Morgunblaðið - 08.12.2005, Page 2

2 FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
BOÐUN Í BAUGSMÁLINU
Dómari við Héraðsdóm Reykja-
víkur sendi bæði Boga Nilssyni, rík-
issaksóknara, og Sigurði Tómasi
Magnússyni, settum ríkissaksókn-
ara, bréf um boðun í þinghald á
morgun þegar teknir verða fyrir
þeir átta ákæruliðir Baugsmálsins
sem enn eru fyrir dómi. Í bréfinu er
ríkissaksóknari skráður sem ákær-
andi.
Herstöðvum mótmælt
Sergej Ivanov, varnarmálaráð-
herra Rússlands, hótaði því í gær að
Rússar segðu upp CFE-samn-
ingnum um takmörkun hefðbundins
herafla í Evrópu eftir að Condo-
leezza Rice, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, undirritaði samning
um að bandarískum herstöðvum yrði
komið upp í Rúmeníu.
Óska eftir viðræðum
Félag leikskólakennara hefur ósk-
að eftir viðræðum við launanefnd
sveitarfélaga um hækkun launa fyrir
félagsmenn sína í kjölfar samninga
Reykjavíkurborgar við Eflingu og
Starfsmannafélag Reykjavíkur.
Tugir námumanna fórust
Staðfest var í gær að 54 verka-
menn hefðu týnt lífi í sprengingu í
kolanámu í Norður-Kína. Rétt rúm
vika er liðin frá því að 171 kínversk-
ur námumaður týndi lífi við áþekkar
aðstæður.
Y f i r l i t
Kynning – Morgunblaðinu í dag fylgir
kynningarblað um Akureyri.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri, asv@mbl.is
Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi, orri@mbl.is Inga
Rún Sigurðardóttir, ingarun@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Guðlaug Sigurðardóttir, gudlaug@mbl.is Sveinn Guðjónsson, svg@mbl.is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson
Dagbók|Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is

 




 


 
 



  

 

  

 


 


 !

"
# 
$
% 
    




& 

 
 

'() *

 +,,,

 


   




  

   


