Morgunblaðið - 16.07.2006, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Verð kr. 39.990
Netverð á mann, m.v. hjón með 2 börn,
2-11 ára, í íbúð í viku. Stökktu tilboð
2. ágúst. Flug, skattar, gisting og íslensk
fararstjórn. Aukavika kr. 14.000.
Verð kr.49.990
Takmarkaður sætafjöldi
Stökktu til
Rimini
yfir Verslunarmannahelgi
2.-9. ágúst
frá kr. 39.990
Heimsferðir bjóða frábært tilboð til
Rimini. Njóttu lífsins yfir Verslunar-
mannahelgina á þessum vinsælasta
sumarleyfisstað Ítalíu. Rimini er ekki
aðeins frábær áfangastaður út af fyrir
sig heldur eru ótrúlega spennandi val-
kostir í næsta nágrenni, vilji menn kyn-
nast mörgum andlitum Ítalíu í einni ferð.
Bókaðu flugsæti og 4 dögum fyrir brott-
för færðu að vita hvar þú gistir.
Netverð á mann, m.v. 2 í herbergi/stúd-
íó/íbúð í viku. Stökktu tilboð
2. ágúst. Flug, skattar, gisting og íslensk
fararstjórn. Aukavika kr. 14.000.
Nýi meirihlutinn líður nú ekki að svona sé farið með borgarana, Geiri minn, bentu mér bara
á sökudólginn.
Greinileg aukninghefur orðið áneyslu amfetamíns
og kókaíns á þessu ári en
þessi efni virðast vera mik-
ið í umferð á skemmtistöð-
um borgarinnar. Þetta seg-
ir Ásgeir Karlsson,
yfirmaður fíkniefnadeildar
lögreglunnar, og bendir á
að lögreglan hafi orðið vör
við töluverða neyslu um-
ræddra efna í heimsóknum
sínum á skemmtistaði.
Þörfin fyrir amfetamín
og kókaín er því eflaust
gríðarlega mikil en í árs-
skýrslu SÁÁ fyrir árið 2005 kemur
fram að út frá fjölda amfetamín-
fíkla megi álykta að landsmenn
noti 640 kg af amfetamíni á ári.
Ekki liggja sambærilegar tölur
fyrir hvað varðar kókaín en út frá
fjölda kókaínfíkla má álykta á sam-
bærilegan hátt að landsmenn noti á
þriðja hundrað kílóa af kókaíni á
ári.
Samkvæmt upplýsingum af vef
SÁÁ sést að verð á amfetamíni og
kókaíni er nokkuð stöðugt. Am-
fetamín er selt á 3.500 til 5.000
krónur grammið en kókaínið á
10.000 til 15.000 krónur. Af þessu
má draga þá ályktun að framboðið
af þessum efnum sé nokkuð stöð-
ugt en um það er ekki hægt að full-
yrða.
Örvandi efni áberandi
Í Morgunblaðinu í gær var
greint frá því að tollgæslan á Kefla-
víkurflugvelli hefði lagt hald á eitt
kíló af kókaíni sem íslenskt par á
þrítugsaldri reyndi að smygla til
landsins í gegnum Leifsstöð. Fyrr
á árinu voru þrír 18 ára piltar tekn-
ir með hálft kíló af kókaíni í Leifs-
stöð. Þá voru tekin tæp 4 kg af am-
fetamíni af íslensku pari á
þrítugsaldri í febrúar og skömmu
seinna var Lithái tekinn með am-
fetamínvökva í fórum sínum. Talið
er að hægt hefði verið að ná rúm-
lega 13 kg af amfetamíni úr vökv-
anum.
Jóhann R. Benediktsson, sýslu-
maður á Keflavíkurflugvelli, segir
að þar hafi menn orðið varir við
greinilega aukningu á amfetamíni
og kókaíni. Hins vegar hafi ekki
verið gerðar tilraunir til þess að
smygla meira magni nú en áður en
efnin séu þó almennt betur falin.
