Fréttablaðið - 12.12.2004, Blaðsíða 48

32 12. desember 2004 SUNNUDAGUR
Ungu skáldin stíg
Mikil gróska virðist vera í ljóðagerð meðal ungra skálda um þessar mundir. Núna í jólabókaf
skáld sem eru að stíga fram með sínar fyrstu ljóðabækur. Fréttablaðið heyrði í þ
Gott að vera
ungt skáld
Kjötbærinn er fyrsta ljóðabók Kristínar Eiríksdóttur, sem
bar sigur úr býtum í ljóðasamkeppni Fréttablaðsins og
Eddu útgáfu fyrr á árinu. Hún átti ljóð í bókinni Ljóð ungra
skálda sem Mál og menning gaf út árið 2001 og hefur
einnig birt ljóð í tímaritum.
Kristín hefur stundað myndlistarnám við Listaháskóla
Íslands og segir hún myndlistina og skriftirnar fléttast
saman með ýmsum hætti.
„Mér finnst myndlistin hjálpa mér með að skrifa, og síð-
an öfugt. Þetta tvennt fer mjög vel saman.“
Þótt Kjötbærinn sé ljóðabók segir Kristín hana eiga það
sameiginlegt með skáldsögum að í henni er fjallað um per-
sónur og atburði, þótt bókin hafi jafnframt sterk einkenni
ljóðabókar. Kristín er reyndar með skáldsögu í smíðum og
langar til að einbeita sér að henni eftir að hún útskrifast úr
Listaháskólanum í vor.
Hún segir þessa miklu grósku sem nú er í ljóðagerð
ungra skálda vera mjög skemmtilega.
„Það er mjög gott að vera ungt skáld núna og mikið að
gerast.“ ■
(Úr Kjötbænum)
Í myrkrinu er herbergið stærra. Þegar ég ligg einsömul á gólfinu og
keðjureyki í myrkrinu er það gríðarlega stórt. Að undanskildum mér og
plötuspilaranum, plötunum, útvarpinu, leiðslunum, stólunum, borðinu
og öllu hinu draslinu er það galtómur geimur þar sem ekkert gerist. Ég
drep í loka augunum sé svart. Hún birtist mér eiturnaðran sem bítur í
skottið á sér, skjannahvít og hlykjast um loftið, perlufestin. Þegar hún
slitnar og hennar hundrað perlur sundrast er ég sjálf í hverri þeirra og
sársaukinn.
Menn eru svolít-
ið að fóta sig
„Ég hef haft mjög skýrar hugmyndir um það lengi hvers
lags bók mig langaði til að skrifa, en það tók mig langan
tíma að ná tökum á þeim stíl sem ég vildi hafa á henni,“ seg-
ir Haukur Ingvarsson.
Bók hans heitir „Niðurfall og þættir af hinum dularfulla
Manga“. Hún er í þremur köflum sem hver um sig hefur
einkennandi stíl.
„Fyrsti kaflinn er um samhengið í íslenskum bókmennt-
um og þar er mikið af víruðum vísunum í íslenskar bók-
menntir frá ýmsum tímum. Miðkaflinn er svo alveg strípað-
ur með hreinum ljóðmyndum. Þriðji kaflinn er loks tilraun
til að takast á við nútímann. Þar er meira um rokktónlist og
bíómyndir, minningarnar og tímann sem líður og maður
hefur engin áhrif á.“
Inni á milli ljóðanna eru síðan prósatextar, hálfgerðar
smásögur og frásagnir af Manga nokkrum, sem kemur með
ýmsar athugasemdir um innihald bókarinnar og hjálpar
kannski lesendum við lesturinn.
Haukur er að ljúka meistaranámi í bókmenntafræði við
Háskóla Íslands og fjallar í lokaritgerð sinni um risann
mikla Halldór Laxness.
Hann segir fátt hafa verið að gerast í ljóðagerð meðal
ungs fólks þegar hann var að byrja í Háskólanum, en nú sé
orðin mikil breyting þar á.
