Fréttablaðið - 16.07.2004, Blaðsíða 6

6 16. júlí 2004 FÖSTUDAGUR
Skýrsla Sameinuðu þjóðanna:
Menningarleg fjöl-
breytni nauðsynleg
ÞRÓUNARMÁL Mótun pólitískrar
stefnu sem viðurkenni menningar-
legan fjölbreytileika ríkja er ekki
aðeins ákjósanleg stefna, heldur
beinlínis nauðsynleg í nútímasam-
félögum. Þetta er meðal þess sem
kemur fram í skýrslu Þróunar-
áætlunar Sameinuðu þjóðanna um
menningarlegan fjölbreytileika í
ríkjum heims í dag.
Í skýrslunni er athygli vakin á
spurningum á borð við hvernig
stjórnarskrá Íraks muni koma til
móts við kröfur shítamúslima og
Kúrda og hversu mörg tungumál í
Afghanistan verði viðurkennd
sem opinbert tungumál hins nýja
ríkis.
Í skýrslunni segir að menning-
arlegt frelsi eigi að vera viður-
kennt sem hluti af almennum
mannréttindum og nauðsynleg
forsenda fyrir þróun í samfélög-
um 21. aldarinnar. Einnig kemur
fram að litið sé á menningarlegan
fjölbreytileika sem vandamál í
mörgum ríkjum heims, sem sé
oftar en ekki afleiðing af alls kyns
kreddum og bábiljum. Skýrslan
viðurkennir að það verði erfitt
fyrir ríki að innleiða stefnu um
margbreytileika en það verði að
gera, til dæmis með því að viður-
kenna hann í stjórnarskrá. ■
Brýnt að draga
úr sykurneyslu
Ráðherra segir að kanna verði allar leiðir til að draga úr sykurneyslu, þar á
meðal forvarnarskatt. Samtök iðnaðarins segja slíkar hugmyndir „með öllu
óþolandi“ en Lýðheilsustöð telur gagnrýni þeirra á misskilningi byggða.
HEILBRIGÐISMÁL Lýðheilsustöð hef-
ur fengið Hagfræðistofnun Há-
skóla Íslands til að kanna áhrif
forvarnargjalds á sykur og gos á
vísitölu neysluverðs. Jón Krist-
jánsson heilbrigðisráðherra segir
að taka verði á ofneyslu sykurs
sem eigi annars eftir að verða
þungur klafi á heilbrigðiskerfinu
og það sé gott að allar leiðir séu
kannaðar.
Jón vill hins vegar ekki tjá sig
að svo stöddu hvort hann telji for-
varnarskatt fýsilegan kost í bar-
áttunni gegn offitu. „Það er
almennt séð mikil þörf að draga
úr sykurneyslu landsmanna hvort
sem skattar eru notaðir til þess
eða ekki.“ Hann bendir einnig á að
það sé ekki í verkahring heil-
brigðisráðuneytisins að ákveða
skattálagningu matvæla.
Samtök iðnaðarins setja sig
gegn hugmyndum um skattálagn-
ingu á sykur og gosdrykki og
segir Jón Steindór Valdimarsson
hjá samtökunum þær „með öllu
óþolandi“, þar sem þetta myndi
leiða til hækkunar á matvæla-
verði og mismunar á skattlagn-
ingu matvæla. Ragnheiður
Pétursdóttir hjá Samtökum iðnað-
arins segir samtökin vera fús til
samstarfs við Lýðheilsustöð til að
taka á þessum málum, en aðrar
leiðir séu betri. „Til dæmis eru ís-
lensk fyrirtæki í auknum mæli að
setja fleiri matvæli á markað sem
innhalda minni sykur. Auk þess
benda skýrslur til að það sé einnig
brýnt að draga úr saltneyslu og
þar geta Samtök iðnaðarins komið
til hjálpar með því að hvetja fyrir-
tæki til að draga úr notkun
þessara efna í vörur sínar.“
Anna Elísabet Ólafsdóttir, for-
stjóri Lýðheilsustöðvar, segir að
gagnrýni Samtaka iðnaðarins
byggða á misskilningi. Lýðheilsu-
stöð hafi beðið Hagfræðistofnun
að kanna áhrif forvarnargjalda á
sykur á vísitölu neysluverðs og að
Samtök iðnaðarins ættu að fagna
því að leitast væri við að kanna
hugmyndir á faglegan hátt áður
en tillögur um málið væru lagðar
fram. Hún segir þetta eina hug-
mynd af mörgum, en það verði að
bregðast við þessu vandamáli sem
fyrst áður en offitutengdir sjúk-
dómar verði of þung byrði á
heilbrigðiskerfinu.
bergsteinn@frettabladid.is
Franskur raðmorðingi:
Viðurkennir
nauðgun
BRUSSEL, AP Franski raðmorðing-
inn Michel Fourniret segist hafa
rænt og nauðgað ungri konu í
Norður Frakklandi árið 1998 til
viðbótar við þær níu konur sem
hann viðurkennir að hafa ráðið
bana.
