Fréttablaðið - 16.08.2008, Blaðsíða 18

18 16. ágúst 2008 LAUGARDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
Þá er lokið enn einu umsátrinu um Ráðhús Reykjavíkur.
Setulið vopnað myndavélum og
hljóðnemum situr enn og aftur
um hvern útgang og inngang og
hleypur upp um leið og lyfta
opnast – „Er meirihlutinn
sprunginn?!“ – lyfta lokast. Þeir
allra hörðustu bíða í bílakjallar-
anum og rýna í hvern þann bíl
sem yfirgefur húsið. Er borgar-
stjórinn kannski í skottinu?
Svo er fundi lokið og húsvörður-
inn opnar en BINGÓ! – fundar-
herbergið er tómt. Allir horfnir.
Samt sást enginn koma út.
Ráðhúsið er margslungin bygging
og þáttur þess flókna arkitektúrs
í hræringum borgarstjórnar er
stórlega vanmetinn. Eins og við
munum öll var Ráðhúsið hannað í
tíð Davíðs Oddssonar og þar fer
jú maður sem sér langt fram í
tímann; það kom sér vel í vikunni
að á hverju fundarherbergi
Ráðhússins eru fimm hurðir. Ein
er opinber, önnur beint inn í
lyftuna (og niður í bílakjallar-
ann), sú þriðja niður neyðarstig-
ann sem leiðir í undirgöngin upp í
Valhöll, sú fjórða upp á Svörtuloft
og síðan sú fimmta niður bruna-
stigann.
Hurð nr. 5 var mikið tekin í
vikunni af alelda fulltrúum
logandi flokks eftir að þeir höfðu
brennt sig á samstarfinu við Ólaf
F. Og hún reyndist vera besta
útgönguleiðin. Blaðamenn höfðu
af gamalli reynslu girt fyrir
bílakjallarann, Valhallargöngin
og stigann upp á Svörtuloft en
klikkuðu á brunastiganum. Þeir
vita af honum næst. Þeir hafa
„lært sína lexíu“.
Því gátu menn óhikað praktís-
erað brunastigastjórnmál sín
eftir að „rómverski keisarinn“,
eins og djammborgarstjórinn var
nefndur í Kastljósi í vikunni,
hafði kveikt í kofanum með því að
ráða mann með eldfimt nafn. Það
er einhver hundadagarómantík
yfir borgarstjóratíð Ólafs F. og
við erum öll strax farin að sakna
hans. Í framtíðinni verður hans
minnst sem einhverskonar
Jörundar sem sveiflaði keðjunni á
börum borgarinnar þar til hún
festist í ljósakrónu á Kaffibarn-
um. Að minnsta kosti var þessum
tveimur ævintýramönnum jafn
kært um 19. öldina. Og þá fær
Ólafur Fyrrverandi Magnússon
sinn mikla minnisvarða á
Laugavegi 4-6 sem mun um langa
framtíð minna borgarbúa á
keðjusumarið mikla. Hér
sannaðist líka hið fornkveðna að
stundum er veikasti hlekkurinn
einmitt sá er keðjuna ber.
Hanna Birna sannaði sig hér
sem öflug slökkviliðskona og
skipaði sínu liði faglega niður
brunastigann á meðan hún talaði
rólega við brennuvarginn og kóna
hans og kom honum svo faglega
fyrir í skottinu á borgarstjóra-
bílnum. Loksins hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn fengið leiðtoga í
höfuðborginni og satt að segja
öndum við, öskrandi aðdáendur
flokksins, bara nokkuð léttar.
Sjötti arftaki sólkonungs á eftir að
skína lengi. Þessi fyrsta leiksýn-
ing stálkonunnar úr Hafnarfirði
tókst með afbrigðum vel. Hanna
Birna fór á kostum í aðalhlutverk-
inu enda fékk hún Óskarinn fyrir.
Sérstaklega var flott hvernig hún
svaraði erfiðu spurningunni: Voru
ekki mistök að fara með Ólafi F. á
sínum tíma. „Nei nei, alls ekki.