Í dag
Fréttaskýring 8 Umræðan 36/43
Úr verinu 16 Bréf 42/43
Erlent 18/20 Minningar 44/47
Minn staður 22 Myndasögur 52
Austurland 23 Víkverji 52
Höfuðborgin 24 Dagbók 52/55
Akureyri 24 Staður og stund 53
Landið 25 Leikhús 56
Daglegt líf 26/31 Bíó 58/61
Forystugrein 32 Ljósvakamiðlar 62
Viðhorf 34 Veður 63
Menning 34/35 Staksteinar 63
* * *
www.jpv.is
BÓKIN SEM UNGA
FÓLKIÐ ER AÐ TALA UM
„Ekki á hverjum degi sem
unglingar senda frá sér svo vel
heppnaðar metsölubækur.“
Árni Matthíasson / MORGUNBLAÐIÐ
„Algjörlega frábær bók.“
Hugi.is
Metsölulisti Eymundsson
Barnabækur 7. des.
SKÁKBYLTINGIN er hafin á Grænlandi og
heimamenn hafa tekið risastórt skref að mati
stórmeistarans Henriks Danielsen en hátt í
fimmtíu börn söfnuðust saman á skákmóti í
bænum Tasiilaq í gærkvöld. Allir fengu verð-
laun og telur Henrik að þessi frábæra mæting
sé góðum árangri í skólakennslunni að þakka.
Fjórði dagurinn í Grænlandsreisu Taflfélags-
ins Hróksins rann á enda í gær. Á þriðjudags-
kvöldið mættu yfir fjörutíu börn í félagsheim-
ilið til að tefla á kvöldskákmóti. Mótið var aug-
lýst í kennslustundum í grunnskólanum orð-
rómurinn breiddist út og auglýst var að allir
fengju verðlaun.
Tilgangurinn hér á Grænlandi er ekki að búa
til nýjan Kasparov heldur að hjálpa börnunum
að þroskast og læra og gefa þeim tækifæri til
að prufa eitthvað nýtt, segir Danielsen. Hann
segir ekki sömu hefð fyrir skákkennslu á Græn-
landi og á Íslandi. Á Íslandi sé það viðurkennt
að skákin hafi þroskandi áhrif á börn – þjálfar
minnisstöðvarnar og eykur einbeitingu sem
skili sér í aukinni námsgetu. „Við útskýrðum
þetta fyrir grænlensku kennurunum og eftir að
við settum fjögur skákborð á gangana og kenn-
ararnir sáu krakkana sitja við tafl allan daginn
var ekki aftur snúið.“
Byltingin hafin
á Grænlandi
ÁRNI Magnússon félagsmálaráð-
herra segir að frumvarp sem hann
hefur lagt fram á Alþingi um
greiðslur til foreldra langveikra
barna verði ekki afgreitt fyrir jól,
líkt og til stóð. „Málið kom seint
fram og við viljum að það fái góða
efnislega meðferð hjá félagsmála-
nefnd og í þinginu,“ segir Árni, að-
spurður hvers vegna ekki takist að
afgreiða frumvarpið. Hann bætir
við að í því sé gert ráð fyrir að
greiðslur til foreldra langveikra
barna hefjist í júlí á næsta ári og
því liggi ekki mjög á að afgreiða
það.
Umhyggja gagnrýnir
frumvarpið
„Við erum ekki að falla á tíma
með málið,“ bendir hann á.
Ráðherra mælti fyrir frumvarp-
inu á Alþingi á mánudag. Í um-
ræðum um það í þinginu kom fram
gagnrýni á gildissvið laganna, en
samkvæmt frumvarpinu eiga
greiðslur aðeins að renna til for-
eldra barna sem greinast langveik
frá og með árinu 2006.
Ragna K. Marinósdóttir, fram-
kvæmdastjóri Umhyggju, félags til
stuðnings langveikum börnum, seg-
ir þau greiningarviðmið sem liggja
til grundvallar frumvarpinu valda
vonbrigðum. „Þetta er ekki viðun-
andi fyrir okkar hóp vegna þess að
mikið af okkar skjólstæðingum hef-
ur átt á brattann að sækja í lífinu
vegna fjárhagserfiðleika. Um er að
ræða fólk sem ekki hefur getað
stundað atvinnu vegna veikinda
barna sinna,“ segir hún. Ragna
bætir við að það sé mat Umhyggju
að þeir foreldrar sem hafa þurft að
leggja niður vinnu vegna veikinda
barna sinna eigi að hafa möguleika
á greiðslu. Hún bætir við að sá hóp-
ur sem engar greiðslur eigi að fá
miðað við frumvarpið en eigi lang-
veik börn sé ekki stór.
Ragna segir að Umhyggja hafi
gert félagsmálaráðuneytinu grein
fyrir óánægju sinni vegna þessa at-
riðis. Hún segir félagið jafnframt
ósátt við að lögin eigi ekki að taka
