Morgunblaðið - 16.07.2006, Blaðsíða 23

Morgunblaðið/
Hanna Styrmisdóttir framkvæmdastjóri Sjónlistar 2006 segir frumkvæðið
að verðlaununum komið frá Listasafninu á Akureyri.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 2006 23
MENNING
Norræn hönnunun • www.bergis.is
COPENHAGEN
Fréttir í
tölvupósti
Það ku fjölga óðum innlitumfölleitra mörlanda áheimasíður ferðaskrifstof-anna þessa dagana. Svosem ekki skrýtið. Potta-
blómin hreggbarin og upplituð rifrildi
eða horfin með öllu. Garðhúsgögnin í
blindflugi með mávunum í skýjum úr
gegnsósa ull. Sunnanþræsingurinn
svo megn og svo rakur á spákortum
veðurfræðinganna að það myndast
pollar undir sjón-
varpstækjunum. En
ég segi bara: Iss.
Að sönnum frón-
búasið eru líka
margir sem líta á
þetta haustkalda
júlíhret sem hverja aðra ögrun og
bjóða veðurguðunum birginn, að vísu
vopnaðir sex tonna pallbílum, hjól-
hýsum og kraftgöllum. Þeir keyra út
á land og horfa svo í notalegheitum á
Something About Mary í hlýju sófa-
horninu á meðan stög slitna og tjald-
himnar rifna eða þenjast út á tjald-
stæðinu eins og stórsegl og draga
efnaminni ferðalanga spriklandi með
sér gegnum pollana.
Sumir rifja upp fyrri vosbúðar-
sumur og fá glampa í augun undir
vatnsþungu húfuderinu við að segja
sögurnar af því þegar þeir fundu í
skurði einum tjald, sem hafði vafist
upp eins og rúllupylsa í norðanstormi
og reyndist hafa að geyma steinsof-
andi opinberan starfsmann sem vildi
ekki láta nafns síns getið.
Og ég segi: Iss, þetta er ekkert.
Svo rifja ég upp eftirfarandi atvik:
Það var í byrjun júlí seint á sjö-
unda áratugnum og ég eitthvað um
tíu ára og kominn í langþráða sveita-
dvöl hjá sómahjónunum Engilbert og
Sesselju í Pulu í Holtum. Búið var að
smala heimahagana og rýja skját-
urnar og nú stóð til að fara með féð á
fjall. Kindurnar voru reknar upp á
heyvagn, sem Gilli dró síðan á trak-
tornum, sem var með grind en ekki
húsi. Það er ekki mjög löng leið frá
Pulu, upp Landsveitina og inn á sand-
ana milli Búrfells og Heklu, kannski
30–40 kílómetrar eða svo. En ætli það
hafi ekki verið um tveggja tíma akst-
ur á traktornum með heyvagninn.
Ég man ekki annað en að veðrið
hafi verið alveg þokkalegt þegar lagt
var af stað, við tveir strákar á
heyvagninum í lopapeysum og
gúmmíregnkápum til skjóls og Gilli í
ljósu fjallmannaúlpunni undir stýri á
traktornum. Það dró heldur ekkert til
tíðinda á leiðinni inneftir. Þrátt fyrir
dálitla kuldagjólu var vel hægt að láta
fara vel um sig á opnum heyvagn-
inum með því að njóta ylsins frá roll-
unum.
En rétt um það bil þegar við vorum
búnir að losa vagninn inni á söndum,
féð var lagt af stað í átt að grænslikj-
uðum brekkum og nestið frá Sellu
komið upp úr stampinum, kemur
skúr á okkur. Þannig leit það altént
út í fyrstu. Við brugðum á það ráð í
skjólleysinu að hnipra okkur saman
undir heyvagninum, meðan regnið
buldi sífellt harðar á vagngólfinu og
sandinum allt í kring og það dimmdi
stöðugt.
Smám saman breyttist hljóðið í
vagngólfinu yfir okkur og varð mun
hærra en áður og þegar við litum út á
sandana, sáum við að þeir voru að
verða alhvítir, enda skollið á haglél og
höglin á stærð við þumalfingursnegl-
ur, sem þeyttust upp af jörðinni, eins
og byssuskot.
