Morgunblaðið - 31.07.2008, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. JÚLÍ 2008 13
FRÉTTIR
LUNDAPYSJUR eru farnar að
falla úr hor í Vestmannaeyjum, að
sögn Erps Snæs Hansen, sviðsstjóra
vistfræðirannsókna hjá Náttúru-
stofu Suðurlands í Vestmanna-
eyjum. Gunnlaugur Grettisson, for-
seti bæjarstjórnar Vestmannaeyja,
sagði að ástandið verði kannað aft-
ur í dag. Ef þörf krefji verði
ákvörðun bæjarráðs um veiðitíma
lunda til 15. ágúst endurskoðuð.
„Við hlustum bæði á vísindamenn-
ina og bjargveiðimenn sem hafa
sýnt ábyrgt frumkvæði í þessu
máli,“ sagði Gunnlaugur.
Erpur sagði að dauðar pysjur
hafi sést í Suðurey, Elliðaey, í
Heimakletti, og Stórhöfða á Heima-
ey. Í Elliðaey vantaði t.d. fuglana í
30% af rannsóknarholum sem eru
vaktaðar. Þá virðist ekkert lát vera
á pysjudauðanum í vaktaðri lunda-
byggð í Stórhöfða.
„Það er óhætt að segja að það er
mikill brestur byrjaður. Þetta ger-
ist svo hratt að það verður að fylgj-
ast daglega með því hver afföllin
eru,“ sagði Erpur. Hann sagði það
alvarlegt mál ef viðkoma lundans
er í uppnámi fjórða sumarið í röð.
Erpur sagði að svo sé að sjá sem
pysjurnar deyi úr sulti. Lundinn
virðist þurfa að sækja ætið suð-
vestur af Surtsey líkt og í fyrra.
„Ef fullorðnu lundarnir þurfa að
fara of langt eftir ætinu þurfa þeir
sjálfir að að éta meira til að hafa
orku og það fer mikill tími hjá þeim
í að melta matinn. Þetta fækkar
ferðunum sem þeir komast eftir æt-
inu fyrir pysjurnar. Þær þurfa
nokkrar matargjafir á dag og um
tíu grömm í hvert skipti. Smælkið
sem lundarnir koma með nú í
hverri ferð er ekki nema helming-
urinn af því,“ sagði Erpur.
gudni@mbl.is
Pysjufellir
í Eyjum
Veiðitími kann að
verða endurskoðaður
Í MORGUNBLAÐINU í gær sagði
frá kæru sem Atli Gíslason lögmað-
ur hefur lagt fram í umboði land-
eigenda í Gnúpverjahreppi til úr-
skurðarnefndar skipulags- og
byggingarmála.
Í kærunni segir að Landsvirkjun
hafi samið drög að svörum við at-
hugasemdum sem bárust um breyt-
ingu á aðalskipulagi. Þorsteinn
Hilmarsson, upplýsingafulltrúi
Landsvirkjunar, segir þetta vera
misskilning. „Landsvirkjun var
spurð um svör við þeim at-
hugasemdum sem bárust varðandi
málefni hennar. Það er bara eðlileg
stjórnsýsla og eina aðkoma Lands-
virkjunar að málinu.“ haa@mbl.is
Svara ásök-
unum í kæru
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
FJÁRMAGNSTEKJUSKATTUR
sem lagður er á einstaklinga í ár er
um 25,3 milljarðar kr. og er það nær
55% hærra en í fyrra. Tæplega 99
þúsund manns borga skattinn. Sölu-
hagnaður skýrir 58% af skattstofni
fjármagnstekjuskattsins en arður og
vaxtatekjur tæplega 20% hvor liður.
Útsvar til sveitarfélaga er nú tæpir
102 milljarðar og hækkar um 16,8%
