Réttur - 01.03.1939, Blaðsíða 14
Innlendur iðnaður með erlendum hráefnum hefir samt
nokkur skilyrði, eihs og eðlilegt er, um leið og mark-
aðurinn skapast innan lands (aukin vöruframleiðsla„
breyting einföldu vöruframleiðslunnar í auðvaldsvöru-
framleiðslu o. s. frv.). Hann var farinn að rísa hér upp,
löngu fyrir daga gjaldeyrishamla og innflutningshafta,
og gekk sæmilega — oft ágætlega. En þótt skilyrðin séu
góð í vissum tilfellum, og búast megi við bví, að þessi
iðnaður þróist áfram með eðlilegum hætti, þá er ekki
um þá hlið hans að ræða í umræðunum um hann í dag.
Hann; hefir verið boðaður sem úrlausnin, hann hefir
verið náðarboðskapurinn.
Með þessu er samt engan veginn sagt, að leggja skuli
niður þann innlenda iðnað af þessu tagi, sem íúsið hefir
hér upp í skjóli influtningshafta og gjaldeyrishamla.
Síður en svo. En það þarf að vinna að því að koma hon-
um á heilbrigðari grundvöll, t. d. tæknilega og skipu-
lagslega. Það verður að leggja áherzlu á, að veg-
urinn til viðreisnar liggur ekki í þessa átt. Þessi inn-
lendi iðnaður, sem hér um ræðir, er ekki mögulegur seni
pólitísk stefnuskrá í dag.
En er þá raunverulega nokkur munur á innlendum
neyzluvöruiðnaði, sem notar innflutt hráefni, og frani-
leiðslutækjaiðnaði, sem kemst ekki heldur af án er-
lendra hráefna? Ég hefi þegar minnst á þann mun, sem
er frá sjónarmiði virkrar stefnu í atvinnumálunum.
Hér er að sjálfsögðu ekki að ræða um framleiðslu á
verzlunarskipum, togurum eða vélum (ef til vill kemur
þó mótorsmíði til greina). Við verðum aldrei óháðir um-
heiminum með þessa hluti. Það er þýðingarmikil stað-
reynd, sem við verðum að horfast í augu við. Komi til
langvarandi styrjalda í nálægum löndum, mun það ó-
hjákvæmilega baka okkur margvísleg vandræði. En
ósennilegt er, að okkur verði allar bjargir bannaðar
með að fá það, sem okkur er allra nauðsynlegast. Hern-
aðarþjóðirnar þurfa á þeim afurðum að halda, sem við
framleiðum. Og ósennilegt er, að við getum ekki ein-
14