Fréttablaðið - 07.12.2008, Blaðsíða 20

4 matur
LEYNIVOPNIÐ
Appelsínur skreyttar negulnöglum bera jólailminn á
heimilið auk þess sem þær fegra og bæta umhverfið.
Hér eru leiðbeiningar um hvernig á að bera sig að við
að búa til slíkt öndvegis skraut.
Þú þarft: Appelsínu, málaralímband, lítinn nagla
eða tannstöngul, heila negulnagla og borða.
Það sem þú gerir:
1. Fyrst skiptir þú appelsínunni í fjóra jafna
hluta með límbandinu.
2. Ákveður hvers konar mynstur þú vilt búa til
á appelsínuna.
3. Gerir göt með naglanum í börkinn á appels-
ínunni til að stinga negulnöglunum í. Ekki skal
búa til göt á börkinn sem límbandið hylur.
4. Þegar búið er að búa til mynstrið skal taka
límbandið af. Klippið tvo 70 cm langa borða.
5. Bittu annan bútinn utan um appelsínuna og
búðu til hnút efst.
6. Hinn borðinn er einnig bundinn um app-
elsínuna og slaufa hnýtt efst.
7. Nú er hægt að binda saman enda
fyrsta borðans til að búa til lykkju svo
hægt sé að hengja appelsínuna upp.
- sg
Tilteknar tegundir trönuberja hafa um langt skeið verið vinsælar í matargerð og í Bandaríkjunum er
til dæmis rík hefð fyrir því að
sjóða þau í sósu sem borin er
fram með kalkúni á
þakkargjörðarhátíð.
Sósuna má hæglega
nota við önnur hátíðleg
tilefni, eins og um jólin eða
áramót og bragðast hún einnig
vel með villibráð, lambakjöti,
sumum fisk og jafn vel út á ís.
Þá er til siðs að nota trönuber í
ýmsa eftirrétti, kökur, bökur og
sultur. Berin eru til dæmis alveg tilvalin í
hafrakökur og heimagerðar ískökur og sultu úr
þeim má síðan smyrja ofan á snittur.
Þá er hægt að búa til úr
trönuberjum ljúffengan og
hollan safa, enda eru berin
bæði C-vítamínrík og innihalda
efni sem af sumum eru talin
virka mjög vel gegn
blöðurbólgu.
Þess utan er hægt að
nota trönuber í borð- og
jólaskreytingar, svo sem í
kransa, með greniskreytingum
eða einfaldlega með því að dreifa
þeim yfir hátíðarhlaðborð. - rve
3
4
1. Trönuber má nota í bland við
önnur ber í kökur. 2. Í Bandaríkj-
unum eru trönuber vinsæl í sósu á
Þakkargjörðardag. 3. Trönuber
hafa lengi verið notuð í matar-
gerð. 4. Úr berjunum má búa til
hlaup.
2
Appelsínur skreyttar negulnöglum bera jólailminn um heimilið
og fegra og kæta. NORDICPHOTS/GETTY
UNAÐSLEGUR APPELSÍNUILMUR
RJÚKANDI JÓLAGLÖGG Skemmtilegur siður
er að hóa saman vinum og kunningjum og súpa á
heitri jólaglögg og gæða sér á piparkökum. Hér er
uppskrift að auðveldri jólaglögg sem allir ættu
að geta búið til: 1 flaska rauðvín, 1 appelsína,
15 til 20 negulnaglar, ½ vanillustöng og 1 dl
sykur. Hellið víninu í pott. Stingið negulnöglun-
um í appelsínuna og leggið í pottinn og látið malla
um stund. Bragðbætið með vanillu og sykri. Glöggin
er best rjúkandi heit.
GLEYMUM EKKI DÝRUNUM Jólin eru
tími allsnægta í mat og drykk. Hvort sem
fjölskyldan gæðir sér á rjúpum, ham-
borgarhrygg eða hangikjöti á aðfanga-
dag má ekki gleyma minnstu meðlimun-
um, gæludýrunum. Þau þurfa ekki mikið
og eru ánægð með flest. Bæði má kaupa
dós af góðgæti úti í búð en fyrir þá sem
vilja vera sérstaklega góðir er hægt að
taka frá örlítið af jólamatnum fyrir hina
fjórfættu vini. Þó er ekki mælt með því
að gæludýr fái mjög saltan eða krydd-
aðan mat. Þá má einnig benda á að
þó að okkur mannfólkinu þyki súkku-
laði gott þá getur það verið beinlín-
is hættulegt fyrir hunda. Harðfisk-
ur eða þurrkuð lifur eru þá skárri
kostur.
margt smátt
HRÁEFNIÐ: Trönuber
Gleðja skilningarvitin
1
Matgæðingurinn og listakokkurinn Yesmin Olsson hefur hollustu og
einfaldleika í fyrirrúmi í sinni matargerð og er óhrædd við að prófa
nýjungar. Hún segist eiga ýmis leynivopn í eldhúsinu sem hafa reynst
henni vel í gegnum tíðina, þar á meðal alls kyns krydd sem hún telur
nauðsynlegt að eiga í góðu úrvali og þá ekki síst um jólin.
„Sum leynivopnin eru árstíðarbundin en önnur nota ég síðan allt árið
um kring, svo sem krydd og mortél. Kryddið hentar vel til að bragðbæta
kjötið á pönnunni og svo er gott að setja negul, kanil eða kardimommur
á pönnuna til að fá góðan ilm yfir jólin.“
Yesmin segist prófa sig áfram með alls konar krydd, sem gætu sum
hver virst landsmönnum framandi eins og fram kemur í bók hennar
Framandi & freistandi 2 - indversk & arabísk matreiðsla.
„Í þessari bók kenni ég fólki meðal annars að nota krydd í uppskriftum
sem ég hef einfaldað mjög mikið. Hafirðu keypt grunnkryddin á annað
borð á einfaldlega að vera hægt að nota þau. Þetta er í raun spurning um
að nota krydd sem við þekkjum og þora svo að taka smá áhættu,“ segir
hún og bætir við að ekki eigi að vera neitt tiltökumál að verða sér úti um
kryddin sem notuð eru í bókinni.
Blandari er annað leynivopn sem Yesmin nefnir til sögunnar en að
hennar sögn fer í hann ógrynni af grænmeti, ávöxtum, salti og svo
kryddi. En hvað skyldi hún ætla að hafa í matinn um jólin?
„Oftast hef ég verið með kalkún um jólin og fer þá pínulítið amerísku
leiðina með hann,“ viðurkennir hún og bætir við að lambakjöt sé líka
tilvalið að hafa í jólasteikina. „Ég ætla svo að reyna að hafa matinn í
hollari kantinum, nota sojarjóma sem er hollari en sá venjulegi og hefur
komið verulega á óvart. Hann grípur svo vel í kryddið.“ - rve
Krydd í tilveruna
Yesmin er ófeimin
við að nota
framandi
kryddtegundir.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
RN
ÞÓ
R
Trönuber