Tíminn - 23.12.1944, Qupperneq 3

I
T f M I N N 3
ormsstaðaskóg, þar sem afglapi torganna
getur orðið skáld?
Á fólkið, sem nýtur hins margháttaða
hægðarauka og munaðar þéttbýlisins, að
telja illa farið og þjóðhagslega rangt, að
hin „velmenntu hjón“, sem lifa þrekrauna-
lífi á litla bænum „uppi við brjóst lg,nds-
ins“, séu látin hafa skilyrði til að kaupa
á næstu höfn við sig lífsnauðsynjar, hafa
vegarsamband og ef til vill símasamband
við þéttbýlið, og að reynt sé af hálf-u þjóð-
félagsins að gæta þess, að starfslaun þeirra
verði ekki sultarlaun frekar en fólksins í
strætinu?
Vill fólkið í bæjunum taka sér í munn
orð hans, sem þyrfti að vera kominn aftur
í Hallormsstaðaskóg, og segja, að betur
borgaði sig að flytja hjónin á spítala (vit-
firringa?) og mata þau þar?
Nei. — Ég veit, að fólkið í bæjunum
hugsar hvorki þannig né talar, ef það er
nægilega mikið með sjálfu sér.
•Það finnur hvar skórinn kreppir. Það
reynir að koma börnum sínum í sveitir að
sumrinu. Og ef það eignast vandræðabarn,
vill' það koma • því á sveitaheimiii til fastr-
ar dvalar.
Hvers vegna?
Vegna þess að það vill gera sem mann-
kostamesta menn úr börnum sínum og tel-
ur að til þess séu uppeldisáhrif sveitalífs-
ins heppileg.
Hvert fer fólkið aðallega í orlofum sínum
og löngum fríum?
Leitar það ekki upp að „brjóstum lands-
ins“?
Fer það ekki út í sveitirnar?
Og hvers vegna þangað?
Af því að þar fæst náttúrleg þreyta og
á eftir henni „ljúfasta hvíld“.
Þar losna menn að meira eða minna leyti
við afglapa sinn frá'torginu.
Þar hefjast ennin fyrir áhrif „kvöld-
himnaskaranna,“
Þar þekkir andi hins norræna kynstofns
„sig sjálfan og fagnar.“
Þar finna menn sjálfa sig----------.
Hættan er sú mest, að' „mannfjöldans
vitund og vild“ verði „villt um og stjórnað
af fám“, þegar aðstaða einstaklingsins, til
þess að vera góðar stundir einn með sjálf-
um sér, er af skornum skammti.
Borgalífsreyndar menningarþjóðir hafa
slegið því föstu, svo að um það e’r þar ekki
lengur deilt, að blóð borgabúanna þurfi
stöðugt að blanda með heilbrigðara blóði
sveitafólks, svo eigi verði .úrkynjun.
Hér á landi heyrist stundum sagt að
borgir íslands þurfi ekkert að sækja til
sveitanna, annað en lítilsháttar af land-
búnaðarmatvælum, sem þó mætti fram-
% leiða •— og væri þjóðhagslega hollara að
framleiða — i þéttbýli á jörðum borganna.
. Það er fávíslega mælt og ógiftusamlega.
íslenzka ríkið verður að gæta hagsmuna
sveitanna jafnvel enn meira en bæjanna
eftirleiðis. Þær mega ekki fara í auðn. Fólk-
ið í þéttbýlinu má alls ekki sjá eftir „tug-
miljónum“ frá ríkinu, til þess að bæta
aðstöðu þeirra, sem búa „við brjóst lands-
ins“. Hin „velmenntu hjón“ „uppi við brjóst
landsins" eru aðalvarðsveitir íslenzks þjóð-
ernis. Þaðan hafa bæirnir íslenzku feng-
ið blóð sitt, og þaðan þurfa þeir að geta
fengið heifbrigt blóð, þegar úrSynjunin
fer að sækja á.
Með því móti — og því eina móti — að
viðhalda sveitalífinu, getur íslenzka þjóð-
in orðið áfram brjóstbarn Fjallkonunnar,
— andlega og líkamlega heilbrigð og sterk.
• Þessu þurfa allir íslendingar að gera sér
ljósa grein fyrir, og það geta þeir, ef þeir
gæta þess að vfera nægilega með sjálfum sér.

GUÐFINJSIA FRÁ HÖMRUM.
J/Lð.
ur Oi

niOi
&
Að ströndum útlagi aftur vék,
eftir áratöf sína heimbyggð fann.
Á vegleysum heims var numið nóg,
hér nam hann fyrst hversu jörðin ann,
og moldin talar við mann.
Hún mœlti svo hljótt: „Ég hlustaði vél,
þegar hjarta þitt óx og festi rót
sem grös mín og tré, eins og blómið blátt,
er brosti í fegurð himni mót,
og skein við mín gráu grjót.
Eins og móðir, er leggur barn við barm
og barnsfþt geymir í lófa sér,
ég rót þína vermdi vetrarnótt,
og vor, er með söngfugl gisti hér,
lét ég óma til yndis þér.
Ég þákka hvern hlyn um þessi fjöll,
en þú varst upprisudraumur minn,
ó, maður, sem aldrei barst þitt barr,
ef brostinn var rótarsproti þinn
sá, er óx mér að barmi inn.
Um langvegu komstu hrakinn heim,
eins og hind, er sœrð inn í myrkrið flýr.
Og œ verður grund mín grœnni en fyr,
og gljúfurbragurinn hreinn og nýr,
þegar útlaginn aftur snýr.
Á jörðu hvert strá mót röðli rís.
Á rót sinni aðeins blómgast kann
þín vaka og starf, þitt lán og líf,
og Ijóðið, sem þér á vörum brann.‘
Svo talaði mold við mann.
v*
ú\