Fréttablaðið - 02.10.2008, Page 24

24 2. október 2008 FIMMTUDAGUR
Umsjón: nánar á visir.is
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Alfesca 6,32 -0,79% ... Atorka
4,56 -0,44% ... Bakkavör 19,95 -6,34% ... Eimskipafélagið 4,00
+0,00% ... Exista 5,35 -10,83% ... Glitnir 4,67 +2,64% ... Icelandair
Group 18,30 -2,40% ... Kaupþing 687,00 -0,72% ... Landsbankinn
20,00 +1,96% ... Marel Food Systems 86,20 -2,16% ... SPRON 2,65
+1,15% ... Straumur-Burðarás 7,82 -6,35% ... Össur 92,40 -1,49%
MESTA HÆKKUN
GLITNIR +2,64%
FØROYA BANKI +1,19%
SPRON +1,15%
MESTA LÆKKUN
EXISTA -10,83%
STRAUMUR-BÁ. -6,35%
BAKKAVÖR -6,34%
Dósamatur í kreppunni
Eitt fyrirtæki í S&P 500 vísitölunni amerísku hækk-
ar meðan öll önnur hríðfalla, að því er Bloomberg
viðskiptafréttaveitan greinir frá. Þetta eru bréf í
dósasúpufyritækinu Campbell sem standa svona
vel á meðan vísitalan náði niðursveiflu sem ekki
hefur verið viðlíka síðan í miklu falli á haustdög-
um 1987. Þeir sem enn geta gantast vestra hafa í
flimtingum að augljóst kreppumerki sé þegar fólk
er tekið að hamstra dósamat en það skýri
hækkun Campbell-súpufyrirtækisins.
Vissi heimastjórnin?
Óhætt er að segja að þjóðnýtingin á
Glitni hafi komið fólki í opna skjöldu,
ekki aðeins hluthöfunum heldur
almenningi öllum. Leynifundir í Seðla-
bankanum seint á sunnudagskvöld
með fulltrúum allra stjórnmálaflokka
og ráðherrum í ríkisstjórn voru haldnir,
en út sneru menn aftur af þeim fundum
þöglir sem gröfin. Enginn hafði hugmynd um
hvað var í aðsigi, eða hvað? Íbúar á netsamfé-
laginu Facebook spyrja sig nú hvort eitthvað hafi
verið farið að leka út fyrr á sunnudagskvöld og
þá til hverra, því svo merkilega vill til að Andrés
Magnússon, blaðamaður á Viðskiptablaðinu,
skrifaði þessa athugasemd á síðuna kl. 22.15 á
sunnudagskvöldið: „Andrés myndi selja
hlutabréfin sín í Glitni NÚNA.“
Hvernig skyldi standa á því að
Andrés, sem af mörgum
er talinn tilheyra svoköll-
uðum heimastjórnararmi
Sjálfstæðisflokksins, bjó
yfir þessum upplýsingum á
þessum tímapunkti? Ekki
vissi pólitíkin þá neitt, ekki
hluthafar í Glitni og hvað
þá almenningur í land-
inu. En heimastjórnin
vissi …
Peningaskápurinn …
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR:
KAUPHÖLL ÍSLANDS [Hlutabréf]
OMX ÍSLAND 15 Fjöldi viðskipta: 1.168
3.329 -1,97% Velta: 13.858 milljónir
202,8 +3,21%
Kommóður
á tilboði
w
w
w
.h
ir
zl
an
.i
s
Smiðsbúð 6 210 Garðabæ Sími 564 5040
kr. 21.800 kr. 14.900
kr. 10.900 kr. 15.900
Gengisfall krónunnar
stöðvast á næstu mánuðum
og gengur til baka á fyrri
hluta næsta árs. Verðbólga
fer niður í kjölfarið. Enginn
hagvöxtur fram til 2010,
segir í nýrri hagspá grein-
ingardeildar Kaupþings.
Krónan nær brátt lágmarki og
styrkist á ný, samkvæmt nýrri spá
greiningardeildar Kaupþings.
Gengisvísitalan verði að meðaltali
um 180 stig á fjórða ársfjórðungi,
styrkist á fyrri hluta næsta árs og
verðbólgan muni hjaðna í kjölfar-
ið.
