Réttur - 01.08.1961, Blaðsíða 47
R É T T U R
271
ingu. Verzlunin skaðaðist síður en svo á kauphækkununum. Aukin
kaupgeta og vaxandi viðskipti gerðu fyllilega að jafna aukinn til-
kostnað hennar vegna. Bátasjómenn höfðu áður fengið sín kjör
lagfærð nokkuð og var því ekki um að ræða neinn teljandi aukinn
tilkostnað bátaflotans, en togarasjópienn höfðu engar kauphækkanir
fengið, svo ekki urðu vandkvæði togaraútgerðarinnar til kaup-
hækkana rakin. Fiskiðnaðurinn hefur á þessu ári átt við verulegar
hagsbætur að búa vegna verðhækkana á erlendum mörkuðum, sem
nema varla minna en 10% til jafnaðar. Þó hafa frystihúsin verið
nefnd sem dæmi þess, hve kauphækkanirnar væru óbærilegar. —
Óyggjandi sannanir eru þó fyrir hendi um það, að þau gátu auð-
veldlega staðið undir hœkkununum án gengisfellingar. Þær sann-
anir liggja skjalfestar fyrir í reikningum frystihúsa, sem allir eiga
auðveldan aðgang að. Hér skal tilfært eitt dæmi af mörgum: Frysti-
hús greiðir, árið 1960, 5.8 millj. kr. í öll vinnulaun. Ríflega áætluð
kauphækkun á ári verður hjá þessu fyrirtæki 800 þús. kr. Utflutn-
ingsverðmæti á ári er um 37 millj. kr. Kauphœkkunin öll jafngildir
því 2.1% hækkun á útflutningsverðmœti eða miklu minni upphœð
en hœkkunum, sem orðið hafa á markaðsverði. Þetta sama frysti-
hús skilaði 1960 gróða og afskriftum upp á 2.7 millj. kr. og greiddi
í vexti 2.1 millj. Þetta fyrirtæki gat því ekki aðeins haldið öllum
hagnaði sínum heldur aukið hann verulega, ef vextir hefðu verið
lækkaðir um þriðjung eða í hið sama og þeir voru fyrir „viðreisn-
ina“. Þannig standast allar fullyrðingar stjórnarliðsins um nauð-
syn gengisfellingarinnar dóm staðreyndanna.
Talsmenn ríkisstjórnarinnar fullyrða, að engin leið sé til þess
finnanleg eða fær að framkvæma þá tekj utilfærslu í þjóðfélag-
inu, sem launahækkanirnar leggi því á herðar, en sjálf hefur hún
staðið fyrir tekjutilfærslu, sem er mörgum sinnum meiri, en aðeins
til andstæðrar áttar og hún hyggst nú auka þá tilfærslu frá vinnu-
stéttunum til auðmannastéttarinnar stórlega frá því, sem þegar er
orðið. Þannig fær verzlunarstéttin nú ekki einasta að leggja fulla
álagningu á gengismismuninn nýja og allar tolla- og aðflutnings-
gjaldahækkanirnar, sem af henni leiða, enda þótt það þýði samkv.
útreikningum verðlagsyfirvalda a. m. k. 3% hækkun umfram það,
sem aukinn tilkostnaður gefur tilefni til, heldur er álagningin stór-