Fréttablaðið - 10.08.2005, Blaðsíða 31


 
 



    
   


      

   
    


!!" #    "  




$   



 %

&  
'
Skoski auðkýfingurinn Andrew
Carnegie lést 11. ágúst árið
1919. Carnegie var fæddur árið
1835 og var á sínum tíma næst-
ríkasti maður veraldar, á eftir
sjálfum John D. Rockefeller.
Carnegie var þó ekki síður
þekktur fyrir góðgerðarstarf-
semi og fræðimennsku.
Carnegie fæddist í Skotlandi
en flutti ungur að árum með
foreldrum sínum til Bandaríkj-
anna. Carnegie auðgaðist fyrst
á sölu farþegavagna með svefn-
plássum fyrir járnbrautarlestir.
Carnegie varð síðar umsvifa-
mikill í stálframleiðslu og vann
fyrirtæki hans, Carnegie Steel,
mikil afrek við fjöldafram-
leiðslu á ódýru stáli. Helstu
viðskiptavinir Carnegies
voru bandarísku járn-
brautarfélögin.
Árið 1880 var
Carnegie Steel stærsta
stálfyrirtæki heims,
framleiddi um tvö
þúsund tonn á dag.
Carnegie var þess
utan umsvifamikill
við blaðaútgáfu og gaf
út átján dagblöð í Bret-
landi.
Árið 1901 seldi Carn-
egie hlut sinn í eigin fyrir-
tæki. Kaupendur voru hópur
fjárfesta undir forystu J.
Pierpont Morgan og var kaup-
verðið um 480 milljarðar dala
að núvirði (31 þúsund milljarð-
ar króna) og er það enn þann
dag í dag stærsta yfirtaka
sögunnar.
Eftir yfirtökuna sneri Carn-
egie sér að góðgerðarstörfum
og dvaldi langdvölum í kastala
sínum nálægt Dunfermline í
Skotlandi. Hann gaf stórfé til
ýmissa góðgerðarmála, lét
byggja 1.700 bókasöfn víðs veg-
ar um heim og stofnaði háskóla
bæði í Washington og Pitts-
burgh auk þess að gefa Edin-
borgarháskóla stórfé.
Carnegie gaf einnig út fjölda
bóka um málefni sem voru
honum hugleikin. Hann var alla
tíð mikill lýðræðissinni og velti
fyrir sér hvernig koma mætti á
varanlegum friði í heiminum.
Síðasta bók Carnegies, The Law
of Success, kom út að honum
látnum og var eins konar
kennslubók í því hvernig ætti
að njóta velgengni í lífinu.
Þegar Carnegie andaðist
hafði hann gefið um 672 millj-
arða Bandaríkjadala að núvirði
til góðgerðarmála. Afgangur
auðæfanna fór síðan sömu leið
að honum látnum. - jsk
S Ö G U H O R N I Ð
Andrew
Carnegie deyr
MARKAÐURINN MIÐVIKUDAGUR 10. ÁGÚST 2005 7
Ú T L Ö N D
ANDREW CARNEGIE Var á sínum tíma
næstríkasti maður heims. Auðgaðist á
stálframleiðslu en gaf síðar nánast öll
auðæfi sín til góðgerðarmála.
Það er ljóst að ekki væsir um golfara í fremstu röð. Líklega
eru þó hvergi meiri tekjur en í PGA-mótaröðinni bandarísku
þar sem margir snjöllustu kylfingar heims leika listir sínar.
Taflan hér að ofan gefur þó einungis til kynna verðlaunafé
fyrir frammistöðu í mótum og keppnum, þá eru ótaldir auglýs-
ingasamningar og önnur
fríðindi sem því fylgja að
vera golfari í fremstu
röð.
Verðlaunaféð er til að
mynda aðeins dropi í
hafið hjá þeim efsta á
listanum, Tiger Woods,
sem gert hefur samn-
inga sem gefa vel í
aðra hönd við stór-
fyrirtæki á borð við
íþróttavörufram-
leiðandann Nike.
Tiger hafði á
síðasta ári tæpa
sex milljarða
króna í tekjur
og er efstur
á lista bandaríska viðskiptatímaritsins Forbes yfir
tekjuhæstu íþróttamenn veraldar.
Tiger er einnig efstur á heimslistanum í
golfi, hefur
sigrað á
t v e i m u r
s t ó r m ó t u m
það sem af er
ári og lent í öðru
sæti á því þriðja. Þá þykir hann sigur-
stranglegastur, líkt og endranær, á
fjórða stórmóti tímabilsins, US
PGA-mótinu, sem fram fer nú síð-
sumars. - jsk
Fr
ét
ta
bl
að
ið
/G
et
ty
Im
ag
es
TIGER WOODS MEÐ
PÚTTER Í HÖND Tiger
hefur unnið sér inn mest
verðlaunafé allra kylfinga á
PGA-mótaröðinni það sem
af er ári. Tiger er tekjuhæsti
íþróttamaður heims og námu
tekjur hans um sex milljörðum
króna á síðasta ári.
1. Tiger Woods (BNA) 455
2. Vijay Singh (FIJI) 442
3. Phil Mickelson (BNA) 280
4. Jim Furyk (BNA) 225
5. David Toms (BNA) 220
6. Kenny Perry (BNA) 195
7. Retief Goosen (SAF) 191
8. Fred Funk (BNA) 162
9. Sergio Garcia (SPÁ) 160
10. Chris DeMarco (BNA) 159
*Fjárhæðir í milljónum króna
**Það sem af er ári
V E R Ð L A U N A F É Á P G A -
M Ó T A R Ö Ð I N N I
Engin sultar-
laun í golfinu
Bestu kylfingarnir á PGA-mótaröðinni
fá hundruð milljóna í verðlaunafé á
ári. Hjá þeim allra bestu er verðlauna-
féð aðeins dropi í hafið.