Tíminn - 23.12.1944, Side 19

T f M I N N
19
PEARL S. BUCK:
O V I N U R I N N
SMÁSAGA - ELÍAS MAR ÞÝDDI
Pearl S.
Buck
Hús Sadós Hókís læknis var byggt á
þeim stað japönsku strandarinnar, þar sem
hann hafði oft leikið sér, þegar hann var
barn.
Það var lágreist, ferhyrnt steinhús,
byggt á klettum ofan við lágan fjöru-
sandinn, sem var vaxinn hallandi greni-
trjám. Sem drengur hafði Sadó klifrað
upp um trén og treyst á mátt sinn og
megin. Þetta hafði hann séð menn gera á
eyjunum í Suður-Kyrrahafi, þegar þeir
klifruðu upp til þess að ná í kókóshnetur.
Faðir hans hafði oft tekið hann með
sér til þéssara eyja, — og aldrei hafði
honum láðst að segja við son sinn. sem
sat við hlið hans á skipinu, alvarlegur á
svip.
„Eyjarnar þær arna, — þær eru nú
leiðin að framtíð Japans.“
„Hvert liggur sú leið?“ spurði Sadó al-
varlegu'r.
„Hver veit það?“ spurði faðir hans. „Hver
er fær um að segja hvar takmörkin liggja
fyrir framtíðarmöguleikum okkar?“
Þessi orð hafði Sadó lagt minnið, eins
og allt annað sem faðir hans sagði við
hann, — faðir hans, sem aldrei gerði að
gamni sínu svo að hann heyrði til, eða
lék sér við hann, — en lagði á sig óend-
anlega fyrirhöfn vegna hans, sem var
einkasonur hans. Af þeirri ástæðu hafði
hann verið sendur til Ameríku, 22 ára
gamall, til þess að læra allt viðvíkjandi
sáralækningum og lyflæknisfræði. Þrjátíu
ára gamall hafði hann snúið heim aftur,
og áður en faðir hans dó, sá hann son
sinn verða frægan, ekki eingöngu s^pi
skurðlækni, heldur einnig sem vísinda-
mann. Vegna þess, að hann vann nú að
því að fullgera uppgötvun varðandi
hreinsun sára, hafði hann ekki verið
sendur að heiman ásamt hersveitunum.
Sömuleiðis vissi hann, að líkur voru til
þess, að hinn aldni hershöfðingi þyrfti
læknisaðgerðir við sökum sjúkdóms, sem
olli því, að hann varð stöðugt að vera
undir læknishendi. Þess vegna var Sadó
haldið kyrrum heima í Japan.
Um þessar mundir komu skýin siglandi
utan frá hafinu. Nokkra undanfarna daga
hafði verið óvæntur hiti. En um nætur
hafði þokuna lagt upp af köldum bylgj-
um úthafsins inn yfir landið.
Sadó stóð og horfði á þokuna, sem lá
utanvert við smáeyju, örskammt frá
ströndinni, en kom nú svífandi feáttina
til lands og leið upp með ströndinni neð-
an við húsið og vafði sig utan um greni-
trén. Innan lítillar stundar væri þokan
búin aö umlykja húsið. Þá ætlaði hann
að fara inn í stofuna, þar sem Hanna,
konan hans, sat ásamt börnunum tveim-
ur og beið hans.
En í þessu opnuðust dyrnar og hún
kom út; — dökkblátt ullarsjal lá yfir
slopp hennar. Hún gekk til hans ástúð-
leg á svip, tók utan um handlegg hans,
þar sem hann stóð, og brosti, án þess
að mæla orð. Hann hafði kynnzt Hönnu
í Ameríku; en hann hefði frestað því að
kynnast henni náið, unz hann var full-
viss um það, að hún var af japönsku
bergi brotin. Faðir hans hefði aldrei tek-
ið hana inn í ættina, hefði hún ekki
verið af hreinum japönskum kynstofni.
Stundum braut Sadó heilann um það,
hverri hann kynni að hafa gifzt, hefði
Hanna ekki orðið á vegi hans. Hversu
mikil heppni og hrein tilviljun hafði það
ekki verið, að hann skyldi hitta hána!
Það var á heimili amerísks prófessors.
Brófessorshjónin höfðu verið vingjarnlegt
fólk, með allan hugann við það, að gera
hinum fáu útlendu nemendum sínum
eitthvað til geðs. Og nemendurnir höfðu
móttekið þessa hlýju, en þó ekki án ein-
hvers leiða. Oft hafði Sadó sagt Hönnu
frá því, hversu litlu munaði, að hann
færi ekki heim til Harleys prófessors þetta
kvöld; — herbergin voru svo lítil, — mat-
urinn svo lítilfjörlegur, — prófessorsfrú-
in sífellt masandi. En hann hafði þó látið
verða af því að fara, — og þar hefði hann
mætt Hönnu, sem var nýútskrifaður stúd-
ent, — og hann hafði fundið það á sér,
að hann átti eftir að elska hana, væri
ekkert því til fyrirstöðu.
