Morgunblaðið - 09.04.2006, Qupperneq 78

78 SUNNUDAGUR 9. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
J
ames Newell Osterberg, betur þekkt-
ur sem Iggy Pop, hefur verið einn al-
ræmdasti tónlistarmaður síðustu
áratuga. Lífsstíll hans hefur verið
fáum til eftirbreytni en tónlistar-
áhugamenn hafa flestir sammælst um áhrif
hans og hljómsveitar hans Stooges á pönk- og
rokktónlist. Iggy Pop og eftirlifandi meðlimir
Stooges komu fyrir nokkrum misserum saman
aftur og hófu að vinna að nýju efni. Sveitin fór í
stutt tónleikaferðalag árið 2003 og núna eru
þeir staddir á öðru tónleikaferðalagi sem að
þessu sinni fer um eyjuna nyrst í Atlantshaf-
inu, mörgum til mikillar gleði.
Tennesse Williams
Það fyrsta sem undirritaður rakst á þegar
hann hóf að rannsaka feril Iggys var að hvergi
datt nokkrum í hug að spyrja eða fjalla um,
hvers vegna í ósköpunum James Newell Oster-
berg hefði ákveðið að breyta nafni sínu í Iggy
Pop. Það hlaut því að verða fyrsta spurningin.
Rokna hlátur berst í gegnum tólið eftir að
spurningin er borin upp og svo segir hann:
„Ókei, þú færð lengri útskýringuna. Þegar
ég var fimmtán ára gamall var ég trommari í
hljómsveit sem kallaði sig The Iguanas eftir
leikriti Tennessee Williams The Night of the
Iguana. Okkur gekk ágætlega og við græddum
fínan pening um helgar. Nokkrum árum síðar
þegar ég gerðist atvinnutónlistarmaður mundi
fólk enn eftir mér úr The Iguanas og hóf þá að
kalla mig Iggy. Líklega til að stríða mér því að
þetta er frekar ljótt nafn, bæði hljómar það út-
lenskt og svo ber það með sér eitthvað slím-
kennt og jafnvel kynferðislegt. Það var svo um
það leyti sem Stooges voru að ná einhverjum
árangri að blaðamenn tóku einnig upp á því að
kalla mig Iggy. Ég ákvað að lokum að segja
ekki neitt því að það var nógu erfitt að komast í
blöðin til að byrja með.
Pop-ið bættist seinna við. Í fyrsta lagi virkar
Iggy Osterberg ekki mjög vel og svo kannaðist
ég við annan mann sem kallaði sig þessu eft-
irnafni án þess að það passaði við hann. Ég
reiknaði með því að ég gæti borið það með
betri árangri. Sem ég gerði.“
Brjálaðar hárgreiðslur
Hvaðan kemur eftirnafnið Osterberg?
„Það er sænskt og er komið frá ömmu minni
sem hét Ida Osterberg. Hún vann sem hjúkr-
unarkona í upphafi síðustu aldar og fluttist til
Bandaríkjanna frá Svíþjóð.“
Hverju manstu helst eftir frá þeim tíma sem
Stooges voru að byrja?
„Bestu minningarnar sem ég á frá þessum
tíma? Guð minn góður. Ég man eftir andrúms-
loftinu, sem var rafmagnað en um leið mjög af-
slappað út af því að maður var unglingur og
áhyggjulaus. Ég man eftir stóru hvítu bónda-
býli og löngum sumrum þar sem maður eyddi
tímanum í að prófa brjálaðar hárgreiðslur fyr-
ir framan spegilinn. Þessi ár fóru í að uppgötva
nýja og spennandi hluti, bæði í tónlist og í líf-
inu sjálfu – en mesti tíminn fór náttúrlega í að
reykja dóp og elta stelpur,“ og svo heyrist
sama hláturrokan og í upphafi. Núna er hún
bara helmingi lengri og hærri.
„Foxy chicks“ og önnur eiturlyf
Í upphafi áttunda áratugarins voru Iggy og
aðrir meðlimir Stooges djúpt sokknir í eiturlyf
og svo fór að upp úr 1973 lagði sveitin upp
laupana. Tímabilið sem fór í hönd hjá Iggy var
ekki gæfulegt og fljótlega endaði hann á göt-
unni, slippur og snauður og illa háður eitur-
lyfjum.
