Tíminn - 06.08.1978, Blaðsíða 16

16
Sunnudagur 6. ágúst 1978
Vitið þið hvers vegna við
borðum öll of mikið? Af
því að eitthvað fer úr-
skeiðis í stjórnborði heila
okkar. Vitið þið hvers
vegna við söfnum spiki
þegar við verðum fyrir
áhyggjum og vonbrigð-
um? Af því að viðbrögð
okkar eru í ólagi. Vitið
þið hvers vegna við
þyngjumst svo fljótt að
ioknum megrunarkúr?
Af því að taugar okkar
senda röng boð. Vitið þið
hvernig þið getið breytt
þessu á fljótan, einfald-
an og varanlegan hátt?
Með svæðameðferð.
GRENNIST MEÐ
SVÆÐAMEÐFERÐ
EfFrankR. Bahr læknirheföi
fæözt i Kina værihann nú fræg-
ur og I miklu áliti. Honum hefur
nefnilega tekizt nokkuö sem
þykir meiri háttar visindaafrek
i Kinaveldi? Hann hefur fundiö
nýjan punkt i svæöameöferö
mannslfkamans. Þessi punktur
eöa staöur hefur áhrif á matar-
venjur okkar, matarlyst og ofát.
Einfaldast væri aö segja aö
þessi staöur væri á milli efri-
vararinnar og nefsins. Til þess
aö leysa öll vandamál i sam-
bandi viö vöxt og holdafar þurf-
iö þiö aöeins aö gera eitt, aö
nudda þennan blett i tiu sekúnd-
ur daglega. Af þeirri ástæöu
kallar Bahr aöferö sina tiu
sekúndna aöferöina.
Þettaer aö visu alveg rétt. En
i fyrsta lagi er þaö ekki alveg
svona einfalt og i ööru lagi ber
þaö nokkurn keim af skottu-
. lækningum.
Þetta eru þó engar skottu-
lækningar. Þiö þurfiö að vita
hvað svæðameöferö er og um-
fram allt hvernig og hvers
vegna hún ber árangur.
Þvi eitt vitiö þið auövitað fyrir
löngu. Megrunarkúrar eru eins
margir og sandkorn á sjávar-
strönd. Og oft er árangri heitið.
Þetta hljóðar oft eitthvaö á
þessa leiö. „Yfir 80% af öllum
þeim sjúklingum, sem fóru eftir
megrunarkúr X læknis, voru
eftir eitt ár i sinni kjörþyngd”.
En lesiö þetta aftur? Yfir 80%
af öllum þeim... sem fóru eft-
ir...”
En hvaö voru þaö margir? Og
hve mörg prósent gáfust upp
þegartil lengdar lét? Um þaö er
nær aldrei rætt.
Gildar ástæöur eru fyrir þvi.
Þaö eru skelfilega fáir sem fara
eftir kúrunum til lengdar.
Bandarikjamenn fylgdust um
langan tima meö 20.000 manns,
sem höföu verið of feitir en náö
kjörþyngd eftir megrunarkúr.
Niöurstaöan varö sú aö 95%
voru aftur komnir upp i sömu
þyngd og áöur eftir eitt ár — og
margir voru meira aö segja
nokkrum pundum þyngri.
1 Þýzkalandi léttist fólk um
nokkrar milljónir punda á dag
meö föstum og megrunarkúr-
um. En þeim offeitufækkar ekki
heldur fjölgar.
Ung, feitlagin gamansöm
kona hitti i mark þegar hún
sagöi: „Ef ég legg saman öll
kflóin, sem ég hef létzt um á siö-
ustu árum þá er eiginlega ekk-
ert eftir af mér”.
En snúum okkur nú aö kjarna
málsins. Reynum aö komast aö
þvi hvers vegna við boröum og
höfum þó óbeit á ofáti okkar.
Hvers vegna léttum við okkur
meö miklum pislum og erfiðis-
munum um tíu pund til þess eins
að éta þau á okkur fljótlega aft-
ur.
Svarið við þessum spurning-
um kemur mörgum feitlögnum
til aöanda léttar. Eiginlega get-
um við ekki aö þessu gert. Þetta
orsakast af ákveönu stjórnkerfi
i heila okkar.
Náttúran hefur séð svo um aö
öll lifsnauðsynleg likamsstarf-
semiertengd nautn.Æxlunin og
fæðuöflun er mikilvægasta
starfsemin. Þess vegna veita
þær okkur mesta nautn.
En hvers vegna borðum viö of
mikið? Hvers vegna bregst
mannslikaminn, þetta undra-
verk fullkomnustu stjórnunar,
þegar um svo einfalt atriöi er að
ræða og hitaeiningaþörfina?
