Tíminn - 02.09.1973, Blaðsíða 13

SunnudaguF >2. septenFbdf '>9'73’
TÍMiNN^
13
Þótt ýmsir fjölskyldumeðlimir vinni vel og
mikið þessa dagana, eru nokkrir hinna yngri
hinir mestu ónytjungar. Á þessari mynd er
David de Rothschild, sem er alþjóðlegur
glaumgosi og einn hinn þekktasti i hópi ,,fall-
ega fólksins” í Evrópu. Amerikumenn kalla
það fólk ,,the jet set”, og er um að ræða ríka og
hundleiðinlega krakka, sem flækjast um og lifa
ekki fyrir neina framtið.
VÖLD og áhrif Roth-
schild-fjölskyldunnar
má rekja 200 ár aftur i
timann, til fátækra-
hverfanna i Frankfurt,
þar sem smákaupmaður
nokkur, Meyer Amschel
Rothschild að nafni,
hætti við kaupmennsk-
una og snéri sér að arð-
vænlegri atvinnugrein —-
banka viðskiptum.
Honum vegnaði vel og fór fljót-
lega að hugsa stórt. Hann sendi
þvi syni sina út i heim og lét þá
koma fótunum undir fjölskylduna
Rothsch ild-goðsögn in er
nátengd efnahagssgögu Ev.rópu.
Ef til vill er fjölskyldan ekki jafn
valdamikil og hún var áður, hún
hefur ekki sömu áhrif á ráðherra
og rikisstjórnir og i eina tið, en
saga hennar og forn völd hafa sitt
að segja.
Engin önnur fjölskylda — ekki
einu sinni Krupp og Thyssen, hafa
haft jafn mikikog langvarandi
áhrif á atvinnulif álfunnar. Vissu-
lega hal'a bandarisku
fjölskyldurnar Rockefeller og
Ford aflað fleiri milljóna i skrin
sin, en þær eiga sér ekki þá
sögu, sem Rothschild-ættin getur
státað af, og það hefur hreint ekki
svo litið að segja.
Má i þvi sambandi benda á, að
nýlega var þvi slegið föstu, að
listaverkaauður fjölskyldunnar
sé slikur, að með honum væri
hægt að halda stór listmuna-
uppboð vikulega i tvö ár.
— Rað virðist sem Rothschild-
fjölskyldan hafi einhverja töfra,
sem hafi enn meiri áhrif en auður
þeirra og eignir, segir F'rancic
Westcrman, blaðamaður i
London, sem um þessar mundir
vinnur að söfnun efnis i bók um
evrópsk fjölskylduveldi af þessu
tagi.
— En Rothschild-fjölskyldan á
lika mikla peninga, segir Wester-
man. — Hcftt við skiptum fjár-
munum hennar hundrað sinnum i
hundrað hluta, þá er nóg eftir
handa öllum afkomendum
Meyers gamla.
— Þýtt: ó. vald.
Ríkasta fjölskylda í heimi hóf feril
sinn í fótækrahverfum Frankfurt
þar. Stóra tækifærið kom svo,
þegar Vilhjálmur prins af Hessen
keypti fágætar myntir af Roth-
schild á nafnverði og sýndi
þakklæti sitt með þvi að gera
Meyer tilboð um að sjá um ávöxt-
un gifurlegra fjármuna sinna.
Upp frá þeim degi þurfti Rot-
schild ekki að hafa áhyggjur af
velferð sinni og afkomenda sinna.
Þetta gullna tækifæri kom Rot-
schild-fjölskyldunni ekki sérlega
á óvart. Hún hafði búið sig undir
það. Meyer hafði komið upp flota
lokaðra póstvagna, sem héldu
uppi stöðugum ferðum á milli
hinna ýmsu fyrirtækja og skjól-
stæðinga fjölskyldunnar. Viku
eftir að samningurinn við prins-
inn hafði verið gerður, voru pen-
ingar Vilhjálms komnir til Lond-
on, þar sem Nathan Rothschild
margfaldaði þá á skömmum tima
og þannig flaug hróður fjölskyld-
unnar fljótt og viða og var hún
talin einstaklega lagin við ávöxt-
un fjár og fjármuna.
