Morgunblaðið - 03.09.2008, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. SEPTEMBER 2008 27
MINNINGAR
✝ Ása Hjart-ardóttir fæddist
í Stykkishólmi 20.
september 1920.
Hún lést á Land-
spítalanum við
Hringbraut 24.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Hjörtur Ög-
mundsson, bóndi á
Álfatröðum í
Hörðudal í Dala-
sýslu, f. 27.4. 1893,
d. 28.1. 1985, og
kona hans Kristín
Helgadóttir, f. 21.4. 1888, d. 24.8.
1976. Systur Ásu: Ragnheiður
Reykdal, f. 20.4. 1918, d. 18.5.
1985, börn hennar eru Hjördís
Reykdal Jónsdóttir, f. 22.6. 1954
og Kristinn Hannesson, f. 19.7.
1962, og Helga Erla, f. 2.1. 1935,
gift Gunnari Jónssyni, f. 24.3.
1933, dætur þeirra eru Dagmar
Guðrún, f. 24.6. 1957 og Kristín
Helga, f. 24.11. 1963. Árið 1924
fluttist Ása ásamt foreldrum og
eldri systur að Vífilsdal í Hörðu-
dal og bjuggu þau þar hjá for-
eldrum Hjartar, þar til fjöl-
skyldan fluttist að Álfatröðum
árið 1926 og Hjörtur hóf þar bú-
skap og stundaði hann til ársins
1970. Ása stundaði nám við Hér-
aðsskólann að Laugarvatni vet-
urinn 1938-1939. Hún fluttist til
ald Ögmundur Snorri, f. 27.5.
1980, sonur hans og Önnu Ger-
hardsson, f. 7.7. 1980 er Atle Per,
f. 9.12. 2000). 5) Edda Karin, f.
22.8. 1984. Sonur Hjartar og s.k.
Christel Davidson, f. 29.9. 1962, 6)
Richard Hjort, f. 13.2. 1990. Börn
Hjartar eru öll búsett í Svíþjóð. c)
Kristín bókari, f. 2.2. 1953.
Dóttir hennar og Sigurðar Ein-
arssonar, f. 23.9. 1949, eru : 1)
Ása, f. 3.12.1969, búsett í Noregi,
börn hennar og Bjarna Þórs Sig-
urðssonar, f. 24.10. 1964 eru Atli
Þór, f. 20.2. 1989, Íris Arna, f.
12.1. 1991 og Kristín Ósk, f. 13.1.
1996; dóttir Kristínar og, f. m.
Sigurðar H. Steinarssonar, f. 20.5.
1950, er 2)Vigdís, f. 4.7. 1972, bú-
sett á Ítalíu, börn hennar og Ro-
bertos Travagini, f. 17.11. 1970
eru Gabríel Ísarr, f. 18.4. 2000 og
Luna Björk, f. 13.3. 2002; synir
Kristínar og s.m. Helga Þorsteins-
sonar, f. 3.9. 1946 eru: 3) Þor-
steinn Tandri, f. 8.7. 1979, börn
hans og Bjarkar Viðarsdóttur, f.
26.4. 1978, eru Arnar Freyr, f.
2.7. 2004, Sara María, f. 21.5.
2007 og Sandra Kristín, f. 21.5.
2007. 4) Ólafur Sindri, f. 5.2.
1981, Erna Guðrún Sigurð-
ardóttir, f. 29.10. 1981.
Ása helgaði líf sitt fjölskyldu og
heimili. Frá árinu 1970 til 2004
bjó Ása í Hörðalandi 8, Reykjavík,
en fluttist síðan að Lönguhlíð 3
og bjó þar er hún lést.
Útför Ásu fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 11.
Reykjavíkur 23 ára
gömul og vann við
verslunarstörf.
Ása giftist 1.9.
1944 Magna Guð-
mundssyni hagfræð-
ingi, f. 3.8. 1916, d.
24.1. 2000. Sama dag
fluttust þau til Mont-
réal í Kanada þar
sem Magni stundaði
framhaldsnám næstu
tvö árin. Þau fluttu
síðan heim til Íslands
að því loknu. Börn
Ásu og Magna eru:
a) Guðmundur Magnús endur-
skoðandi í Kanada, f. 13.12. 1945.
Synir hans og, f. k. Sigrúnar H.
Garðarsdóttur, f. 28.2. 1948, eru:
1) Magni, f. 27.10. 1970, sonur
hans og Nicole McPhee er Bjorn
Alden, f. 11.7. 2003) og 2) Garðar,
f. 14.08. 1974, búsettir í Kanada.
b)
Hjörtur Ögmundur dýralæknir
á Egilsstöðum, áður í Svíþjóð, f.
11.7. 1948. Börn hans og, f. k.
