Fréttablaðið - 29.04.2005, Qupperneq 22
S jö hópar fyrirtækja hafaverið valdir til að keppa umskipulag lóðar Landsspítala
– háskólasjúkrahúss við Hring-
braut. Heildarkostnaður vegna
þessa verkefnis er áætlaður um
36 milljarðar króna. Þar af er gert
ráð fyrir að kostnaður vegna
bráðadeildar hins nýja sjúkrahúss
verði um tólf milljarðar króna.
Jón Kristjánsson heilbrigðis-
ráðherra afhenti í gær fulltrúum
fyrirtækjahópanna sjö útboðs-
gögnin og tók fram við það tæki-
færi að samkeppnin væri tvíþætt,
annars vegar ætti að skila skipu-
lagi fyrir lóðina í heild og hins
vegar ætti að skilgreina nánar
skipulag nýs spítala á lóðinni.
Alls voru það 18 hópar fyrir-
tækja sem lýstu áhuga á að taka
þátt í þessu verkefni og af þeim
voru sjö valdir til þátttöku. Hóp-
arnir sjö eiga að skila tillögum
sínum til dómnefndar 8. septem-
ber í haust en hér til hliðar má sjá
hverjir eiga sæti í dómnefndinni.
Dómnefndin afhendir síðan
ráðherra niðurstöður sínar 6.
október og tilkynnir hann um úr-
slit samdægurs. Tillögum nefnd-
arinnar á að fylgja stutt greinar-
gerð um hverja tillögu með rök-
studdu mati á því hvernig tillagan
falli að áherslum dómnefndar
ásamt því að nefndinni er upp-
álagt að raða tillögum eftir gæð-
um þeirra að sínu mati.
500 rúma háskóla- og bráðaspítali
Miðað er við að á lóðinni rísi 500
rúma háskóla- og bráðaspítali
með starfsemi í flestöllum sér-
greinum læknisfræðinnar. Til við-
bótar verður byggð 65 rúma geð-
deild, 80 rúma sjúklingahótel, 24
rúma gjörgæsludeild, 22 rúma
gjörgæsla nýbura, 24 rúma
gæsludeild og 10 rúma geðgjör-
gæsludeild.
Í áætlun LSH er gert ráð fyrir
að unnt sé að fjölga almennum
rúmum spítalans úr 500 í 600 og
geðdeildarrúmum úr 65 í 105.
Lóðin sem á að skipuleggja er
17,44 hektarar og afmarkast að
norðan af Eiríksgötu, Barónsstíg
og gömlu Hringbraut og að sunn-
an af nýrri Hringbraut.
Á þessari lóð mega LSH og
stofnanir Háskóla Íslands sem
tengdar eru LSH reisa byggingar
sem nema að flatarmáli samtals
171.300 fermetrum, auk bíla-
geymslna sem verða að hluta neð-
anjarðar. Í samkeppnislýsingu er
gert ráð fyrir því að mögulegt
verði að nýta eldri byggingar að
hluta eða öllu leyti og samþætta
þær nýjum byggingum.
Gamli kennaraskólinn við
Laufásveg 81 er innan þessarar
lóðar, en hann er friðaður sam-
kvæmt lögum um húsafriðun og
elsti hluti Landspítalans sem er
frá 1930 hefur verndargildi.
Pappírslaust sjúkrahús
Keppendur þurfa að taka tillit til
margra mismunandi umhverfis-
þátta svo sem umferðarþunga
kringum og inn á skipulagssvæð-
ið, fyrirhugaðra Holtsganga,
flugvallarins og nálægðar við
miðbæ Reykjavíkur. Jafnframt
verður að hafa að leiðarljósi að
svæðið verði hluti borgarmynd-
arinnar og sameini ólíka þætti í
umhverfi þess.
Við hönnun húsa á lóðinni
skal miða við nýjustu upplýs-
ingatækni í starfseminni, þar á
meðal rafræna sjúkraskrá og að
spítalinn verði „pappírslaus“
þegar hann verður byggður.