„Ég flakkaði á milli staða um tíma en var að-
allega á götum Los Angeles. Ég veit ekki hvað
þetta tímabil varði lengi en ég lifði vægast sagt
ömurlegu lífi í rúmt ár og í annað ár var ég
kannski ekki á götunni en inni á öðru fólki eins
og gengur og gerist hjá fólki sem er fast í þess-
um lífsstíl.“
Þú hefur ekki rekist á Charles Bukowski á
þessum tíma?
„Nei, ég hitti Bukowski aldrei. Ég hef aldrei
gengist upp í því að vera fyllibytta. Ég hef átt
mín túratímabil en mér hefur aldrei liðið vel á
meðan á þeim hefur staðið.“
En í hvernig formi ertu í dag?
„Með tilliti til áfengis og eiturlyfja?“
Já.
„Ég er í frábæru formi. Ég nota þessi við-
urkenndu eiturlyf. Sterkt kaffi á morgnana,
gott Bordeaux með kvöldmat og „foxy chicks“
þegar ég vil taka það rólega.“
Foxy Chicks? Hvað er það?
„Þú veist, „foxy chicks“, sætar stelpur. Ég
er að tala um kynlíf hérna. Þú veist, „ég er svo-
lítið upptrekktur svo að kannski ætti ég að fá
mér „foxy chick“ til að róa mig niður.“
Ég skil, ég hélt fyrst að þetta væri …skiptir
ekki máli.
Berlínarárin og Bowie
Mig langaði til að spyrja þig út í tímann þeg-
ar þið Bowie fluttust til Berlínar og tókuð upp
Lust for Life og The Idiot?
„Ókei, ég var þar í þrjú ár í það heila. Berlín
var mjög merkileg borg á þessum tíma fyrir
margra hluta sakir. Hallærislegur rókókó-
arkitektúrinn er mér í fersku minni en maður
fann líka fyrir langri sögu andlegra yfirburða.
Það var mikið um kynferðislega tilraunastarf-
semi og pólitíska framúrstefnu ef svo mætti
komast að orði. Berlín var gríðarstór borg
náttúrlega en það voru aðeins í kringum 700
þúsund íbúar sem bjuggu þarna að staðaldri.
Maður gat mjög auðveldlega leigt risastóra
íbúð fyrir skít og kanil og maður þurfti aldrei
að hafa áhyggjur af bílastæðum. Fyrir utan
þetta var auðvitað stemningin sem myndaðist
við skiptingu borgarinnar í fjögur svæði. Það
var allt svo „laizze fair“. Ég man til dæmis eftir
því eina nóttina þegar ég læsti sjálfan mig inni
í símaklefa. Ég var sauðdrukkinn og með rúm-
lega gramm af kókaíni í vasanum. Eftir nokk-
urn tíma kom löggan loksins og ekki bara
hleyptu þeir mér út án þess að leita á mér, þeir
keyrðu mig líka heim.[Önnur mjög löng hlát-
urroka í þetta skiptið.] Allir voru mjög afslapp-
aðir. Þetta breyttist aðeins eftir að Baader
Meinhof fór að láta á sér bera en ég lenti aldrei
í neinu. Borgin hafði upp á svo mikið að bjóða
fyrir svo lítið. Ég man eftir hornbíóum sem
sýndu expressjónískar kvikmyndir, litlum
verslunum sem seldu gamla en mjög vandaða
vöru á mjög lítinn pening og svo voru nátt-
úrlega drag-sýningarnar. Þessar sýningar
voru á gríðarháu listrænu plani sem ég held að
verði seint toppað.“
Engu ofaukið í veröld Bowies
Iggy talar um vegginn sem skildi Vestur-
Berlín og Austur-Berlín sem fagran. Hand-
verkið hafi verið gott, alveg eins og tækin sem
hann notaði við upptökurnar á plötunum
tveimur. Idiot og Lust for Live komu báðar út
árið 1977 og stuttu seinna fór Pop í hljómleika-
ferðalag þar sem Bowie lék á hljómborð. Ferð-
in gaf af sér hráa en áhugaverða tónleikaplötu
en svo virðist sem samband þeirra hafi náð
leiðarenda. Oft hefur það verið túlkað sem svo
að þeir hafi orðið óvinir og Iggy er beðinn um
sannleikann.
„Við höfðum gert nóg saman og ég held að
Bowie hafi bara verið búinn að fá nóg. Hann
vildi út úr þessu þegar hann vissi að hann hefði
fengið allt út úr sambandinu sem hann gat
fengið.
Þú verður að skilja að þegar maður er að
vinna með risum á borð við Bowie, dregst mað-
ur ósjálfrátt inn í þeirra veröld. Sá heimur er
stærri en okkar hinna en þar má samt engu
vera ofaukið. Þegar mér var ofaukið skildi
Bowie mig eftir en ég hafði alltaf reiknað með
því að það myndi gerast fyrr eða síðar. Við
héldum reglulegu sambandi og hann stýrði
upptökum á Blah Blah Blah (1986) en eftir það
misstum við samband. Hann hringdi í mig fyrir
nokkrum árum til að gera eitthvað en svo datt
það upp fyrir vegna anna hjá okkur báðum.“
Fyrstu sviðstökkvarinn
Hvernig er að vera byrjaður að vinna með
þínum gömlu félögum aftur?
„Það er gott. Þetta eru mennirnir sem
studdu við bakið á mér þegar ég var ekki neitt.
Þurfti ég að grátbiðja þá til að koma aftur? Já.
En við erum aldavinir. Við sóttum sömu barna-
skóla, við þekktum mömmu hver annars og þar
fram eftir götunum. Það er sérstakt. Við ætl-
uðum bara að taka upp eitt lag en hér erum við
svo að eitthvað er að ganga. Ekki það að það sé
einfalt að vera í hljómsveit. Það er djöfulsins
vesen en svona er þetta nú.“
Mig langaði til að spyrja þig út í alræmd
sviðslæti þín þar sem þú gekkst af sviði að
loknum tónleikum alblóðugur og skítugur?
„Þetta gerðist ekki í hvert skipti. Við spil-
uðum lög sem voru hvert öðru líkara og það
var nauðsynlegt að draga athygli tónleikagesta
að einhverju. Fólk var hrætt við okkur þegar
við spiluðum en á sama tíma starði það á okkur
í eins konar leiðslu. Það getur verið að það hafi
hrætt mig á móti svo að ég tók upp á því ósjálf-
rátt að klípa mig og meiða. Ég man eftir því
eitt kvöldið þegar ég reyndi sviðsstökk – ég
var að stökkva út í áhorfendaskarann löngu áð-
ur en aðrir byrjuðu á því – en eitt kvöldið tókst
mér að stökkva á kokteilborð og þær myndir
sem oftast birtast af mér alblóðugum í tónlist-
arblöðum, eru frá þessum tónleikum. Þetta var
ekki svona alltaf en goðsögnin er orðin slík að
ég fæ engu breytt.“
Bling „fucking“ 182
Í seinni tíð ertu æ oftar nefndur sem guð-
faðir pönksins. Hvernig kanntu við það?
„Eins og með nafnið mitt, Iggy Pop, hljóm-
aði það heimskulega í fyrstu en svo hefur það
vanist. Ég fór líka að hugsa þetta út frá prakt-
ísku sjónarmiði. Ég er að selja ákveðna vöru
og þeir sem kaupa hana hafa ákveðið að gefa
henni nafn, af hverju í andskotanum ætti ég að
banna þeim það ef ég græði á því? Nú má ekki
minnast á rokkhljómsveit eða nýpönkgrúppu
án þess að það sé minnst á mig og ég græði á
því í hvert skipti. Auðvitað eigum við í Stooges
ekkert sameiginlegt með Blink „fucking“ 182
en þeir sem fíla þá hljómsveit eru líklegri til að
kaupa plötu með Iggy Pop eða Stooges. Og
auðvitað munu þeir fíla okkur betur.“
Maður
allra árstíða
Hljómsveitin Stooges með rokkpúkann Iggy Pop fremstan í
flokki treður upp í Laugardalshöll í næsta mánuði. Höskuldur
Ólafsson sló á þráðinn til Flórída þar sem Iggy Pop sat í mak-
indum sínum, ber að ofan eflaust og sötraði morgunkaffið.
Tónleikagestir í Höllinni 3. maí mega búast við kraftmikilli sviðsframkomu Stooges.
James Newell Osterberg, öðru nafni Iggy Pop er kominn af sænskum ættum.
Iggy Pop lék sjálfan sig í frábærri kvikmynd
Jims Jarmusch Coffee and Cigarettes.
’Þegar mér var ofaukið skildiBowie mig eftir en ég hafði
alltaf reiknað með því að það
myndi gerast fyrr eða síðar.‘
Iggy Pop og Stooges spila í Laugardalshöll 3.
maí nk.
Upplýsingar á www.rr.is.