, sú var notuð sem tungu-
mál stjórnsýslunnar og í við-
skiptum. Endurreisn gelískunn-
ar varð þó að mikilvægu stefi í
sjálfstæðisbaráttu Íra á
nítjándu og tuttugustu öld en
undanhald hennar var þá of
langt gengið, til að þjóðernis-
sinnum tækist að skapa henni
sess sem því máli sem Írar töl-
uðu dags daglega.
Fáir tala írskuna daglega
Manntal árið 2002 leiddi í ljós
að um 1,4 milljónir af þeim fjór-
um milljónum manna sem búa á
Írlandi telja sig búa yfir kunn-
áttu til að tala tunguna. En að-
eins fjórðungur þeirra sagðist
tala hana daglega. Á nokkrum
svæðum, einkum á vesturhluta
eyjunnar, svæðum sem kölluð
eru Gaeltacht, er hún þó enn lif-
andi tungumál, þar sem íbúarn-
ir nota hana í öllum sínum sam-
skiptum. Éamon Ó Cuiv,
ráðherra málefna Gaeltacht,
sagði í fréttum RTÉ í gær að
formleg staða tungumála skipti
sköpum fyrir þau. Þessi breyt-
ing væri því afar mikilvæg og
gæfi írskunni færi á að vaxa og
dafna sem nútímatungumál.
„Ég sé ekki hvers vegna við ein-
ir Evrópuþjóða eigum að þurfa
að hugsa um kostnaðinn sem
hlýst vegna túlkana.“
Gelískan
verður eitt
opinberra
mála ESB
KVIÐDÓMUR í Santa Maria í Kali-
forníu sýknaði í gær söngvarann
Michael Jackson af öllum ákærum í
einu umtalaðasta dómsmáli síðari
ára í Bandaríkjunum en Jackson var
sakaður um að hafa beitt krabba-
meinssjúkan dreng kynferðislegu of-
beldi. „Réttlætið sigraði, maðurinn
er saklaus. Hann var það raunar allt-
af,“ sagði verjandi Jacksons, Thom-
as Mesereau, í yfirlýsingu eftir að
úrskurður var ljós.
Hundruð aðdáenda Jacksons biðu
úrskurðarins fyrir utan dómshúsið í
Santa Maria og mátti að sögn við-
staddra heyra saumnál detta síðustu
andartökin áður en farið var að lesa
upp úrskurð kviðdómsins. Var úr-
skurðinum útvarpað beint en engar
sjónvarpsmyndavélar voru leyfðar í
réttarsalnum.
Ákæruatriðin í málinu voru alls tíu
og viku fjögur að ósæmilegri hegðun
og fjögur að tilraunum til að veita
barni undir lögaldri áfengi. Eitt
ákæruatriði vék að meintu samsæri
um að ræna drengnum og fjölskyldu
hans og halda þeim föngnum á
Neverland-búgarðinum til að reyna
að hylma yfir kynferðislega ofbeldið.
Annað ákæruatriðið, sem var al-
mennt talið hið mikilvægasta, vék
síðan að meintu kynferðislegu of-
beldi Jacksons á drengnum.
Brotin áttu að hafa verið framin á
Neverland-búgarði Jacksons á árun-
um 2000–2003 en ákærandi Jacksons
var þá tíu til þrettán ára gamall. Ef
Jackson hefði verið dæmdur sekur
um öll ákæruatriðin hefði hann átt
yfir höfði sér allt að tuttugu ára
fangelsisvist.
Efast um trúverðugleika
Söngvarinn neitaði öllum sakar-
giftum og verjandi Jacksons, Thom-
as Mesereau, hélt því fram að móðir
drengsins, sem sakaði Jackson um
að hafa misnotað sig, hefði áður not-
að börn sín til að hafa fé af þekktum
mönnum. Þykir ljóst af úrskurði
kviðdómsins að verjendum Jacksons
tókst að vekja spurningar um trú-
verðugleika ákærandans og móður
hans, en hún bar vitni í málinu og
þótti ekki koma vel fyrir.
Michael Jackson er 46 ára gamall
og þriggja barna faðir. Hann er ein
stærsta poppstjarna í heimi og hefur
verið allt frá barnsaldri. Ferill hans
hefur þó verið heldur á niðurleið
undanfarinn áratug og hegðun Jack-
sons hefur lengi þótt undarleg.