Hann var annar maður þá,
nýkominn úr veikindaleyfi og því
mun viðráðanlegri. Síðan kemur
annar maður í ljós og þá er ekki
lengur Villi hjá okkur til að halda
þessu áfram.“
Óskarinn var afhentur síðla
kvölds. Hann mætti brosandi til
leiks, loksins kominn út undir
bert loft eftir að hafa verið
geymdur inni í glerskáp frá því í
prófkjöri eins og hvert annað
slökkvitæki. Þakkarræðurnar
voru stuttar og engin stáltár felld
en samningur sagður í bígerð,
undir heitinu „Höldum áfram“.
Höldum áfram að djamma?
Höldum áfram að mynda nýja
meirihluta? Nei. Höldum áfram
að skemmta borgarbúum. Við
þökkum fyrir það og hlökkum til
að sjá hvað gerist eftir hlé.
Og það byrjar strax með trukki:
Það gleymdist óvart að tala við
alla sem þurfti að tala við. Eins og
svo oft áður var valdahungrið
varkárni yfirsterkari. Þau höfðu
víst ekki „lært sína lexíu“ til
hlítar. Einu sinni sagði Hanna
Birna að það væri búið að leysa
REI-málið. En þá gleymdist bara
að tala við Björn Inga. Svo stóð
Hanna Birna að myndun nýs
meirihluta í janúar. En þá
gleymdist að tala við Margréti
Sverris. Og nú mætir Hanna
Birna og segist vera orðin
borgarstjóri en þá gleymist að
tala við Marsibil Sæmundar-
dóttur. Fyrsta verk ennmeirihlut-
ans verður því að brúa marsibilið
sem strax hefur myndast á milli
flokkanna tveggja. En síðan mun
sannast hið nýkveðna að oft
verður marsibil að meira bili…
Ingibjörg Sólrún innleiddi á
sínum tíma hugtakið samræðu-
stjórnmál. Á þessu kjörtímabili
hefur Sjálfstæðisflokkurinn í
Reykjavík í tvígang kynnt okkur
hugtakið brunastigastjórnmál.
Eins og nafnið gefur til kynna
bera þau keim af neyðaraðgerð-
um og miða fyrst og fremst að því
að flokkurinn nái að bjarga eigin
skinni. Slökkva fyrst og spyrja
svo.
Brunastigastjórnmál
HALLGRÍMUR HELGASON
Í DAG | Borgarmál
UMRÆÐAN
Grétar Mar Jónsson skrifar um
sjávarútveg
Núverandi kerfi hefur ekki byggt upp verðmesta stofninn, þorskinn,
sem kveður þó á um í lögum um fisk-
veiðistjórn að skuli vera markmið og
tilgangur laganna.
Við höfum aldrei veitt minna af þorski
á Íslandsmiðum þrátt fyrir það atriði að
farið hafi verið 90% að tillögum ráð-
gjafar í því efni í tvo áratugi.
Niðurskurður þorskveiðiheimilda er uppskera
ríkisstjórnarinnar ásamt mótvægisaðgerðum
sem komið hafa til sögu og kosta fjármuni, því
ekki hefur tekist að byggja upp stofninn öll þessi
ár.
Menn eins og núverandi sjávarútvegsráðherra
sem saka aðra þingmenn um bull ættu ef til vill
að líta í eigin barm og skoða hvort sú aðferða-
fræði sem verið er að vinna eftir þarfnist kannski
endurskoðunar við eftir áratuga árangursleysið.
Jafnframt væri ekki úr vegi að líta á alla þá hina
fjölmörgu annmarka kerfis sjávarútvegs sem
meðal annars mismunar sjómönnum aðgöngu að
atvinnu við sjávarútveg en þar hafa
íslensk stjórnvöld mátt vera skrifuð á
spjöld sögunnar með mannréttinda-
brot á herðum frá alþjóðastofnunum.
Eru lögin kannski „bull“ þar sem segir
að fiskimiðin séu sameign, svo ekki sé
minnst á að tryggja atvinnu og byggð í
landinu?
Hvorki traust atvinna né uppbygg-
ing byggða í landinu er það sem kvóta-
kerfi sjávarútvegs hefur haft í för
með sér, heldur nákvæmlega hið gagn-
stæða eftir að frjálst framsal var leitt
í lög á Alþingi Íslendinga.