Við neyddumst til að híma þó
nokkra stund undir heyvagninum þar
til élinu slotaði og því miður hafði
skjólið þar svikið að einu leyti. Ég
áttaði mig sumsé á því þegar ég var
kominn upp á vagninn aftur, að það
hafði lekið vatnstaumur niður um gat
í vagngólfinu, niður eftir regnkápunni
og beint ofan í stígvélin mín allan tím-
ann, en ullarleistarnir komu í veg fyr-
ir að ég uppgötvaði það fyrr.
Annað haglhret brast á skömmu
seinna og vistin á kindalausum hey-
vagninum varð ansi kuldaleg með
vatnið skvampandi í stígvélunum.
Enda fór svo að við gerðum stans í
Galtalæk, þar sem mér var stillt upp
nánast inni í bakarofninum til að
koma yl í krangalegan kroppinn og
ugglaust fékk ég líka þurra leista að
láni hjá blessuðum gestgjöfunum.
En það sem situr þó skýrast eftir
úr ferðinni er minningin um að aka
niður Landsveitina fögru með snjóföl
á túnum um mitt sumar. Og því segi
ég um slagveðrið sem nú hamast á
glugganum mínum: Iss, þetta er ekk-
ert – það er ekki einu sinn snjór.
Þetta er ekkert
– það er ekki einu
sinni snjór
HUGSAÐ
UPPHÁTT
Sveinbjörn I.
Baldvinsson
eins og súrdeig sem klipið er af. Ég
tók með mér afganga í poka; gúmmí-
snifsi og vasahníf með skærum.
Safnið var reisulegt hús með fjöl-
mörgum sölum og hafði verið notað
um tíma sem sjúkrahús. Hver lista-
maður fékk sitt rými og hélt í raun
einkasýningu. Salurinn minn var það
stór að ég sá fljótt að klípan að heim-
an nægði ekki ein og sér til að virkja
rýmið.
Ég gekk um borgina og á bygg-
ingavörumarkaði samsettum úr
mörgum litlum básum fann ég ýmsar
kræsingar. Þegar ég vel mér efni
hugsa ég ekki um notagildi hlutanna
heldur hvort það talar við mig. Ég
verð samt að geta umbreytt því
þannig að það hafi ekki of beina til-
vísun.
Ég dvaldi lengi í rýminu, hand-
fjatlaði, skoðaði og stillti og smátt og
smátt tók það á sig mynd. Ég byrjaði
á að finna þyngdarpunktinn, akkerið,
og vann mig þaðan áfram. Verkin eru
þrívíðar teikningar og í titlinum er
vísað í akkerið, öndunina, vinnulagið
um- og viðsnúna, litina og lífgjafana,
auk glímunnar við að halda jafn-
vægi.“
Landamæralaus listin
Margrét er fædd í Reykjavík árið
1970. Hún lauk MFA-gráðu í mynd-
list frá Rutgers-háskóla í Bandaríkj-
unum árið 1997 eftir að hafa lokið
BFA-gráðu frá Myndlista- og hand-
íðaskóla Íslands fjórum árum fyrr.
Hún stundaði nám við Myndlista-
skólann í Reykjavík á árunum 1986–
1989.
Fyrstu einkasýningu sína hélt
Margrét í Nýlistasafninu árið 1994
og hefur hún allar götur síðan verið
virk í sýningarhaldi. Hún hefur hald-
ið fjórtán einkasýningar, þar á meðal
í Þýskalandi, Austurríki, Bandaríkj-
unum og Sviss, og tekið þátt í fjölda
samsýninga víðs vegar um heiminn,
enda upplýsir hún að hún líti ekkert
sérsaklega á sig sem íslenskan lista-
mann. „Ég fæ köfnunarkennd ef ég
staðset mig aðeins í íslensku sam-
hengi. Myndlistin er landamæralaus.
Hún verður að flæða og fara á milli
landa. Ég er hins vegar í íslenskum
hagsmunasamtökum myndlist-
armanna, SÍM.“
Framundan hjá Margréti er að
sjálfsögðu þátttaka í samsýningu
Sjónlistar 2006 í Listasafninu á Ak-
ureyri. Að auki er einkasýning í Róm
á döfinni í desember og önnur í Mot-
her’s Tank í Dublin á næsta ári.
