Fréttablaðið - 18.05.2008, Qupperneq 22

MENNING 4
O
brist er afar virtur
sýningarstjóri. Hann
tók meðal annars
saman stóru Kínasýn-
inguna sem haldin var
í Battersea-stöðinni fyrir fáum
misserum, var einn sýningar-
stjóra á sýningu bandarískra
myndlistarmanna sem hér var á
ferð fyrir tveimur árum í sam-
starfi við Gunnar Kvaran og er
því farinn að vera hér heimavan-
ur. Þá hefur hann komið að þing-
um Eiðastóls á Héraði, unnið að
gerð heimildarmynda með Ara
Alexander, meðal annars um
Magnús Blöndal Jóhannsson.
Aðferð Obrist við undirbúning
Tilraunamaraþona hefur víðast
hvar verið söm: hann kallar til
stóran hóp manna sem getið hafa
sér gott orð á alþjóðavettvangi á
ýmsum sviðum, gefur þeim frjálst
spil innan settra marka, opnar
listasöfn upp á gátt og breytir
þeim í fundarstaði almennings
við höfunda „listar“.
Tilraunamaraþonið hófst á
föstudag og voru þá margir þekkt-
ir einstaklingar með atriði í langri
dagskrá. Viðburðinum má skipta í
tvo hluta, annars vegar maraþon
þar sem hver tilraunin rekur aðra
alla opnunarhelgi Listahátíðar og
hins vegar sýning á fjölda inn-
setninga sem stendur í Hafnar-
húsinu mestan hluta sumars. Í
fyrrahaust stóð Serpentine Gall-
ery Experiment Marathon yfir í
tvo daga en niðurstaða þess verð-
ur sérstaklega kynnt í Hafnar-
húsinu í skála sem Ólafur Elías-
son mun hanna með Einari
Þorsteini Ásgeirssyni arkitekt.
Obrist, byggir þennan viðburð að
nokkru leyti á sýningu sem hann
setti upp ásamt Barböru Vander-
linden árið 1999 í Antwerpen og
hét „Laboratorium”. Gögn frá
þeirri sýningu verða einnig hluti
af sýningu Hafnarhússins. Við-
burðurinn var unnin í samstarfi
við Thyssen-Bornemiza samtíma-
listastofnunina.
Í dag hefst dagskráin þegar kl.
10 með tilleggi hinnar kunnu Dr.
Ruth, bandaríska kynlífsfræð-
ingsins, tilleggi hinnar skeleggu
serbnesku myndlistarkonu, Mar-
inu Abramovic og Hans Ulrich
Obrist. Marina er ein kunnasta
myndlistarkona Serbíu um þessar
mundir, fædd 1946 í Belgrad en
býr í Hollandi. Hún vinnur mikið
í ljósmyndum, gerningum og
myndböndum. Nýtir oft líkama
sinn sem myndefni og er mynd-
heimur hennar ekki ósnortinn af
þeim miklu átökum sem einkennt
hafa Serbíu á liðnum árum.
Hvernig Hans hyggst stefna þess-
um konum saman verður án efa
spennandi. Marina lýsir verkefni
dagsins sem sálarrannsóknar-
ferðalagi og kallar eftir þátttöku
gesta. Verk Marinu eru í öllum
helstu söfnum Evrópu.
Aðrir listamenn sem eiga atriði
í fyrsta holli maraþonsins í dag
eru Þorvaldur Þorsteinsson sem
kemur fram fyrir hönd banda-
ríska myndlistarmannsins Johns
Baldessari en þeir hafa átt sam-
starf meðal annars á Eiðaþingum.
Hinn kunni upptökustjóri Bowie
og U2 með meiru, Brian Eno,
verður með hópsöng með þátt-
töku gesta úr sal, en þessa dagana
er síðasta verk hans með Cold-
play að koma á markað.
Haraldur Jónsson verður með
gjörning tveggja einstaklinga
sem eru með skilrúm á milli sín,
en er ætlað að skynja tilfinningar
hvors annars. Aðrir sem eiga
verk í dag fyrir hádegishlé eru
Thomas Bayrle, John Brockman
og Atilla Csorgo.
Tilraunamaraþoninu heldur
áfram eftir hádegishlé í dag. Þá
verður meðal annars fluttur
gjörningur sem hin kunna banda-
ríska listakona Carolee Schnee-
mann hefur unnið í samvinnu við
Erró, þar kemur við sögu ber
kona ríðandi á hvítum hesti
„live“
Roger Hiorns verður með sinn
gjörning í A-sal, meðan hinar til-
raunirnar fara fram í fjölnotasal.
