Fréttablaðið - 30.05.2005, Blaðsíða 16

Hægrimenn segja að velgengni
Tony Blair sé því að þakka að
hann hafi tekið upp stefnu Mar-
grétar Thatcher og talið þjóð
sinni trú um að hann væri verð-
ugri arftaki hennar en teinóttu
jakkafötin sem hún skildi eftir
sig í Íhaldsflokknum breska.
Getur verið að sjálfstæðismenn í
Reykjavík ætli allt í einu að
leika sama leikinn? Þeir virðast
að minnsta kosti ætla að fara
fram nú með þá stefnu sem R-
listinn ætti að hafa – eða hefði
átt að hafa. Þetta er leiftursókn
frá vinstri.
Stórmerkilegur greinarflokk-
ur Sigríðar Daggar Auðunsdótt-
ur í Fréttablaðinu um aðfarir
stjórnarherranna við sölu bank-
anna veldur því að sjálfstæðis-
mönnum veitir ekki af góðum
fréttum. Tillögur þeirra um þétt-
ingu byggðar í miðborginni með
eyjabyggð eru snjallar, geysivel
tímasettar og raunar byltingar-
kenndar frá þessum flokki. Þar
er í meginatriðum horfið frá
þeirri stefnu sem flokkurinn
hafði að leiðarljósi við uppbygg-
ingu Reykjavíkur sem einkabíla-
borgar að amerískum hætti.
Þessar hugmyndir bera vitni um
róttæka og dirfskufulla endur-
skoðun á stefnu flokksins sem í
síðustu kosningum bauð ekki
upp á annað en andúð á Ingi-
björgu Sólrúnu, „óbragð í
munni“ og eitthvað Geldinganes
sem hljómaði afskaplega lítið
sexí í eyrum kjósenda. Til þessa
hafa þeir í stjórnarandstöðu
sinni einkum haft uppi ólundar-
legt tuð um Línu net sem engu
mun skila þeim öðru en útstrik-
unum kjósenda á Alfreð Þor-
steinssyni og jafnvel reynt að
styðja Garðabæ í því að krækja í
Háskólann í Reykjavík og Lista-
háskólann...
Allt annað er nú uppi á ten-
ingnum. Hugmyndirnar um
byggð í eyjunum umhverfis
Reykjavík eru óvæntar og
spennandi – einkum sú um Við-
ey. Ætli séu ekki fimm ár síðan
ég skrifaði grein þar sem ég hélt
því fram að Viðey ætti að vera
okkar Manhattan og sagðist sjá
fyrir mér skýjakljúfana þar og
uppskar þreytuleg bros, en nú
koma sjálfstæðismenn brunandi
frá vinstri með hugmynd um lít-
ið og sætt þorp þar sem bílar
yrðu bannaðir, svo að maður sér
fyrir sér eitthvað í líkingu við
þorpið í Flatey á Breiðafirði þar
sem einu farartækin eru hjól-
börur. Þarna sér maður fyrir sér
indælt mannlíf þar sem ná-
grannar kankast á með limgerð-
isklippurnar sínar eins og víða
þrífst í úthverfum Reykjavíkur
og í nágrannasveitarfélögunum,
nema þetta væri nálægt miðj-
unni og er einhvern veginn
meira alternatíft. Sá misskiln-
ingur hefur einhvern veginn
skapast að Viðey sé nátt-
úruperla: eru ekki húsin það fal-
legasta í þeirri eyju?
Á meðan sjálfstæðismenn
hafa uppi vinalegt hjal um krútt-
þorp í Viðey byggir R-listinn
sjálfstæðisflokksleg umferðar-
mannvirki við Vatnsmýrina sem
benda til að Smáralind sé þar í
smíðum – og gott ef hún er ekki í
smíðum á Laugaveginum líka.
Sem sé: eitt – núll. Gildir þá einu
þó að margt hafi verið reynt að
gera fyrir miðbæinn á umliðnum
árum og til standi að hleypa lífi í
Kvosina með framkvæmdum við
höfnina þar sem rísa á Tónlistar-
hús (sem alltaf er kallað ráð-
stefnuhús líka, til að friða fram-
sóknarmenn væntanlega) og
vonandi Listaháskólinn líka.
Samt er eins og eitthvað sé í
lausu lofti; einkum varðandi
flugvöllinn. Ingibjörg Sólrún
reyndi á sínum tíma að fá beint
umboð frá kjósendum til að
veifa framan í framsóknarmenn
en þá nenntu Reykvíkingar ekki
að ómaka sig á kjörstað, vildu
bara að hún réði þessu – svo að á
endanum strandaði á Framsókn.
Það er umhugsunarefni að Reyk-
víkingar skuli vera slíkir eftir-
bátar Akureyringa og Egils-
staðabúa, Ísfirðinga, svo dæmi
séu nefnd um bæi sem tekist
hefur að reisa flugvöll hjá sér en
notast ekki við aflóga hervöll á
besta stað.
