Réttur - 01.10.1981, Blaðsíða 10

Verkumenn Parisar laka lallhyssurnar, sem auAmannasljórnin ætlaói aó flylja liurl oj> nola j>e)>n þeim. —
,,()j> jafnvel úr hlekkjunum sjóóa má sverð í sannleiks <);> l'rclsisins þjóniisliij>eró."
eflir fall Kommúnunnar, hafði víða um ver-
öld áhrif í þá átt að vekja og efla verkamenn
og aðra til baráttu fyrir sósíalisma. Þannig
var t.d. í Danmörku fyrsta deild úr Alþjóða-
sambandi sósíalista ( I. Internationale) stofn-
uð í október 1871. Eldmóður sósíalistanna
dönsku lýsti sér þá m.a. í söngnum, sem þá
varð til í nýársbyrjun 1872: ,,Sjá roðann í
austri” eftir Overby (,,Nu dages det Brödre,
det lysner í öst”). Holger Drachmann orti
um sama leyti ,,Engelske Socialister”. Og 5.
maí 1872 var bardagi verkamanna við lög-
regluna háður á ,,Nörrefœlled”.
Það var víða ,,eldur í æðum”, — eigi
aðeins hjá Steingrími og Sigurði vini hans
málara. Það er jafnvel hugsanlegt að ein-
hverjir íslendingar hafi verið á fundinum
mikla 5. maí, þar sem bardaginn varð.
Sigurður Guðmundsson var ekki aðeins
„commúnisti” í augum andstæðinga. Hann
var einn af allra fyrstu sósíalistum þjóðar-
innar. Og honum tókst að samrýma það vel
sinni róttæku þjóðfrelsisást, sem þó var erf-
itt fyrir ýmsa sósíalista erlendis á þeim ára-
tugum. Vinátta hans og Steingríms hefur
vafalaust sumpart átt rætur sínar að rekja til
afstöðu beggja til hinnar drottnandi yfir-
stéttar. Hannes Pétursson ræðir í sinni
186