Fréttablaðið - 05.04.2006, Blaðsíða 42

MARKAÐURINN 5. APRÍL 2006 MIÐVIKUDAGUR22
F Y R S T O G S Í Ð A S T
Hvert er hlutverk ÍKV?
Meginhlutverk Íslensk-kín-
verska viðskiptaráðsins er að
hafa forgöngu um og stuðla
að auknum viðskiptum milli
Íslands og Kína. Í þeim tilgangi
miðlar ÍKV viðskiptasambönd-
um landanna á milli, tekur á
móti sendinefndum frá Kína,
skipuleggur ferðir á vörusýn-
ingar þar eystra og vinnur að
kínverskum vörusýningum á
Íslandi. ÍKV stendur auk þessa
reglulega fyrir félagsfundum
og opnum fundum/ráðstefnum
í þeim tilgangi að koma á fram-
færi upplýsingum um ástand
og þróun viðskipta í löndunum
tveimur.
Fjölgar þeim sem leita til ÍKV
vegna fjárfestinga í Kína?
Þeim fjölgar mikið sem leita
til ÍKV vegna fjárfestinga og
almennra ráð-
legginga um
fyrstu skrefin
í viðskiptum
við Kína. Við
urðum vör við
stóraukinn áhuga
í kjölfar þess að
forseti Íslands
fór í opinbera
heimsókn til
Kína í fyrra, en
sem kunnugt er
fylgdi honum
stærsta við-
skiptasendinefnd
sem nokkurn
tíma hefur farið
frá Íslandi.
Hvar liggja
helstu tækifærin
í viðskiptum milli
landanna?
Tækifærin eru
mörg á smásölu-
markaði í Kína.
Eins og staðan er
núna eru 10 stærstu fyrirtækin
á smásölumarkaði með minna
en 2 prósenta markaðshlutdeild.
Erlendir aðilar eru farnir að
kaupa hluti í kínverskum fyrir-
tækjum í þeim tilgangi að hasla
sér völl á markaðnum. Fjöldi
lágvöruverslana, súpermarkaða
og verslanakeðja mun aukast
mjög á næstunni.
Er fyrirsjáanleg aukning í við-
skiptum Íslands og Kína?
Það er allt sem bendir til að
viðskipti milli landanna muni
aukast. Viðskiptahallinn er mik-
ill Íslendingum í óhag sem er
vegna þess að mikil eftirspurn
er eftir kínverskum vörum hér
á landi. Verð þeirra er eins og
menn vita mjög vel samkeppn-
ishæft. Á sama tíma er margt
sem bendir til þess að áhugi
Íslendinga á beinum fjárfest-
ingum í Kína sé að aukast.
Hvernig er hægt að laða
Kínverja að Íslandi?
Fyrst og fremst með því að
efla enn frekar skipulagðar
viðskiptaheimsóknir bæði frá
Íslandi til Kína og öfugt. Að því
er varðar ferðaþjónustuna þá
þarf að fjölga kínverskumæl-
andi leiðsögumönnum og hafa
kort og merkingar á kínversku.
Þá mun óhjákvæmilega þurfa
að fjölga kínverskum veitinga-
stöðum til að geta sinnt þeim
aukna fjölda kínverskra ferða-
manna sem munu sækja okkur
heim á næstu arum.
Hvað einkennir viðskiptahætti
Kínverja?
Mjög mikil varkárni fyrst í
stað. Kínverjar leggja mikið
upp úr því að hitta hæstráðandi
stjórnendur og þá skipta titlar
og formlegheit miklu máli.
Kínverjar taka sér góðan tíma
til að loka samningum og vilja
helst hitta við-
skiptafélaga sína
þrisvar til fjórum
sinnum áður en
samningar eru
endanlega gerðir.
Því er ekki hægt
að mæla með að
stofna til viðskipta
við Kínverja á
grundvelli tölvu-
póstsamskipta
eingöngu.
Er kínverski
markaðurinn
opinn erlendum
aðilum?
Almennt má segja
að kínverskur
markaður sé
opinn. Það sem
mun þó skipta
sköpum um þróun
í viðskiptum milli
Íslands og Kína
á næstunni, er
hvort samningar
um fríverslun milli ríkjanna
náist, en könnunarviðræður um
það standa nú yfir milli stjórn-
valda í ríkjunum tveimur. Náist
samningar um fríverslun yrði
Ísland fyrsta vestræna ríkið til
að gera slíkan samning við Kína
og slíkt myndi gjörbreyta öllum
viðhorfum í viðskiptum milli
landanna. Það mun væntanlega
koma í ljós seinni hluta þessa
árs, hvort slíkir samningar
náist.
