Fréttablaðið - 05.12.2008, Blaðsíða 54

30 5. desember 2008 FÖSTUDAGUR
AF NETINU
UMRÆÐAN
Þóra Magnea Magnúsdóttir
skrifar um umferðaröryggi
Á hverju ári slasast yfir 20 börn sex ára og yngri sem eru far-
þegar í bílum. Með réttum örygg-
isbúnaði hefði verið hægt að koma
í veg fyrir mörg þessara slysa og
draga verulega úr áverkum í
öðrum. Í 71. grein umferðarlaga
segir m.a.: Ökumaður skal sjá um
að í stað öryggisbeltis eða ásamt
öryggisbelti noti barn viðurkennd-
an barnabílstól, beltispúða eða
annan sérstakan öryggis- og
verndarbúnað ætlaðan börnum
lægri en 150 sm á hæð. Ennfremur
segir: Ökumaður skal sjá um að
farþegi yngri en 15 ára noti örygg-
is- og verndarbúnað. Ökumaður
sem ekki sinnir skyldum sínum
um verndun barna í bíl má búast
við að verða sektaður um 15 þús-
und krónur og að fá einn refsi-
punkt í ökuferilsskrá fyrir hvert
barn sem er laust eða án viðeig-
andi öryggisbúnaðar í bílnum.
Umferðarstofa, Forvarnahúsið
og Slysavarnafélagið Landsbjörg
könnuðu í maí sl. öryggi leikskóla-
barna í bílum. Farið var í 58 leik-
skóla og öryggisbúnaður 1.886
barna skoðaður. Könnun sem þessi
hefur verið framkvæmd hér á
landi frá árinu 1996 og á svo víð-
tæk könnun sér ekki hliðstæðu í
öðrum löndum. Óhætt er að segja
að mikið hefur áunnist í öryggis-
málum barna í bíl. Á fyrstu
árum könnunarinnar var
öryggisbúnaður barna í
bíl óásættanlegur en ljóst
er að hugarfarsbreyting
hefur orðið í þessum
efnum þótt enn vanti tölu-
vert upp á að hægt sé að
segja að ástandið sé við-
unandi. Í ár kom í ljós að
einungis 13,9% barnabíl-
stóla voru bakvísandi en
mun öruggara er fyrir barn yngra
en þriggja ára að nota bakvísandi
barnabílstól. Höfuð barns á þess-
um aldri er hlutfallslega stórt og
þungt og hálsliðir þess ekki full-
þroskaðir. Við árekstur eru minni
líkur á alvarlegum áverkum á
mænu og heila ef barn er í bakvís-
andi barnabílstól. Í könn-
uninni kom einnig í ljós að
14,2% barna voru í engum
búnaði eða einungis í
öryggisbelti. Öruggara er
að barn noti bílstól eða
bílpúða þar til það er orðið
10 til 12 ára (36kg). Beina-
grind barns er ekki orðin
nægilega þroskuð til að
þola það átak sem mynd-
ast af hefðbundnu örygg-
isbelti við árekstur. Ef beltið situr
ekki rétt getur það jafnframt veitt
alvarlega áverka á kviðarholi.
Loks ber að nefna að barn sem er
lægra en 150 sm á hæð má ekki
vera farþegi í framsæti bifreiðar
sem búin er uppblásanlegum
öryggispúða fyrir framan sætið
og því alltaf öruggara fyrir það að
sitja í aftursæti. Í þessu sambandi
skiptir engu þótt barnið sé í barna-
bílstól eða með annan viðeigandi
öryggisbúnað. Höggið sem örygg-
ispúðinn gefur þegar hann spring-
ur út getur leitt barn til dauða þó
hann veiti fullorðnum öryggi.
Hér á landi er einungis leyfilegt
að selja öryggis- og verndarbúnað
sem uppfyllir öryggisstaðla, hvort
sem það er Evrópustaðallinn ECE,
bandaríski staðallinn FMVSS eða
kanadíski staðallinn CMVSS.