Umhverfi sjúkrahússins á að
vera áhugavert og aðlaðandi fyr-
ir gesti og starfsmenn. Lögð er
áhersla á græn svæði og útigarða
og að bílum sé sem mest lagt í
bílastæðahús.
Sjúkrastofur fjölnota einbýli
Á nýju sjúkrahúsi Landspítala – há-
skólasjúkrahúss eiga legudeildir
að byggjast upp af fjölnota einbýl-
um. Þar geti dvalist jöfnum hönd-
um sjúklingar sem gangast undir
skurðaðgerðir, sjúklingar sem eru
til meðferðar hjá lyflæknum eða
sjúklingar öldrunarlækninga og
endurhæfingar.
Á þessum einbýlum verði hægt
að veita alla hjúkrunarmeðferð,
sjúkraþjálfun, iðjuþjálfun og fram-
kvæma minni háttar inngrip. Her-
bergin skulu vera þannig útbúin að
hægt sé að annast sjúklinga á sömu
stofu allan tímann sem þeir dvelj-
ast á sjúkrahúsinu, að undanskil-
inni dvöl á gjörgæsludeildum. Sér-
hvert herbergi á að hafa aðstöðu
fyrir snyrtingu, böðun og rými fyr-
ir nauðsynlegustu hjúkrunarvörur.
Gert skal ráð fyrir því að ættingjar
geti dvalist á herbergjum.
Gera skal ráð fyrir einni bráða-
móttöku og þangað komi allir sem
þurfa á bráðaþjónustu að halda. Í
tengslum við bráðamóttökuna
verði mjög góð aðkoma sjúkrabíla
og lendingarpallur fyrir þyrlu. ■
22 29. apríl 2005 FÖSTUDAGUR
Nýtt hátæknisjúkrahús
fyrir 36 milljarða
Kosningakerfið sem notað er í þing-
kosningum í Bretlandi er svonefnt
meirihlutakerfi sem byggist á einmenn-
ingskjördæmum og einföldum meiri-
hluta atkvæða í hverju kjördæmi. Það
færir stærsta flokknum á landsvísu lang-
flest þingsætin og gerir þannig jafnan
einum flokki fært að mynda meirihluta-
stjórn án þess endilega að kjörfylgið að
baki þingmeirihlutanum nái helmingi
greiddra atkvæða. Kerfið ýtir undir
tveggja flokka kerfi, það er kerfi þar
sem tveir flokkar skiptast á um að
verma ríkisstjórnar- og stjórnarand-
stöðubekkinn. Minni flokkar hafa sára-
lítið að segja enda fá þeir sjaldnast
þingsæti í hlutfalli við landsfylgi. Þessu
er ólíkt farið í hlutfallskosningakerfi, en
Alþingi er kosið eftir slíku kerfi. Þetta
veldur því að hér á landi tíðkast sam-
steypustjórnir, ólíkt löndum þar sem
meirihlutakosningakerfi er við lýði eins
og í Bretlandi.
Kjarninn í breska kerfinu er sá, að allt
sem frambjóðandi þarf að gera til að
hljóta þingsæti er að hljóta fleiri at-
kvæði en nokkur annar frambjóðandi í
sama kjördæmi. Einfaldur meirihluti
nægir sem sagt, svipað og á við um for-
setakosningar á Íslandi.
Bretlandi er skipt upp í 659 kjördæmi –
18 á Norður-Írlandi, 40 í Wales, 72 í
Skotlandi og 529 í Englandi. Einn þing-
maður er kjörinn í hverju kjördæmi og
hver kjósandi hefur eitt atkvæði.
