Morgunblaðið - 18.06.2008, Blaðsíða 8

Eftir Skapta Hallgrímsson
skapti@mbl.is
HVÍTABJÖRNINN sem gekk á land
við Hraun á Skaga í fyrradag var
drepinn um kvöldmatarleytið í gær.
Til stóð að svæfa dýrið og flytja það á
ný til heimkynna þess við Grænland,
en styggð kom að birninum þegar
bílar nálguðust hann löturhægt, hann
stefndi í sjó fram og stjórnendur á
vettvangi töldu ekki annað forsvaran-
legt en skjóta dýrið til ólífis. Danski
sérfræðingurinn, Carsten Grøndahl,
sem kom til landsins í gær til þess að
skjóta deyfilyfi í dýrið, komst aldrei
nógu nálægt því og kvaðst í samtali
við Morgunblaðið algjörlega sammála
því að eini kosturinn í stöðunni hefði
verið að aflífa dýrið.
Ástand bjarndýrsins var ekki gott.
Það kom í ljós við skoðun eftir að það
var drepið. Þorsteinn Sæmundsson,
forstöðumaður Náttúrustofu Norður-
lands vestra, sagði að það hefði verið
mjög horað og með sár í bógkrikum
sem benti til þess að það hefði synt
mikið. „Það hefði jafnvel getað riðið
dýrinu að fullu ef við hefðum svæft
það. Það er mikill kraftur í þessum
dýrum og björninn hreyfði sig hratt
og til þess að afstýra hættu urðum við
því miður að gera það sem við gerð-
um.“
Dýrið hélt sig nánast á sama stað
frá því fyrst varð vart við það í fyrra-
dag þar til það var skotið í gær; í æð-
arvarpinu á milli bæjanna Hrauns I
og II. Þess var freistað að nálgast
dýrið á tveimur bílum undir kvöldmat
í gær en þegar annar þeirra var kom-
inn nokkuð nálægt kom styggð að
dýrinu og það fór út í vatn sem er á
milli bæjanna.
Tók á sprett niður í fjöru
Daninn sagði Morgunblaðinu þeg-
ar hann kom til Akureyrar í gær að
ekki væri þorandi að skjóta dýrið
öðruvísi en úr bifreið, ekki væri rétt-
lætanlegt að nálgast það öðruvísi
vegna þess að bjarndýr væru geysi-
lega fljót í förum og ef fyrsta skotið
geigaði gæti það verið komið að hlið
skyttunnar á svipstundu.
Þegar dýrið fór út í vatnið var bíln-
um, sem Daninn var í með byssuna,
ekið að bakkanum þar sem það virtist
ætla að koma á land, en þá sneri dýrið
við og fór annars staðar upp úr, tók
þar á sprett og niður í fjörukambinn.
Þegar það stefndi augljóslega á haf út
var ákveðið að fella dýrið. „Ef við
hefðum misst björninn út í öldurótið
hefðum við týnt honum; það var engin
leið að fylgja honum eftir. Því miður,“
sagði Stefán Vagn Stefánsson, yfir-
lögregluþjónn á Sauðárkróki, við
Morgunblaðið.
Carsten hinn danski, sem var við
öllu búinn með byssuna í bílnum,
sagði það afar leiðinlegt að ekki skyldi
takast að ná dýrinu lifandi en „yfirlög-
regluþjónninn átti ekki annarra kosta
völ úr því sem komið var. Þetta var
hárrétt ákvörðun“.
Daprir yfir endalokunum
Hjalti J. Guðmundsson, sviðsstjóri
náttúruauðlinda hjá Umhverfisstofn-
un, sagði að allir sem þátt tóku í
björgunartilraununum á Hrauni
væru daprir yfir endalokum ísbjarn-
arins en eina ráðið í stöðunni hefði
verið að drepa dýrið. Segir hann að
mjög fagmannalega hafi verið staðið
að björgunartilraun bjarnarins og
menn sáttir við að hafa gert allt sem í
þeirra valdi stóð til þess að bjarga lífi
hvítabjarnarins. „Við gerðum það
sem hægt var að gera og mjög fag-
mannlega unnið að öllum aðgerðum
hér á Skaga. Dýrið var sært og hefur
sennilega særst á sundi. Að minnsta
kosti benda sár á þófum þess til þess,“
segir Hjalti. Hann segir að ísbjörn-
inn, sem er kvenkyns, hafi verið mjög
magur og óvíst hvort hann hefði þolað
svæfingu.