Takist sjálfstæðismönnum að
brjótast úr viðjum gamalla af-
glapa og hætta að framfylgja
stefnu Sturlu í flugvallarmálinu
opnast ýmsir möguleikar. Ýmis
öfl innan R-listans leita logandi
ljósi að ágreiningsefnum og má
vera að dagar þessa bandalags
séu senn taldir – Framsóknar-
flokkurinn hefur þar notið
áhrifa langt umfram fylgi sitt í
borginni, sem má heita ekkert
og Vinstri-grænir hljóma óvenju
bálreiðir. Kannski er lag fyrir
samstarf Samfylkingar og Sjálf-
stæðisflokks eftir næstu kosn-
ingar?
Hvað sem því líður: sjálf-
stæðismenn í Reykjavík virðast
fremur farnir að leita að arftaka
Ingibjargar Sólrúnar en arftaka
Davíðs Oddssonar. ■
Þ að voru athyglisverð orð sem rektorinn á Bifröst við-hafði á laugardag þegar hann ávarpaði nemendur oggesti við skólaslit. Hann gerði launamun karla og kvenna
að einu aðalatriðinu í skólaslitaræðu sinni og benti þar á slá-
andi staðreyndir um launamuninn. Runólfur Ágústsson nefndi
það fyrst að námið á Bifröst hefur mikil efnahagsleg áhrif fyr-
ir þá sem stunda þar nám. Konur í hópi þeirra sem útskrifast
rúmlega tvöfalda laun sín með námi við skólann og laun karla
hækka að meðaltali um 80 af hundraði. Hér ber þess að geta að
margir þeirra sem hefja nám á Bifröst hafa áður verið virkir
þátttakendur í atvinnulífinu, og þannig öðlast dýrmæta
reynslu áður en þeir setjast að nýju á skólabekk. En þó að laun
kvennanna hækki töluvert með náminu á Bifröst, fá þær samt
mun lægri laun á vinnumarkaði en karlar sem útskrifast
þaðan.
Gerðar hafa verið sérstakar kannanir á Bifröst á undan-
förnum árum á kjörum þeirra sem útskrifast þaðan og þetta er
rauði þráðurinn í þeim könnunum. Um þetta sagði Bifrastar-
rektor: „Staðreyndin meðal nýútskrifaðra viðskipta- og lög-
fræðinga virðist vera þessi óhugnanlegi kynbundni launamun-
ur. Munur sem á sér engin sjáanleg rök önnur en vanmat at-
vinnulífsins á konum. Kynbundinn launamunur er smánar-
blettur á íslensku atvinnulífi. Svo einfalt er það! Þetta misrétti
er ólíðandi í siðuðu samfélagi.“ Síðar í skólaslitaræðunni sagð-
ist hann skammast sín fyrir þessi skilaboð sem fælust í niður-
stöðum könnunarinnar.
Það er gömul saga og ný að konur hafa fram til þessa ekki
náð jafnmiklum frama í atvinnulífinu og karlar. Þær eru telj-
andi á fingrum þær konur sem gegna lykilstöðum í þjóðfélag-
inu, þrátt fyrir allt talið um jafnrétti og þrátt fyrir að konur
séu líklega í meirihluta í háskólum landsins.
Við skólaslitin á Bifröst á laugardag var undirritaður samn-
ingur milli félagsmálaráðuneytisins og háskólans í Grábrókar-
hrauni um stofnun rannsóknaseturs vinnuréttar og jafnréttis-
mála. Það verður verðugt verkefni þessarar stofnunar að kom-
ast til botns í hinu eilífa umræðuefni um launamun kynjanna.
Er við atvinnulífið að sakast, konurnar sjálfar eða standa karl-
ar svo þétt saman um stöðu sína að konurnar komast ekki að?
Þetta er meðal þeirra spurninga sem þarf að fá svör við.
Rektorinn á Bifröst hefur hér hreyft við athyglisverðu máli,
sem kanna þarf nánar. Reyndar hefur uppbyggingin í Grábrók-
arhrauninu verið svo ör og mikil á undanförnum árum að
mörgum hefur þótt nóg um. Það er ekki aðeins að þar hafi
fjölgað nemendum og húsum, heldur teygir starfsemin sig nú í
æ ríkari mæli til annarra landa, og er undirskrft samstarfs-
samningsins við risaháskóla í Kína á dögunum til merkis um
það. Bifrastarskólinn hefur sannað það að háskóli þarf ekki
endilega að vera í þéttbýli, og reyndar var það vitað áður, því
þarna blómstraði Samvinnuskólinn á sínum tíma, og þeir eru
ekki ófáir nemendurnir frá honum sem hafa lagt íslensku sam-
félagi gott lið. ■
30. maí 2005 MÁNUDAGUR
SJÓNARMIÐ
KÁRI JÓNASSON
Karlar sem útskrifast frá Bifröst fá mun hærri laun
en konur þaðan.
fiær eru
vanmetnar
ORÐRÉTT
Alltaf eitthvað nýtt
„Ég er ekki vön því að standa
upp og stinga einhvern með
hníf.“
Stella Björk Guðjónsdóttir sem stakk
mann sinn í bakið með hníf.