Til er slikt stjórnkerfi. Menn
vita meira aö segja hvar það er
i heiladinglinum, sem er mikil-
vægasta stjórnunarmiöstöö
allrar likamsstarfsemi, sem
óháö er viljanum svo sem önd-
un, hjartsláttur, likamshiti,
hungur og saöningatilfinning.
Meö rannsóknum á dýrum
hafa menn komizt aö eftirfar-
andi: Sé ákveöinn staöur i át-
miöstöðinni ertur meö straumi
eöa inngjöfum, byrja tilrauna-
dýrin að boröa hömlulaust. Sé
annar staöur ertur foröast dýrin
aötakatilsín næringu. Einungis
er hægt að foröa þeim frá hung-
urdauöa með þvi aö hætta til-
raununum.
Stjórnkerfið er sem sé fyrir
hendi og það starfar einnig, En
þaö starfar ekki rétt — miðaö
við þær aöstæöur, sem viö búum
við nú.
Þeir hlutar heila okkar, sem
annast þessa stjórnun eru meö
elztu hlutum hans þróunarsögu-
lega. Það er að segja þeir gera
stöðugt ráö fyrir skorti. Þeir
starfa enn eins og við værum
veiðimenn og safnarar.
Við slikar aöstæöur var fitu-
lag ekki skaðlegt heldur mjög
gagnlegt. Frummaðurinn
hremmdi ekki bráö daglega.
Hann leiö oft hungur og það
þoldi hann aöeins meö þvi aö
hafa varaforða af holdum.
Frá þessum tima höfum við
innbyggt kerfi — alveg eins og
öll dýr — sem segir okkur aö
borða eins og viö getum i okkur
látiö, þá búum við að þvi þegar
neyöin sverfur aö.
Til þess aö láta þetta kerfi
starfa er málum svo háttaö aö
hungur og saðningatilfinningin
eru tengdar annarri tilfinningu:
matarílöngun án hungurs —
matarlystinni.
Þegar aöstæöur bjóða sifellt
upp á rikulega og auöfengna
fæöu er þetta kerfi afleitt. Ahrif
þess sjást ekki aöeins á milljón-
um manna heldur einnig á hús-
dýrum.
Meöan dýr eru villt er þetta
kerfi alveg viö hæfi. Villt dýr
fitna aldrei, nema þau séu aö
búa sig undir að leggjast i
dvala. En þegar úlfurinn varö
aöheimilishundisem borinn var
matur reglulega, át hann
hömlulaust og spikfitnaöi, svo
fremi sem honum var leyft þaö.
Þróun mannsins var hin sama
þegar hannhættiaö þurfa aö sjá
sér sjálfur fyrir fæöu og varö að
viðskiptavini stórmarkaöa.
Stjórnkerfiö i heilanum, sem
hafði sinn tilgang, varð að
„rangstýringu”. tlr átmiðstöð-
inni varð við breytt skilyrði
„ofátsmiðstöö”.
Ofát hefur einn ókost, sem
önnur ofneyzla hefur ekki. Þaö
er ókleift að venja fólk af þvi að
eta. Hægt er aðlækna reykinga-
mann, áfengissjúkling og meira
aö segja eiturlyfjaneytanda,
með þvi að taka frá honum
nautnalyf hans.
Þetta ráð dugir ekki við ofáti.
Maðurinn þarf hvorki að reykja
né drekka, né neyta heróins, en
hann verður aö borða.
Þess vegna er aöeins hægt aö
meðhöndla ofát, með þvi aö
snúa sér að þeim stað, þar sem
þaö á upptök sin: i miöheilan-
um. Þaðan koma boöin. Ef þau
eru stöðvuö, hverfur óhófleg
matarlöngun.
Til þess aö gera þaö þurfum
viö ekki rafbylgjur eöa lyf, sem
berast til heilans. Viö getum
1 liðnum mánuðum hefur Frank
Bahr hjálpað tugum sjúklinga,
sem þjáðust af offitu vegna
þunglyndis, streitu, hömlu-
lausrar matarlystar. Sama
iausnin gildir fyrir þá alla.
haft áhrif á átmiöstöðina með
sjálfu boðkerfi likamans.
Aðferðin er einföld og hver
sem ergeturnotaðhana: Þaðer
svæðameðferð.
Hvað er eiginlega svæðameð-
ferð?
Svæðameöferö er eldri systir
nálastunguaöferðarinnar. Þeg-
ar nálastunguaöferö er beitt er
stungið i vissa staði á likaman-
um. En sá sem beitir svæöa-
meðferð nuddar ákveöna staöi.
Þaö eru þeir staðir þar sem
taugaendar eru litt varöir undir