gildi að fullu fyrr en árið 2008, eins
og fram kemur í frumvarpinu.
Þar er gert ráð fyrir að greiðsl-
urnar verði teknar upp í þrepum, en
þegar ákvæði þess verða komin til
fullra framkvæmda geti foreldri
sem leggur niður launuð störf eða
nám vegna langvarandi veikinda
eða fötlunar barna átt sameiginleg-
an rétt á greiðslum í allt að þrjá
mánuði með hinu foreldri barnsins.
Greinist barn mjög alvarlega lang-
veikt eða mjög alvarlega fatlað
verði heimilt að framlengja sameig-
inleg réttindi foreldra til greiðslna
um allt að sex mánuði.
Bjartsýn á breytingar
„Ég leyfi mér að vera það bjart-
sýn að taki lögin ekki að fullu gildi
fyrr en árið 2008, verði menn búnir
að sjá að sá hópur sem verður eftir
og á enn í vandræðum er ekki það
stór að ákveðið verði að hjálpa hon-
um. Þær upphæðir sem um ræðir
eru ekki það háar, en samt sem áð-
ur er þetta peningur sem fólk þarf
til þess að hafa í sig og á,“ segir
Ragna K. Marinósdóttir.
Mál foreldra langveikra barna ekki afgreitt fyrir jól
Gagnrýna að greining
miðist við árið 2006
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
UPP er kominn alvarlegur trúnaðar-
brestur milli starfsmanna Hafnar-
fjarðarbæjar innan STH og bæjaryf-
irvalda og ljóst er að farið er með
launakjör félaga STH samkvæmt lág-
launamarkmiðum, segir í tilkynningu
frá Starfsmannafélagi Hafnarfjarðar.
Árni Guðmundsson, formaður félags-
ins, segir málið snúast um launanefnd
sveitarfélaga.
„Hún hefur einhver voðalega góð
markmið sem þeir kynna fram og til
baka en svo þegar menn fara yfir allt
ferlið, síðustu samninga og þá sem
gerðir voru núna, þá stendur ekki
steinn yfir steini og eftir situr mjög
ósanngjörn launasetning bæjar-
starfsmanna – sérstaklega í Hafnar-
firði.“
Árni segir að í ljósi nýgerðra samn-
inga við borgina verði að velta fyrir
sér hverslags ósamræmi hér sé á
ferð, ekki síst ef miðað er við að það á
sér stað á sama atvinnusvæði. Á vef-
svæði STH er sett fram dæmi um
launabætur í nýgerðum samningi við
borgina þar sem segir að skólaliðar
hjá borginni fái laun samkvæmt
launaflokki 126 en það er tólf flokkum
fyrir ofan þann sem skólaliðar í Hafn-
arfirði fá greitt samkvæmt, eða 114.
Að sögn Árna er fólki innan STH
misboðið vegna þessa ósamræmis og
telur Árni jafnframt sérkennilegt að
bæjarfélag á stærð við Hafnarfjörð
hafi ekki sjálfstæða launastefnu, en
láti fremur launanefnd í té fullnaðar-
umboð. Því hafi verið skorað á bæj-
aryfirvöld að afturkalla samningsboð
sitt til launanefndar sveitarfélaga og
taka nú þegar upp milliliðalausar við-
ræður um lausn á þeim alvarlega
vanda og trúnaðarbresti sem upp er
kominn.
Mikið ósamræmi
í launamálum
STÓRU viðskiptabankarnir
þrír; Kaupþing banki, Íslands-
banki og Landsbanki, eru með
um 2.100 starfsmenn á sínum
snærum í útlöndum. Hér á landi
eru starfsmennirnir ríflega
3.000.
Kaupþing banki og dóttur-
félög hans eru með níu starfs-
stöðvar í Evrópu og eina í
Bandaríkjunum, Landsbankinn
er á 10 stöðum í Evrópu, auk
Kanada og Bandaríkjanna, og
Íslandsbanki er með sex starfs-
stöðvar í Evrópu og stefnir
einnig á Kanada.
Fjármálaþjónusta hefur á
undanförnum árum stöðugt ver-
ið að aukast og er hlutur hennar
í landsframleiðslunni orðinn
álíka mikill og fiskveiðar og
-vinnsla, sem til þessa hefur ver-
ið talin undirstöðuatvinnugrein
þjóðarinnar.
Fjallað er um útrás bankanna
í viðskiptablaði Morgunblaðsins
í dag og eru stjórnendur þeirra
sammála um að starfsemin í út-
löndum skili miklu inn í þjóð-
arbúið með auknum tekjum og
vel launuðum störfum. | B12–13
Bankarnir
með 2.110
manns í
útlöndum