Fréttablaðið - 05.12.2008, Blaðsíða 60

36 5. desember 2008 FÖSTUDAGUR
menning@frettabladid.is
> ekki missa af …
Nú eru síðustu forvöð að sjá sviðsetn-
ingu Lab Loka í Hafnarfjarðarleikhús-
inu á Steinar úr djúpinu. Sýningin
hlaut á þessu ári stærsta styrkinn frá
leiklistarráði og nú eru tvær sýningar
eftir. Leikstjóri og höfundur leik-
gerðar á brotum úr verkum Steinars
Sigurjónssonar er Rúnar Guðbrands-
son. Miðasala er á midi.is en síðasta
sýning er á laugardagskvöld.
Á morgun verða tónleikar í Lang-
holtskirkju þar sem Dómkórinn í
Reykjavík, ásamt tuttugu og fimm
manna hljómsveit og einsöngvur-
um, flytur þrjár af kantötum
Jóhanns Sebastian Bach úr einu af
hans helgu verkum, Jólaóratorí-
unni.
Jólaóratorían hefur glatt hjörtu
tónlistarunnenda um langan aldur,
enda eitt höfuðverka síðbarokks-
ins. Verkið inniber sex kantötur
sem Bach samdi undir árslok 1734.
Hann var á fimmtugasta aldurs-
ári. Kantöturnar sex skyldi flytja
á jóladag, annan dag jóla, þriðja í
jólum, nýársdag, fyrsta sunnudag
í nýári og þá síðustu á þrettándan-
um. Verkið var frumflutt í Nikul-
ásarkirkjunni í Leipzig og endur-
flutt sömu daga í Tómasarkirkjunni.
Jólaóratorían er vissulega mikið
stórvirki og oft talin ein glæsileg-
asta tónsmíð barokktímans, ef
ekki allrar tónlistarsögunnar, en
tónskáldið stytti sér leið við tón-
smíðina: Óratorían er að verulegu
leyti samsett úr fyrri verkum sem
voru mörg veraldleg. Þar eru oft-
ast nefndar til tvær kantötur sem
samdar voru árið 1733 í tilefni af
afmælum kóngafólks í Saxlandi
og sú þriðja var samin í október
1734 þegar Ágúst III Póllandskon-
ungur var settur inn í embætti
kjörfursta af Saxlandi. Einnig er
talið að Bach hafi seilst til annarra
verka sem nú séu glötuð.
Kórlögin eru útsetningar Bachs
á sálmalögum sem sungin voru í
þýskum kirkjum og eiga sum hver
rætur að rekja til daga Marteins
Lúters sem innleiddi kórsöng sem
söfnuðurinn gat tekið undir með.
Eftir að Jólaóratorían varð heyr-
inkunn hafa mörg þessara laga
ratað í sálmabækur víða um heim
og í mörgum kirkjudeildum, jafnt
mótmælenda sem kaþólikka, og
nokkur hafa verið sungin hér á
landi um langa hríð. Meðal sálma
sem við þekkjum eru: Af himnum
ofan boðskap ber og Ó, höfuð
dreyra drifið. Textarnir við þessi
kórlög eru einnig frá ýmsum
tímum, einhverjir þeirra eftir
kirkjuföðurinn og Bach sjálfan.
Jólaoratorían var fyrst flutt hér á
landi 1964 sem hluti af hinni mikil-
vægu endurreisn stórra kórverka
sem Ingólfur Guðbrandsson stóð
fyrir með hinum stranga skóla
Pólýfónkórsins. Stóð hann fyrir
flutningi verksins í fjórgang. Hefur
það síðan hljómað oft, meðal annars
af röddum Kórs Langholtskirkju
undir stjórn Jóns Stefánssonar.
Verkið er ekki samið til þess að vera
flutt í heilu lagi enda í lengra lagi
fyrir slíkan flutning, vel á þriðju
klukkustund að lengd. Eflaust er
það sums staðar flutt með sama
hætti og í Leipzig á dögum Bachs en
algengara er þó að verkinu sé skipt
í tvennt, þrjár kantötur fluttar í
senn. Og þá nýtur fyrri hlutinn
meiri vinsælda en sá síðari. Þannig
er það hjá Dómkórnum. Hann flyt-
ur þrjár fyrstu kantöturnar í Lang-
holtskirkju á morgun, laugardaginn
6. desember – Nikulásarmessu – kl.
17 með liðsinni einvalaliðs. Ein-
söngvarar eru Hulda Björk Garð-
arsdóttir sópran, Sesselja Kristj-
ánsdóttir alt, Eyjólfur Eyjólfsson
tenór og Bergþór Pálsson bassi.
Auk þess er 25 manna hljómsveit,
allt saman undir stjórn Marteins H.
Friðrikssonar dómorganista.
pbb@frettabladid.is
JÓLAÓRATORÍAN Á MORGUN
TÓNLIST Jólaguðspjallið túlkað af guðlegum innblæstri Bach. Dómkórinn verður í stuði á morgun. FRÉTTABLAÐIÐ/
Í tengslum við sýningu Mat-
hilde ter Heijne í Gallery 101
Projects (gömlu smiðjunni
bak við Alþjóðahúsið á Hverf-
isgötu) hefur sýningarstjórinn
Birta Guðjónsdóttir ráðist í
að skipuleggja uppákomur
næstu vikur fyrir hátíðir.
