Fréttablaðið - 03.12.2005, Blaðsíða 62
3. desember 2005 LAUGARDAGUR42
Ég og Hari ljósmyndari á Fréttablaðinu vorum nokkuð spenntir að hitta James
Bond. Eftir örstutta bið kom hann
gangandi niður stigann á hótelinu.
Við hlið hans var að sjálfsögðu kona.
Ég átti samt ekki von á því og hallaði
mér að Stefáni Inga Stefánssyni,
framkvæmdastjóra Barnahjálpar
Sameinuðu þjóðanna á Íslandi
(UNICEF), og spurði hver konan
væri. Svarið kom strax, „þetta er
Lady Kristina, eiginkona hans“. Gott
og vel, þá var ég með það á hreinu,
taldi mig þó vera nokkuð vel búinn
undir viðtalið. Lærði samt snemma
á blaðamannsferlinum að það er oft
gott að spyrja eins og barn - eins og
maður viti ekki neitt. Ég tók í hendur
hjónanna og ávarpaði þau bæði með
nafni án þess að hika, „Nice to meet
you, Sir Roger - welcome to Iceland,
Lady Kristina.“
Sir Roger George Moore, eins og
hann heitir fullu nafni, lék njósnara
hennar hátignar í sjö myndum frá
árinu 1973 til 1985 og þar áður lék
hann Dýrlinginn í samnefndum
sjónvarpsþáttum. Hann varð 78 ára
fyrir tæpum tveimur mánuðum og
ber sig ótrúlega vel og annað verður
ekki heldur sagt um Lady Kristinu.
Dorrit besti sendiherrann
Eftir að Hari hafði lokið mynda-
tökunni, dregið Moore út á gangstétt
og síðan stillt honum upp við barinn
[... og staðist freistinguna að biðja
þjóninn að blanda einn vodka
martini, hristan, ekki hrærðan, til
að hafa á barborðinu] settumst við í
betri stofuna. Ég, Sir Roger og Lady
Kristina. Ég spurði fyrst hvort
hann ferðaðist alltaf með eiginkonu
sinni. Hann leit á hana og hún
svaraði að bragði: „Já, alltaf.“ Hann
bætti síðan við: „Já, ég treysti henni
ekki einni - lít ekki af henni.“ Við
hlógum öll þrjú og ég hugsaði með
mér að líklega væri hið gagnstæða
rétt og var þá með Bond-ímyndina
á höfðinu. Næst var komið að
spurningunni - hvernig skyldi
Sir Roger Moore líka við land og
þjóð? Formáli spurningarinnar var
nokkuð langur því ósjálfrátt afsaka
ég mig alltaf þegar ég spyr að
þessu - kannski af því að ég minnist
þess ekki að hafa verið spurður að
þessu sjálfur á ferðalögum mínum
erlendis.
„Ég er ekki búinn að vera
hérna nema í tæpan sólarhring,“
sagði Moore og mér leið vitaskuld
kjánalega. „Við komum í myrkri og
vöknuðum í myrkri.“ Ég reyndi að
brosa - en hugsaði með mér að ég
hefði nú getað sagt mér þetta því ég
vissi sem var að hann var ekki búinn
að vera hér nema örskotsstund. „Ég
get samt sagt þér að við áttum mjög
ánægjulegan hádegisverð með
forsetanum og góðri vinkonu okkar,
Dorrit Moussaieff. Hún hefur
reyndar oft sagt okkur frá Íslandi og
ég held að þið getið nú varla átt betri
sendiherra en hana. Hún reyndi að
sannfæra okkur um að aflýsa öllum
fundum og gala-kvöldverðarboðum
og ferðast aðeins um, fara í Bláa
lónið og öðlast eilíft líf.“
Audrey Hepburn sannfærði Sir Roger
Sir Roger og Lady Kristina komu
til landsins á miðvikudaginn til að
vera viðstödd undirritun stærsta
styrktarsamnings sem gerður
hefur verið í þágu góðgerðarmála á
Íslandi. Fyrirtækin Baugur Group,
FL Group og Fons gáfu 135 milljónir
króna til Barnahjálpar Sameinuðu
þjóðanna og munu nær 100 þúsund
börn í Gíneu-Bissá njóta góðs af
styrknum. Sir Roger er einn af
fjölmörgum velgjörðarsendiherrum
Barnahjálparinnar. Sem slíkur
ferðast hann vítt og breytt um
heiminn til að vekja athygli á bágri
stöðu barna í þriðja heiminum
og hvetja fyrirtæki og stjórnvöld
hinna ríkari landa til opna augun
og láta eitthvað af hendi rakna. En
hvað varð til þess að hann gerðist
velgjörðarsendiherra?
„Það má nú eiginlega segja að
Audrey Hepburn heitin, vinkona
mín og nágranni í Sviss til margra
ára, eigi heiðurinn að því. Hún
hringdi í mig fyrir fimmtán árum
og bað mig að afhenta með sér
UNICEF-barnaverðlaun Danny
Kaye í Amsterdam. Ég samþykkti
það og spurði hvaða dag þetta væri.
