Morgunblaðið - 03.07.2008, Blaðsíða 15

Morgunblaðið - 03.07.2008, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. JÚLÍ 2008 15 FRÉTTIR Eftir Unu Sighvatsdóttur unas@mbl.is „ERTU nú alveg viss um að þér gagnist nokkuð að tala við mig, frystihúsakerlingu í 40 ár? Verður þá ekki fiski- lykt af Mogganum?“ Þannig var viðkvæðið hjá Sigríði Friðriksdóttur þegar blaðamaður óskaði eftir spjalli við hana, en hún vildi ekki meina að hún hefði frá neinu merkilegu að segja þrátt fyrir að eiga hvorki meira né minna en 100 ára afmæli í dag. Hún sættist þó á að segja upp og ofan af langri ævi og segir að oftast nær hafi ekkert komist að nema eitt. „Það var ekkert nema fiskur í Eyjum, allt snerist um fisk bæði vetur sem sumar og þetta var tómt puð,“ segir Sigríður, en hún átti langa starfsævi við fiskvinnslustörf og fór það orð af henni að hún væri margra manna maki við hand- flökun. Aðspurð vill hún þó ekki staðfesta það og gerir lítið úr eigin vinnusemi; „en ef þig langar að vita eitthvað um mig þá ættirðu að tala við einhvern annan en mig. Það kannast allir við hana Siggu Friðriks.“ Ekki trú á kvenfólki í trúnaðarstörfum Það fer þó ekki á milli mála að Sigríður hefur verið vel metinn starfskraftur hjá Ísfélagi Vestmannaeyja, þar sem hún starfaði lengst af, því þar gegndi hún lengi starfi verkstjóra sem var fátítt meðal kvenna á þeim tíma. Sigríður segist líklega hafa verið beðin um það þar sem hún var dugleg og gat slegið frá sér, en segir jafn- framt að hún hafi oft fundið fyrir því að kvenfólk nyti ekki sannmælis því fæstir hafi talið þær eiga nokkuð er- indi í ábyrgðarstörf. Það hafi þó sem betur fer breyst síðan þá. Hún nefnir sem dæmi þegar eftirlitsmenn hafi komið frá Fiskimannanefnd til að líta eftir fiskverk- uninni í Vestmannaeyjum. „Þeir komu þrír sjeffar úr bænum, og þá er maður af Akureyri, Bassi nefndur, fyrir utan og þeir spyrja með miklu veldi hver hafi eiginlega umsjá með síldinni hér. „Hún Sigga Friðriks sér um það,“ svaraði Bassi.“ Segir Sigríður að þá hafi eftirlitsmönnunum orðið bilt við og hváð: „Og trúið þið henni fyrir því?“ Þeir hafi þá ekki séð ástæðu til að koma inn og ræða við hana um verkstjórn- ina. „Manni leið bara eins og glæpakvendi, en svona voru karlarnir í þá tíð. En þær eru nú frekar farnar að mala þá undir sig núna, konurnar, ég held það nú.“ Sigríður ber hins vegar yfirmanni sínum hjá Íshúsinu, Einari „ríka“ Sigurðssyni góða söguna og segir að betri atvinnurekandi hafi hvergi fundist, enda hafi vinnuand- inn verið með eindæmum góður. „Hann tók allan hópinn, árið 1940, og fór með okkur á þremur bátum upp undir fjöllin. Þar var slátrað lömbum, þar voru sett niður tjöld og slegið til veislu. Hann var góður við starfsfólkið.“ Fúlsað og sveiað við fiskilyktinni Sigríður bjó í Vestmannaeyjum fram til gosársins 1973, en flutti þá með eiginmanni sínum, Halldóri Elíasi Halldórssyni til Reykjavíkur. „Gosið fór ógurlega illa með mig, húsið mitt fór undir hraun og hús sonar míns líka. Svo var ég afar ósátt við það hvernig bærinn var skipulagður eftir gosið og færður vestur á hamar og ákvað að þangað skyldi ég aldrei fara.“ Sigríður hefur því búið í Reykjavík alla tíð síðan og kunnað vel við sig, þótt ekki hafi verið litið upp til þeirra sem unnu í fiski að hennar sögn. „Fólk hafði viðbjóð á fiskilyktinni, og hún er ekkert sérstaklega góð ég skal viðurkenna það, en þetta var lifibrauð þjóðarinnar á þessum tíma. Ég keypti mér íbúð í Efstalandi 13 og þar var ein frúin, ógurlega fín, sem fitjaði upp á nefið og sagði „það er fiskilykt í ganginum hér núna.“ Þá glotti ég nú bara og sagði „jah, hún getur varla verið af mér, því ég er búin að vera þrjá mánuði hér í höfuðborginni“.