Mælir eitthvað gegn fjárfesting-
um í Kína?
Ýmislegt bendir til þess að
verðbólga muni vaxa í Kína á
næstu árum. Gengi kínverska
gjaldmiðilsins er í raun hand-
stýrt í þeim tilgangi að skapa
eftirspurn eftir innlendum
vörum og til þess að halda hag-
vexti uppi. Mikilvægt er fyrir
alla þá sem stunda viðskipti
við Kínverja að fylgjast vel
með hvernig þessi mál þróast á
næstu mánuðum og misserum.
Stóraukinn áhugi á
fjárfestingum í Kína
T Ö L V U P Ó S T U R I N N
Til Andrésar
Magnússonar
framkvæmdastjóra FÍS,
Kínversk- og Indversk-
íslenska verslunarráðanna
Náist samningar um fríverslun yrði Ísland fyrsta vestræna
ríkið til að gera slíkan samning við Kína og slíkt myndi gjör-
breyta öllum viðhorfum í viðskiptum milli landanna.
Enginn vafi leikur á um að Kína verður stærsta
hagkerfi heimsins á næstu áratugum. Undanfarin
25 ár hefur þar verið 9 prósenta hagvöxtur og eru
það að miklu leyti erlendar fjárfestingar og starf-
semi erlendra fyrirtækja sem knýja hann áfram.
Um þriðjungur landsframleiðslunnar er til kominn
frá erlendum aðilum. Það er ekki Íslendinga háttur
að láta tækifærin renna sér úr greipum og hafa við-
skipti milli Íslands og Kína aukist statt og stöðugt
undanfarin ár.
Margir skynja Kína sem lokað land en ræðu-
menn á fundi Íslensk-kínverska viðskiptaráðsins
voru sammála um að landið sé nokkuð opið fyrir
erlendum fjárfestingum og tiltölulega auðvelt sé að
eiga þar viðskipti. Öðruvísi hafi horft við til langs
tíma og á því byggist misskilningurinn en opnun
markaðarins sé stór ástæða þess að erlend fyrir-
tæki eru að flykkjast til Kína.
MEIRA EN UPPRUNALAND FYRIR ÓDÝRAR VÖRUR
Eitt þeirra íslensku fyrirtækja sem hefur verið að
hasla sér völl í Kína er Glitnir. Í máli Magnúsar
Bjarnasonar, framkvæmdastjóra Glitnis í Ameríku
og Asíu, kom fram að Kína er margt
annað en upprunaland fyrir ódýrar
vörur. Stóra tækifærið í Kína, og það
sem muni skapa fyrirtækjum stórkost-
legt samkeppnisforskot í framtíðinni,
sé að ná sér stöðu á kínverska mark-
aðnum og vaxa svo með honum inn í
framtíðina.
Glitnir hefur verið að byggja upp viðskipti við
Asíu undanfarin sex til tíu ár og nú stendur til að
opna skrifstofu í Shanghai í haust. Áætlanir Glitnis
snúast enn sem komið er ekki um að ná í kínverska
viðskiptavini heldur að koma sér fyrir á þessum
risamarkaði framtíðarinnar, vera í nálægð við við-
skiptavini sem þegar eru með starfsemi þar og að
vera á staðnum þegar fyrirtæki frá heimamörk-
uðunum, Íslandi og Noregi, hefja sína sókn inn á
markaðinn. Dæmi um nýlegt verkefni bankans
eru kaup Bakkavarar á kínverska salatfyrirtækinu
Creative Foods. Í tengslum við kaupin stofnuðu
Bakkavör Asia og Glitnir félagið Bakkavör China
og á Glitnir 40 prósenta hlut í því.
KÍNVERSKUM FERÐAMÖNNUM FER FJÖLGANDI
Ferðalögum Kínverja hefur fjölgað gríðarlega und-
anfarin ár. Til að mynda fóru 3,7 milljónir Kínverja
úr landi árið 1993 en tíu árum síðar var sú tala
komin í 30 milljónir. Árið 2003 var gerður samn-
ingur 11 Schengen-landa við Kína sem gerði það
að verkum að þeir gátu farið að ferðast til Evrópu.
Áhuginn var greinilega fyrir hendi og komu 7 til 8
prósent þeirra sem fóru úr landi árið 2005, eða um
2 milljónir, til Evrópu.