Kostir kerfisins eru þeir helstir að það
er einfalt; hlutverk kjósandans er einfalt
er í kjörklefann er komið: hann þarf að-
eins að merkja við eitt nafn á kjörseðl-
inum. Þetta minnkar hættu á ruglingi
eins og vill henda í öðrum kerfum þar
sem kjörseðillinn er flóknari, svo sem
þar sem fleiri en einn þingmaður er
kjörinn í hverju kjördæmi. Annar kostur
er hraði; talning er einföld og því liggja
úrslit fyrir mjög fljótt. Í þriðja lagi skapar
kerfið nánari tengsl milli kjósenda og
hins kjörna fulltrúa. Í fjórða lagi skapar
kerfið í flestum tilvikum afgerandi úrslit
sem auðveldar myndun starfhæfra
meirihlutastjórna.
Helstu veikleikar kerfisins eru að oft
hafa þingmenn ekki meirihluta allra
greiddra atkvæða í sínu kjördæmi að
baki sér. Næst- eða þriðju stærstu flokk-
arnir á landsvísu enda oft uppi með
sárafá þingsæti, alla vega ekki í hlutfalli
við landsfylgið. Til dæmis fengu Frjáls-
lyndir demókratar 18 prósent atkvæða í
þingkosningunum 1992 en aðeins 3
prósent þingsæta. Kerfið felur auk þess
í sér þann möguleika að flokkur fái
meirihluta þingsæta jafnvel þótt annar
flokkur fái fleiri atkvæði á landsvísu.
Þetta gerðist árið 1951 og 1974. Loks
gerir kerfið sum kjördæmi svo örugg
vígi eins flokks að atkvæði greidd öðr-
um flokkum í viðkomandi kjördæmi eru
sem dauð og ómerk.
Ýkir meirihluta stærsta flokksins
FBL-GREINING: BRESKA KOSNINGAKERFIÐ
Umtalsverður
ávinningur
STYTTING SKÓLAÁRSINS
SPURT & SVARAÐ
Beint flug til hinna fögru miðaldarborgar
Tallinn í Eistlandi
Ótrúlegt verð - flug með sköttum, einungis 18.990 kr.
Örfá sæti eftir. Frá 15. júlí-26. júlí.
Tallinn hefur breyst í nútímaborg með alþjóðlegu yfirbragði á síðustu 10
árum. Þrátt fyrir það eru íbúarnir stoltastir af gamla bæjarhlutanum. Þar
eru götur steini lagðar og við þær standa vel varðveittar stórkostlegar byg-
gingar frá 11-15 öld. Þá setja markaðirnir mikinn svip á borgina. Tallinn
hefur verið bætt við á heimslista UNESCO sem ein best varðveitta miðal-
darborg N-Evrópu. Menningarlíf í Talllinn stendur með miklum blóma og
geta allir fundið eitthvað við sitt hæfi. Í Tallinn er hægt að gera góð kaup.
Þar er ódýrt að versla, hótelgisting og
matur á veitingahúsum er ódýr. Þá er,
næturlífið fjörugt, barir, skemmtis-
taðir og kaffihús á hverju götuhorni.
Tallinn er borg sem fangar, borg sem
skilur eitthvað eftir, löngu eftir að
komið er heim. Sími 588 8900 • www.transatlantic.is
LÓÐ LANDSPÍTALA VIÐ HRINGBRAUT Rauða línan afmarkar lóð Landspítala Háskóla-
sjúkrahúss við Hringbraut þar sem áformað er að reisa nýtt 500 rúma hátæknisjúkrahús á
næstu árum.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra
hefur skipað dómnefnd vegna skipulags-
samkeppni til undirbúnings deiliskipulagi
á lóðinni við Hringbraut þar sem fyrir-
hugað er að reisa nýtt sjúkrahús.
Dómnefndin er þannig skipuð:
Ingibjörg Pálmadóttir fyrrverandi heil-
brigðisráðherra, formaður
Tilnefndir af Landspítala – háskólasjúkra-
húsi:
Jóhannes M. Gunnarsson settur forstjóri
LSH til 1. maí nk., svo lækningaforstjóri,
Ingólfur Þórisson framkvæmdastjóri skrif-
stofu tækni og eigna, LSH.