„Þessi efni hafa verið miklu
meira áberandi síðastliðin tvö ár en
áður hefur sést,“ segir Jóhann og
bendir á að Litháar hafi augljós-
lega verið stórtækir í innflutningi
þessara efna upp á síðkastið.
„Þegar sú staðreynd liggur fyrir
að verð á fíkniefnum á Íslandi er
með því hæsta sem þekkist munu
erlendir glæpahópar reyna að
koma efnum til Íslands. Við höfum
ítrekað verið varaðir við því af er-
lendum samstarfsaðilum og sjáum
að erlendir glæpahópar eru að
hasla sér völl hér á landi.“
Jóhann vonar að aukinn árangur
í haldlagningu sé almennt til marks
um gott starf lögreglu og tollgæslu
en ekki stökkbreytingu í neyslu.
Það sé hins vegar eitthvað sem
enginn geti fullyrt á þessu stigi
málsins.
Ástandið ekki að skána
Flestir þeirra sem fóru í með-
ferð hjá SÁÁ árið 2005 voru háðir
örvandi efnum en yfir 60% þeirra
sem koma á Vog eru háð örvandi
efnum.
Þórarinn Tyrfingsson, yfirlækn-
ir á Vogi, segir að svo virðist sem
kókaín hafi skyndilega komið hing-
að til lands árið 1999 en síðan þá
hafi fjöldi nýgreindra tilfella aukist
nokkuð hratt.
„Þetta jókst til ársins 2001 en
síðan þá hafa ekki verið miklar
breytingar. Ástandið er þó ekki að
skána og þetta vex hægt,“ segir
Þórarinn en tilfelli vegna kók-
aínfíknar hafa aukist úr 170 í 220 á
síðastliðnum fimm árum auk þess
sem fjöldi daglegra neytenda hefur
aukist. Amfetamínneysla hefur
hins vegar aukist nokkuð meira en
í fyrra voru 600 tilfelli vegna am-
fetamínfíknar samanborið við 540
árið 2004. Þar af voru 270 ný-
greindir amfetamínneytendur í
stað 220 árið á undan. „Þetta segir
okkur að tilfellunum sé að fjölga al-
mennt séð og hvert stefnir.“
Aðspurður segist Þórarinn ekki
merkja breytingu á aldri þeirra
sem neyta örvandi lyfja.
„Það er venjan að ungir menn
byrja á kannabisneyslu og fara úr
henni yfir í hin efnin. […] Það sem
hefur hins vegar gerst á seinni ár-
um er að fólk fer beint úr áfeng-
isneyslu yfir í örvandi efni og þá
eldra.“
Aukning á vorin
Þeim framkvæmda- og rekstrar-
stjórar skemmtistaða sem Morg-
unblaðið ræddi við vegna vinnslu
fréttarinnar bar saman um að bæði
amfetamín og kókaín hefðu
löngum verið viðloðandi næturlífið
og á því væri engin breyting. Einn
sagðist ávallt hafa fundið fyrir
aukningu á þessum efnum á vorin.
„Þá eru harðari menn komnir í
samfélagið aftur sem eru búnir að
sitja inni og er hleypt út á vorin.
Það er eins og þeir stuðli að meiri
innflutningi,“ sagði hann.
Fram kom að aukið eftirlit hefði
mikil áhrif en það væri undir eig-
endum sjálfum komið. Jafnframt
væri sýnileiki lögreglunnar mikil-
vægur. Það væri gott að fá hana í
heimsókn og ákveðnir aðilar létu
sig hverfa þegar þeir yrðu varir við
hana.
Fréttaskýring | Aukin neysla örvandi efna
Neyslan vex
stöðugt
Hátt verð fíkniefna á Íslandi
laðar að erlenda glæpahópa
Stöðug aukning er á neyslu örvandi fíkniefna
Harðari menn stuðla að
meiri innflutningi

Þeim framkvæmda- og rekstr-
arstjórar skemmtistaða sem
Morgunblaðið ræddi við bar sam-
an um að bæði amfetamín og
kókaín hefðu löngum verið við-
loðandi næturlífið og á því væri
engin breyting. Einn sagðist
ávallt hafa fundið fyrir aukningu
á þessum efnum á vorin.