Árið 2005 komu hingað til lands um 8.000
Kínverjar og gerir Icelandair, sem hefur verið að
þreifa fyrir sér í Kína frá árinu 2001, ráð fyrir
um 20 prósenta aukningu kínverskra ferðamanna
árlega. Steinn Lárusson, sölustjóri fyrir Asíu hjá
Icelandair, fjallaði á fundinum um fyrstu skrefin
í Kína og hvaða leiðir Icelandair hefur farið til að
vekja athygli Kínverja á Íslandi.
SKORTUR Á KÍNVERSKUMÆLANDI ÍSLENDINGUM
Icelandair hefur að miklu leyti til kynnt Ísland
fyrir Kínverjum í samstarfi við Skandinavíulöndin.
Meðal þeirra fjárfestinga sem Icelandair hefur
farið út í er útgáfa á kynningar- og fræðsluefni
af ýmsu tagi. Félagið hefur jafnframt staðið fyrir
ferðum blaðamanna og ljósmyndara hingað til lands
til að auka við þær upplýsingarnar sem fyrir hendi
eru í Kína um Ísland.
Steinn segir það afar mikilvægt að allt kynn-
ingarefni fyrir Kínverja sé á kínversku og hann
segir jafnframt mikinn skort á kínverskumælandi
leiðsögumönnum á Íslandi. Þar að auki vanti hér
kínversk veitingahús, matseðlar þurfi að vera til
á kínversku og kort þurfi að gera á kínversku af
helstu viðkomustöðum ferðamanna.
Hann segir að nánara mið þurfi að
taka af sérþörfum hins dæmigerða
kínverska ferðamanns til að hann vilji
koma hingað til lands. „Hinn dæmi-
gerði kínverski ferðamaður er í kring-
um fimmtíu ára, hann ferðast í hóp,
stoppar í tvo til þrjá daga, dvelur á tveggja til
þriggja stjörnu hótelum, borðar á kínverskum veit-
ingahúsum, fer ekki á barinn, kemst ekki upp á
Holtavörðuheiði og kemur hingað í fimmtu eða
sjöttu ferð sinni til útlanda,“ sagði Steinn.
GENGI GJALDMIÐILSINS HALDIÐ NIÐRI
Bjartur Logi Yeshen, alþjóðafulltrúi
Viðskiptaháskólans á Bifröst, fjallaði um gjaldmiðil
Kína, Renmingbi (RMB), og áhrif gengisins á efna-
hagsumhverfi Kína. Bjartur sagði ýmislegt benda
til að kínversk stjórnvöld héldu genginu vísvitandi
lágu til að skapa frekari eftirspurn eftir innlendum
vörum, auk þess að halda hagvexti uppi og atvinnu-
leysi niðri. Þetta valdi því að mikið skammtímafjár-
magn sé í umferð þar sem vanmetinn gjaldmiðill
ýti undir peningaflæði erlendis frá. Þetta mikla inn-
flæði fjármagns kyndi aftur undir þenslu og því sé
verðbólguþrýstingur mikill. Samkvæmt sérfræð-
ingum þyrfti gengi að hækka um 15 til 30 prósent til
að koma greiðslujöfnuðinum í jafnvægi.
„Utanríkisviðskipti hafa mikla þýðingu fyrir
kínverskan efnahag og falskt gengi hefur afar
slæm áhrif og elur af sér óöryggi, viðskiptastríð og
hefndarhug. Betri gengisstefna er betri fyrir Kína,
alþjóðlega efnahagsumhverfið og felur í sér meiri
tækifæri fyrir útrásarfyrirtæki,“ sagði Bjartur.
FRAMSÖGUMENN Á MORGUNVERÐARFUNDI ÍSLENSK-KÍNVERSKA VIÐSKIPTARÁÐSINS ÁTTU ÞAÐ SAMEIGINLEGT AÐ
TELJA ÝMSA FJÁRFESTINGAMÖGULEIKA LEYNAST Í KÍNA Magnús Bjarnason, framkvæmdastjóri Glitnis í Ameríku og Asíu, Bjartur
Logi Yeshen, alþjóðafulltrúi Viðskiptaháskólans á Bifröst, og Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri Íslensk-kínverska verslunarráðsins,
hlusta á Stein Lárusson, svæðisstjóra Icelandair í Asíu.
Miklu meira en uppruna-
land fyrir ódýrar vörur
Á morgunverðarfundi Íslensk-kínverska viðskiptaráðsins var fjallað um þau
miklu fjárfestingartækifæri sem leynast í Kína. Hólmfríður Helga Sigurðardóttir
sat fundinn þar sem reynslusögur voru sagðar.
M Á L I Ð E R
Fjárfestingar
í Kína