„En við erum sátt við að hafa gert
allt sem í okkar valdi var til þess að
bjarga lífi ísbjarnarins en því miður
var ekkert annað í stöðunni.“
Dapurlegur endir en
ákvörðunin „hárrétt“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Björninn unninn Hvítabjörninn í hlaðinu á Hrauni II um kvöldmatarleytið. Fjölmiðlamönnum var þá hleypt að honum og björgunarsveitarmenn smelltu líka af mynd til að eiga sem minjagrip.
8 MIÐVIKUDAGUR 18. JÚNÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Hvítabjörninn felldur á Hrauni
Vilborg Traustadóttir | 17. júní 2008
Samkvæmt draumi bóndans á Hamri á
enn einn ísbjörn eftir að ná landi hér á
næstunni. Þá líklega í Skagafirði.
Ég mæli með að búrið verði geymt hér
enn um sinn og danski dýralæknirinn
Carsten Grøndahl verði kyrrsettur þar til
það gerist. Alla vega skilji hann þekkingu
sína eftir hérlendis svo fyrr megi bregð-
ast við þegar næsti ísbjörn stígur á land.
Meira: ippa.blog.is  Daninn Carsten Grøndahl komst ekki nógu nálægt dýrinu til að skjóta deyfilyfi
 Björninn var sár eftir langa sundferð og hefði hugsanlega ekki þolað svæfingu
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Feðgar Carsten Grøndahl og Niels Ul-
rik, 10 ára, við komuna til Akureyrar.
DANSKI sérfræðingurinn Carsten
Grøndahl, sem starfar við dýra-
garðinn í Kaupmannahöfn, kom til
landsins um miðjan dag í gær.
Hafði hann með sér stórt búr,
deyfibyssu og lyf. Hann var því vel
búinn til verkefnisins en eitt kom
mönnum þó á óvart. Með honum í
för var nefnilega 10 ára sonur
hans.
Þar sem fyrirvarinn var svo
skammur og óvíst hversu lengi
björninn héldist rólegur náðist
ekki að finna fyrir drenginn pöss-
un. „Mamma hans er veik og
mamma mín á ferðalagi,“ sagði
Carsten í samtali við Morg-
unblaðið á flugvellinum á Akureyri.
En Íslendingar deyja ekki ráða-
lausir. Meðan á aðgerðum stóð tók
húsfreyjan á Hrauni, hin danska
Merete Rabølle, drengnum fagn-
andi og var hann í góðu yfirlæti hjá
heimilisfólkinu á meðan faðir hans
elti bjarndýrið.
Fann hann sér leikfélaga í heima-
sætunni á bænum, hinni 12 ára
Karenu Helgu.
Sonur sérfræðingsins með í för
Hjörleifur Guttormsson | 17. júní 2008
Við verðum að temja okkur meiri hófstill-
ingu í umfjöllun um sjálfsagða viðleitni
til að bjarga lífverum í útrýmingarhættu.
Það er einfaldlega skylda íslenska rík-
isins sem aðila að viðkomandi að-
þjóðasáttmálum og þarflaust að blanda
einkaaðilum í kostnaðarhlið slíkra mála.
Meira: hjorleifurg.blog.is
Jón Aðalsteinn Jónsson | 17. júní 2008
Það er alltaf sorglegt þegar þarf að aflífa
dýr en þetta voru þó betri örlög fyrir
birnuna en að lenda sem sirkusapi í
dýragarði, það eru vond örlög fyrir dýr
sem vant er að vera frjálst.
Nú þarf að nýta þessa reynslu og
semja einfalda aðgerðaráætlun strax
hún þarf ekki að vera flókin. Umhverf-
isráðherra eða ráðfrú tilkynnir að frá
þessum degi verði allir ísbirnir sem
ganga í land á Íslandi skotnir til verndar
íbúum landsins.
Meira: jaj.blog.is
Blog.is