„Þá eru harðari menn komnir í
samfélagið aftur sem eru búnir
að sitja inni og er hleypt út á vor-
in. Það er eins og þeir stuðli að
meiri innflutningi.“
Eftir Þóri Júlíusson
thorirj@mbl.is
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
komið þeirri ábendingu á framfæri
við félagsmálaráðuneytið að betur
verði hugað að því hver afstaða
ráðuneytisins sé til þess hvort vald-
heimildir sveitarfélaga standi til
þess að láta reglur um rjúpnaveiðar
á afréttarlöndum innan marka
sveitarfélaga taka til svæða utan
eignarlanda sveitarfélaga.
Umboðsmaður fékk kvörtun frá
aðila vegna tveggja álita ráðuneyt-
isins þar sem ekki voru gerðar at-
hugasemdir við ákvarðanir bæjar-
stjórna Húnaþings vestra og
Vesturbyggðar um sölu á rjúpna-
leyfum og fyrirkomulag veiða haust-
ið 2005. Þegar umboðsmaður spurð-
ist fyrir um málið hjá ráðuneytinu
fengust þau svör að það væri skýr
afstaða ráðuneytisins að sveitar-
stjórn Húnaþings vestra réði fyr-
irkomulagi rjúpnaveiða á sínu eign-
arlandi. Hins vegar hefði í álitinu
verið gerður sá almenni fyrirvari að
ráðuneytið ætti ekki úrskurðarvald
um hvort öll landsvæði sem auglýs-
ing sveitarfélagsins um fyrirkomu-
lag veiðanna tækju til væru eign-
arlönd. Viðurkenndi ráðuneytið að
skilja hefði mátt orðalag í álitinu
svo að reglur Húnaþings vestra
tækju til alls afréttarlands innan
staðarmarka sveitarfélagsins en sú
væri ekki raunin heldur eingöngu
tekið gjald fyrir veiðar á landi í eigu
þess. Ráðuneytið sagði líka að
ákveðin óvissa kynni að vera um
eignarhald á einstökum svæðum er
auglýsingin tæki til og ráðuneytið
teldi sig ekki bært að taka afstöðu
þar að lútandi.
Ráðuneytið hafi eftirlit
Umboðsmaður áréttaði að úr-
lausnir ráðuneytisins ættu að vera
skýrar og glöggar og ekki til þess
fallnar að valda vafa um réttarstöðu
málsaðila, í þessu tilfelli um heim-
ildir sveitarstjórnar til þess að setja
reglur um rjúpnaveiðar á afréttar-
löndum innan Húnaþings vesta og
um afstöðu ráðuneytisins gagnvart
þeim. Benti umboðsmaður á að
ráðuneytið ætti samkvæmt sveitar-
stjórnarlögum að hafa eftirlit með
því að sveitarstjórnir gegndu skyld-
um sínum samkvæmt þessum lögum
og öðrum löglegum fyrirmælum.
Félagsmálaráðuneytið
beðið um að tala skýrar
SAMKEPPNISEFTIRLITIÐ hef-
ur í tveimur nýjum úrskurðum sín-
um veitt Ný-ung ehf., sem rekur Bif-
reiðastöð Hafnarfjarðar, og
Aðalbílum í Reykjanesbæ heimild til
að gefa út hámarkssölutaxta fyrir
bifreiðastjóra sem reka leigubif-
reiðar frá stöðvum félaganna. Heim-
ildin er veitt til eins árs og bundin til-
teknum skilyrðum.
Eru þessar ákvarðanir teknar í
framhaldi af fyrri ákvörðunum Sam-
keppniseftirlitsins, sem veittu
Hreyfli og BSR sömu heimildir.
Fá heimild
fyrir há-
markstaxta
♦♦♦