Karinar Evu Margit Lindström, f.
31.7. 1951, eru: 1) Hjörtur Matt-
hías, f. 26.7. 1972, 2) Sara Mál-
fríður, f. 10.8. 1973, dóttir hennar
og Julio Garcia, f. 29.5. 1951 er
Triana, f. 18.4. 1997. 3) Hanna
Kristín, f. 4.6. 1977, sonur hennar
og Luis Acosta, f. 16.9. 1972, er
Anton Luis, f. 11.6. 2007. 4) Har-
Sagan okkar ömmu hófst sum-
arið 1972, daginn sem ég var ný-
fædd borin inn í Hörðaland 8 í
fjólubláu burðarrúmi, en þar
bjuggum við hjá ömmu fyrstu árin
mín. Upp frá þeim degi varð
Hörðalandið nafli alheimsins og
amma akkerið mitt. Við áttum
saman 36 yndisleg ár og amma gaf
mér veganesti sem ég fæ aldrei
fullþakkað. Við Ása systir vorum
þeirrar gæfu aðnjótandi að eiga
okkar annað heimili hjá ömmu sem
börn. Við vorum afleggjarar af
hennar eigin jurt og hún nærði
okkur og hlúði að okkur fram á
fullorðinsár. Hún var okkur ekkert
minna en önnur móðir og við litlu
stelpurnar hennar. Umburðarlynd-
ið algjört og ástin skilyrðislaus.
Þegar við Ása gistum í Hörða-
landinu, sem var ósjaldan, dró hún
fram ótal kodda, teppi, sængur og
lök og bjó um okkur þannig að við
vorum eins og prinsessan á baun-
inni. Best var þó að kúra í ömmu-
koti því amma var svo hlý og mjúk.
Oft endaði það þannig að við lágum
saman allar þrjár upp á rönd í ör-
mjóa svefnbeddanum hennar.
Henni fannst líka voða notalegt að
hafa okkur, en fór langt út fyrir
eigin þægindamörk til að gleðja
okkur. Hún gaf okkur allt og fór
ekki fram á neitt í staðinn.
Amma var ekki útivinnandi
amma sem stundaði líkamsrækt og
var í þremur saumaklúbbum. Nei,
hún var gamaldags amma með
svuntu og sleif sem stóð í eldhús-
inu, bakaði pönnukökur og bjó til
heitt súkkulaði handa fólkinu sínu,
og svei þeim sem kallaði súkku-
laðið kakó.
Hún Ása Hjartardóttir var ekki
þekkt fyrir að bjóða upp á neitt
slor. Hún var húsmóðir fram í fing-
urgóma og tilheyrði þeim ört
minnkandi ömmuhópi sem helgaði
líf sitt heimili og fjölskyldu. Eins
og aðrar Álfatraðarkonur var hún
gestrisin með eindæmum og
sleppti aldrei svöngu fólki út úr
húsi. Hún smurði, hnoðaði, bakaði,
steikti og mallaði og tjáði okkur
þannig ást sína.
Amma Ása var ekki bara ein-
staklega hjartahlý manneskja, hún
gat verið meinfyndin og mikill
prakkari. Þegar hana skorti orð þá
bjó hún bara til ný, sem ávallt voru
dásamlega skemmtileg. Hún átti
það til að fá ólæknandi og afar
neyðarleg hlátursköst þegar síst
skyldi og hafði alltaf einhverja
sterka þörf fyrir að þurrka rykið
af sjónvarpinu þegar mest spenn-
andi atriði bíómyndarinnar var í
fullum gangi, sem kostaði hróp og
köll okkar sem á horfðum.
Hún elsku amma mín sagði að
maður ætti að gleðjast þegar gam-
alt fólk fær hvíldina, það sé búið að
lifa sína ævi til fulls. Hún reyndi
að undirbúa mig því hún vissi að
ég mundi aldrei vilja sleppa henni.
Sjálf óskaði hún þess að Guð
mundi ekki gleyma henni og ég
veit að hún er hvíldinni fegin, þótt
hún hafi elskað lífið fram á síðasta
dag. Hún var engill sendur af
himnum ofan til að gera lífið fal-
legra og skemmtilegra.
Nú þegar ég horfi á eftir ömmu
inn í eilífðina vildi ég geta spólað
til baka og orðið aftur lítil stelpa
sem heldur í höndina á ömmu á
leiðinni út í búð. Ég vildi að ég
gæti kúrt í ömmukoti og kysst
hana góða nótt. Þá ætti ég ennþá
framundan allar góðu stundirnar
sem við áttum saman. Ég var litla
lambið í draumnum. Ástarkveðja
og hjartans þakkir frá ömmu-
stelpu.
Vigdís.