Nú fann hann, hvajr hendur hennar
hvíldu á handlegg hans og honum var
nautn að finna það. Þó voru þau búin
að vera gift í nokkur ár og eignast tvö
börn. Þau höfðu ekki farið að gifta sig
í fljótfærni út í Ameríku. Þau höfðu lok-
ið við námið og síðan farið heim til Jap-
ans. Og eftir að faðir hans hafði fengið
tækifæri til að sjá hana með eiginaugum
hafði brúðkaup þeirra verið undir-
búið á forna, japanska vísu. Reyndar höfðu
þau Sadó og Hanna verið búin að ræða
um hvaðeina fyrirfram. Þau voru full-
komlega hamingjusöm. — Hún lagði vanga
sinn upp að öxl hans.
Það var á þessu augnabliki að þau sáu,
bæði í senn, eitthvað dökkleitt koma utan
úr þokunni. Það var maður. Honum hafði
skolað í land, kastast til í fjörunni og
misst fótanna í briminu. Hann reis þó
upp aftur og reikaði fáein skref. Það mót-
aði fyrir honum gegnum þokuna, með
uppréttar hendur. Síðan huldi þokuflók-
inn hann aftur.
„Hver er þetta?“ hrópaði Hanna. Hún
sleppti hönd Sadós og þau hölluðu sér
fram á grindverkið á svölunum. Aftur sáu
þau honum bregða fyrir. Hann skreið á
fjórum fótum. Síðan sáu þau hvar hann
féll á grúfu og lá grafkyrr.
„Ef til vill fiskimaður," svaraði Sadó
„kannske hefir hann tekið út af bátnum
sínum.“ Hann stökk í flýti niður þrepin
og á.eftir honum trítlaði Hanna með víðar
sloppsermarnar flaksandi á hlaupunum.
Eina eða tvær mílur til hvorrar áttar voru
fiskiþorp, en hér var ekkert nema ein-
manaleg ströndin, alsett hættulegum
klöppum. Og framundan ströndinni var
brimgarður. Maðurinn hlaut að vera hræði- «
lega útleikinn eftir að hafa hrakizt gegn
um hann.
Þau urðu þess líka fullviss, er þau nálg-
uðust hann. Við hlið hans var kominn
blóðpollur í sandinn.
„Hann er særður,“ hrópaði Sadó. Hann
flýtti sér til mannsins þar sem hann lá
heyfingarlaus með andlitið niður i sand-
inum. Hann hafði rennvota og þvælda
húfu á höfði, og íklæddur tötrum, sem nú
voru rennblautir eftir volkið. Sadó nam
staðar og Hanna við hlið hans. Þau sneru
höfði mannsins við og sáu framan í hann.
„Hvítur maður!“ hvíslaði Hanna.
Já, — þetta var hvítur maður. Blaut
húfan féll af höfði hans. Og nú sáu þau
rennvott, ljósrautt hár hans, sem var svo
mikið, að auðsjáanlega hafði það ekki verið
klippt í margar vikur. Á unglingslegti,
þjáningarfullu andlitinu var úfið, ljósrautt
skegg. Maðurinn var í roti og vissi ekkert
hvað fram fór í kring um hann.
Nú áttaði Sadó sig á því, að maðurinn
var særður, og byrjaði að rannsaka sár
hans, fimur í hreyfingum. Þegar“ hann
hreyfði hann, blæddi mikið. Hægra megin
við mjóhrygginn sá Sadó hvar sár eftir
byssukúlu hafði opnazt. Holdið var orðið
svart eftir púðrið. Einhvern tíma, ekki alls
fyrir löngu, hafði maðurinn orðið fyrir
skoti, en ekki notið neinnar hjúkrunar.
Það versta var, að sárið skyldi hafa nudd-
azt við fjörugrjótið.
„Ó, hvað blæðir mikið úr honum “ hvísl-
aði Hanna alvarleg.
Hvarvetna umhverfis grúfði þokan, og
um þettta leyti dags var enginn á ferli á
þessum slóðum. Fiskimennirnir voru farn-
ir heim; — og jafnvel þokuhuldir brim-
boðarnir sýndu það, að degi var tekið að
halla.
„Hvað skal gera við þennan mann?“
tautaði Sadó í hálfum hljóðum. En leikn-
ar hendur hans virtust sem staðráðnar í
því, að gera hvað eina, sem hægt væri, til
þess að stöðva hinn hræðilega blóbstraum.
Hann þakti sárið með fjörumosa, sem óx
víðs vegar um ströndina. Þrátt fyrir með-
vitundarleysið andvarpaði maðurinn af
kvölum, en raknaði þó ekki við.
„Það bézta, sem hægt er að gera við
hann, er að kasta honum aftur i sjóinn,“
sagði Sadó við sjálfan sig.
Þar sem blóðstraumurinn hafði nú stöðv-
azt í bili, reis Sadó á fætur og núði sand-
inn af höndum sér.
i,Já, — vafalaust er það bezt,“ svaraði
Hanna ákveðin. En hún hélt áfram að
horfa á manninn, þar sem hann lá, meðvit-
undarlaus.
„Ef við skytum skjólshúsi yfir hann,
myndum við verða sett í fangelsi; — og
ef við framseldum hann sem fanga, myndi
hann verða líflátinn,“ sagði Sadó.
„Það langbezta er að kasta honum aftur
í sjóinn," sagði Hanna. En hvorugt þeirra
hreyfði legg eða lið. Þau störðu í undar-
legri óbeit á hreyfingarlausan líkamann.
„Hvað er hann?“ hvíslaði Hanna.
„Það er eitthvað við hann, sem bendir