Skuldsetning núverandi aðila í atvinnugrein-
inni er ekkert öðruvísi en fyrir tíma þess kerfis
sem nú er við lýði. Skuldum er því aðeins sópað
undir teppið með öðrum hætti en áður var, og
birtist nú landsmönnum öllum, í efnahagsum-
hverfi einnar þjóðar og gengi krónunnar þar sem
haldið er einu sinni enn verndarhendi yfir útflutn-
ingsafkomu útgerðarfyrirtækja í hinu afar óhag-
kvæma skipulagi, fyrir land og þjóð.
Höfundur er þingmaður Frjálslynda flokksins í
Suðurkjördæmi.
Hvar er árangur af fiskveiðstjórn?
GRÉTAR MAR JÓNSSON
Dýrt spaug
Kostnaður almennings við hina eilífu
hringavitleysu í Ráðhúsi Reykjavíkur
rís með hverri vikunni sem líður. Fyrir
utan dýrmætar vinnustundir kjörinna
fulltrúa sem sóað er í baktjaldamakk
og skipulagsvinnu sem fer í súginn
þegar tillögum er hent við tíð meiri-
hlutaskipti, fjölgar þeim
óðum sem þiggja bið-
laun eftir óvænt starfs-
lok. Ekki er nóg með
að þrír borgarstjórar
hafi þegið eða muni
þiggja þriggja og sex
mánaða biðlaun
– þeir Vilhjálmur
Þ. Vilhjálms-
son, Dagur B.
Eggertsson
og Ólafur F.
Magnússon – heldur hafa aðstoðar-
mennirnir Jón Kristinn Snæhólm,
Guðmundur Steingrímsson og Ólöf
Guðný Valdimarsdóttir einnig átt rétt
á biðlaunum.
Halda áfram eða snúa við?
Slagorð nýja meirihlutans, „Höldum
áfram“, virðist sótt beint í smiðju
yfirboðara Óskars Bergssonar, enda
óneitanlega keimlíkt slagorði Fram-
sóknarflokksins fyrir síðustu Alþing-
iskosningar: „Árangur áfram – ekkert
stopp“. Það má hins vegar spyrja
sig hversu heppilegt þetta slagorð
er í ljósi ástandsins í borgarmálum
síðustu misseri. Líklega finnst fáum
góð hugmynd að halda því áfram
sem gengið hefur á í Ráðhúsinu að
undanförnu. Betra slagorð hefði ef til
vill verið „Snúum við“.
Toppteymi
Það virðist í það minnsta ljóst að
nýráðinn upplýsingamógúll Ráðhúss-
ins, Gunnar Smári Egilsson, hefur
ekki komið að smíði hins dapra frasa.
Fyrst ákveðið hefur verið að halda
honum við störf hefur
hann hins vegar
nægan tíma til að
kokka upp nýjan,
jafnvel í samráði
við Stuðmanninn
Jakob Frímann, sem
hefur reynslu af
textasmíði og
heldur einnig
starfi sínu sem
miðborgar-
stjóri.
stigur@
frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Frá Ísaksskóla
Vegna mikillar aðsóknar
höfum við ákveðið að bæta
við einum 5 ára bekk. þar eru
nokkur pláss laus.
Uppl. og umsóknir á
heimasíðu skólans eða í síma:
8931440 – 6984818 – 7702223
S
jálfstæðismenn tóku mikla áhættu er þeir mynduðu meiri-
hluta með Ólafi F. Magnússyni, enda naut hann frá upp-
hafi lítilla vinsælda og sífellt minni eftir því sem á leið.
Frá fór tiltölulega vinsæll meirihluti Tjarnarkvartettsins
undir glæsilegri forystu Dags B. Eggertssonar sem borgar-
stjóra. Sá meirihluti varð aftur til við hinar undarlegustu kring-
umstæður og vitaskuld reyndi aldrei mikið á hann, þennan stutta
valdatíma.
