Fréttablaðið - 05.12.2008, Blaðsíða 55

FÖSTUDAGUR 5. desember 2008 31
UMRÆÐAN
Björg Magnúsdóttir skrifar um
kjör stúdenta
Á ég að vera eða fara? heyrist spurt á göngum Háskóla
Íslands. Eiga stúdentar að vera á
Íslandi og byggja það til framtíð-
ar eða flytjast á brott og hefja líf
á meginland-
inu? Margir eru
uggandi, þótt
vissulega kitli
að taka þátt í
uppbyggingu
samfélagsins á
ný. Sérstaklega
ef stjórnvöld
átta sig á því að
sterkasta and-
svar við áföll-
um í efnahags-
og atvinnulífi
er að efla menntun, rannsóknir og
nýsköpun.
Fulltrúar háskóla og framhalds-
skóla á landinu hafa nú stillt saman
strengi sína og sameinast um óskir
til menntamálanefndar Alþingis,
menntamálaráðherra og ríkis-
stjórnar. Samanlagt telur hópur-
inn ríflega 20.000 námsmenn og
stúdenta, hópur sem enginn stjórn-
málaflokkur hefur efni á að
hundsa. Á hátíðisdegi stúdenta, 1.
desember, voru óskir okkar kynnt-
ar á Austurvelli. Þær hverfast
aðallega um LÍN, menntakerfi
þjóðarinnar, atvinnulíf, háskóla-
umhverfi og stuðning stjórnvalda
við þjónustueiningar námsmanna.
Meðal annars förum við fram á
mánaðarlegar greiðslur námslána
í staðinn fyrir eftirágreidd lán
sem margir neyðast til að fjár-
magna á háum vaxtakjörum,
hvetjum háskólana til þess að
halda úti sumarönnum næsta
sumar þegar atvinnuleit verður
þrautinni þyngri og krefjum borg-
ina um efndir á undirrituðum
samningi um uppbyggingu stúd-
entaíbúða.
Ef vegurinn að heiman á að vera
vegurinn heim þurfa íslensk
stjórnvöld að gera íslenskum ung-
mennum kleift að taka fullan þátt
á Nýja-Íslandi. Fyrsta aðgerð
ráðamanna væri að kynna sér
gaumgæfilega sameiginlegar
óskir sem námsmannahreyfing-
arnar lögðu fram 1. desember og
kanna með hvaða hætti hægt sé að
samræma þær við önnur embætt-
isverk. Við vitum öll að þjóðarka-
kan er ekki matarmikil þessa
stundina og lítið er til skiptanna.
En ef það er í forgangi hjá stjórn-
völdum að halda stúdentum og
ungu fólki innan landsteina þurfa
þau að búa vel um hnútana. Það
þýðir því ekki að tala í gátum og
biðja um tíma nú þegar yfirdrifið
nóg er af lausum gámum sem
hungrar í búslóðir til að flytja til
heitari landa.
Höfundur er formaður
Stúdentaráðs HÍ.
Hrekjum
stúdenta
ekki burt
UMRÆÐAN
Karítas Guðmundsdóttir skrif-
ar um efnahagsástandið
Nú þegar við sitjum á rústum hagkerfis okkar fer ekki hjá
því að neikvætt tal komi sálarlífi
landsmanna illa. Margir eru á
barmi gjaldþrots og er biðin eftir
aðgerðum forystumanna þjóðfé-
lagsins illþolanleg. Þessa dagana er
reyndar loksins farið að brydda á
einhverjum aðgerðum og er þá ráð-
ist meðal annars í niðurskurð, en
fyrsta skotmarkið í þeim niður-
skurði er heilbrigðiskerfið – þar
sem síst skyldi, því þar er þegar
búið að skera allt niður sem hægt
er. Við vitum að þegar sálin er í
lægð – af hvaða ástæðum
sem það er – þá fylgir lík-
aminn oftast með að ein-
hverju leyti. Þess vegna
er frumskilyrði að heil-
brigðismálin séu í lagi um
þessar mundir – að
minnsta kosti á að láta
mæta afgangi að ráðast til
atlögu þar.
