Fréttablaðið - 17.01.2009, Blaðsíða 18

18 17. janúar 2009 LAUGARDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is VIÐSKIPTARITSTJÓRI: Óli Kr. Ármannsson olikr@markadurinn.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Emilía Örlygsdóttir emilia@frettabladid.is
og Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf.
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal jk@frettabladid.is og Þorsteinn Pálsson thorsteinn@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI:
Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili
á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur
sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Æ betur opinberast hvílíkt ban-analýðveldi Ísland er. Eða er
hægt að kalla það lýðræði að helm-
ingur þingmanna sé í svonefnd-
um „öruggum sætum“ og þurfi
ekki að hafa áhyggjur af kjósend-
um í kjörklefunum? Er hægt að
tala um Alþingi sem æðstu stofn-
un þjóðarinnar þegar það nýtur
vantrausts meirihluta kjósenda og
er afgreiðslustofnun fyrir fram-
kvæmdavaldið? Var það lýðræði
þegar tveir menn breyttu upp á
sitt einsdæmi utanríkisstefnunni
og gerðu þjóðina að henni for-
spurðri og þingi hennar að aðila
að ólöglegri hernaðarinnrás inn í
fjarlægt ríki?
Breytingar á kosningalögum
Ef niðurstaða síðustu skoðana-
könnunar um fylgi flokka gilti í
kosningum myndu atkvæði 16.000
kjósenda tveggja minnstu flokk-
anna falla „dauð“ og þeir rændir
fjórum þingmönnum vegna regl-
unnar um 5% lágmarksfylgi. Það
eru næstum jafn mörg atkvæði og
greidd voru samtals í Norðvest-
urkjördæmi í síðustu kosningum.
Myndu íbúar þar sætta sig við
að eiga engan þingmann? Það er
engin afsökun að breytingar geti
ekki tekið gildi fyrr en eftir þarn-
æstu kosningar.
Breytingar á kosningalögum,
sem afnema 5% þröskuldinn og
innleiða beint persónukjör í kjör-
klefann er hægt að lögleiða strax
og kjósa eftir þeim við næstu
kosningar sem þurfa að verða á
þessu ári. Slíkar breytingar gætu
falist í því að kjósendur krossuðu
við lista flokkanna sem fengju þau
atkvæði á beinan hátt, flokkarnir
röðuðu upp á lista sína á kjörseðl-
inum, kjósendum til glöggvunar,
en um röð frambjóðenda réði ein-
göngu röðun kjósendanna sjálfra í
kjörklefanum líkt og gerist í próf-
kjörum.
14:2 stjórnmál
Prófkjörin eru gallagripir. Aðeins
í kjörklefanum er kjósandinn í
friði í einrúmi. Þessi einfalda og
auðvelda breyting er prófsteinn
á raunverulegan lýðræðisvilja
stjórnmálamanna. Ef alþingis-
menn treysta sér ekki einu sinni
til að byrja viðreisn lýðræðisins og
Alþingis með þessu, er ekkert að
marka lýðræðishjal þeirra. Ríkis-
stjórnin er í svipuðum sporum og
íslenska landsliðið í knattspyrnu
var eftir 14:2 ósigurinn fræga.
Hvað gerðu menn þá? Jú, þeir
stokkuðu liðið upp og náðu jafn-
tefli við Dani í næsta landsleik.
Ríkisstjórnin er landslið okkar
í málefnum þjóðarinnar og það
sama verður að gerast þar og
hjá knattspyrnulandsliðinu eftir
14:2. Ríkisstjórnin virðist ætla að
þumbast við og treysta á gamla
fyrirbærið að fólk gleymi. En
fólk mun verða minnt á ástand-
ið á hverjum degi þegar veskið
verður tekið upp að minnsta kosti
næstu tvö ár. Best yrði ef hér yrði
mynduð neyðarstjórn sem gengist
fyrir breytingum á kosningalög-
um og stjórnarskrá í þá veru sem
Íslandshreyfingin lagði til fyrir
kosningarnar 2007. Ráðherrar
yrðu að segja af sér þingmennsku
og mættu ekki vera í störfum fyr-
irtækja og stofnana. Þar fyrir utan
mætti hugsa sér að líkt og í Banda-
ríkjunum yrði forsetinn bæði þjóð-
höfðingi og oddviti framkvæmda-
valdsins. Úr því að þúsund sinnum
stærri þjóð getur haft það þannig,
er líka hægt að hafa það þannig
hér og fækka bæði ráðherrum og
þingmönnum. Líka má hugsa sér
að forseti Alþingis yrði kjörinn
beint af þjóðinni og bæri ábyrgð á
ríkisstjórninni og skipan hennar.