„Núna er mikill samgangur milli skálda og þó við séum
rosalega ólík innbyrðis er maður samt í samfélagi með fólki
sem er að skrifa. Samtíminn er líka einhvern veginn þannig
að maður þarf að bregðast við honum. Menn eru svolítið að
reyna að fóta sig. Ætli ljóðið sé ekki bara það form sem tím-
inn kallar á núna.“ ■
I heilabrot
Ég hef aldrei blekkt sjálfan mig
og sagt:
“Ég er góður maður!“
Mun nær mér væri að segja:
“Ég er vondur!“
því þannig firri ég mig ábyrgð á
gerðum mínum en gef mig
út fyrir að vera sannsögull og heiðarleg-
ur.
Þetta eru játníngar mínar
vélrænar en persónulegar.
Ég er í einum
sá góði
sá vondi
og sá ljóti
Þessu þrennu neita ég ekki
Ungskáldin eru öll á einu máli um að vettvangur fyrir
ung ljóðskáld sé orðinn gjörbreyttur frá því sem var
fyrir aðeins örfáum árum. Mikil gróska sé í þessum
geira bókmenntanna.
Flest þeirra telja engan vafa leika á því að netið hafi
átt þar stóran hlut að máli. Á netinu tíðkast það að fólk
tjái sig hispurslaust, meðal annars á bloggsíðum. Þar er
einnig að finna vefsetrið Ljóð.is þar sem hundruð skálda
hafa kvatt sér hljóðs á síðustu misserum.
Félagsskapurinn Nýhil hefur einnig átt verulegan
þátt í því að breyta afstöðu ungs fólks til ljóða og ljóð-
skálda. Nýhil hefur meðal annars staðið fyrir kröftug-
um upplestrarkvöldum sem gjarnan hafa verið nefndar
ljóðaorgíur, þar sem allur hátíðleiki hefur verið víðs
fjarri.
KRISTÍN EIRÍKSDÓTTIR Kjötbærinn.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/E
.Ó
L.
HAUKUR INGVARSSON Mál og menning gefur út Niðurfall og þætti af
hinum dularfulla Manga.
Bók sem breytt-
ist í leiksýningu
„Ég hef verið að skrifa frá því ég var pínulítil,“ segir Þór-
dís Björnsdóttir. „Það eru til sögur frá því ég var átta ára.“
Hún sendi nýverið frá sér ljóðabókina Ást og appelsínur,
þar sem hún segir nokkuð heildstæða sögu af býsna tilfinn-
ingaríku ástarsambandi sem tekur óvænta stefnu í nánast
hverju ljóði.
Fyrir skömmu tók Þórdís þátt í sviðsuppfærslu á bókinni
á Akureyri þar sem hún las hana upp í heild sinni á leik-
sviði, sem teljast verður býsna óvenjulegt.
„Þetta var nánast eins og leiksýning eða kannski frekar
fjöllistasýning, mjög karnivalískt allt saman með þremur
fimleikastelpum og atvinnutrúði. Svo var þarna líka leik-
listarfólk og tónlistarfólk. Eiginlega var þetta bara eins og
ljóðaupplestur með þessari sérstæðu umgjörð.“
Það var Örn Ingi Gíslason, listamaður á Akureyri, sem
hafði samband við Þórdísi eftir að hafa lesið viðtal við hana
í Birtu. Hann hugðist fyrst nota eitt ljóða hennar í sýningu
sína, en það endaði með því að öll sýningin var helguð þess-
ari fyrstu ljóðabók hennar.
Þórdís er að læra bókmenntafræði við Háskóla Íslands
og er að spá í að skrifa lokaritgerð sína um spænska skáld-
ið Federico Garcia Lorca. ■
Myndin
Þú sagðist vilja mála
af mér mynd
og ég lagðist í sófann
og lokaði augunum
svo fallega nakin
sykruð
og súkkulaðisæt.
En nokkru síðar
horfði ég á sjálfa mig
með afskorið brjóst
og eitthvað ógeð
lekandi úr munnvikinu
augun starandiog steindauð.
Af hverju gerðirðu þetta
af hverju gerðirðu þetta?
spurði ég
spurði
en þú svaraðir
mér finnst hún bara flottari svona.
ÞÓRDÍS BJÖRNSDÓTTIR Ást og appelsínur.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
AL
LI
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA