Réttur - 01.08.1989, Blaðsíða 36

komið var á nauðungarvinnu. Þessi svæði
voru í suður- og miðhluta landsins og
gjarnan nefnd lögreglusvæði, enda réðu
lögregla og her þar ríkjum. Þangað var
farandverkafólki smalað frá nálægum
nýlendum og úr norðri. Um það leyti sem
heimsvaldaríkin hófu fyrri heimsstyrjöld-
ina var í aðalatriðum búið að koma upp
apartheid-kerfi í Namibíu. Blökkufólki
Á árunum 1984-1985 varði Suður-
Afríkustjórn 1,5 milljón Bandaríkjadala
dag hvern til stríðsreksturs í Namibíu og
lögreglunnar í landinu. Suður-Afríka
var með 150.000 hermenn undir sinni
stjórn. Auk þess voru undir stjórn
hvítra nokkur þúsund er hlotið höfðu
herþjálfun. I Namibíu hefur því á
undanförnum árum verið 1 hermaður á
hverja 10 íbúa. Rúmlega einn tíundi
hluti útgjalda á fjárlögum Suður-Afríku
og helmingur hernaðarstyrksins hafa
farið til Namibíu.
var safnað saman á ákveðin svæði, svo að
þar myndaðist offramboð vinnuafls og
blökkufólk því notað sem varavinnuafl.
Eftir fyrri heimsstyrjöldina var Suður-
Afríku úthlutað Namibíu, en hersveitir
hennar hernámu nýlenduna árið 1915
með samþykki breska heimsveldisins.
Ríkisstjórn Suður-Afríku, undir forystu
Jan Smuts forsætisráðherra, þrýsti á um
að Namibía yrði innlimuð í Suður-
Afríku. Þjóðabandalagið, sem þá var ný-
stofnað og gætti nýlendna hinna sigruðu
Þjóðverja, lýsti því yfir að Suður-Afríka
ætti að stjórna Namibíu í þágu „velsældar
og þróunar“ hinna innfæddu íbúa
landsins. Suður-Afríkustjórn var bannað
að koma á fót herstöðvum í landinu og
kveðja íbúana í herinn. Smuts kvað þctta
132
vera allt annað en innlimun og hleypti inn
í landið þúsundum Búa (afkomendum hol-
lensku landnemanna) og öðrum hvítum
landnemum frá Suður-Afríku og Angólu.
Árið 1926 hafði tala hvítra íbúa landsins
nær tvöfaldast og voru þeir búnir að
koma upp rúmlega 1.000 búgörðum.
Aðskilnaðarlöggjöfin var nú hert í
kjölfar þróunarinnar í Suður-Afríku.
Afríkumönnum var bannað að eiga jarð-
næði, í borgum var sett útgöngubann á þá
og samþykkt voru vegabréfalög þar sem
krafist var að blökkumenn bæru á sér
persónuskilríki.
Frá 1917 og fram á miðjan þriðja ára-
tuginn sigraðist Suður-Afríkustjórn á
þeim samfélögum sem enn neituðu að ját-
ast undir stjórn hennar, og lét drepa
höfðingja og konunga innfæddra.
Að lokinni seinni heimsstyrjöldinni,
árið 1945, þrýsti Suður-Afríkustjórn aftur
á um að Namibía yrði innlimuð í Suður-
Afríku. Nú var beiðnin borin fram við
Sameinuðu þjóðirnar er þá voru nýstofn-
aðar. Henni var hafnað.
Þegar Þjóðarflokkurinn (fldkkur Búa)
komst til valda í Suður-Afríku árið 1948
var apartheid-löggjöfin í landinu hert og
apartheid fest í sessi í Namibíu. Apart-
heid skipti íbúum landsins í ákveðna
hópa og kom á fót heimalöndunum (bant-
ustan), svæðum þar sem innfæddum íbú-
um landsins var ætlað að búa.
Namibíumenn stofna með sér
samtök
Þrátt fyrir ósigra héldu Namibíumenn
áfram að veita viðnám, þótt ekki kæmi til
beinna hernaðarátaka. Á þriðja áratugn-
um byrjaði farandverkafólk að stofna
mcð sér samtök og verkföll voru háð í
námum og niðursuðuverksmiðjum. Nokk-
ur hundruð Namibíumenn gengu til liðs
J