Réttur


Réttur - 01.05.1967, Side 11

Réttur - 01.05.1967, Side 11
andstæðingar lians og gagnrýnendur liafa oft viðurkennt það. Ognunin við einingu og tilveru Alþýðu- bandaiagsins kom frá þeirri laumlausu ein- staklingshyggju, sem eigi sést fyrir, — og sú hætta vofir enn yfir. IJað er að vísu lengi hægt að halda einingu með þeim sveigjanleik og undanlátssemi, er Sósíalislaflokkurinn hefur sýnt. Og þó er öllu slíku takmörk sett og tjóni hefur ])að valdið flokknum inn á við að stjórn hans liefur þann- ig látið undan óskynsamlegum og ósanngjörn- um kröfum samherja. Og eftir að iýðræðis- iegu skipulagi er á komið í Alþýðuhandalag- inu, þá verður fólkið sjálft að fá að ráða. Verkalýðurinn verður að vera vel á verði um einingu sína og hugsjón, — og það jafnt í l)orgaralegu sem sósíalistisku þjóðféiagi. Það vill oft vera svo að þeir menn, sem alþýðan selur í háar stöður í ríki, bankakerfi eða öðru valdakerfi, ofmetnist eða ánetjist yfirstétt, ef auðvaldsskipulag er, og setji síðan eigin völd og metorð ofar hagsmunum alþýðu. l3að verð- ur og löngum, eftir að verklýðslireyfing er orðin vald í þjóðfélaginu, ásókn af hendi ým- issa, er til frama og metorða vilja komast á vegum hennar, til að koma fram sem fulltrúar hennar, án þess að þurfa fyrst í þrautseigri baráttu að sanna trúnað sinn við hugsjón hreyfingarinnar og aðra hæfileika lil óeigin- gjarnrar og öruggrar forystu. Gagnvart öllum slíkum spillingareinkennum þarf íslenzk verklýðs- og þjóðfrelsishreyfing að koma fram með festu, en þó sveigjanleik og varast ofstæki hreintrúnaðarins, því oft má mikið gagn hafa fyrir hreyfinguna af hæfileik- um þeirra einstaklinga, sem þessar veilur búa h — en allt veltur á að láta ])á ekki ráða úr- slituin, þegar örlagaríkustu ákvarðanirnar eru teknar. Þetta þarf íslenzk vcrklýðs- og ])jóðfrelsis- hreyfing allit að liafa í huga, er hún tekur að r.áða ráðum sínum eftir þá atburði, er nú hafa orðið og í Ijósi langrar reynslu af samfylkingu og vandamálum hennar. FLOICKSVELDI OG SKIPULAG FLOKKA I umræðum þcim, sem urðu út af klofnings- framhoðinu. hafa mjög borið á góma flokks- ræði og skipulagsmál Alþýðubandalagsins. Flokksræðið er ætíð vandamál í þingræðis- |)jóðfélagi. Sú harða gerð stjórnmálaflokka, er rutt liefur sér til rúms á síðasta aldarþriðj- ungi, er að hera þingræðið ofurliði. Vandamálið, sem við stöndum frannni fyrir, er hvort takasl megi að finna lausn á því máli með nýrri gerð stjórnmálaflokka, er sýni meira frjálsræði inn á við en nú tíðkast, þ. á. m. leyfi t. d. hópamyndanir. Nokkuð hefur verið reynt að gera slíkt, er ákveða skyldi skipulag Alþýðubandalagsins — og hef ég áður vilnað í skipulagshætti brezka Verkamannaflokksins i því samhandi. (Shr. Rétt 1966 bls. 70.) Alþýðubandalagið er í dag flokkur, cn af sérstakri gerð og annari en hér hefur tíðkast um skeið. Þegar sumir samherjar vorir tala um það enn að breyita þurfi |>ví í flokk, þá er um misskilning að ræða. Þeir eru þá að hugsa um að breyta því í harðgerðan, strangagaðan flokk, eins og fleslir hinir eru. Slíkt væri spor aftur á hak, bæði frá því sjónarmiði að hjálpa til að leysa flokksræðisvandamál þingræðisins, sem og frá hinu að sameina í víðfeðmum bandalagsflokki menn með ólíkum skoðunum til átaka um örlagaríkustu dægurmál. Það verður ekki risið upp gegn flokksræð- inu og vandamál þau lcyst, er það skapar þing- ræðinu, með myndun eins harðsvíraðs flokks til. Það þarf með þolinmæði og fyrirhyggju að feta sig fram til nýrrar flokksgerðar án þess að sundra þeim samtökum, er fyrir eru. Sú gerð samfylkingarflokks, sem mikið hefur ver- ið um rætt í sambandi við Alþýðubandalagið, — og skipulagsform þess er nú eitt afbrigði sliks flokks, — þarf að ræða og reyna til hlít- ar, áður en menn kasta því frá sér. 67

x

Réttur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.