Þegar nýr barnabílstóll er keyptur
er líka nauðsynlegt að athuga
hvort hann passi í bílinn og henti
barninu. Hafa ber í huga að eigin-
leikar þeirra efna sem notuð eru í
stólum breytast með tímanum og
því er almennt ekki mælt með því
að nota stóla sem eru eldri en 6 til
8 ára. Ekki má nota stól sem orðið
hefur fyrir hnjaski eða skemmd-
um. Nánari upplýsingar um öryggi
barna í bílum má finna á heima-
síðu Umferðarstofu www.us.is og
í bæklingnum Öryggi barna í bíl
en í honum má finna upplýsingar
um flokkaskiptingu öryggisbún-
aðar barna í bíl. Einnig má senda
fyrirspurn á fraedsla@us.is.
Höfundur er fræðslufulltrúi
Umferðarstofu.
Í hvaða sæti er barnið þitt?
ÞÓRA MAGNEA
MAGNÚSDÓTTIR
Hvar er verkalýðshreyfingin?
Formaður ASÍ, Gylfi Arnbjörnsson,
hefur komið fram fyrir hönd lánsfjár-
eigenda undanfarnar vikur og borið
á borð fyrir félagsmenn sína að verð-
trygging húsnæðislána sé gjöf guðs til
lántakenda. Þetta hryllilega stýritæki
sem veldur því að eignir okkar lands-
manna brenna upp á báli sem kynt er
af verkum óhæfra stjórnmálamanna
og fégráðugra fjárglæframanna.
Hvernig stendur á því að verkalýðs-
hreyfingin í landinu styður það að
hér sé engin þörf á að reka ábyrga
efnahagsstefnu?
Meðan hér er verðtrygging á
húsnæðislánum þurfa menn engar
áhyggjur að hafa þó öll verðbólgu-
markmið fjúki út í veður og vind,
skríllinn borgar brúsann, bankar og
lánastofnanirnar tútna út á meðan.
Margoft hefur verið bent á að frysting
verðbóta húsnæðislána, við t.d. 4%,
meðan mesta verðbólguskotið gangi
yfir sé klárlega sanngirnismál fyrir
okkur sem höfum tekið hér verð-
tryggð lán undanfarin ár í þeirri von
og trú að hér yrði tekið á fjármálum
af ábyrgð og festu og verðbólgumark-
mið seðlabanka myndi halda.
Forsendur kjarasamninga eru allar
löngu brostnar og með hverjum
deginum sem líður lækkar kaupmátt-
ur „skrílsins” og öll kjör skerðast, en
verkalýðsfélögin með alla sína kjörnu
fulltrúa, hagfræðinga og lögfræðinga
á launaskrá, risavaxið skrifstofu-
bákn og greiðan aðgang að flestum
stofnunum landsins kýs, í besta falli
að þegja þunnu hljóði, í því versta að
styðja arðrán alþýðu landsins með
beinum stuðningi við verðtryggingu
húsnæðislána til almennings.
Er ekki kominn tími til að þið, okkar
kjörnu fulltrúar standið upp og vinnið
fyrir þeim fínu launum sem við greið-
um ykkur?
Sjáið þið virkilega ekki sóma ykkar í
að ganga fram fyrir skjöldu og krefjast
réttlætis og sanngirni, skjólstæðing-
um ykkar til handa?
Nú er kominn tími til að þið, for-
ystumenn verkalýðshreyfingarinnar í
landinu, standið upp, hættið að sjúga
spenann og sýnið í eitt skipti fyrir
öll að þið vinnið fyrir hinn vinnandi
mann, ekki ríkið og aðrar fjárglæfra-
stofnanir.
POTTÞÉTT48
KOMIN Í NÆSTU VERSLUN
2CD
Auglýsingasími
– Mest lesið