Nú eða aldrei
Nú er ekki aðeins hægt að segja:
burt með sjálftöku-, oftöku- og
spilingarstjórnmálin heldur líka:
burt með 14:2 stjórnmálin! Ef lýð-
ræðisbylting verður ekki núna
með breytingum á kosningalög-
unum strax, uppstokkun og nýja
stjórnarskrá sem hægt yrði að
afgreiða á sérstöku stjórnlaga-
þingi, verður hún aldrei. Nú
spretta upp öflugar grasrótar-
hreyfingar utan þings sem krefj-
ast breytinga. Íslandshreyfingin
er slík hreyfing utan þings sem
hefur alla sína tíð krafist þess
að lögð verði af sú skammtíma-
sýn, græðgisvæðing og tillitsleysi
gagnvart afkomendum okkar sem
komið hefur okkur þangað sem
við erum komin nú. Það verður að
snúa við blaðinu – strax!
Höfundur er formaður Íslands-
hreyfingarinnar – lifandi lands.
Viðreisn lýðræðisins
ÓMAR RAGNARSSON
Í DAG | Lýðræði
Glæsilegir Reykjavíkurleikar
UMRÆÐAN
Kjartan Magnússon skrifar um
Alþjóðlegu Reykjavíkurleikana
Kröftugt íþróttafólk mun fylla Laugar-dalinn af lífi og fjöri um helgina á
Alþjóðlegu Reykjavíkurleikunum, sem þar
eru haldnir í fimmta sinn. Reykjavíkur-
leikarnir hafa orðið fjölmennari og öflugri
með ári hverju og eru nú um 2.500 kepp-
endur skráðir til leiks, þar af 300 erlendir.
Keppt er í tíu íþróttagreinum að þessu sinni; bad-
mintoni, dansi, listhlaupi á skautum, fimleikum,
frjálsíþróttum, júdó, keilu, skylmingum, sundi og
sundi fatlaðra.
Fjölmargir sigursælir keppendur verða á mót-
inu, þar af tveir verðlaunahafar frá Ólympíuleik-
unum í Peking sl. sumar. Þetta eru Norðmennirnir
Alexander Dale Oen, Evrópumeistari og silfurverð-
launahafi á Ólympíuleikunum í 100 metra bringu-
sundi, og Sara Nordenstam, bronsverðlaunahafi í
200 metra bringusundi í Peking og Evrópumethafi
í sömu grein. Færeyingurinn Pál Joensen lætur sig
heldur ekki vanta en hann er Evrópumeistari ungl-
inga í 400, 800 og 1.500 metra skriðsundi.
Alþjóðlegu Reykjavíkurleikarnir eru haldnir af
Íþróttabandalagi Reykjavíkur (ÍBR) og aðildar-
félögum þess með stuðningi Reykjavíkurborgar.
Leikarnir hafa orðið glæsilegri með hverju árinu
sem líður og er stefnt að því að þeir verði framvegis
árlegur viðburður í borgarlífinu. Stefnt er
að áframhaldandi fjölgun þátttakenda og að
innan nokkurra ára fullnægi leikarnir þeim
alþjóðlegu kröfum, sem geri keppendum
kleift að öðlast stig til þátttöku á stórmót-
um eins og Ólympíuleikum og heimsmeist-
arakeppni.