Sjálfstæðismenn hafa í tilefni af myndun nýs meirihluta lýst
því yfir að þeir hafi sjálfir aldrei viljað slíta hinum fyrsta, en stað-
reyndin er auðvitað sú að ansi margt hafði gengið á áður en til þess
kom, sem varð meðal annars tilefni sérstaks fundar borgarfulltrúa
flokksins með formanni Sjálfstæðisflokksins og varaformanni – án
oddvitans, auk þess sem óútskýrt samskiptaleysi á örlagastundu
milli flokka varð til þess að slit á meiri hlutanum, sem vel hefði mátt
koma í veg fyrir, urðu því miður ekki umflúin.
Það er stórt skref fyrir Sjálfstæðisflokkinn nú að slíta meirihluta.
Ekki skal dregið í efa að slíkt hafi verið nauðsynlegt, enda hefur
ástandið síðustu vikur og mánuði ekki farið framhjá neinum. Óskar
Bergsson var í þessu ljósi í heldur snúinni stöðu og lítt öfundsverðri
sem nýr oddviti Framsóknarflokksins. Félagar hans í minnihluta
Tjarnarkvartettsins höfðu lítið gert með sjónarmið hans í stórum
og umdeildum málum eins og skipulagsmálum miðborgar og Bitru-
virkjun, sem margir telja þjóðhagslega nauðsynlegt að ráðast í án
frekari tafa. Eflaust hefur það vegið þungt þegar tækifæri bauðst
til að endurnýja meirihlutann og hrinda brýnum stefnumálum í
framkvæmd, en ekki síður opinber og ákafur stuðningur formanns
Framsóknarflokksins við slíkt samstarf og sömuleiðis sú stað-
reynd að stjórnarkreppa blasti við að öðrum kosti, þar sem enginn
treysti sér til að mynda meirihluta með Ólaf F. Magnússon innan-
borðs. Oddvitar Samfylkingar og Vinstri grænna höfðu einnig lýst
því yfir að þeir hygðust ekki leysa sjálfstæðismenn úr þeirri snöru
sem þeir hefðu sjálfir komið sér í. Það var skiljanleg afstaða út
frá pólitísku stöðumati og því sem á undan hefur gengið, en ekki
endilega ábyrg afstaða út frá hagsmunum borgarbúa. Þau munu
þó bæði vafalaust njóta sín í stjórnarandstöðu og eiga mikla mögu-
leika á að ná aftur vopnum sínum fyrir og eftir kosningar.
Óskar Bergsson og Framsóknarflokkurinn hafa að sönnu ekki
riðið feitum hesti frá skoðanakönnunum. Hann verður sakaður um
að vera „hækja Íhaldsins“ og þarf því að sýna kjósendum fyrir hvað
hann stendur. Hanna Birna Kristjánsdóttir þarf að sameina hóp að
baki sér, sem hefur virst ósamstilltur, en þráir vafalaust að hríðinni
sloti svo unnt sé að snúa sér að daglegum verkefnum. Hún getur
orðið glæsilegur borgarstjóri.
Verða afleiðingarnar einhverjar fyrir samstarfið í ríkisstjórn?
Svarið er já og nei. Ríkisstjórnin hefur sterkan meirihluta og stjórn-
arandstaðan hefur ekki enn náð sér á strik þrátt fyrir kjöraðstæð-
ur. En valdahlutföllin hafa nú breyst. Þegar Tjarnarkvartettinn tók
við í borginni varð ákveðin breyting á landslagi stjórnmálanna og
Samfylkingin var orðin helsti gerandi. Það líkaði sjálfstæðismönn-
um illa og þeir telja eflaust að nú hafi þeir með nokkrum hætti
náð vopnum sínum. Að sama skapi hlýtur sú spurning að vakna
hvort Guðni Ágústsson, formaður Framsóknarflokksins, hafi beitt
áhrifum sínum í borginni með það að markmiði að ná fram sama
stjórnarmynstri í ríkisstjórn, jafnvel með aðkomu þingmanna
Frjálslyndra? Var það hugmyndin?
Enn er sviptingasamt í borgarstjórn Reykjavíkur.
Hvað svo?
BJÖRN INGI HRAFNSSON SKRIFAR