Hún sagði mér það en bætti síðan við
að ég þyrfti að koma daginn áður. Ég
spurði til hvers, við myndum hvort
eð er lesa af skjám það sem við
ættum að segja. Þá sagðist hún vilja
fá mig á blaðamannafund. Ég sagðist
ekki vita nóg um UNICEF til að geta
verið til svara á blaðamannafundi.
Hún sagði að það skipti engu máli
því það eina sem blaðamennirnir
vildu ræða væru kvikmyndir og
hún hafði rétt fyrir sér þó hún hafi
ekki leyft þeim að komast upp með
það. Eftir þetta hef ég starfað fyrir
UNICEF.“
Eftir þetta svar Sir Roger var
ég svolítið utan við mig og hugsaði
með mér það það væri eins gott að
upptökutækið væri í lagi. „Það eina
sem blaðamennirnir vildu ræða
voru kvikmyndir og hún lét þá ekki
komast upp með það,“ glumdi í
höfðinu á mér. Ég leit sem snöggvast
niður á krassblaðið mitt - á allar
Bond-spurningarnar. Þær urðu að
bíða. Sir Roger var vafalaust orðinn
þreyttur á þögninni og hélt áfram.
Hinn fágaði breski hreimur fangaði
strax athygli mína.
Enga pólitík, takk
„Það ríkir ótrúleg örbirgð í
heiminum og því miður eru allt
of margir ómeðvitaðir um það.
Fyrsta skipulagða ferðin mín
á vegum UNICEF var til Mið-
Ameríku. Á leiðinni heim kom ég
við í Dallas í Bandaríkjunum og þar
var haldinn blaðamannafundur.
Eftir að ég hafði lýst ástandinu
í þessum heimshluta spurði
einn blaðamaðurinn mig hvort
ég áttaði mig ekki á því að það
ríkti líka fátækt meðal barna í
Bandaríkjunum. Ég sagði honum
pent að hann gæti kysst á mér
afturendann því þó vissulega væru
til fátæk börn í Bandaríkjunum
þá væru þau margmilljónerar
miðað við fátæku börnin í þriðja
heiminum.“
Ég kunni vel að meta þetta
hreinskilna svar Sir Rogers við
spurningu bandaríska blaða-
mannsins. Því næst spurði ég
hann hvort hann hefði frétt af
ofsahagnaði og útrás íslenskra
fyrirtækja síðustu ár og nefndi
sem dæmi að Baugur Group hefði
fjárfest mikið í Englandi. Þá tók
hann af mér orðið og sagði: „Já, og
í Danmörku.“ Ég var svolítið hissa á
því hvað hann var vel að sér og enn
meira hissa þegar hann sagði þetta:
„Sérðu þessa skyrtu, hún er keypt
í Illum í Kaupmannahöfn. Þetta er
eins konar hringrás. Ég styrki þá og
þeir UNICEF.“
En setur svona velgengni ekki
auknar siðferðislegar kvaðir á fyrir-
tæki, eru þau ekki í raun skyldug til
að gefa eitthvað til baka?
„Jú, og ég held að við séum nú að
verða vitni að ákveðinni vakningu
meðal stórfyrirtækja í þessa veru.“
Fyrir ári ríflega ári síðan
ræddi ég við Harry Belafonte,
sem þá var staddur hérlendis
sem velgjörðarsendiherra Barna-
hjálparinnar. Sá merkilegi maður
hefur sterkar skoðanir og býr yfir
miklum sannfæringarkrafti. Stór
hluti viðtals míns við hann fór í að
ræða Íraksstríðið og bandaríska
utanríkisstefnu og í stuttu máli
þá er Belafonte draumur hvers
blaðamanns. Hann liggur ekki á
skoðunum sínum og talar ekki í
kringum hlutina. Í raun dugar ein
tilvitnun til að sýna þann anda
sem ríkti í viðtalinu: „Það að
George W. Bush skuli vera forseti
Bandaríkjanna er ekkert annað
en stórslys - öll hans ríkisstjórn er
stórslys,“ sagði Belafonte fyrir ári
síðan.
Vildi heita Burt eða Fred
Nú stóðst ég ekki mátið. Ég leit
í augu Sir Rogers og byrjaði að
þusa eitthvað um Íraksstríðið og
þátttöku Breta í því. Sir Roger,
sem er borinn og barnfæddur
Lundúnabúi, hallaði sér aftur í
stólnum og af því hann er einkar
kurteis maður leyfði hann mér
að klára. Síðan sagði hann: „Ég
er ópólitískur. Ég vinn fyrir
samtök sem eru ópólitísk af
þeirri einföldu ástæðu að við
þurfum að njóta góðvildar alls
staðar.“ Þar með var það útrætt.
Ég reyndi í það minnsta, hugsaði
ég með mér og kunni ekki við að
þrýsta eitthvað á manninn, enda
fyrrum njósnari hennar hátignar.