Tilraun hans hófst á föstudag og
lýkur formlega í dag: Bílvél verð-
ur dýft ofan í upplausn sem hann
hefur blandað sérstaklega áður
fyrir framan áhorfendur, þar
verður hún látin vera yfir helgina
og dregin upp úr í lok sunnu-
dags tilraunanna. Búast má við að
vélin hafi tekið nokkrum umskipt-
um og verði í líkingu við bláa
kristallaða segulkubbinn sem
prýðir allt kynningarefni Listahá-
tíðar.
Rirkrit Tiravanija verður með
skemmtilega tilraun: hann fær
fólk til að innibyrða chili-pipar og
mælir blóðþrýsting og fleiri lík-
amleg viðbrögð frá því byrjað er
að borða og þangað til áhrifin ná
hámarki og dofna. Allir eru vel-
komnir.
Gabríela Friðriksdóttir átti gott
samstarf við hönnunarfyrirtækið
M/M í París þegar hún gekk frá
sýningarskála sínum í Feneyjum
fyrir þremur árum en hönnuðirn-
ir hafa einnig unnið með Björk
Guðmundsdóttur og aðilum sem
vinna að uppbyggingu á Urriða-
holti í Garðabæ. Þar verður verk
Gabríelu afhjúpað á morgun eins
og greint er frá á öðrum stað í
þessu blaði. Tillegg Gabríelu á
maraþoni verður flutt í eftirmið-
daginn.
Aðrir sem taka þátt í maraþon-
inu í eftirmiðdag eru listamenn-
irnir Tony Conrad, Kristján Leós-
son og Emily Wardill.
Obrist hefur látið skrá öll fyrri
tilraunamaraþon sem hann hefur
staðið fyrir og fólu þeir Ólafur
Einari Þorsteini að ganga frá
hirslum undir skjalasafnið. Verð-
ur það aðgengilegt hér í fyrsta
sinn svo almenningur getur kynnt
sér þá tilraun að rjúfa einangrun
listanna og draga þær inn á svið
opinberrar umræðu um fleiri svið
mannlegrar tilveru. Í tilefni af
Tilraunamaraþoni kemur út bók
sem gerir grein fyrir þeim sam-
fundum sem Obrist hefur boðað
til á liðnum misserum.
Tilraunamaraþon Listasafns
Reykjavíkur er afar kostnaðar-
söm framkvæmd að öllu leyti og
nýtur stuðnings margra aðila.
Stærstu styrktaraðilar hennar er
Orkuveita Reykjavíkur og Ice-
landair. Það er ákaflega viðeig-
andi að Orkuveita Reykjavíkur sé
aðalstyrktaraðili sýningarinnar,
þar sem vísindi og listir fléttast
saman í sýningunni rétt eins og í
nýsköpunarstarfi Orkuveitunnar.
Nýting orku, vatns og varma er
líka uppistaða margra tilrauna
sem gerðar verða í Hafnarhús-
inu.
Icelandair hefur gert Listasafni
Reykjavíkur kleift að bjóða til
landsins flestum þátttakendum
Tilraunamaraþonsins en í sýning-
unni taka þátt um eitt hundrað
lista- og vísindamenn, frá tólf
löndum og úr fimm heimsálfum.
Auk þess eru hingað komnir, víða
að, á þriðja tug erlendra blaða-
manna sem munu gera sýningun-
um og Listahátíð í Reykjavík góð
skil í virtum alþjóðlegum lista-
tímaritum. Icelandair hefur frá
upphafi verið dyggur stuðnings-
aðili Listasafns Reykjavíkur og
Listahátíðar í Reykjavík og gert
menningarstofnunum kleift að
bjóða hingað til lands virtum
listamönnum og áhrifamiklum
blaðamönnum víða úr veröldinni.
Þá er bara að mæta og vera
með.
MARGT Á SEYÐI Í TILRAUNAMARAÞONI
Stærsta verkefni Listasafns Reykjavíkur fram að þessu er Tilraunamaraþonið sem nú er hafi ð í Hafnarhúsinu gamla í Grófi nni í Reykjavík.
Það er sprottið undan rifjum Listahátíðar sem kallaði til þá Hans Ulrich Obrist og Ólaf Elíasson til að setja saman sýningu helgaða vísind-
um og listum. Hans hefur um nokkurt skeið staðið fyrir maraþonum í London þar sem hann starfar, bæði á ICA og í Serpentine Gallery í
Hyde Park. Hann hefur kallað hingað mikinn fjölda merkra listamanna.
PÁLL BALDVIN BALDVINSSON MYNDLIST
Innsetning í D-sal á annarri hæð Listasafns í Hafnarhúsi eftir Carlos Cruz-Diez.
Mynd: Fréttablaðið/Valli