frá því í fyrra. Útsvar hefur aldrei
fyrr hækkað jafn-mikið á milli ára að
óbreyttri útvarsprósentu.
Tekjuskattar og útsvar sem lögð
eru á landsmenn nema samtals 213,6
milljörðum króna. Álagning þessara
gjalda er nú 15,1% hærri en í fyrra,
að því er fram kemur í fréttatilkynn-
ingu frá fjármálaráðuneytinu um
álagningu skatta árið 2008. Fram-
teljendur eru nú 264.766 og fjölgaði
um 4,3% frá í fyrra. Aukningin er að-
allega vegna aðflutnings. Rúmlega
33 þúsund, þ.e. 12,5% framteljenda,
eru með erlent ríkisfang.
Almennur tekjuskattur er samtals
86,4 milljarðar kr. og hann greiða
178.270 einstaklingar. Það eru 67%
framteljenda og hefur hlutfallið
lækkað. Skattgreiðsla á hvern gjald-
anda hækkaði um 3,8% á milli ára en
tekjuskattsstofninn hækkaði um
10,5% á hvern framteljanda að með-
altali. Tekjuskattshlutfallið lækkaði
úr 23,75% í 22,75% í upphafi árs
2007 og einnig hækkaði persónu-
afsláttur um 10,75%.
Útsvar til sveitarfélaga nemur alls
101,9 milljörðum kr. og hækkar um
16,8% milli ára. Greiðendur útsvars
eru 256.777 talsins og fjölgaði þeim
um 4,4%. Álagt útsvar á hvern greið-
anda hækkar því um 11,8% á milli
ára.
Framtaldar eignir heimilanna í
lok árs 2007 námu 3.380 milljörðum
og höfðu aukist um 20% frá fyrra ári.
Þar af var verðmæti fasteigna 2.377
milljarðar eða um 70% af eignum.
Framtaldar skuldir heimilanna voru
1.348 milljarðar og höfðu vaxið um
yfir 21% frá 2006. Framtaldar skuld-
ir vegna íbúðakaupa voru 840,5
milljarðar og höfðu aukist um 19,2%.
Meira borgað út í ár
Á morgun borgar ríkissjóður
framteljendum 11,3 milljarða eftir
skuldajöfnun á móti ofgreiddum
sköttum. Þar af nema vaxtabætur
5,5 milljörðum. Fjórðungur barna-
bóta verður greiddur út og nemur
2,1 milljarði. Afgangurinn, 3,7 millj-
arðar, eru ofgreidd staðgreiðsla eða
fyrirframgreiddir skattar af tekjum
síðasta árs.
Í ár verða greiddir rúmlega 8,4
milljarðar í barnabætur, sem er
12,7% aukning. Þeim sem fá barna-
bætur fjölgar um 4,5% á milli ára.
Ákvarðaðar vaxtabætur vegna
vaxtagjalda af íbúðalánum einstak-
linga 2007 nema 6,6 milljörðum kr.
Rúmlega 58 þúsund manns fá vaxta-
bætur sem er 17,3% fjölgun frá fyrra
ári. Meðalvaxtabætur eru nú 114
þúsund kr. á hvern vaxtabótaþega.
Um 3.500 einstaklingar fá uppbót á
eftirlaun og nema uppbæturnar
samtals 591 milljón kr.
Morgunblaðið/Sverrir
Framteljendur Alls töldu 264.766 manns fram vegna álagningar árið 2008. Rúmlega 33 þúsund af þeim, 12,5% af heildinni, voru með erlent ríkisfang.
Skatttekjur aukast
 Álagður fjármagnstekjuskattur einstaklinga hækkar um 55%  Sveitarfélög fá
nú 16,8% meiri útsvarstekjur  Skattborgarar fá 11,3 milljarða á morgun
+#'''
,''
-''
.''
/''
0''
1''
&''
2''
+''
'

