Tíminn - 22.01.1978, Blaðsíða 10

10
Sannudagur 22. jandar 1978
öldungar i Santa Ponsa á Mallorca
Ingólfur Davíðsson:
Brugðið upp
Mallorca-
myndum
Grein þessi er f ramhald af rit-
gerðinni „öldungadvöl á
Mallorca 1977”, er birtist í jóla-
blaði Timans I. 4 desember sl.
Hann var stór öldungahópur-
inn, sem hrifinn og þakklátur
hlýddi á fagra predikun séra
Jóns Þorvarðarsonar
Columbushóteli i þorpinu Santa
Ponsa á Mallorca, sólrikan
sunnudagsmorgun. Og allur
fjöldinn tók þátt i söngnum. Þvi
er nú svo variö, að „maðurinn
lifir ekki af einu saman brauði”.
Vel var fyrir okkur séð bæöi á
hinu andlega og likamlega sviöi.
Læknar og prestar eiga
áreiöanlega aö vinna mikið
saman, þá verða störf þeirra
árangursrikari en ella. Þetta
virðist liggja I augum uppi.
A Mallorca vorum við i
kaþólsku landi og á skoöunar-
ferð til Palma vorum við
viðstödd guösþjónustu i hinu
mikla gamla musteri þar,
Mariukirkjunni. Sagt var að
klerki hefði ekki litizt á innrás
hins stóra hóps okkar I byrjun
messu, en við vorum hljóðlát og
fengum blessun prests i lokin. í
kaþólskum löndum eru kirkjur
jafnan opnar og oftast einhverj-
ir þar inni að gera bæn sina'.
Sumir ferðast tilhelgra staða og
dveljaum hrið i einveru til að fá
frið á sálina, oft á afskekktum
stöðum. Þetta getur eflaust haft
tilætluð áhrif. Skriftastóllinn
kaþólski er og áhrifarikur.
Menn létta þar á huga sinum.
Auðvitaö er hægt að misnota
skriftamálin á sama hátt og
hægt er að misnota það sem
lækni er trúað fyrir. Slíkt mun
þó furðu sjáldgæft.
A hausti kom ég i kirkjur tvær
kynbornar systur eru þær.
Lýtur sú yngri Lúthersdóm,
lofar hin eldri páfann i Róm.
Til beggja systra ber ég traust,
— blendinn i trúnni efalaust —
held við báöar hollan frið,
aö Helga magra ættarsiö.
Oft er minnzt á pálmblöð i
Ritningunni. A Mallorca ber
talsvert á pálmum, einkum
hávöxnum Kanarieyjadöðlu-
pálmum I göröum — og þeir eru
hundruðum saman við götur i
Palma. Blaökrónan hátt, hátt
uppi. Viö sáum lika lágvaxna
tegund með gildan tunnulaga
bol og geysistóra hvirfingu 2—3
m langra fjaöurblaða i toppinn.
Var breidd laufkrónunnar
margir metrar. Við sáum lika
mannhæðarháa kristpálmameð
griðarstór skipt blöð og
brúnleita blómskúfa, viða á
ruslsvæðum. Þetta er raunar
enginn pámi heldur laxerolíu-
jurt, Ricinus með göddótt aldin.
Hefur sézt hér i gróðurhúsum.
A torgum og viðar sáum við
fagurgrænar þéttvaxnar kúlur
og smágerði úr einærri jurt sem
skrautkollur (Kochia) nefnist.
Má laga þessa jurt allavega
með klippingu. Þessir fagur-
grænu kollar eru hinir
snotrustu, 50—100 cm á hæð.
Sum afbrigði roðna á haustin.
Hefur sézt hér bæði i stofu og
garði. Silfurkambur er dálitið
ræktaður hér heima i görðum
vegna hinna sérkennilegu
silfurgráu blaða. Á Mallorca er
hann algengur i görðum og
mjög gróskumikill, ber blóm og
fræ, Þeir þarna suðurfrá kunna
sannarlega að meta hinn silfur-
gráa litblaðanna og gróðursetja
jurtina þannig aö meira ber á
skrúði annarra jurta sem vaxa
þar hjá. Gætum við af þessu
lært.
„Viða er pottur brot-
inn”
A fslandi kappkosta óprúttnir
sölumenn að setja upp búðir
(sælgætissjoppur) sem allra
næst skólunum. En i Suðurlönd-
um er venjulega krá og sölubúð
fast við kirkjurnar. Tilgangur-
inn sá sami þar og á íslandi. A
ýmsum stöðum þar sem margir
koma eru blómsölukonur á ferli,
eða sitja daglangt á vissum
stöðum með blómakörfuna sina.