Þegar Bretar báðu Nathan að
smygla gulli til hersveita Well-
ingtons, sem lágu i umsátri i
Portúgal i Napóleons-striðinu,
sendi hann gullið sjóleiðina til
Frakklands, en þar tók bróðirinn
Jakob við þvi og kom þvi yfir
Pyreneafjöllin i fjölda póstvanga.
Nathan frétti frá Jakob bróður
sinum um úrslit orrustunnar við
Waterloo löngu áður en nokkur
annar i Bretlandi og gat þannig
hagað seglum sinum á verðbréfa-
markaðinum, þar sem hann hafði
þegar komið sér i þægilega að-
stöðu.
Áður en langt um leið hafði
Rothschild-fjölskyldan að mestu
leyti einokun á lánum til hinna
mikilsmetnu. Habsborgararnir
fengu þannig milljónir frá þeim,
og i staðinn fékk fjölskyldan bar-
ónsdæmi og fleiri þægindi.
Kirkjuvaldið og kóngurinn i
Napóli fengu dágóðar summur,
hlutabréf voru seld i Vinarborg
svo að hægt væri að byggja fyrstu
meiriháttar járnbraut Austurrik-
is, og fjölskyldan fékk drjúgan
skilding i sambandi við byggingu
járnbrautanna i Frakklandi.
Tókst henni þá að rugla verð-
bréfasala svo i riminu, að enginn
annar en hún skildi, hvernig
ástandið var.
Þegar hér var komið sögu,
hafði fjölskyldan fengið á sig orð
fyrir að vera áreiðanleg, dugleg
og hafa hæfileika til að ná i skjót-
fenginn gróða. Henni hafði einnig
lærzt að nota peningana til að
kaupa sér frægð, velvilja og
menningu meðal heldra fólksins I
Evrópu.
Rossini samdi tónverk til flutn-
ings i veizlum þeirra, þar sem
Bismarck og brezki aðallinn var
stöðugt á gestalistanum. Fjöl-
skyldan var gerð ódauðleg i ljóð-
um Byrons og Thackerays, mál-
verkum Ingres og i samtölum
Balzacs og Brwonings.
Hún gleymdi þó aldei uppruna
sinum. Hún neitaði að lána pen-
inga til Rússlands vegna með-
ferðar zarsins á gyðingum og eft-
ir að Loðvik átjándi hafði neitað
að móttaka konu Jakobs Roth-
schilds við hirð sina þar sem hún
var ekki kristin, afturkallaði fjöl-
skyldan öll lán sin til Bourbon-
ana.
En það fór ekki hjá þvi, að þetta
gullaldartimabil liði undir lok.
Erfitt efnahagsástand eftir fyrri
heimsstyjöldina batt enda á
ævintýralegan lifnað aðalsins.
Bankar i almenningseign tóku að
brjóta niður einokun Rothschild-
fjölskydlunnar á stórum, alþjóð-
legum lánum. Arður minnkaði og
þvi varð að draga aðeins saman
seglin.
Seinni heimsstyrjöldin hafði
einnig sin áhrif á auð fjölskyld-
unnar, en i dag hefur hún svo
sannarlega rétt úr knútnum.
Rothschild-fjölskyldan á nú
námur, spilaviti, oliulindir, hótel,
verðhlaupahesta, kjarnorkuver,
demanta, tölvur og byggingar,
sem allt hefur gert hana öflugri
en nokkru sinni fyrr.
— Rothschild-fjölskyldan er ein
ríkasta fjölskylda í heimi og áhrifa
hennar á evrópskt efnahagslíf
hefur gætt í 200 ár. Auðæfi
hennar og forn áhrif eru ótrúleg....
Ármstrong
KORKO
GOLF
LOFTPLÓTUR
&
Þ. ÞORGRÍMSSON & CO
Suðurlandsbraut 6
RAFTORG V/AUSTURVÖLL SIMI 26660
RAFIÐJAN vksturoötu n sémi 10204