Fréttablaðið - 14.06.2008, Blaðsíða 56

28 14. júní 2008 LAUGARDAGUR
EINAR MÁR GUÐMUNDSSON
Mælir með smásögum
SILJA AÐALSTEINSDÓTTIR
Tæki Málfríði með í rútuferð
„Ég hef farið tvisvar sinnum á sól-
arströnd og í annað skiptið var ég
með of fáar bækur og í seinna
skiptið allt of margar,“ segir Silja
Aðalsteinsdóttir, ritstjóri Tímarits
Máls og menningar. Hún er ekki í
vafa um hvaða bók fengi að fljóta
með væri hún á leið á ströndina í
ár. „Maður les náttúrulega Brúð-
kaupsnóttina eftir Ian McEwan
sem er nýkomin út í kilju á
íslensku. Bókin heitir á frum-
málinu On Chesil Beach og
meginatburðir hennar ger-
ast á þeirri fallegu strönd í
Englandi,“ segir Silja.
Sé ferðinni heitið um
óbyggðir Íslands mælir Silja
hins vegar með bókinni
Draugaslóð eftir Kristínu
Helgu Gunnarsdóttur sem
kom út fyrir síðustu jól.
„Þetta er frábær bók í öræfa-
ferðina, sérstaklega ef krakk-
ar eru með í för. Ef fólk er í
skála eða tjaldi er upplagt að
lesa hana upphátt fyrir fjöl-
skylduna. Þetta er unglinga-
saga sem gerist á Kili og í
henni fléttar Kristín Helga á
listilegan hátt saman örlagasögu
enskra bræðra í nútímanum og
frásögninni af Reynistaðabræðr-
um,“ segir Silja og bætir því við að
bókin sé einnig góð áminning um
að náttúran geti verið varasöm.
Spennandi draugasögur myndi
Silja hins vegar skilja eftir heima
væri hún á leið í rútuferðalag.
„Ég fór í rútuferð til Póllands í
fyrra og komst að því að á slíkum
ferðalögum er gott að hafa bækur
við höndina sem halda manni ekki
alveg föngnum því maður þarf að
geta litið upp annað
slagið til að skoða
umhverfið. Ég myndi
taka með mér Samastað
í tilverunni eftir Mál-
fríði Einarsdóttur sem
er núna fáanleg á ný í
kilju. Þetta er einstök og
óborganleg mannlífslýsing og það
er næstum hægt að líta á frásagn-
irnar sem smásögur svo það er
gott að grípa niður í þær. Milli
kafla getur maður svo litið upp
eða farið út á stoppistöðinni sem
maður myndi kannski ekki gera í
miðjum Harðskafa,“ segir Silja
sem tæki Harðskafa þó hiklaust
með sér væri ferðinni heitið í sum-
arbústaðinn. „Spennusögur er
nauðsynlegt að eiga í sumarbú-
staðnum, ekki síst ef það rignir,“
segir Silja.
„Þegar ég fer að ferðast, sem að
vísu sjaldnast heitir sumarfrí, tek
ég alltaf með mér bækur. Yfirleitt
allt of margar. Allavega næ ég
aldrei að lesa nema brot af þeim.
En það er bara fínt, því ég þarf að
hafa valkostina,“ segir Einar Már
Guðmundsson rithöfundur.
„Síðast fór ég í smá upplestrar-
ferð um Svíþjóð og náði að lesa
Rómeó og Júlíu en grautaði í ótal
öðrum bókum. Þegar maður vinn-
ur við bækur þá er maður nú ekk-
ert að pæla í neinni sérstakri sum-
arlesningu. Ég myndi þá mæla
með smásögum, til dæmis eftir
William Saroyan og Raymond
Carver. Samtals eru til fimm
smásagnasöfn eftir þessa
höfunda á íslensku í þýðing-
um úrvalshöfunda,“ segir
Einar sem kveðst vera í
skapi fyrir smásögur þetta
sumarið. „Síðasta sumar
hefði ég mælt með allt
öðrum bókum,“ segir hann.