“ Aldrei fundið til á sinni ævi Sem verkstjóri bar Sigríður ábyrgð á um 80 starfs- mönnum og var á sífelldum þönum við að fylgjast með að vinnan gengi hratt og vel fyrir sig. Hún segist stundum hafa heyrt starfsfólkið hafa orð á því að það væri eins og „kerlingarskrattinn hefði glyrnur í hnakkanum“ því ekk- ert fór framhjá henni. Þrátt fyrir mikið vinnuálag frá fyrstu tíð segist Sigríður þó aldrei hafa kennt sér meins né orðið veik, ekki einu sinni spænska veikin hafi bitið á hana sem krakka þótt allir aðrir lægju veikir. „Það spurði mig einn gamall maður sem var að vinna með mér, „hvernig er það Sigga, hefur þú æft þig í því að detta?“ því ég datt oft kylliflöt á steingólfið á einhverju hörkuspani, en meiddi mig aldrei. Honum fannst þetta svo ótrúlegt.“ Hún segist samt varla trúa því sjálf að hún sé orðin 100 ára gömul, en því beri líklega að þakka hinu eina sanna og alíslenska leynivopni: „Ég hef aldrei tekið í síg- arettu, en ég skal segja þér það að ég hef alltaf sopið á flösku. Og hvað heldurðu að sé í flöskunni? Það er lýsi. Það hefur alla tíð verið á borðinu hjá mér og er minn fyrsti sopi á morgnana. Svo fæ ég mér kaffi. Þetta hef ég gert alla tíð og ég get enn gert allar kúnstir.“ Máli sínu til stuðnings sprettur Sigríður á fætur og sveiflar hand- leggjunum í allar áttir, svo það fer ekkert á milli mála að hún ber árin hundrað vel. Sigríður ætlar sér ekki að gera mikla rellu yfir stór- afmælinu en segist hins vegar sprækmontin yfir því að nokkur annar en sonur hennar skuli sýna henni athygli á þessum degi. „Á dauða mínum átti ég von, en ekki blaða- mönnum, maður yngist hreinlega upp um 20 ár yfir þessu. Ég hlýt að vera feiknar stjarna í tilverunni.“ Morgunblaðið/Ómar Sprækmontin Sigríður segist sannfærð um að annað líf taki við að þessu loknu og segir vakað yfir sér „Það kannast allir við hana Siggu Friðriks“ Sigríður Friðriksdóttir er hundrað ára í dag og fagnar áfanganum með staupi af lýsi, eins og alla aðra daga SIGRÍÐUR fæddist á Rauðhálsi í Mýrdal hinn 3. júlí 1908. Foreldrar hennar voru Þórunn Sigríður Odds- dóttir og Friðrik Vigfússon, bændur á Rauðhálsi. Þau systkinin voru 14 talsins, en þegar Sigríður var aðeins 8 ára gömul missti hún föður sinn og var heimilið þá leyst upp. Tveimur árum síðar fór Sigríður í fóstur til Vestmannaeyja, til hjónanna Jennýjar Guðmunds- dóttur og Jóns Guðmundssonar á Mosfelli. Í Eyjum bjó hún næstu 55 árin. Hún giftist Halldóri Elíasi Halldórssyni sjómanni og byggðu þau sér hús á Helgafellsbraut 23 þar sem þau bjuggu fram að gosi ár- ið 1973, en fluttu þá til Reykjavíkur. Halldór lést árið 1975 en Sigríður bjó áfram á heimili þeirra í Efstalandi 12 til ársins 2004 þegar hún flutti á Hrafnistu. Hún seg- ist þó alla tíð hafa litið á sig sem Eyjamann. Sigríður á einn son, Jón Berg Halldórsson, fæddan 1935. Eyjamaður af lífi og sál Aldargömul en afskaplega ern Hafnarstræti 97, 600 Akureyri, sími 462 3505 ÚTSALA - ÚTSALA Christa SAMTÖK atvinnulífsins segja að svo virðist sem Skipulagsstofnun hafi í fjölmörgum dæmum farið út fyrir lögbundið hlutverk sitt á und- anförnum misserum. Á vef SA segir að í mörgum til- vikum hafi stofnunin lagt fram skoð- un sína á umhverfisáhrifum einstakra framkvæmda „í stað þess að leggja megináherslu á að meta hvort mats- skýrsla á umhverfisáhrifum fram- kvæmdanna sé fullnægjandi og upp- fylli ákvæði laga. Það er lögbundið hlutverk stofnunarinnar samkvæmt lögum um mat á umhverfisáhrifum frá 2005 og var það m.a. undirstrikað af umhverfisnefnd Alþingis að það væri ekki hlutverk Skipulagsstofn- unar að meta hvort rétt væri að ráð- ast í tilteknar framkvæmdir eða ekki – hlutverk stofnunarinnar væri að leggja mat á hvort sá sem veitir leyfi fyrir tiltekinni framkvæmd væri upp- lýstur um umhverfisáhrif hennar og athugasemdir almennings þegar af- staða til framkvæmdaleyfis er tekin.“ Í frétt SA segir að nauðsynlegt sé að umhverfisráðuneytið tryggi að stofn- unin starfi eftir þeim lögum sem um hana gildi. steinthor@mbl.is Skipulagsstofnun út fyrir hlutverk sitt

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.