Eru sumar prúðar en aðrar
ótrúlega ágengar. Þær taka f
fólk, þreifa á vösum og smeygja
jafnvel hendi ofan i þá og segja
„pesetas”.. Hugsunin er „þú
hefur peninga og sleppur ekki
fyrr en þú hefur keypt af mér
blóm”. Einn og einn götusali
ávarpar ferðamenn, dregur upp
úr, penna, slæður o.s.frv. og
segir: „Þetta færðu. Hvergi
eins ódýrt og hjá mér”. En
venjulega er þetta mesta skran
og innfæddir ganga bara glott-
andi framhjá. „Sjá, ódýrt gullúr
og glitofiö klæði — gölluð
kannski og þjófstolin bæði” var
eitt sinn sagt.
1 búðum er lipur afgreiðsla og
mikið af varningi úti á pöllum i
góða veðrinu. Ungar spengi-
legar senoritur og gildvaxnar
matrónur eru viða við
afgreiðslu saman. Ungar hús-
freyjur hafa stundum börn sin
með sér. í einni smekklegri
fatabúð heyröum við i barni —
og sjá yngri afgreiöslustúlkan
brá sér ihliöarherbergiog lagöi
bam sitt á brjóst. Eldri konan
brosti og afgreiðslumaðurinn
var allur á hjólum, sennilega
faðir barnsins. Liklega hefur
þessi fjölskylda verið eigendur
búöarinnar. Létt er yfir mörgu
þessu suðræna fólki, það hefur
ofthátt og talar mikið, en stolt-
ur mun margur hver vera, enda
var Spánn eitt sinn stórveldi.
Nokkrir bilstjórar, sem jafn-
an biðu tilbúnir meö bila sina á
torgi i Santa Ponsa, höfðu
stundum æði hátt, virtust eigin-
lega hnakkrifast, en voru vist
bara aö halda uppi fjörugum
samræöum, klöppuðu hver öðr-
um á herðarnar milli hviðanna.
Við fórum i alllanga sjóferð á
ferju mikilli til að sjá landið frá
sjó, kletta og gjár — og til að sjá
höfrunga og sæljón leika ótrú-
legustu listir i Marineland. Þaö
var dálitil undiralda og gerðust
margir fölir á vangann. Þrek-
inn, fjörlegur Spánverji byrjaöi
brátt að leika á harmoniku og
hvetja til söngs. útbýtt var hálf-
klofnum bambusrörum, sem
slegiö var á með ákveönum
hætti svo I small líkt og I lófa-
smellum (kastagnettum). Varð
af þessu glaumur mikill, eins
konar undirspil með söngnum.
Þrjár eða fjórar ungverskar
ferðakonur raddsterkar vel og
lagvissar, tóku strax lagið og
brátt söng og sló allur hópurinn
— söng og sló og hló!
Við undruðumst hve hafið
virðist dautt, engir sjófuglar
sjáanlegir. E.t.v. er sárlítil áta
þarna og viöa mun Miðjarðar-
hafið vera orðið mjög óhreint og
mengað af ýmsum úrgangsefn-
um, einkum við Italiu. Farið er
að vara við að eta túnfisk, skel-
fisk o.fl. úr sæ þar sumsstaðar.
Byggöin hefur lengi verið þétt
umhverfis Miöjarðarhaf, og i
seinni tið kemur griðarmikið af
úrgangsefnum frá verksmiðj-
um. Hinn geysilegi fjöldi feröa-
manna frá fjölmörgum löndum
hefur vitanlega jafnan smit-
hættu I för meö sér. Þarf margs
að gæta.
Á samkomu sem öldungum,
Mallorcaförum var haldin hér
heima á Norðurbrún bar margt
á góma — og raktar endurminn-
ingar. Flestum virðist eftir-
minnilegastar feröirnar i
Drekahelli og til Valdemosa og
Palma, auk dvalarinnar í Santa
Ponsa, sem allir virtust hæst-
ánægðir með. Sumum var
greifaveizlan mjög i hug og töl-
uðu þannig um, að þeir sem
heima höfðu setið sáröfunduðu
þá. Já, „I sveit býr greifinn
góöi, ég get að sá oss bjóði —
leiftursýn i liðna öld. Hann