Ég hef verið að lesa
dönsku bókina Sá sem
blikkar er hræddur við
dauðann eftir Knud Romer
og það má alveg mæla með
henni. Titillinn Laxveiði í
Jemen vekur líka forvitni
mína, það er ný bók eftir
mann sem heitir Poul Tor-
day. Titillinn minnir á Sil-
ungsveiði í Ameríku eftir
Richard Brautigan, en það
er bók sem ég skil sjaldan við mig
og hef gjarnan með mér ef ég
bregð mér af bæ. Það
væri gaman að búa til
uppskrift að ferðabóka-
safni sem ferðaðist með
hjólhýsi um landið eða
bara bókabíl. Ég ætti í
rauninni að sleppa út úr
bókunum ef ég fer í frí
en það geri ég ekki og
þannig á það að vera,
kannski af því að mér
finnast frí hálfgerður
misskilningur. Mér
finnst samt gott að
grauta bara í ýmsu, ævi-
sögum, skáldsögum, smásögum,
ritgerðum, greinum …“
GÍSLI EINARSSON
Þjóðsögurnar í sumarbústaðnum
„Ef maður er á ferðalagi erlendis
er best að hafa með sér góðan
reyfara og helst nokkuð þykkan til
að nýta plássið,“ segir Gísli Ein-
arsson sjónvarpsmaður.
„Ég mæli með Camillu Läck-
berg þeirri sænsku og öllum henn-
ar bókum ekki síst Steinsmiðnum
þeirri nýjustu. Eini gallinn er sá
að hún er ekki nógu þykk. Maður
er allt of fljótur með hana,“ segir
Gísli og bendir á að það geti jafn-
vel verið gott að taka með
sér heilu bókaflokkana.
„Bækur Hennings Man-
kell um Kurt Wallender
ættu til dæmis að endast
í eins og eina sólarlanda-
ferð.“
Sé ferðinni heitið í
ferðalög innanlands
mælir Gísli með þjóð-
legri bókmenntum. „Ef
maður ætlar í sumarbú-
stað getur maður leyft
sér að taka með stærri
bækur sem fara kannski
illa í farangri á lengri
ferðalögum. Ég mæli með
þjóðsögum Jóns Árnason-
ar og Íslendingasögunum
sem maður velur þá að
sjálfsögðu eftir því hvert
maður er að fara. Í ferða-
lag um Austfirði tæki
maður með sér Hrafnkels
sögu Freysgoða og þjóðsög-
ur sem gerast á svæðinu.
Kosturinn við þjóðsögurnar
er sá að það er gott að grípa í þær
og lesa lítið í einu,“ segir Gísli og
bætir því við að ferðalagið verði
miklu skemmtilegra ef maður nær
að tengja þjóðsögur við þá staði
sem þvælst er um.
„Svo eru það ferðahandbækurn-
ar, ég les mikið í þeim á ferðalög-
um og bíð spenntur eftir
að komast í nýju bókina
hans Páls Ásgeirs
Ásgeirssonar, 101 Ísland.
Ég er alltaf með vega-
handbókina í bílnum og
erlendis reyni ég að ná
mér í sambærilegar
bækur. Þegar ég þvælist
um Kaupmannahöfn
finnst mér gott að
glugga í bækur Guð-
laugs Arasonar því það
er gaman að setjast
niður og lesa sér til um
borgina,“ segir Gísli sem
ætlar sjálfur að einbeita sér að
matreiðslubókum Nönnu Rögn-
valdsdóttur í sumarfríinu í ár.
„Ætli ég lesi ekki líka alla reyfara
sem ég kemst í. Ég er byrjaður á
Dauða trúðsins eftir Árna Þórar-
ins og svo er Andrés Önd aldrei
langt undan,“ segir Gísli.
ÚLFHILDUR DAGSDÓTTIR
Ástríkur fór með á ströndina
„Fyrir mér er sumarfrí frekar
abstrakt hugtak því ég tek mér
aldrei frí. Í mínum sumarfríum er
ég yfirleitt á kafi í fræðibókum og
er til dæmis núna að lesa mér til
um mót líkama og tækni í bók-
menntum,“ segir Úlfhildur Dags-
dóttir bókmenntafræðingur.
„Svona til að létta lundina hef ég
líka verið að lesa sögur sem fjalla
um líftækni. Ég var til dæmis að
klára dásamlega líftæknihroll-
vekju eftir japanska höfundinn
Hideaki Sena sem heitir Para-
site Eve og fjallar um litla
stelpu sem fær grætt í sig nýra
úr gamalli konu og dreymir
endalausar martraðir þar sem
henni finnst gamla konan vera
að koma og sækja nýrað sitt
aftur,“ segir Úlfhildur og
bætir því við að stundum lesi
hún líka eitthvað í fríum
sínum sem tengist vinnunni
ekki beint.
„Ég hef bara einu sinni
farið í strandfrí og þá fór ég
til Benidorm. Ég las auðvitað
bókina Ástrík á Spáni meðan ég
var þar en mest las ég þó af
hrollvekjusögum. Í haust ætla
ég síðan til Barcelona og áður
en ég fer ætla ég að lesa mér til
um borgina. Til dæmis með því
að lesa skáldsöguna Undraborg-
in eftir Eduardo Mendoza
sem gerist á heimssýning-
unni í Barcelona fyrir rúmri
öld,“ segir Úlfhildur sem
kveðst hafa það fyrir
sið að lesa á ferða-
lögum sínum bækur
sem eiga að gerast á
þeim stöðum sem
hún heimsækir.
