Fréttablaðið - 13.12.2007, Blaðsíða 33

FIMMTUDAGUR 13. desember 2007 33
UMRÆÐAN
Efnahagsmál
Þjóðarskútan veltur í öldurótinu, brimskafl-
inn og skerjaslóð er fram-
undan. Hvað ætlar skip-
stjórinn á skútunni að
gera? Hann heldur um
stýrið og hefur þann kost
að venda og sigla skút-
unni frá aðsteðjandi hættu
og fara á lygnari sjó. Veð-
urspáin er slæm, það er varað við
stormi. Eins og er virðist skips-
stjórinn ekki ætla að gera neitt,
getur verið að hann ætli að sjá til
hvort veður breytist og sjórinn
verði lygnari? Það er vá fyrir
dyrum, heill áhafnarinnar er í veði
og hún verður að treysta á skip-
stjórann. Mun hann standa undir
ábyrgðinni og hafa getuna til að
stýra skútunni heilli í höfn?
Kæruleysi skipstjórans
Þessi myndlíking getur vel verið
lýsing á stöðu þjóðarbúsins um
þessar mundir. Það eru óvissutím-
ar í efnahagsmálum, flestir sér-
fræðingar vara við útlitinu og
hvetja ríkisstjórnina til efnahags-
legra aðgerða. Forsætisráðherr-
ann er skipstjórinn og hann ber
ábyrgð á efnahagsmálum í ríkis-
stjórninni. Þrátt fyrir aðvörunar-
orð úr öllum áttum sýnir ríkis-
stjórnin enga tilburði til aðgerða
til að hafa áhrif á efnahagsþróun-
ina. Það er mjög alvarlegt og
hreint með ólíkindum að Sjálf-
stæðisflokkurinn skuli leyfa sér
að sýna af sér það ábyrgðarleysi
sem við blasir í efnahagsstjórn-
inni. Fjárlög næsta árs fela í sér
gríðarlega aukin ríkisútgjöld frá
fjárlögum 2007, það felur í sér olíu
á eld þenslunnar og er þvert á
ákall greiningaraðila og Seðla-
bankans. Seðlabankinn er skilinn
eftir einn á báti með peningamála-
stefnuna og vaxtaákvarðanirnar
einar að vopni gegn verðbólgunni.
Sjálfstæðisflokkurinn segir pass
og ætlar greinilega að sjá til og
vonast eftir því að veðrið lægi.
Skipstjórinn virðist ekki ætla að
taka mark á slæmri veðurspá.
Lausatök í ríkisfjármálum
Framsóknarflokkurinn er eini
flokkurinn sem hefur í umræðum
um fjárlög næsta árs og um efna-
hagsmálin talað fyrir aðhaldi í
ríkisfjármálum. Það er
mikið í húfi og hreint
með ólíkindum að ríkis-
stjórnin skuli skella
skollaeyrum við öllum
rökstuddum aðvörunum
varðandi útlitið í efna-
hagsmálum. Það er ekki
nóg að guma af góðum
afgangi fjárlaga, eins og
Samfylkingin gerir, og
halda að það sé hinn eini
sanni mælikvarði. Það er
út af fyrir sig gott að
mikill tekjuafgangur sé í fjárlög-
um, hins vegar er það þróun ríkis-
útgjalda sem skiptir höfuðmáli.
Það eru augljós lausatök í ríkis-
fjármálunum um þessar mundir.
Halda mætti að ríkisstjórnin hafi
það markmið að þurfa að takast á
við meiri vanda í efnahagsmálum
síðar á kjörtímabilinu í stað þess
að sýna fyrirhyggju og ábyrgð við
núverandi aðstæður.
Eitt í dag, annað á morgun?
Mætur maður sagði oft að það sé
ekki hægt að gera allt fyrir alla,
alls staðar og alltaf með auknum
ríkisútgjöldum. Því fylgir mikil
ábyrgð að fara með ríkisfjármálin
og það er að mörgu leyti ekki auð-
veldara að halda þétt um ríkissjóð
á tímum aukinna ríkistekna en á
samdráttartímum. Ríkisstjórnin
verður að taka mark á aðvörunum
við núverandi aðstæður. Í þeim
efnum eru kröfurnar gerðar á
Sjálfstæðisflokkinn, það er ekki
raunhæft að gera slíkar kröfur á
Samfylkinguna vegna þess að síðan
hún komst í ríkisstjórn hefur hún
ekki sýnt nokkra tilburði til efna-
hagslegrar ábyrgðar. Á síðasta
kjörtímabili hvatti Samfylkingin í
stjórnarandstöðu til aðhalds og
gagnrýndi þáverandi ríkisstjórn
ítrekað fyrir lausatök og krafðist
aukins aðhalds í ríkisfjármálum.
Samfylkingin starfar ekki í þeim
anda nú þegar flokkurinn er kom-
inn til valda í ríkisstjórn. Það er
nefnilega rétt sem einn þingmanna
flokksins sagði á sumarþingi eftir
kosningar að það sem Samfylking-
in sagði fyrir kosningar ætti ekki
lengur við vegna þess að nú er
flokkurinn kominn í ríkisstjórn.
Það hefur að sönnu verið leiðarljós
þess flokks síðustu mánuði.
Höfundur er alþingismaður.
Þjóðarskúta í ólgusjó efnahagsmála
MAGNÚS
STEFÁNSSON
Fjárlög næsta árs fela í sér
gríðarlega aukin ríkisútgjöld
frá fjárlögum 2007, það felur í
sér olíu á eld þenslunnar og er
þvert á ákall greiningaraðila
og Seðlabankans.
Oprah hefur talað
Walter Cronkite sjónvarpsþulur
sagði Bandaríkjunum 1968, að
stríðið gegn Víetnam væri hrunið.
Skömmu síðar gafst Lyndon B. John-
son forseti upp á pólitík. Nú hefur
sjónvarpsstjarnan Oprah Winfrey
sagt Bandaríkjunum, að stríðið gegn
Írak sé hrunið. Gerði það á frægum
stuðningsfundi með Barack Obama
forsetaframbjóðanda. Miðjufólkið
trúði í gamla daga á Cronkite og nú
á Oprah. Það hefur fattað, að stríðs-
andstaða jafngildi ekki landráðum.
Það hefur fattað, að ríkisstjórnin er
að kollvarpa bandarísku þjóðfé-
lagi. Fyrir tilstilli Oprah Winfrey eru
repúblikanar á leið í langa útlegð frá
völdum.
Jónas Kristjánsson
jonas.is
Alvarlegt mál
Það var alveg agalega skemmtilegt
að ungur maður á Akranesi blekkti
starfsmenn Hvíta hússins í nafni
forseta Íslands og væri því sem næst
búinn að fá forseta Bandaríkjanna
í símann á fölskum forsendum.
Gaman að fá hann í viðtal. Skemmti-
legur strákur.
Það var stóralvarlegt mál þegar
ungur maður á Akranesi tók upp á
því að blekkja fréttamenn til að taka
viðtal við rangan mann. Þar var hann
að draga FRÉTTAMENN á asnaeyr-
unum, upptekna menn, fulltrúa
almennings.
Vefþjóðviljinn
andriki.is
AF NETINU