Fréttablaðið - 16.03.2008, Blaðsíða 18

18 16. mars 2008 SUNNUDAGUR
Þ
etta er fallegasta
íþrótt í heimi,“ segir
Amable Hernández,
áhugamaður um
hanaat sem hefur
tekið að sér nokkra
Íslendinga til að sýna þeim aðra
af vinsælustu íþróttagreinunum
í Dóminíska lýðveldinu. Þegar
blóðið fer að renna og fjaðrirnar
tætast af fiðurfénu finnst fávís-
um útlendingum sem ekki hafa
séð sport af þessu tagi áður erfitt
að taka undir orð Hernández.
Þegar heimamenn í Dóminíska
lýðveldinu eru spurðir hvaða
íþróttagreinar séu vinsælastar
eru svörin alltaf á eina leið.
Hafnabolti og hanaat bera höfuð
og herðar yfir aðrar greinar.
Dóminíska lýðveldið deilir eyj-
unni Hispaníólu með Haítí, en
þessi eyja í Karíbahafinu er rétt
austan við Kúbu. Landsmenn eru
flestir afkomendur spænskra
landnema og afrískra þræla og í
minna mæli þeirra frumbyggja
eyjarinnar sem ekki var útrýmt
af Spánverjum.
Þegar ekið er um sveitir Dóm-
iníska lýðveldisins má sjá hana-
atshringi í svo til hverjum bæ.
Hernández leiðbeinir okkur eftir
holóttum vegum að hanaatshring
í smábæ nærri borginni Puerto
Plata á norðanverðri eyjunni.
Þar er fólk þegar farið að hópast
saman áður en atið hefst.
Þessi hanaatshringur er ekki
stór, fjórar þéttpakkaðar sæta-
raðir ná allt í kringum hringinn.
Þegar leikar taka að æsast klifra
þeir sem ekki höfðu efni á að
borga sig inn, eða fengu ekki
sæti, upp á girðinguna aftan við
sætin til að sjá það sem fram
fer.
Æsa upp blóðþorstann
Nokkur hanapör munu berjast
þennan dag. Nokkur eftirvænt-
ing ríkir áður en eigendur fyrstu
hananna bera þá í hringinn, og
hávaðinn í áhorfendunum eykst.
Hanarnir minna lítið á íslenska
hana. Kamburinn hefur verið
skorinn af, og fiðrið á maga,
leggjum og bringu verið plokkað
til þess að viðbrögð hanans verði
snarpari. Fyrir bardagann eru
hanarnir vigtaðir til að tryggja
að þeir séu í sama þyngdarflokki
og bardaginn verði sanngjarn.
Dýrin virðast furðulega róleg í
höndum eigenda sinna, en fyrir
bardagann sýna eigendurnir
fuglunum væntanlega andstæð-
inga til að æsa þá upp, og leyfa
þeim að elta hana sem virðist
ekkert hlutverk hafa annað en að
æsa upp blóðþorstann í hönunum
sem eiga að berjast.
Þegar bardaginn hefst virðast
hanarnir fyrst meta hvor annan í
stutta stund, áður en þeir rjúka
saman og gogga sem mest þeir
mega í höfuð og framhluta and-
stæðingsins. Í hamaganginum
stökkva þeir upp og reyna að
skaða hvor annan með klóm og
sporum. Fiðrið flýgur um hring-
inn, og fljótlega fer blóðið að
renna þegar beittir goggar og
klær hitta í mark. Eftir verstu
atlögurnar liggja jafnvel augun
úti. Fátt minnir á göfuga íþrótt
fyrir áhorfendur sem vanir eru
vestrænum áherslum á dýra-
vernd, en slíkt truflar ekki
áhugamenn um hanaatið, sem
Dóminíkar segja vera í blóði
sínu.
Langdregið dauðastríð
Veðmangarar eru dreifðir um
áhorfendaskarann. Fyrir hvern
bardaga veðja áhorfendur á þann
hana sem þeim líst á, og eftir að
bardaginn er hafinn hrópa þeir á
veðmangarana til að leggja undir
á þann hana sem þeim þykir
byrja bardagann betur. Til að
auðvelda áhorfendum að þekkja
hanana í sundur er annar með
blátt band á fótunum en hinn með
rautt. Ekkert er fært til bókar
heldur orð látin standa.
Hávaðinn verður fljótlega
ærandi, og áhorfendur standa
upp til að hvetja sinn hana áfram,
hrópa til veðmangarana til að
leggja undir meiri peninga, og
bölva og ragna þegar þeirra hani
tapar. Lyktin er einnig sérstök,
blanda af svita og hænsnaskít
frá búrunum við innganginn.
Þegar á líður bætist blóðlyktin
við.
Viðureignirnar taka mislangan
tíma. Stundum nær annar haninn
fljótt yfirhöndinni og blóðgar
andstæðinginn illa. Þá virðist
stundum bara tímaspursmál hve-
nær hinn haninn drepst eða er
meiddur svo illa að hann hættir
að berjast. Stundum standa bar-
dagarnir lengur, og áhorfendum
sem ekki eru sérlega ginnkeyptir
fyrir þessu blóðsporti finnst
stundum nóg um hversu lang-
dregið dauðastríðið getur verið
þegar haninn sem virðist dauða-
dæmdur reynir endalaust að
standa upp. Ef bardaginn endist í
15 mínútur endar hann í jafn-
tefli.
Fyrir áhorfendur er það allt
hluti af skemmtuninni hversu
óútreiknanlegir bardagarnir virð-
ast vera, enda getur hani sem
Hringleikahús bardagahana
NÁVÍGI Áhorfendabekkirnir eru þéttskipaðir, og áhorfendur lifa sig inn í hanaatið.
Návígið við atið er mikið, og sumir þeirra sem sitja á fremstu bekkjum koma með
pappaspjöld til að verjast blóðslettum þegar bardaginn færist nær.
LEGGJA UNDIR Veðmál eru stór hluti af upplifuninni við að fara á hanaat. Áhorfendur
veðja á þann hana sem þeir telja líklegri til að sigra, bæði fyrir bardagann og meðan
á honum stendur. Veðmangarar breyta sigurlíkunum, og þar með því hversu mikið
þeir sem veðja á hanana græða, eftir að bardaginn er byrjaður.
KÓNGURINN FALLINN Hörðustu bardagarnir enda með því að annar haninn fellur
í valinn. Aðrir eru stöðvaðir þegar annar haninn hættir að reyna að standa upp. Ef
báðir hanarnir standa eftir 15 mínútur er bardaginn stöðvaður og endar í jafntefli.
Hanarnir sigra sjaldnast marga bardaga á ferli sínum, jafnvel þótt þeir nái sér að
fullu, enda getur ein banvæn árás endað atið hversu reyndur sem haninn er. Kóngur
gærdagsins verður því oft kvöldmatur dagsins í dag.
YS OG ÞYS Það gengur mikið á hjá áhorfendum þegar þeir hvetja hanana áfram, og hrópa til veðmangara hversu mikið þeir vilja leggja undir. Undir glymur hávær tónlist
hljómsveitar sem spilar ótrúlega blöndu af harmonikkutónlist og hröðu salsa á sviði utan við hanaatshringinn, með magnarann á hæstu stillingu. FRÉTTABLAÐIÐ/BRJÁNN
Ærandi hávaðinn í
áhorfendunum, lykt af
hænsnum og að lok-
um blóðlyktin stendur
upp úr eftir heimsókn
í hanaatshringinn.
Brjánn Jónasson segir
frá upplifun sinni af
annarri af vinsælustu
íþróttunum í Dómin-
íska lýðveldinu.