Myndlist
Í DÓMNEFND á sviði myndlistar
sitja Margrét Elísabet Ólafsdóttir,
fagurfræðingur og formaður dóm-
nefndarinnar, skipuð af Sambandi
íslenskra myndlistamanna; Ingólfur
Arnarson, prófessor við myndlista-
deild Listaháskóla Íslands, skipaður
af Listaháskóla Íslands; og Jón
Proppé heimspekingur, skipaður af
Kynningarmiðstöð íslenskrar
myndlistar.
Hönnun
Í DÓMNEFND á sviði hönnunar
sitja Ásrún Kristjánsdóttir, stjórn-
armeðlimur Hönnunarvettvangs og
formaður dómnefndarinnar, skipuð
af Hönnunarvettvangi; Sigríður
Sigurjónsdóttir, prófessor við hönn-
unar- og arkitektúrdeild Listahá-
skóla Íslands, skipuð af Listahá-
skóla Íslands; og Massimo
Santanicchia arkitekt, skipaður af
Form Ísland – samtökum hönnuða.
Dómnefnd vegna
Sjónlistar 2006
SIGRÚN Björk Jakobsdóttir, for-
maður menningarmálanefndar Ak-
ureyrarbæjar og formaður stjórnar,
fyrir hönd Akureyrarbæjar; Jó-
hannes Þórðarson, arkitekt og deild-
arforseti hönnunar- og arkitekt-
úrdeildar LHÍ, fyrir hönd Forms
Ísland- samtaka hönnuða; og Bjarni
Sigurbjörnsson, myndlistamaður og
stjórnarmaður SÍM, fyrir hönd
Sambands íslenskra myndlist-
armanna.
Stjórn Sjónlistar
SIGRÚN Eðvaldsdóttir heldur tón-
leika á Gljúfrasteini í dag. Tónleik-
arnir eru liður í sumartónleikaröð
safnsins en á dagskrá er Partita nr
1 í h-moll eftir J. S. Bach, en Bach
var eftirlætistónskáld Halldórs Lax-
ness.
„Tónleikarnir eru í Stofunni þar
sem er svo góður andi og náin
stemmning. Þess vegna fannst mér
tilvalið að spila Bach, sem leyfir
manni oft að vera einn með tónlist-
inni, og ná nánu sambandi við áhorf-
endur,“ segir Sigrún.
Sigrún kveðst ómögulega hafa
getað gert upp á milli fiðluverka
Bachs og hafi
því notað há-
leynilega aðferð
til að velja verk-
ið fyrir tón-
leikana: „Partita
nr 1 varð fyrir
valinu. Þetta er
yndislegt verk í
8 köflum sem
allir eru byggðir
á gömlum döns-
um.“
Tónleikar Sigrúnar hefjast kl. 16.
Nánari upplýsingar eru á slóðinni
www.Gljufrasteinn.is.
Eftirlæti
Nóbelskáldsins
Tónlist | Sigrún Eðvaldsdóttir
á sumartónleikum á Gljúfrasteini
Sigrún
Eðvaldsdóttir
Washington. Reuter. | Þetta verk er
eftir bandaríska vídeólistamanninn
Nam June Paik sem fæddist í Kór-
eu. Það heitir á ensku „Electronic
Super Highway: Continental U.S.,
Alaska, Hawaii, 1995“ og er sam-
sett úr 49 sjónvarpsviðtækjum,
stáli, neonljósum og öðrum raf-
eindahlutum.
Hið merka safn U. S. National
Portrait Gallery hýsir verkið, en
safnið var opnað á ný í byrjun mán-
aðarins eftir miklar endurbætur
sem staðið hafa frá árinu 2000.
Safnið er staðsett í Washington,
D.C. og rekið af Smithsonian-
stofnuninni. Það inniheldur fjöl-
margar myndir af frægum Banda-
ríkjamönnum og þar á meðal er
mikið safn mynda af fyrsta forseta
Bandaríkjanna, sjálfum George
Washington.
Reuters
Þjóðarsafn Bandaríkjanna
opnað á nýjan leik