Afrek í ferðaþjónustu
Mikill metnaður einkennir mótshaldið og er
ánægjulegt að sjá hve margir erlendir kepp-
endur koma á leikana. Það er ekki síður dýr-
mætt fyrir íslenskt íþróttafólk að fá að spreyta sig
og öðlast keppnisreynslu á alþjóðlegu móti sem þó
er haldið á heimavelli. Aðstandendur leikanna eru
að mínu mati einnig að vinna afrek í ferðaþjónustu
með því að festa í sessi íþróttaviðburð sem laðar
nokkur hundruð ferðamenn til Íslands á þeim tíma
ársins sem minnst er að gera. Á leikum sem þessum
kemur það vel í ljós að hin mörgu íþróttamannvirki
í Laugardal mynda afar sterka heild. Hafa margir
erlendir keppendur lokið lofsorði á hina fjölbreyttu
aðstöðu sem þar er á einum stað og nýtist því einkar
vel til alþjóðlegs keppnishalds.
Fyrir hönd íþrótta- og tómstundaráðs Reykjavík-
ur óska ég borgarbúum til hamingju með Alþjóðlegu
Reykjavíkurleikana og óska öllum keppendum góðs
gengis um helgina.
Höfundur er formaður
íþrótta- og tómstundaráðs Reykjavíkur.
KJARTAN
MAGNÚSSON
AFFALL – ÚTBOÐ
Veiðimenn, Veiðifélög.
Veiðifélag Affalls í Rangárvallasýslu óskar hér með eftir
tilboði í lax- og silungsveiði á starfssvæði félagsins
fyrir árin 2009 til 2011 að báðum árum meðtöldum.
Heimild er fyrir 4 stöngum.
Félagið áskilur sér rétt til að taka hvaða tilboði sem er
eða hafna öllum.
Frestur til að skila tilboðum rennur út 10. febrúar 2009.
Tilboðum skal skilað til formanns veiðifélagsins,
Önundar S. Björnssonar
Breiðabólstað
861 Hvolsvöllur.
S. 487 8010; 898 2525
Leyndardómar Mylluseturs
„Leyndardómur Mylluseturs afhjúpað-
ur“. Svo hljóðaði fyrirsögn á Vísi í gær.
Einlægum Tinnaaðdáendum til sárra
vonbrigða fjallaði fréttin ekki um nýja
Tinnabók, en eins og allir vita bjó
Kolbeinn kafteinn á Myllusetri,
en áður áttu glæpabræðurn-
ir Þröstur og Starri húsið.
Nei, fréttin fjallaði um
eignarhald á Myllusetri,
aðaleiganda Viðskiptablaðsins.
Nú hefur það verið upplýst
að aðaleigandi er Róbert
Wessmann. Vonandi verða
viðskiptahættir Kolbeins kafteins,
sem einkenndust af kjarnyrtu,
hreinskiptu sjóaramáli, í háveg-
um hafðir hjá félaginu, frekar en
glæpska þeirra fuglabræðra.
BMX?
Björn Ingi Hrafnsson hefur nú látið
af störfum hjá Fréttablaðinu og ætlar
að stofna eigin vefmiðil. AMX er einn
slíkur og hafa gárungar velt því
upp að einboðið sé að Björn Ingi
stofni vefinn BMX, enda löngu
kominn tími til að sýna þeim
hjólum viðeigandi virðingu.
Ort vegna greinar
Matthíasi Johannes-
sen, ljóðskáld og fyrrum
ritstjóra Morgunblaðsins,
verður margt að yrkisefni.
Nýjasta kvæðið sem hann
birtir á heimasíðu sinni, matt-
hias.is, er þannig ort í tilefni af
grein í Fréttablaðinu. Greinin
er eftir Eirík Guðmundsson
og ber titilinn „hinu rotna skal kastað
til hliðar“. Kvæði Matthíasar heitir
Eiríks mál og hefst svo:
Hvers vegna skyldu þeir ekki/
mega vera ríkir,/ef þeir láta okkur
í friði?
Og áfram spyr skáldið:
Hvers vegna skyldu þeir ekki/
mega hlusta á Elton John/ef
þeir láta okkur í friði?