„Mjög erfitt er að spá við þessar
aðstæður,“ segir Ásgeir Jónsson,
forstöðumaður greiningardeildar-
innar. Hann kynnti skýrsluna
„Efnahagshorfur að hausti“ í gær.
Ásgeir vísar meðal annars til sögu-
legs hruns krónunnar og ókyrrðar
á fjármálamörkuðum og í banka-
heimi bæði hér á landi og erlend-
is.
„Þegar krónan er snúin, þá er
verðbólgan búin [...] Aflvaki verð-
bólgunnar undanfarna mánuði
hefur hins vegar verið gegndar-
laus veiking krónunnar og hækk-
un eldsneytisverðs. Um leið og
krónan staðnæmist eða tekur að
styrkjast verður því fátt sem ýtir
undir hækkandi verðlag og viðbú-
ið að verðbólga taki að hjaðna
hratt,“ segir meðal annars í
skýrslu greiningardeildarinnar.
Ásgeir leggur áherslu á mikil-
vægi þess að Seðlabankinn hefji
stýrivaxtalækkun sem fyrst. „Ég
sé ekki þessa þenslu sem háir
vextir eiga að bíta á,“ segir hann
og kveður vaxtastefnu Seðlabank-
ans hafa hætt að hafa áhrif á gengi
krónunnar fyrir hálfu ári síðan.
Hins vegar bíti vextirnir efna-
hagslífið, og að fjármálakerfið
þoli þá ekki til langframa.
Ásgeir segir engan hagvöxt fyr-
irsjáanlegan fram til ársins 2010,
en ef rétt sé haldið á spilunum tak-
ist Íslendingum að sigla hjá veru-
legum samdrætti þjóðartekna á
næstu árum. Seðlabankinn megi
því ekki bíða of lengi með vaxta-
lækkun, því þá muni þeir dýpka
fyrirséða niðursveiflu.
Ásgeir tekur fram að allar spár
Kaupþings byggist á því að það
þiðni bráðlega á alþjóðlegum fjár-
málamörkuðum og að mjög erfitt
væri að segja til um hver þróunin
yrði ef ekki færi að birta til.
„Reynslan sýnir þó að markaðir
eru oft fljótir að taka við sér þegar
versta örvæntingin rennur af
mönnum.“
msh@markadurinn.is
VERÐBRÉFASALAR HJÁ KAUPÞINGI Ný hagspá Kaupþings byggist á því að þiðna
taki á alþjóðlegum fjármálamörkuðum. Krónan er sögð verða veik fram á fyrri hluta
næsta árs. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Krónan við lægsta gildi
„Krónan er orðin eins og geisla-
virkur úrgangur sem allir forðast
að koma nálægt,“ segir Þórólfur
Matthíasson, prófessor við Háskóla
Íslands, um gengisfall krónunnar.
Gengi krónunnar féll um þrjú
prósent í gær og fór gengisvísital-
an í fyrsta sinn yfir 200 stig. Loka-
gildi hennar í gær var 202,8 stig.
Bandaríkjadalur hefur aldrei kost-
að jafn mikið og gengi annarra
gjaldmiðla gagnvart krónunni
hefur aldrei verið hærra.
Erlendir bankar, eins og Saxo
banki, UBS og Royal Bank of Scot-
land hafa hætt öllum viðskiptum
með íslensku krónuna, eftir því
sem næst verður komist.
Gylfi Magnússon dósent segir
að ríkisstjórn og Seðlabanki eigi
engin góð úrræði nú. Gjaldeyris-
varasjóðurinn sé það lítill að ekki
sé hættandi á að nota hluta hans til
að styrkja krónuna. „Rýrnun forð-
ans vegna slíks inngrips myndi
bara gera illt verra,“ segir Gylfi.
Þá drægi enn frekar úr trú á að
Seðlabankinn geti brugðist við
eftir það.
„Það hafa engir innlendir aðilar
góð spil á hendi sem stendur en
hugsanlega er hægt að fá neyðar-
aðstoð frá erlendum seðlabönkum
eða Alþjóðagjaldeyrissjóðnum.
Slík aðstoð þyrfti þó að vera mjög
mikil til að hún dygði,“ segir Gylfi.
Slík aðstoð þyrfti að nema nokkr-
um milljörðum evra en það virðist
vera of seint að leita annað eftir
lánum.