Fourniret segist hafa rænt
konunni í franska bænum Sedan
og að konan hafi verið af norður-
afrískum uppruna en hann hafi
ekki drepið hana. Hann hefur ver-
ið í haldi belgísku lögreglunnar
síðastliðinn mánuð og bíður
ákæru en lögreglan komst á snoð-
ir um hann eftir að hann reyndi að
ræna þrettán ára stúlku. ■
Danmörk:
Innflytjendur
á glapstigum
FÉLAGSMÁL Meirihluti er fyrir því á
danska þinginu að láta kanna
ástæður þess að innflytjendur
lenda hlutfallslega mun oftar í
fangelsi en aðrir þegnar landsins.
Greinir menn þó á um með hvaða
hætti það skuli gert en eru þó
sammála um að hafa tilbúna
áætlun þegar niðurstöður munu
liggja fyrir. Samkvæmt tölum frá
dómsmálaráðuneytinu eru tæpir
þúsund fangar af alls 3.700 af
erlendum uppruna í fangelsum
landsins í dag. ■
NJÓSNARAR
Leyniþjónusta Ísraela hefur haft tvo menn
á Nýja-Sjálandi undir fölsku flaggi
í langan tíma.
Ríkisstjórn Nýja-Sjálands:
Rjúfa öll tengsl
við Ísrael
ALÞJÓÐAMÁL Stjórnvöld á Nýja-Sjá-
landi hafa rofið öll stjórnmálatengsl
við Ísrael eftir að tveir Ísraelar
voru fundnir sekir fyrir rétti um
njósnir en báðir störfuðu fyrir
leyniþjónustuna Mossad. Mennirnir
fengu hálfs árs fangelsisdóm og
voru dæmdir til greiðslu sektar en
báðir voru þeir á Nýja-Sjálandi á
fölsuðum skilríkjum. Hafa Ísraelsk
stjórnvöld verið krafin skýringa á
þessari framkomu og verður á með-
an engum erindrekum þeirra hleypt
inn í Nýja-Sjáland. ■
■ LEIÐRÉTTING
GENGI GJALDMIÐLA
Bandaríkjadalur 71,34 0,18%
Sterlingspund 131,96 -0,18%
Dönsk króna 11,86 0,06%
Evra 88,18 0,08%
Gengisvísitala krónu 122,40 -0,10%
KAUPHÖLL ÍSLANDS
Fjöldi viðskipta 234
Velta 4.824 milljónir
ICEX-15 3.058 0,98%
Mestu viðskiptin
Kaupþing Búnaðarbanki hf. 1.641.149
Actavis Group hf. 781.633
Bakkavör Group hf. 557.819
Mesta hækkun
Kögun hf. 5,15%
Burðarás hf. 2,88%
SÍF hf. 2,04%
Mesta lækkun
Kaldbakur, fjárfestingarfélag hf. -1,42%
Hlutabréfsj. Búnaðarbankans -1,38%
Opin Kerfi Group hf. -0,79%
ERLENDAR VÍSITÖLUR
DJ 10.197,6 -0,1%
Nasdaq 1.919,1 0,2%
FTSE 4.340,7 -0,7%
DAX 3.847,2 -1,3%
Nikkei 11.409,1 0.46%
S&P 1.111,8 0,0%
* Bandarískar vísitölur kl. 17.
VEISTU SVARIÐ?
1Hvað heitir sjávarútvegsráðherraNoregs?
2Vægi hvaða gjaldmiðils er að aukast íutanríkisversluninni?
3Hvaða fyrirtæki tilkynnti í fyrradagum fækkun 40 til 50 stöðugilda?
Svörin eru á bls. 38
ISLAMSKAR KONUR
Í skýrslunni er meðal annars vakin athygli á
slæðubanni í frönskum almenningsskólum.
JÓN KRISTJÁNSSON
Segir brýnt að taka á sykurneyslu
og kanna allar leiðir.
ANNA ELÍSABET ÓLAFSDÓTTIR
Segir það eina hugmynd af mörgum að
kanna forvarnarskatt sem leið
gegn ofneyslu sykurs.
Fyrir mistök við vinnslu fréttar um
frávik útgjalda frá fjárlögum á blað-
síðu átta í blaðinu í gær voru sett
innan gæsalappa ummæli höfð eftir
Baldri Guðlaugssyni, ráðuneytis-
stjóra í fjármálaráðuneytinu. Fyrri
setningin, um útgjöld umfram fjárl-
ög er ekki frá honum komin. Sú síð-
ari, um ástæðurnar, er samantekt úr
lengra máli.