Réttur - 01.10.1981, Blaðsíða 26

söguna 6.
Það eru engin þau illverk eða múgmorð
til, sem bandaríska yfirstéttin væri ekki
reiðubúin að láta fremja, ef hún aðeins
slyppi sjálf.
Hitt veldur henni hugarkvöl og hindrar
hana enn í að hleypa atomstríði af stað í
Evrópu, að hún óttast að, ef bandarískir her-
menn í Evrópu tækju að skjóta atom-eld-
flaugum á Sovétríkin, þá myndu Sovétríkin
svara með langdrægum eldflaugum, er eyði-
legðu þorrann af stórborgum og stóriðjuver-
um Bandaríkjanna.
Þessvegna eru múgmorðingjarnirí Penta-
gon og Washington ennþá hikandi við að
skjóta fyrsta skotinu.
Og mannkynið verður að notfæra sér
þessa hræðslu þeirra og hik meðan tími er til.
Það er þvi annaðhvort að gera fyrir alla
hugsandi menn, — hverra skoðana sem þeir
annars eru, — að taka höndum saman og
duga nú — eða drepast.
Vér íslendingar ættum að setja stolt okkar
í það sem eina vopnlausa þjóð veraldar, sem
aldrei hefur stríð háð, að reyna að leggja
fram á vettvangi Sameinuðu þjóðanna til-
lögu um hvernig afmá mætti kjarnorku-
vopnin af jörðinni. Ef hægt væri að koma
sér saman um slíka tillögu hér heima, þá
fælist í því von um að fleiri gætu sameinast,
fyrst og fremst Norðurlandaþjóðirnar og
síðan fleiri6.
En það liggur á. Þótt oss kunni að finnast
þeir furðu smáir margir þeirra, er nú hafa
forustu þjóða á höndum, þá er alltaf hugsan-
legt að menn geti vaxið á hættunnar stund,
ekki síst, ef voldug hreyfing fjöldans þrýstir
á.
Menn verða að gera sér Ijóst hvílík vá er
fyrir dyrum: endalok mannkyns, ef ekki
tekst að stöðva óheillaþróunina í tíma.
Það verður að gera öllu mannkyni Ijóst að
frelsun þess frá algerri tortímingu á næstu
áratugum verður að vera þess eigið verk. E.O.
Skýringar:
1. Viðvörunarorð Lincolns 1865 nokkru fyrir dauða
sinn má lesa í,,Rétti” 1973, bls. 183.
2. Sá hluti úr ræðu Eisenhowers er þýddur í „Rétti”
1973, bls. 183—184.
3. Sjá í,,Rctti” 1974, bls. 126og áfram nánari frásögn
af þessum atburðum.
4. Milton segir i „Paradise Lost” þetta um Mammon:
„Mammon led them on, Mammon, the least erected
spirit that fell l'rom Heaven”. — Jón Þorláksson,
preslur á Bægisá, þýddi vers það svo í „Paradísar-
missi”. (1828).
„Múga hcr greindum
Mammon stýrði,
lægstur allra
sem létu himinn,
hann bar hvarvetna,
þó i hæð væri,
nærsta niðurlútt
negg og þanka
við gólf gullslegið
gladdur meirr
enn hærstu hverja
helgidóms sælu.
5. Orðatiltæki þetta er úr „Frið á jörðu” eftir Guð-
mund Guðmundsson (1913). Þar segir:
„Og heimsins friðarhöfðinginn
var hæddur, smáður, misskilinn.
Og þvi fór svo að sagan hans
varð — sorgarleikur kærleikans.”
6. Þeim, sem kynni að finnast eitthvað ofsagt í þessum
efnum skal bent á að kynna sér eftirfarandi rit:
Noam Chomsky og Edward S. Hermann: The
Political economy of human rights: I. bindið: The
Washington Connection and third world fascism. II.
bindið: After the cataclysm, Postwar lndochina
Reconstruction of imperial Ideology. (Gefið út í
Englandi 1979 af útgáfufvrirtækinu Spokesman,
Bertrand Russell House, Nottingham.) Hvort bindið
er um 4(X) siður. Noam Chomsky er prófessor i Cam-
bridge. Edward S. Herman prófessor í fjármálafræði i
Wharton School, háskóla i Pennsylvaniu.
202