Þá sagði Sir Roger og í annað
skiptið í samtalinu notaði hann
tiltekið orðalag: „Þetta þýðir samt
ekki að ég kyssi afturendann á
hvaða stjórnmálamanni sem er
en ég mun virða það að þeir séu
við völd. Ég og Belafonte höfum
þekkst í meira en fimmtíu ár og
erum góðir vinir. Við eyddum
eitt sinn saman jólunum í New
York og fórum síðan til Aruba og
eyddum áramótunum þar. Hann
söng fyrir mig á ströndinni og það
var yndislegt. Ég veit vel að hann
er mjög pólitískur og margt sem
hann segir er rétt, en ég vil ekki
ræða pólitík.“
Fyrst hann vill ekki ræða pólitík
hugsaði ég með mér að nú væri
akkúrat rétti tíminn til að spyrja Sir
Roger út í Bond og ferilinn. Hann
hlyti að fagna breyttu umræðuefni.
Ég byrjaði á spyrja hvort hann hafi
alltaf ætlað að verða leikari?
„Nei, sem strákur vildi ég verða
lestarstjóri. Ég vildi ekki heita Roger
heldur vildi ég almennilegt nafn
eins og Burt eða Fred. Síðan þegar
ég varð eldri fór ég að hlusta á föður
minn, sem sagði að kannski ætti ég
að leggja fyrir mig arkitektúr. Það
varð ekkert úr því - ég teiknaði
ekki hús heldur teiknimyndasögur.
Einhvern veginn leiddist ég síðan
út í leiklist.“ Sir Roger hafði varla
sleppt orðinu þegar farsími hringdi
á næsta borði. Hringitónninn var
fuglasöngur og Sir Roger sagði:
„Heyrðirðu þetta, ég gerði þetta
án þess að hreyfa varirnar.“ Við
hlógum öll þrjú.
Fer ekki á Bond-myndir
Aðspurður sagðist Sir Roger ekki
endilega telja að James Bond-
hlutverkið hefði skotið honum upp
á stjörnuhimininn heldur héldist
þetta allt í hendur; Dýrlingurinn,
James Bond og fleiri hlutverk.
„Það er gamalt máltæki sem
segir að það taki 25 ár að verða
stjarna yfir nótt,“ segir hann og
brosir.
En var ekkert erfitt að feta í
fótspor Sean Connery? „Ef ég á að
vera alveg hreinskilinn hugsaði ég
lítið út í það. Reyndar varð ég svolítið
óstyrkur þegar ég var á leiðinni
á forsýningu Live and Let Die en
áttaði mig fljótlega á því að það
þýddi ekkert. Þetta var eins og að
fara með konu á fæðingardeildina.
Maður hefur ekkert um það að
segja hvort barnið komi heiminn og
hvernig það verður - það bara kemur
og verður eins og það verður.“
Mér lék forvitni á vita hvað Sir
Roger hefði að segja um nýjustu
James Bond-myndirnar. Svarið kom
á óvart. „Ég hef bara séð eina mynd
síðan ég hætti að leika árið 1985
þegar A View to a Kill kom út. Mér
fannst hún óþarflega ofbeldisfull en
síðan þegar ég fór að hugsa áttaði
ég mig nú fljótlega á því að mínar
myndir voru ekkert skárri.“ Mér
varð svo mikið um þetta svar að ég
gleymdi að spyrja hvers vegna hann
hefði bara séð eina mynd eða hvaða
mynd það hefði verið.
Á næsta ári kemur út ný James
Bond-mynd, Casino Royale. Með
aðalhlutverkið fer Daniel Craig,
sem lék meðal annars í Layer
Cake og Road to Perdition. Hvað
finnst Sir Roger um Craig? „Ég
þekki hann ekki en ég sá hann í
Road to Perdition. Mér finnst hann
áhugaverður ungur leikari. Ég var
vanur að vera tortrygginn út í unga
leikara á uppleið því þeir gátu stolið
frá mér hlutverkum. Ég er það ekki
lengur.“
Ég þakkaði Sir Roger og Lady
Kristinu fyrir samtalið. Sir Roger
er enn sá leikari sem hefur leikið
í flestum James Bond myndum -
alls sjö. Sean Connery lék í sex,
Pierce Brosnan fjórum, Timothy
Dalton tveimur og George
Lazenby einni. ■
Ópólitískur Bond í skyrtu frá Illum
Fyrrum njósnari hennar hátignar hefur snúið
við blaðinu og er orðinn velgjörðarsendiherra
Barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna. Sir Roger
George Moore hefur undanfarna daga spásserað
um götur Reykjavíkur ásamt eiginkonu sinni.
Forsetafrúin íslenska reyndi að fá hjónin til að
aflýsa skipulagðri dagskrá. Trausti Hafliðason
hitti Sir Roger og ræddi við hann á hóteli í
höfuðborginni.
SIR ROGER GEORGE MOORE VIÐ BARINN Sir Roger og Lady Kristina, sem sést í bagrunni myndarinnar vera að spjalla við Stefán Inga, búa í
Mónakó á sumrin en Sviss á veturna.
���������������������
����������������