Og Matthías lýkur kvæðinu
á viðeigandi hátt:
En vildum við að þeir/létu
okkur í friði?//Spyrjum leigu-
pennana, spyrjum/Mæðra-
styrksnefnd,//spyrjum Elton
John!
kolbeinn@frettabladid.isU
ndanfarin ár hefur Framsóknarflokkurinn verið allra
flokka iðnastur við að geta af sér ýmsar óvæntar fréttir.
Sama var upp á teningnum í gær, á fyrsta degi flokks-
þing flokksins. Nú bar hins vegar svo við að óvæntu
fréttirnar voru ekki vandræðalegar fyrir flokkinn. For-
maðurinn var ekki farinn í fússi, enginn að vega að flokkssystk-
inum úr launsátri eða annar hallærisgangur. Þvert á móti bárust
um kvöldmatarleytið þau tíðindi af flokksþinginu í Valsheimilinu
að óvenju mikil samstaða hefði náðst í erfiðu máli. Þingið hafði sem
sagt samþykkt, með drjúgum meirihluta, ályktun um að Ísland eigi
að hefja aðildarviðræður við Evrópusambandið.
Í sjálfu sér þarf ekki að koma á óvart að flokksþingið hafi komist
að þessari niðurstöðu. Hins vegar hafa örugglega mjög fáir séð
fyrir hversu afgerandi stuðning ályktunin fékk.
Þeirra á meðal voru tveir af frambjóðendum til formanns Fram-
sóknarflokksins, þeir Sigmundur Davíð Gunnlaugsson og Höskuld-
ur Þórhallsson.
Í Fréttablaðinu í gær kom fram að báðir voru varla meira en
hálfvolgir í afstöðu sinni til aðildarumsóknar. Höskuldur sagðist
vera efasemdamaður í þeim efnum og Sigmundur sagðist hafa á
tilfinningunni, eftir ferðalög um landið, að fjölmargir framsókn-
armenn væru mjög mótfallnir því að sækja um aðild.
Væntanlega hefur það komið þeim félögum jafn óþægilega á
óvart þegar kom í ljós við talningu atkvæða að ályktunin hafði
verið samþykkt með um áttatíu prósent atkvæða. Kosningar gerast
varla meira afgerandi.
Það hlýtur líka að vera formannskandídötunum báðum áhyggju-
efni hversu illa þeir lásu í afstöðu flokksbræðra sinna og systra í
þessu grundvallarmáli.
Þriðji kandídatinn, Páll Magnússon, má aftur á móti vel við una.
Afstaða hans lá skýrt fyrir. Hann studdi ályktun um aðildarvið-
ræður.
Hvort þessi munur á frambjóðendunum gefi einhverja vísbend-
ingu um gengi þeirra í formannskjörinu á sunnudag er annað mál.
Eins undarlega og það kann að hljóma, hefur örlað á þeirri stemn-
ingu meðal framsóknarmanna að það sé ekki mönnum til fram-
dráttar að hafa starfað fyrir flokkinn síðastliðinn áratug. Það hefur
Páll einmitt á afrekaskránni umfram hina tvo, þó hann hafi ekki
verið í fremstu víglínu.
Fyrir Framsóknarflokkinn veltur mikið á að góð samstaða náist
um næsta formann. Flokkurinn hefur búið við þá raunverulegu
hættu að leysast upp í innanflokksátök og hann væri hættur að
skipta máli. En ef eitthvað er að marka upphaf flokksþingsins er
meira lífsmark með framsókn en margir gerðu ráð fyrir. Þar á
meðal sá sem þetta skrifar.
Framsóknarmenn eru búnir að marka sér skýra Evrópustefnu
og ekki er hægt annað en að bera virðingu fyrir viðleitni þeirra við
að bylta flokknum innan frá.
Það verður spennandi að sjá hvort Sjálfstæðisflokkurinn búi yfir
sama þori og þreki þegar þeirra stóra samkoma rennur upp eftir
hálfan mánuð.
Óvænt samstaða og þrek.
Framsókn meldar
sig til leiks á ný
JÓN KALDAL SKRIFAR