Morgunblaðið - 13.04.2008, Síða 22

|sunnudagur|13. 4. 2008| mbl.is
Peningar og
mannúð takast á
Þ
að er rólegt í eldhúsinu
þar sem við Magnús
Pétursson sitjum sam-
an yfir kaffisopa og
ræðum um þær miklu
breytingar sem nú hafa orðið á
högum Magnúsar, en hann er ný-
lega hættur störfum sem forstjóri
Landspítala.
Magnús Pétursson hefur lengi
verið nokkuð áberandi maður í ís-
lensku þjóðlífi. Löngum hefur leið
hans legið upp á við í hvert sinn
sem hann hefur haslað sér völl á
nýjum vettvangi, eða allt frá því
hann hóf störf hjá Hagsýslu-
stofnun, nýlega kominn frá fram-
haldsnámi í hagfræði.
En nú eru þáttaskil.
„Ætli ég fari ekki að svipast um
eftir nýju starfi,“ segir hann sposk-
ur þegar ég spyr hann hvað nú
taki við.
Það er viss heiðríkja í svip hans
og augnaráðið blandið kímni þess
sem gjarnan sér ljósu hliðar tilver-
unnar.
Við horfum út um gluggann, til
Esjunnar, sem er hvít af snjó.
„Þessi snjór verður fljótur að
fara,“ segir Magnús. Veðurglöggur,
hugsa ég, – kannski verið mikið í
sveit.
Og mikið rétt. Magnús telur sig
Skagfirðing þótt hann hafi fæðst í
Reykjavík 26. maí 1947, og alist
þar upp til fjögurra ára aldurs.
„Ég man örlítið eftir mér á
heimili foreldra minna, Péturs Pét-
urssonar frá Mýrdal á Mýrum og
Ragnheiðar Magnúsdóttur frá
Vindheimum í Skagafirði. Þau
kynntust í skóla á Laugarvatni,
giftu sig og eignuðust okkur bræð-
ur, mig og Pétur Óla. Heimili okk-
ar stóð í Blönduhlíð, gegnt Birni
Bjarnasyni og systkinum hans,“
segir Magnús.
„Til afa og ömmu að Vind-
heimum fór ég þegar foreldrar
mínir skildu og Pétur Óli, sem er
tveimur árum yngri en ég, kom að
Vindheimum tveimur árum á eftir
mér til dvalar þar líka.“
Magnús á auk umrædds bróður
fjögur hálfsystkin samfeðra.
„Afi minn Magnús Sigmundsson
lést skömmu eftir að ég kom í
Vindheima árið 1952. Ég man eftir
afa sem sönnum íslenskum bónda
að störfum á landbúnaðarvélum
þess tíma. Einnig man ég vel útför
hans í heimagrafreit sem útbúinn
var fyrir útför hans.
Æskuslóðirnar
Faðir afa, Sigmundur Andrésson
af Reykjaætt á Skeiðum, flutti
norður, ungur og kóngsins lausa-
maður fyrir röskum hundrað árum.
Hann kynntist Moniku Indr-
iðadóttur frá Gilhaga í Lýtings-
staðahreppi. Fyrst bjuggu þau á
Írafelli, síðan á Lýtingsstöðum og
loks keyptu þau Vindheima, góða
jörð, vel í sveit setta, með fögru
bæjarstæði.
Amma mín Anna Jóhannesdóttir,
þá 52 ára, bjó áfram á Vindheimum
um tíma. Hún var utan af Skaga og
hafði alið upp þrjú börn þegar hún
fékk okkur bræður í hendur. Móð-
urbróðir okkar, Sigmundur Magn-
ússon og kona hans Ingigerður
Pétursdóttir tóku svo við Vind-
heimabúinu en amma fór að vinna
utan heimilis. Við bræður vorum
áfram í fóstri á Vindheimum. Sig-
mundur og Ingigerður eignuðust
fjögur börn og vorum við bræður
samtíða þeim elstu.“
Það er auðfundið að Magnús hef-
ur ánægju af að hugsa til æskuár-
anna.
„Með þessum hætti varð til
sveitamaður með mér, ég ólst upp
á Vindheimum fram yfir fermingu,“
segir hann og brosir.
Ekki kveðst Magnús hafa velt
mikið vöngum yfir skilnaði foreldra
sinna, enda hafi þau bæði komið til
að finna syni sína oftsinnis.
„Ég held ekki að þetta hafi haft
nein sérstök áhrif á mig, ég ólst
upp á góðu heimili við gott atlæti.
Þarna eru mínar æskustöðvar sem
ég held sterkt í ennþá,“ segir hann.
Ekki hugsaði Magnús sér samt
að verða bóndi.
„Ég var í heimavist í Steins-
staðaskóla barnaskólaárin en eftir
það kom ekki annað til greina en
halda áfram að læra.
Í Verslunarskóla Íslands
Til frekara náms fór ég til
Reykjavíkur, á heimili móður
minnar og stjúpföður Sigurjóns
Jónssonar. Hjá þeim var gott að
búa. Ég fór í Lindargötuskóla og
kynntist þar mörgu ágætu fólki.
Það voru töluverð umskipti að
koma hingað suður.