Tilnefndur af Háskóla Íslands:
Dr. Stefán B. Sigurðsson forseti Lækna-
deildar Háskóla Íslands.
Tilnefndir af Arkitektafélagi Íslands:
Málfríður Klara Kristiansen arkitekt,
Steinþór Kári Kárason arkitekt.
Án tilnefningar:
Ragnheiður Haraldsdóttir skrifstofustjóri
heilsugæslu-, sjúkrahúsa- og öldrunar-
mála, (höfuðborgarsvæðið) í heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytinu.
Framkvæmdasýsla ríkisins og skrifstofa
tækni og eigna á LSH verða dómnefnd-
inni til aðstoðar í störfum hennar. Jafn-
framt munu arkitektarnir Ásdís Ingþórs-
dóttir og Gíslína Guðmundsdóttir, starfs-
menn Framkvæmdasýslu ríkisins, verða
ritarar dómnefndar.
SIGURÐUR ÞÓR SALVARSSON
BLAÐAMAÐUR
Hóparnir sjö sem taka þátt í
samkeppni um hönnun nýs
hátæknisjúkrahúss
1. C.F. Möller, Arkitektúr.is, SWECO
Gröner, Verkfræðist. Norðurlands,
Schönherr Landscape (Danmörk, Nor-
egur, Ísland og Svíþjóð)
2. Carl Bro A/S, Arkís, Aarhus Arkitekt-
erne A/S, Friis & Moltke A/S, Hnit,
Landmótun (Danmörk, Ísland)
3. VST, NBBJ, VA arkitektar, ARUP, Land-
mótun (Ísland, BNA og BR)
4. Buro Happold Engineers, Dissing –
Weitling arkitektafirma, Úti og Inni,
OWP/P architects, Jeppe Aagaard And-
ersen, David Langdon (Ísland, BNA,
Danmörk, BR)
5. de Jong Gortemaker Algra, Alark,
Fjölhönnun, Landark, Arup technicial
(BR, Holland, Ísland)
6. Línuhönnun, RTS verkfr. Norconsult,
ASK arkitektar, Medplan, Landslag,
Hospitalitet AS, Prof. Per Teisberg (Nor-
egur og Ísland)
7. Henning Larsens Tegnestue, S&I A/S,
Batteríið, Lohfert & Lohfert A/S, Birch &
Krogboe A/S, Landform (Danmörk, Ís-
land)
Dómnefnd í skipulagssamkeppni um hátæknisjúkrahús
Talsverð umræða hefur skapast um að
stytta framhaldsskólann um eitt ár.
Umræðan er ekki ný af nálinni en
Sveinn Agnarsson, hagfræðingur hjá
Háskóla Íslands, gerði úttekt á málinu
árið 2002.
Hver er hagnaður samfélagsins af
slíkri styttingu?
Hann er umtalsverður eins og sjá má í
skýrslunni sem ég vann fyrir VR á sín-
um tíma. Þá reiknaði ég að nettóá-
vinningur af því að stytta framhalds-
skólavist um eitt ár en lengja skólaárið
í staðinn yrði um 70 milljarðar króna.
Hverjir eru ókostirnir?
Slík ráðstöfun hefði mikil og víðtæk
áhrif fyrstu árin eftir að hún tæki gildi.
Þá kæmu tveir árgangar í stað eins á
vinnumarkaðinn eða í háskólanám og
þá skiptir máli hvaða aðstæður eru þar
fyrir hendi. Ekki er víst að vinnumark-
aðurinn geti tekið við slíkum fjölda á
stuttum tíma og sama má segja um
háskólana. Ferðaþjónusta úti á landi
gæti goldið þess að skólarnir stæðu
lengur yfir og yrðu þar af leiðandi ekki
opnir sem hótel á meðan.
FRÉTTASKÝRING
BYGGING NÝS
HÁSKÓLASJÚKRAHÚSS