Þórólfur Matthíasson bendir á
að yfirlýsingar stjórnenda um
fjárhagslegan styrk bankanna hafi
verið studdar með áliti eftirlits-
stofnana eins og Fjármálaeftirlits-
ins. „Ein afleiðing atburða helgar-
innar gæti verið sú að fjárfestar
treysti ekki lengur yfirlýsingum
íslenskra eftirlitsstofnana og forð-
ist íslenska pappíra af þeim
sökum.“ - ikh
Þurfum alþjóðlega neyðaraðstoð
GYLFI
MAGNÚSSON
ÞÓRÓLFUR
MATTHÍASSON
„Við seljum þetta á 380 milljónir
evra. Þessi viðskipti mynda hvorki
verulegan söluhagnað né tap,“
segir Sigurjón Árnason, banka-
stjóri Landsbankans.
Gengið var frá sölu Landsbank-
ans á Landsbanki Securities, Lands-
banki Kepler og stóran hlut í Merr-
ion Landsbanki, í fyrrinótt. Félögin
sinna ráðgjöf og verðbréfamiðlun.
Straumur greiðir fyrir með 50
milljónum evra í reiðufé, nýju víkj-
andi láni og útlánum.
„Fyrirtækjalán eru kjarninn í
þjónustu Landsbankans og með
þessu erum við að skerpa fókus-
inn,“ segir Sigurjón. Hann segir að
Landsbankinn hafi áfram mikla
starfsemi erlendis. „Hjartað í
okkar erlendu starfsemi er í Lund-
únum. Þar starfa 400 manns. Svo
erum við með starfsemi í Finn-
landi, Noregi og Hollandi, svo við
gleymum ekki Lúxemborg,“ segir
Sigurjón, sem bætir því við að nú
styrkist eigið fé bankans.
Sigurjón segir ljóst í sínum huga
að Landsbankinn sé ekki að fara að
sameinast Glitni. „Það gerist ekki á
næstunni.“
Fall sagði á blaðamannafundi í
gær að Straumi hefði boðist ein-
stakt tækifæri til að auka umsvif
sín og hasla sér völl í fjárfestinga-
bankastarfsemi og verðbréfamiðl-
un á helstu mörkuðum Evrópu.
Fall sagði við Markaðinn að það
væri tilviljun að hann hefði komið
til landsins sama kvöld og fundur-
inn var haldinn með forsætisráð-
herra. Straumur næstum tvöfald-
ast að stærð miðað við
starfsmannafjölda við kaupin. Um
tólf hundruð manns starfa nú í
bankanum sem er með starfsemi í
átján löndum. ingimar@markadurinn.is
KAUPIN KYNNT Willam Fall, forstjóri
Straums, kynnti kaup á hluta starfsemi
Landsbankans í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Landsbankinn
fer út á sléttu
Landsbankinn selur mikið af erlendri starfsemi til
Straums fyrir 55 milljarða króna. Sameining við Glitni
ekki á dagskrá, segir bankastjóri Landsbankans.
Paul Krugman, hagfræðingur og
dálkahöfundur New York Times,
bendir á að hlutfallslega sé aðgerð
Seðlabanka Íslands mun stærri en
björgunaraðgerðir þær sem banda-
rísk stjórnvöld ráðgeri. Hann fjall-
ar á bloggsíðu sinni um yfirtöku
ríkisins á Glitni og reiknast til að
þjóðnýting Glitnis jafngildi 850
milljarða dollara aðgerð vestra.
Krugman segist mjög hrifinn af
því hvernig íslensk stjórnvöld hafi
kosið að koma bankakerfinu til
bjargar. Krugman og margir
bandarískir vinstrimenn hafa ein-
mitt talað fyrir því að stjórnvöld
þar taki beinan eignarhlut í þeim
fjármálastofnunum sem fá aðstoð
hins opinbera. - msh
Hrifinn af þjóð-
nýtingu Glitnis
0,5
0,7
0,9
1,1
1. okt ´081. okt ´07
1,02 kr.
Japanskt Jen
90
70
50
1. okt ´081. okt ´07
Svissneskur franki
96,68 kr.
1. okt ´081. okt ´07
100
80
60
40
Bandaríkjadalur
107,9 kr.
1. okt ´081. okt ´07
20
15
10
Dönsk króna
20,46 kr.
1. okt ´081. okt ´07
200
150
100
192,5 kr.
Sterlingspund
150
100
50
1. okt ´07 1. okt ´08
Evran
152,6 kr.