Pétur Óli kom svo til okkar á
eftir mér tveimur árum síðar. Við
erum mjög nánir bræður.
Ég man að þegar ég kom í Lind-
argötuskóla þá þekkti ég ekki ann-
að tungumál en íslensku og mál-
fræðibók hafði ég aldrei séð. En ég
kunni að lesa, reikna og skrifa
bærilega. Einn skólabræðra minna
var Hannes Pétursson geðlæknir,
við áttum báðir heima í Stórholtinu
og gengum oft saman í skólann.
Við Hannes lærðum saman hálfan
vetur með þeim árangri að við urð-
um fux og semifux. Mæðrum okkar
þótti það ekki nógu gott svo eftir
það lærðum við sinn í hvoru lagi.
Ýmsir góðir menn voru þarna með
okkur, svo sem Jón Dalbú Hró-
bjartsson, síðar prestur, Jón Ólafs-
son síðar verslunarmaður, og
Valdimar Valdimarsson heildsali.
Þessi hópur hélt saman.
Árið 1962 fór ég í Verslunarskóla
Íslands, það lá ágætlega fyrir mér
að reikna, ég hafði gaman af slík-
um hlutum. Ég hafði mun meiri
áhuga á slíkum greinum en tungu-
málum. Ég lauk stúdentsprófi frá
VÍ 1968. Líka þar var ég með
ágætu fólki svo sem Vilhjálmi Þ.
Vilhjálmssyni, Þorsteini Pálssyni
og Sigrúnu Valbergsdóttur. Ég tók
þó nokkurn þátt í félagslífinu.
Ég var ákveðinn í að fara til út-
landa eftir stúdentsprófið og læra
hagfræði. Það höfðaði til mín.
Lærði hagfræði í Bretlandi
Ég fór til Englands haustið 1968,
til York. Þar var ég í þrjú ár. Þetta
er falleg og sögufræg borg en ég
kunni nú ekki skil á sögu víking-
anna þá, það kom síðar, ég hef um
árabil verið í félagsskap þar sem
lesnar eru fornsögur og svo skoð-
aðar söguslóðir. Háskólinn í York
var nýr, Harold Wilson forsætis-
ráðherra beitti sér fyrir að byggja
upp nokkra nýja háskóla og þessi
skóli var einn þeirra.
Mér þótti mjög gaman í Eng-
landi. Andrúmsloftið passaði mér
mjög vel, þar er menningarbragur,
kurteist fólk, fremur íhaldssamt og
góðir mannasiðir teljast til dyggða.
Ég komst þó ekki upp á að drekka
te, vildi heldur kaffi. Ég kann afar
vel að meta margt í fari Breta, þeir
kunna samræðulist mjög vel og
geta talað við hvern sem er um
nánast hvað sem er. Þar er mennt-
aður maður ekki bara menntaður í
sínu fagi heldur þarf hann að
kunna skil á mörgu og kunna að
leiða rök að máli sínu. Þetta finnst
mér enn kostur í fari fólks.“
Ég spyr Magnús hvort hann hafi
verið ógiftur í Bretlandsdvölinni.
„Hildur Eiríksdóttir konan mín
var komin til sögunnar í lífi mínu
um 1969 og hún var með mér síð-
asta námsár mitt í York, við giftum
okkur 1970. Hildur er kennari og
við eigum saman þrjú börn, Eirík,
Jón Ragnar og Katrínu. Áður átti
ég dótturina Helgu. Móðir hennar
er Karólína Sveinsdóttir.
Hildur er mikið gefin fyrir úti-
veru og þeytist gjarnan um á hjóli.
Foreldrar hennar eru Katrín Odds-
dóttir frá Akranesi og Eiríkur Ás-
geirsson, lengi forstjóri Stræt-
isvagna Reykjavíkur, ættaður frá
Flateyri í Önundarfirði. Barnabörn
okkar Hildar eru fjögur.
Eftir að hafa lokið námi í York
fluttum við Hildur vestur á Ísa-
fjörð og kenndum þar bæði, hún
við barnaskóla en ég við gagn-
fræðaskóla og nýstofnaðan mennta-
skóla. Þar var þá skólameistari Jón
Baldvin Hannibalsson. Mikil gerjun
var þá á Ísafirði og margt
skemmtilegt fólk þar að störfum.
Svíþjóð, Hagsýslustofnun og
Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn
Á Ísafirði vorum við í tvö ár en
þá ákváðum við að fara til Svíþjóð-
ar, mig langaði til að læra meira í
hagfræði, einkum hvað snerti
byggðamál. Við vorum um tíma í
Lundi en fluttum svo til Umeå í
Norður-Svíþjóð. Í þessu ferðalagi
vorum við í þrjú ár.
Morgunblaðið/kristinn
Nýjar slóðir Nú fer Magnús að svipast um eftir nýjum viðfangsefnum, hann hefur óvenjulega fjölþætta reynslu í fjármálum og stjórnun - svo leiðin ætti að verða greið.
Fyrir fáum dögum hætti Magnús Pétursson starfi
sem forstjóri Landspítala. Guðrún Guðlaugsdóttir
ræddi við Magnús um brotthvarf hans úr starfi, heil-
brigðismál, fyrri störf og uppruna.
daglegtlíf