DV 28. maí.
Ekkert vafamál
„Hús eiga að fá að njóta
vafans.“
Magnús Skúlason hjá húsafriðunar-
nefnd um þau áform að rífa eigi
gamla Mjólkursamlagshúsið í Borg-
arnesi.
Morgunblaðið 29. maí.
Víti?
„Það er alveg klárt að hann
sparkaði í mig, það var sjálfur
skórinn sem fór í mig.“
Baldur Sigurðsson, leikmaður Kefl-
víkinga, um umdeilda vítaspyrnu
sem dæmd var í leik Keflvíkinga og
KR í knattspyrnu.
DV 28. maí.
Pínulítil hitstúpa
„Ef þetta væri veður eins og í
dag, svona lítið vatn og við vær-
um við Hítará, þá færi strax
undir pínulítil hitstúpa.“
Ólafur Vigfússon, kaupmaður í Veiði-
horninu, um hvaða fluga eigi að fara
á stöngina.
Morgunblaðið 29. maí.
Háspenna
„Það er ekki víst að það gengi
eins vel ef ég fyndi mér hús á
Akureyri og segði við eigend-
urna: „hér ætla ég að búa“.“
Sigurður Arnarson, skógarbóndi á
Eyrarteigi í Skriðdal, sem ákvað að
bregða búi vegna háspennulínu sem
leggja á stutt frá bæjarstæði að Eyr-
arteigi.
Fyrirmyndir
„Ef allir segja að maður sé
ómögulegur, agalaus og örugg-
lega með klamydíu og hluti af
klámkynslóðinni liggur beinast
við að trúa því að það sé sann-
leikurinn.“
Jón Páll Eyjólfsson leikstjóri um fyr-
irmyndir unga fólksins.
Tímarit Morgunblaðsins 29. maí.
FRÁ DEGI TIL DAGS
Í DAG
SKIPULAGSTILLÖGUR
SJÁLFSTÆÐISMANNA
GUÐMUNDUR
ANDRI
THORSSON
Sjálfstæ›ismenn í Reykjavík
vir›ast fremur farnir a› leita
a› arftaka Ingibjargar
Sólrúnar en arftaka Daví›s
Oddssonar.
Valdís Gunnarsdóttir
Sunnudagsmorgna 9-12
Valdís snýr aftur
Leiftursókn frá vinstri
Góðar viðtökur
Sjálfstæðismenn geta verið harla glaðir
yfir þeim viðtökum sem nýjar hug-
myndir þeirra um skipulagsmál höfuð-
borgarinnar hafa fengið. Helstu álits-
gjafar þjóðarinnar, þar á meðal ýmsir
sem löngum hafa hnjóðað í Sjálfstæð-
isflokkinn, keppast nú um að hrósa
flokknum og framtakinu. Forystumenn
R-listans virðast ekki
vita hvernig þeir eiga
að bregðast við.
Eiga þeir að gagn-
rýna tillögurnar lið
fyrir lið eða að setja
fram sínar eigin hug-
myndir til mótvægis?
Fyrstu viðbrögð
Steinunnar Val-
dísar Óskarsdóttur borgarstjóra þykja
með eindæmum neyðarleg, en hún
sakaði sjálfstæðismenn um að hafa
„stolið framtíðarsýn sinni“!
Kosið um skipulag
Sjálfstæðismenn virðast hafa áttað sig
á því að þótt skuldaaukning Reykjavík-
urborgar á undanförnum árum sé
ískyggileg er ólíklegt að það mál verði
R-listanum að falli. Aftur á móti brenna
skipulagsmálin á borgarbúum eftir
langvarandi lóðaskort og hvert skipu-
lagsklúður borgaryfirvalda á fætur öðru,
nú síðast áform sem eyðilagt gætu úti-
vistarsvæðið við Nauthólsvík og í
Öskjuhlíð. Þess vegna er skynsamlegt
að setja þann málaflokk í forgang og
þá ekki aðeins með gagnrýni á það
sem gert hefur verið heldur uppbyggi-
legum tillögum, skýrri framtíðarsýn.
Helsti veikleiki tillagna þeirra er flug-
vallarsvæðið í Vatnsmýrinni þar sem
þeir treysta sér ekki til að taka af skarið
um framtíðarskipulag.
Vilhjálmur sterkari
Útspil borgarstjórnarflokks sjálfstæðis-
manna í skipulagsmálum hefur án efa
styrkt stöðu Vilhjálms Þ. Vilhjálmssonar
sem oddvita flokksins. Margir munu
benda á að hægt sé að ná árangri án
þess að skipta um foringja með allri
þeirri fyrirhöfn, togstreitu og sársauka
sem valdabaráttu í stjórnmálaflokki
fylgir.
gm@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRI: Kári Jónasson FRÉTTARITSTJÓRAR: Sigurjón M. Egilsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Guðmundur Magnússon RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir AUGLÝSINGASTJÓRI: Þórmundur Bergsson RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐAL-
SÍMI: 550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA:
Ísafoldarprentsmiðja ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871