Langt er síðan fyrst fóru að heyrast
raddir um að ekki væri eðlilegt að
fullorðinn maður leitaðist eftir sam-
skiptum við ung börn með sama
hætti og Jackson hefur gert.
Tólf manns voru í kviðdómnum er
sýknaði Jackson, átta konur og fjórir
karlar, og sátu þau á rökstólum í
meira en þrjátíu klukkustundir áður
en þau komust að niðurstöðu sinni.
Réttarhöldin sjálf höfðu staðið í um
fjóra mánuði og höfðu um 140 vitni
komið fyrir réttinn.
Jackson sýkn saka
AP
Michael Jackson sýndi lítil svipbrigði er hann kom út úr dómshúsinu í Santa Maria í gær, veifaði einungis stuttlega
til aðdáenda sinna, sem fögnuðu niðustöðu dómsins fyrir utan, en hvarf síðan inn í bifreið og var ekið á brott.
Sýndi lítil svipbrigði
„Réttlætið
sigraði, maðurinn
er saklaus“
Eftir Davíð Loga Sigurðsson
david@mbl.is
RÍKISENDURSKOÐUN telur í
minnisblaði sem stofnunin skilaði frá
sér í gær að Halldór Ásgrímsson for-
sætisráðherra hafi ekki verið van-
hæfur til að fjalla um sölu á hlut rík-
isins í Búnaðarbankanum til
S-hópsins. Segir Ríkisendurskoðun
Halldór og fjölskyldu hans með hlut
sínum í Skinney-Þinganesi hf. hafa
haft óverulegra hagsmuna að gæta
miðað við umfang sölunnar.
Ríkisendurskoðun segir í minnis-
blaðinu óþarft sé að hugleiða sérstak-
lega hæfi Halldórs til að fjalla um söl-
una til S-hópsins þar sem hann hafi
verið í veikindaleyfi haustið 2002 og
ekki tekið þátt í þeim þætti sölunnar
sem meginmáli skipti. Tengsl hans
við fyrirtækið séu auk þess það lítil að
jafnvel þótt hann hefði ekki verið í
veikindaleyfi hefði hann getað fjallað
um sölu bankans.
Halldór Ásgrímsson sagði á frétta-
mannafundi sem hann boðaði til í gær
að hann hefði aldrei verið í vafa um
hæfi sitt í málinu. Honum hefði sárn-
að umfjöllun um sín mál að undan-
förnu og hefði hann þó verið lengi í
stjórnmálum.
„Ég er ýmsu vanur í stjórnmálum
en ég ætlast til þess að fjölskylda mín
sé látin í friði,“ sagði Halldór.
Mörgu ósvarað
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, for-
maður Samfylkingarinnar, segir sér-
kennilegt að minnisblaðið skuli hafa
verið kynnt á blaðamannafundi for-
sætisráðherra áður en það var kynnt
fjárlaganefnd. Að mati Ingibjargar er
mörgum pólitískum spurningum
ósvarað um einkavæðingarferli bank-
anna.
Ögmundur Jónasson, þingflokks-
formaður Vinstri grænna, telur
vinnubrögð við kynningu minnis-
blaðsins forkastanleg. Hann telur
minnisblaðið hins vegar segja lítið
enda komi þar fram að ríkisendur-
skoðandi líti ekki á það sem hlutverk
sitt að kveða upp lagalegan úrskurð.
Magnús Stefánsson, formaður fjár-
laganefndar, og Einar Oddur Krist-
jánsson, varaformaður nefndarinnar,
gera ekki athugasemdir við það að
forsætisráðherra hafi kynnt niður-
stöður minnisblaðsins áður en það
var kynnt fjárlaganefnd. Einar segir
að ríkisendurskoðandi sé frjáls að því
hvað hann taki til skoðunar og hvern-
ig hann birti það.
Halldór ekki vanhæfur
Morgunblaðið/ÞÖK
Halldór Ásgrímsson kynnir minnisblaðið á blaðamannafundi í gær.
 Aldrei í vafa | Miðopna
Eftir Björn Jóhann Björnsson, Svavar
Knút Kristinsson og Þóri Júlíusson
 Forsætisráðherra aldrei í vafa  Stjórnarandstaða segir mörgu ósvarað