Brýnast nú er að stappa
stálinu í þjóðina, en því
miður kemur ekkert slíkt
frá yfirvöldum. Þar eru menn upp-
teknir af að kenna hver öðrum um
ósköpin og gleyma skyldum sínum
gagnvart fólkinu – eins og svo oft
áður. Hvenær ætla menn að skilja
fyrir hvern þeir eru að vinna? Þjóð-
in kaus þá af því að hún treysti
þeim til að fara með lands-
málin en ekki til að leika
sér að fjármálum lands-
ins. Hvernig hafa þessir
menn samvisku til að sitja
áfram og ætla sjálfir að
rannsaka mistökin – eða
misgjörðirnar?
Segja má að Alþingi
hafi ekki verið sýnd sú
virðing sem því ber síð-
ustu ca 17 árin, því mörg
stjórnarfrumvörp til laga
hafa verið lögð fram á síðustu
stundu og þeim rennt í gegnum
þingið með ofurhraða í skjóli meiri-
hluta þings, oft án þess að minni-
hlutinn hafi haft tíma til að ígrunda
í botn þau lög sem verið var að
setja. Eini varnaglinn sem einu
sinni var, þ.e. efri deild Alþingis,
var afnuminn árið 1991 þannig að
enginn möguleiki hefur verið eftir
það til að stemma stigu við þessari
ruðningsafgreiðslu mála. Á þennan
hátt hafa mörg vanhugsuð lög verið
sett og tími til kominn að endu-
skipuleggja form Alþingis. Mætti
þá t.d. setja lög um að ráðherrar
megi ekki sitja nema í tvö tímabil í
einu. Eitthvað verður að gera til að
koma í veg fyrir að einhver flokkur
yfirtaki stjórnina í landinu og noti
aðra flokka sér til þjónustu, því það
er svo einkennilegt að minni sam-
starfsflokkarnir breytast yfirleitt
um leið og þeir komast í stjórn með
Sjálfstæðisflokknum og virðast
týna aðalmarkmiðum sínum. Ekki
er að sjá t.d. að Samfylkingin sé fús
til að gefa upp stólana til að réttlæt-
ið fái að ná fram að ganga vegna
áfallanna nú.
Krafan er að kosið verði sem
fyrst á nýju ári og stokkað upp í
stjórnum allra bankanna, þar á
meðal Seðlabankans, því þjóðin
treystir þessum aðilum ekki til að
fara með þá fjármuni sem við erum
að fá að láni erlendis frá á næst-
unni.
Við þurfum nýja krafta og nýtt
hugarfar við stjórnvölinn og skora
ég á þá mörgu, mikilhæfu athafna-
menn og fræðimenn úti í þjófélag-
inu að koma fram á sviðið og taka
þátt í að breyta mynstrinu á Alþingi
okkar Íslendinga.
Höfundur er bókari.
Fleiri nýjar hendur á plóginn
KARÍTAS
GUÐMUNDSDÓTTIR
BJÖRG
MAGNÚSDÓTTIR
Ljós í myrkri
Bænagangan 2008
Laugardaginn 6. desember kl.12:00
Bænagangan 2008
Ljós í myrkri
Kl. 12.00 Mæting við Hallgrímskirkju
Upphafsbæn: Kolbeinn Sigurðsson
12:10 Gengið frá Hallgrímskirkju, Skólavörðustíginn, Lækjartorg inn á Austurvöll
Ávarp á Austurvelli og beðið fyrir þjóðinni
Ávarp Sr. Magnús Björn Björnsson, Digraneskirkju. Sr. Íris Kristjánsdóttir, Hjallakirkju biður fyrir fjölskyldum.
Mike Fitzgerald frá Lindinni, biður fyrir landi og þjóð. Sólveig Wiium Traustadóttir, biður fyrir velferðarmálum.
Jón þór Eyjólfsson, biður fyrir atvinnuvegum og ríkisstjórn.
Herbert Guðmundsson syngur bænagöngulag í tilefni dagsins
Hvetjum alla til að mæta með vasaljós og íslenska fánann