En hvaða bók
skyldi hún hafa
meðferðis ef ferð-
inni væri heitið í
íslenska útilegu.
„Ég færi náttúru-
lega aldrei í útilegu nema undir
vopnavaldi en ef svo ólíklega
vildi til þá tæki ég með mér
bókina The Zombie Survival
Guide eftir Max Brooks.
Þetta er fullkomin leið-
sögubók um það hvernig
maður á að verjast til
dæmis sombískum
veiðimönnum sem
skjóta allt kvikt.
Ísbjörninn sem steig
hér á land hefði betur
fengið eina slíka í hend-
ur,“ segir Úlfhildur.
Þótt kiljuútgáfa eigi sér ekki langa
sögu á Íslandi hafa kiljurnar á und-
anförnum árum tekið yfir sumar-
bókamarkaðinn. Að sögn bóksala
selst lítið af innbundnum bókum á
þessum árstíma en kiljurnar rjúka
hins vegar út. Fjöldi nýrra titla
hefur komið út í kilju á þessu ári
auk þess sem vinsælar bækur hafa
verið endurútgefnar í kilju. Enn er
of snemmt að segja til um hvaða
bók verður vinsælust í sumar en
fjölmargar koma til greina.
Áður en ég dey eftir
Jenny Downham
hefur hlotið mikið
lof gagnrýnenda um
allan heim. Sagan
fjallar um sextán ára
stúlku sem á aðeins
fáeina mánuði ólif-
aða og ætlar að nýta
tímann vel. Hrífandi
lesning sem hentar
bæði í sólbaðið á pallinum heima eða
á ströndinni.
Þeir sem ekki fengu
Harðskafa Arnaldar
í jólagjöf geta keypt
sér hana í kilju fyrir
sumarfríið. Alvöru
spennusaga sem
heldur manni við
efnið í sólbaðinu.
Kjósi maður útlenda
spennu fram yfir þá
íslensku er Sjortar-
inn tilvalin lesning.
Bók sem á eflaust
eftir að rata ofan í
ferðatöskur margra
þetta sumarið.
Ekki kæra allir sig
um að sökkva sér
í skáldskap. War-
ren Buffett-að-
ferðin er kærkomin
lesning fyrir þá sem
vilja læra eitthvað
hagnýtt, eins og að
græða peninga, í
sumarfríinu.
Flugdrekahlauparinn
eftir Khaled Hosseini
var á allra vörum í
fyrrasumar og ef-
laust ætla margir að
lesa Þúsund bjartar
sólir, eftir sama höf-
und, í sumar.
Vinsælar kiljur í sumar
Viltu vinna milljarð?
fékk góðar viðtökur
þegar hún kom út fyrir
jólin 2006. Vorið 2007
var hún gefin út í kilju
og sat í efsta sæti met-
sölulista Eymunds-
son svo vikum skipti
um sumarið. Það voru
bókstaflega allir að lesa hana.
Flugdrekahlauparinn
eftir Khaled Hosseini
var á allra vörum, ekki
bara sumarið 2006
þegar hún kom út í
kilju, heldur líka í fyrra-
sumar. Þeir sem ekki
hafa lesið hana enn
ættu að drífa í því í sumar.
Da Vinci-lykill Dans
Brown var á allra vörum
sumarið 2004 enda ný-
komin út í kilju. Í kjölfar-
ið fylgdi æði á dularfull-
um spennusögum með
táknfræðilegu ívafi sem
enn sér vart fyrir end-
ann á.
Sumarið 2005 sló
bókin Móðir í hjáverk-
um eftir Allison Pear-
son í gegn og skipaði
sér í efsta sæti met-
sölulistans viku eftir
viku. Skemmtileg og
áhugaverð lesning sem
er alls ekki orðin úrelt
þó liðin séu þrjú ár.
Sumarbækur fyrri ára
Draugasögur á Kili og
reyfarar á ströndinni
Ef Úlfhildur Dagsdóttir neyddist til að fara í útilegu tæki hún með sér bók um varnir gegn zomb-
íum. Gísli Einarsson gluggar í Íslendingasögurnar á ferðalögum, Einar Már Guðmundsson lætur sig
dreyma um ferðabókasafn og Silja Aðalsteinsdóttir mælir með lestri draugasagna á Kili. Þórgunnur
Oddsdóttir spáði í sumarlesturinn og skoðaði hvaða bækur eru líklegar til að rata ofan í ferðatöskurnar.