 

 

! #
3,, 3'' 3'+ 3'2 3'& 3'1 3'0 3'/ 3'. 3'-








 ! 4
  


20'
2''
+0'
+''
0'
'
 ! "
#$ 
% & 
'"( 
!  )*
3,, 3'' 3'+ 3'2 3'& 3'1 3'0 3'/ 3'. 3'-
! #


 ! 4
  


ÁLAGNING
skatta gekk mjög
vel að þessu sinni
og engin sérstök
vandamál sem
komu upp, að
sögn Skúla Egg-
erts Þórðarsonar
ríkisskattstjóra.
„Tekjuskatt-
urinn hækkar
ekki nema um
5,5% meðan tekjuskattsstofninn
hækkar um 13%. Það skýrist auð-
vitað af hærri persónuafslætti og
lægri skattprósentu,“ sagði Skúli
Eggert. Hann sagði niðurstöður
álagningarinnar endurspegla með-
al annars hátt hlutabréfaverð í
fyrra. Stærsti hluti fjármagns-
tekjuskattsins nú er vegna sölu-
hagnaðar og þá aðallega af sölu á
hlutabréfum.
„Það sem vekur athygli er hvað
fjármagnstekjuskatturinn hækkar
mikið. Hann er orðinn tekjuskatts-
stofn sem skiptir verulegu máli.
Það er einnig alveg ljóst miðað við
það sem er að gerast í samfélaginu í
dag að fjármagnstekjuskatturinn
verður að öllum líkindum mun
lægri á næsta ári,“ sagði Skúli Egg-
ert.
Skattur var áætlaður á álíka
marga greiðendur nú og í fyrra.
Skúli Eggert sagði að menn hefðu
vonast til þess að að fækka mætti
áætlunum á útlendinga sem hér
störfuðu frá því sem var í fyrra. Í
því skyni var gripið til ýmissa ráð-
stafana. Meðal annars voru útbúnar
leiðbeiningar á fleiri tungumálum
en áður. Einnig var haft samband
við nokkra launagreiðendur vegna
framtalsgerðar fyrir erlenda
starfsmenn þeirra. Þetta átti sinn
þátt í því að áætlunum fjölgaði ekki
heldur tókst að halda fjölda þeirra
svipuðum og í fyrra.
Skúli Eggert
Þórðarson
Álagningin
gekk vel
Eftir Halldór Armand Ásgeirsson
haa@mbl.is
„VIÐ vorum að koma hérna yfir
landamærin frá Kasakstan til Rúss-
lands. Við verðum svo að ná þaðan
að landamærum Mongólíu fyrir
helgi því þá er landamærunum lok-
að,“ segir Arnar Freyr Vilmund-
arson.
Hann og Cristopher Friel, skosk-
ur félagi hans, eru þátttakendur í
kappakstri til Ulan Bator í Mong-
ólíu, sem ræstur var frá Lundúnum
19. júlí sl. Ökutæki þeirra er forláta
Suzuki Samurai-bifreið frá árinu
1988 sem býr yfir 980 cc vél. Eitt
skilyrða kappakstursins er að vera á
bíldruslu.
„Ferðin hefur gengið vel hjá okk-
ur og bíllinn okkar hefur ekkert
kvartað af ráði. Hitinn fer reyndar
örlítið í hann. Svo er glugginn hjá
bílstjóranum þess eðlis að hann
verður annað hvort að vera alveg
lokaður eða opinn að fullu – valið
stendur því milli 50 stiga gufubaðs
eða 45 vindstiga inni í bílnum. Ann-
ars reynum við bara að hlusta eftir
óhljóðum í greyinu,“ segir Arnar
hlæjandi. Hann segir ferðina að
mestu hafa gengið áfallalaust en
hvers kyns verði laga í austurhluta
Evrópu hafa verið erfiða viður-
eignar.
„Við höfum ítrekað verið stopp-
aðir og ætlum að reyna að keyra
svolítið á nóttunni núna til að forðast
sólina fyrir bílinn og lögguna fyrir
okkur sjálfa. Við erum dálítið áber-
andi á þessum merkta bíl.“
Fjórhjóladrifið er styrkur
Aksturinn yfir Kasakstan er að
mati Arnars hápunktur þessa magn-
aða ferðalags hingað til. „Fólkið var
svo vingjarnlegt og almennilegt við
okkur og landið allt alveg frábært.“
Hann telur ennfremur að þeir fé-
lagarnir séu nokkuð framarlega í
Mongólíu-kappakstrinum. „Það er
víst ekki mikið um vegi í Mongólíu
og við vonumst til að vinna upp tíma
þar því við erum á háum bíl og með
fjórhjóladrif – þar liggur okkar
styrkur.“
„Verðum að ná til Mongólíu fyrir helgi“
Morgunblaðið/Frikki
Ökuþór Arnar Freyr Vilmundarson þeysist nú, ásamt félaga sínum, á tutt-
ugu ára gamalli Suzuki Samurai-bifreið inn á rússnesku steppurnar.
 Ferð yfir Kasakstan hápunktur
Mongólíu-kappakstursins til þessa