Fyrsta uppákoman er í dag
kl. 17 en þá mun Guðrún
Eva Mínervudóttir lesa upp
úr skáldsögu sinni, Skapar-
anum, í sýningarrýminu og
hefst upplesturinn kl. 17. Þess
má geta að bók Guðrúnar,
Skaparinn, er tilnefnd til íslensku bókmennta-
verðlaunanna 2008.
Sýning ter Heijne ber titilinn „Woman to go“ en
um er að ræða innsetningu sem samsett er af
180 mismunandi póstkortum, með ljósmyndum
af konum frá öllum heimshornum á framhlið
en á bakhlið er nafn, ártal og
æviágrip kvenna, sem voru á
sínum tíma (á árabilinu 1839-
1920) kvenskörungar og
frumherjar á ýmsum sviðum,
sem konur í karlastörfum.
Til jóla mun sýningarrýmið
101 Projects, auk sýningar
Mathilde ter Heijne, bjóða
gestum að hlýða á erindi
Kristínar Ástgeirsdóttur,
formanns Jafnréttisráðs,
starfsmann Kvennasögu-
safns og fyrrum þingkonu,
svo og erindi Guðrúnar Erlu
Geirsdóttur, myndlistarkonu, listfræðinema
og borgarfulltrúa. Erindin verða flutt í beinum
tengslum við sýninguna og boðið verður upp
á kaffiveitingar. Verða tímasetningar á framlagi
þeirra Kristínar og Guðrúnar Erlu tilkynntar síðar.
- pbb
Skapari í innsetningu
BÓKMENNTIR Guðrún Eva les úr Skap-
aranum í innsetningu helgaðri konum.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
ath kl. 12.
Í Lögbergi, húsi lagadeildar Háskólans,
stofu 101, verður í dag opinn fyrirlestur
með nýjum lektor deildarinnar, dr.
Huldu Þórisdóttur, sem er nýdoktor við
Princeton-háskóla. Hún fjallar um
hlutverk ótta, jafnt meðal almennings og
stjórnmálamanna, meðvitað og ómeðvit-
að. Hún greinir frá hvernig ótti stýri
hugsun í átt að vissu og öryggi með
fyrirsjáanlegum afleiðingum. Að lokum
verður rætt hvernig niðurstöður þessara
rannsókna og annarra af sama meiði
hafa átt sér hliðstæðu í atburðum
undanfarinna vikna á Íslandi.
Á morgun kl. 12 verður opnaður Jólabasar Kling og Bang í húsnæði
hópsins að Hverfisgötu 42. Verður þar opið til kl. 20. Þar mun fjöl-
breyttur hópur hönnuða selja verk sín, skemmtileg blanda af vöru-
hönnuðum, fatahönnuðum og grafískum hönnuðum. Margir af hönn-
uðunum bjóða upp á vöru sem ekki hefur verið til sölu áður. Þeirra
á meðal er Áróra sem sýnir margrómaða kraga, í nýjum og eldri
útsetningum, Eygló sýnir fatnað, m.a. útfærslur af jólakjól sem er
til sýnis á jólakjólasýningu í Listasafni ASÍ, Helicopter sýnir auka-
hluti, klúta og fleira. Hidden goods býður upp á sínar undurfögru
töskur, einnig í nýjum útsetningum sem ekki hafa sést áður. Hildur
Yeoman selur jólakortin sín og útsaumaðar tískuteikningar. Einnig
er hún með heklaðar púðluhundatöskur í nýjum litum, klúta og fatn-
að á góðu verði. María Kristín býður upp á yndisfagra skartgripi
sem ekki hafa sést áður, hnýtta á ýmsa vegu. Svo nokkrir hönnuða
séu nefndir sem verða með vörur sínar á basarnum.
Kling og Bang gallerí býður upp á myndlistarverk eftir ýmsa
listamenn; „verð á floti, fjárfesting til framtíðar“ lofa þeir Klingar-
ar. Einnig mun Útúrdúr, myndlistar- og bókaverslun, selja vörur og
bókverk frá ýmsum íslenskum listamönnum. Tónlist er ekki undan-
skilin á jólabasar Kling og bang.
Hljómsveitir á vegum Kimi records munu spila og selja plötur
sínar. Þar á meðal eru Mr. Silla and Mongoose, Rósa Birgitta úr
Sometime og jazzstrákarnir munu flytja okkur jólalög í djassútsetn-
ingum. Þau hyggja
á útgáfu jólaplötu
fyrir jólin. Jón
Svavar Jósepsson
mun einnig spila
jólaslagara á nikk-
una sína. Kling og
Bang café verður
með smákökur,
gluhwein, kaffi og
kakó á boðstólum.
Eru allir hvattir til
að mæta og gera
sér glaðan dag,
sýna samstöðu og
styrkja miðbæinn
og íslenska fram-
leiðslu fyrir jólin.
- pbb
Jólabasar listaspíra
LISTIR Markaður
Kling og Bang er
opinn á morgun í
gamla Samhjálpar-
húsinu við Hverfis-
götu.
Jólagjafir
Skeifunni 3j · Sími 553 8282Opið mánudaga - föstudaga 10-18 • laugardaga og sunnudaga 10-16
Frábært verð! Handgerðir
Kínverskir listmunir