Réttur - 01.10.1981, Blaðsíða 12

I'orsteinn ló lingsson.
Steingrímur ein fegurstu eftirmæli sín eftir
hann. Þar er þessi áminning til íslendinga og
íslands.:
,,Og haltu minning, móðurláð!
þess manns í hreinu gildi.
Sem hefði blóði feginn fáð
hvern flekk af þínum skildi.”
*
Það er sem góðar vættir hafi snemma
viljað tengja Þorstein Erlingsson við sósíal-
ismann og boðbera hans.
Árið 1873 var William Morris, hinn mikli
íslandsvinur og síðar breskur sósíalistaleið-
togi, á síðari íslandsferð sinni. Er hann segir
frá þeim ,,dinner”, miðdegisverði, er Jón í
Hlíðarendakoti bauð honum í 23. júlí og þeir
borðuðu úr öskum sitjandi á baðstofurúm-
unum, þá kvað hann ungling einn hafa setið
á rúminu andspænis sér og greitt hár sitt9.
Mun hér vera um að ræða Þorsteins Erlings-
son, 15 ára að aldri. Þorsteinn orti síðar fyrir
munn Jóns í Hlíðarendakoti kvæðið: ,,Til
frú Morris í Lundúnum”, en hún hélt áfram
eins og Morris hafði gert að senda Jóni 10
sterlingspund á ári hverju. — Það er fagurt
kvæði, og ekki laust við ádeilu á nánasahátt
vissra aðila hér heima.
Svo var það árið 1876 að þeir Steingrímur
og Matthías voru á ferð í Fljótshlíð og
,,fundu” pilt. Leist þeim svo vel á ,,fund-
inn” að þeir styrktu Þorstein Erlingsson til
náms, er hann hóf í Latínuskólanum 1877.
Kenndi Steingrímur honum það, sem þurfti til
inngöngu, og hófst með þeim sú ágæta vin-
átta, er hélst meðan báðir lifðu — og varð
skammt milli þeirra (Steingrímur deyr 1913,
Þorsteinn 1914).
Það er engum efa bundið að Steingrímur
hefur haft mikil áhrif á Þorstein. Það er ekki
aðeins ljóðagerðin, eins og þau kvæði Þor-
steins, sem rituð eru í skólabók ,,Framtíðar-
innar, bera svo augljósan vott um. Þau sex
ár, sem þeir eru mikið saman hér og svo öll
bréfaviðskiptin, hafa áreiðanlega eins og
Hannes Pétursson réttilega getur til í ævi-
sögu Steingríms (bls. 250—251) lagt andlega
grundvöllinn að því róttæka ádeilduskáldi á
yfirstétt samtíðarinnar, sem Þorsteinn varð.
Að hve miklu leyti beinar sósíalískar hug-
myndir hafa þegar búið í honum áður en
hann fer til Hafnar, verður ekkert fullyrt, en
með öllum þeim þýsku áhrifum, sem Stein-
188