Réttur - 01.01.1964, Blaðsíða 21
R É T T U R
21
verkfallsins, Bill Haywood og Elisabeth Gurley Flynn — núverandi
formaður Kommúnistaflokks Bandaríkjanna. Leikurinn var mikill
sigur.
John Reed hafði fundið sjálfan sig, rödd hans varð óviðjafn-
anleg, ólík annarra og ekki fyrir stofurabb um bókmenntir. Til
þess að hún nyti sín, þurfti storma uppreistar fólksins, heróp al-
þýðunnar, blossa vopnanna, hvininn í byssukúlunum, hið ástríðu-
fulla og þrumumettaða andrúmsloft frá baráttu hinna kúguðu
gegn kúgurunum.
Skörnmu síðar fór Reed til Mexíkó í hita bændauppreistarinnar.
Hann fór sem fréttaritari útbreiddasta blaðsins í New York, stóð
við hlið uppreistarmanna með byssu og penna að vopni. Því verð-
ur tæplega trúað, að hinir glæsilegu fréttapistlar hans séu skrifað-
ir á ferð og flugi, við stjörnubirtu í herbúðum eða hriktandi borð
í drykkjukrá. Pistlarnir færðu honum frægð og hann varð einn
hæst launaði blaðamaður Bandaríkjanna, kallaður „hinn ameríski
Kipling." Enn á ný stóðu honum allar dyr opnar til borgaralegs
frama. Sú freisting hefur orðið mörgum rithöfundi að falli —
en Reed stóðst liana.
Eftir heimkomuna skrifaði hann margar greinar um íhlutun
Bandaríkjanna í Mexíkó og hvernig utanríkisstefna þeirra er
mörkuð af olíukóngum Standard Oil & Co. Þá fór hann til Lud-
low, en þar voru verkföll í námum Rockefellers. Þaðan sendi hann
greinar þrungnar af réttlátri reiði undir fyrirsögninni „Stríðið í
Colorado.“
Fyrri heimsstyrjöldin var í aðsigi og var ekki fyrr skollin á en
Reed fór til Evrópu sem stríðsfréttaritari. Hann kynntist ógnum
og grimmd stríðsins, skilgreindi eðli þess og tilgang og kallaði
það „stríð kaupmannanna.“ Styrjöldin gerði hann að hernaðar-
andstæðingi og hann gerði allt, sem hann gat til að tala um fyrir
bandarísku þjóðinni — styrjöldin væri hagsmunum hennar óvið-
komandi og andstæð, hún leiddi til óhj ákvæmilegra og tilgangslausra
fórna á sonum hennar fyrir verzlunarhagsmuni þeirra Morgans,
Rockefellers og annarra kaupmanna dauðans.
Heiptúðug herferð hófst gegn lionum, nafn lians var atað aur
og hann sóttur til saka. En kjarkurinn brast ekki.
Með októberbyltingunni skiplu sköp leiðum lians sem alls mann-
kyns. Er fall einveldisins í Rússlandi fréttist til New York, ákvað