Heldur snemma þykir mér þú
hafa kvatt þennan heim, elsku
amma, því helst hefði ég viljað
hafa þig hjá mér það sem eftir er.
Heimili þitt var ávallt griðastaður
þar sem hægt var að stóla á
hjartahlýju og gleði. Slík væntum-
þykja og lífsgleði sem bjó í þér er
vandfundin þótt víða væri leitað.
Stundirnar með þér voru
ógleymanlegar. Ég hafði svo gam-
an af því sem barn að koma í heim-
sókn til þín í Hörðalandið og
föndra með þér og spila á spil,
einkum kings on corner, sem þú
kenndir okkur bræðrunum. Í
föndrinu, þínu helsta áhugamáli,
fékk ímyndunaraflið algera útrás í
formi alls kyns listaverka úr límd-
um efnisbútum, eldspýtustokkum
og öðru dóti sem tiltækt var. Að
því loknu var svo yfirleitt farið inn
í eldhús og bakaðar pönnsur sem
þú varst alger meistari í og við
borðuðum af bestu lyst jafnharðan
og þú skelltir þeim nýbökuðum á
diskinn. Þeim var svo skolað niður
með ekta heitu súkkulaði og sagð-
ar voru sögur. Það eru einmitt
þessar sögustundir sem ég kunni
alltaf að meta meira og meira með
árunum. Þínir einstöku hæfileikar
og innlifun í frásögnum komu mér
ósjaldan til að brosa og hlæja. Þú
varst svo mikill sögumaður í þér
og hafðir svo gaman af því að segja
frá enda hafðirðu lifað tímana
tvenna og þú varst með húmorinn
svo sannarlega í lagi. Sögurnar af
sveitastúlkunni úr Dölunum sem
var á svipstundu numin á brott af
menntamanninum honum afa mín-
um og gerð að heimsborgara,
stúlkan sem sigldi um heimsins höf
á tímum stríðsátaka og fluttist til
stórborgar í Kanada og ól þar sitt
fyrsta barn. Allar þessar sögur
sem ég fékk að njóta yfir heitum
kaffisopa, sögurnar af þér og þínu
fólki, Álfatröðum, Montréal og öðr-
um ævintýrum sem þú upplifðir
með honum afa mínum mun ég
aldrei gleyma.
Ég sakna þín mjög mikið, elsku
amma mín, en nú ertu komin á
góðan stað, stað sem hefur að
geyma gott fólk eins og þig. Lífið í
þessum heimi verður því miður
ekki samt án þín, amma mín, því
þú varst – eins og þú orðaðir það
stundum – alveg milljón!
Þinn
Ólafur „Sindri“ Helgason.
Elskuleg móðursystir, Ása
Hjartardóttir, er flogin með engl-
um.
Eftir sitjum við ástvinirnir og
varðveitum fallegar minningarnar.
Við lygnum aftur augum og
skoðum myndir hugans. Myndirn-
ar sem líða hjá eru með blúndum
og silkislaufum og í fjarska ómar
dillandi hlátur. Heillandi brosið er
á öllum myndunum og fas og yf-
irbragð sem hæfir aðeins hefðar-
dömu.
Það eru perlur og pallíettur allt
um kring og hlýlegar sögur af liðn-
um tímum í íslenskri sveit og fram-
andi löndum.
Og hláturinn er smitandi og
brosið líka. Það er lífsgleði sem
flæðir yfir minningasafnið og Ása
frænka átti nóg af þeirri gleði og
naut þess sem lífið gaf. Hún
gleymdi aldrei að njóta þess smáa
og gleðjast yfir fegurð og fjöl-
breytileika hversdagsins.
„Er ekki lífið dásamlegt,“ sagði
hún meira en spurði þegar við
fengum okkur bíltúr saman eða
sötruðum kaffi úr rósóttu postu-
líni. Þá höfum við ef til vill verið að
ræða um fólkið hennar – allt þetta
yndislega fólk hennar Ásu sem býr
um víða veröld. Ástvinina hafði
hún ætíð nálægt sér, spjallaði við
þá í síma og var umvafin nærveru
þeirra í gylltum og bróderuðum
myndarömmum allt um kring.
Fólkið sitt varðveitti hún í hjarta-
stað. Hún fylgdist með hverjum og
einum og var svo stolt og ánægð
með ættlegginn.
Og þótt lífið sé sjaldnast ein-
göngu dans á rósum þá var það svo
hjá móðursystur minni. Það var
meira meðvituð ákvörðun og yf-
irlýst stefna en að þannig hafi það
endilega alltaf verið. Og hún
kenndi okkur sem áfram höldum
æviför svo margt um hamingjuna –
kenndi okkur að hamingjan býr í
brjósti hvers manns sem leitar
ávallt uppi hið fegursta og góða.
Fagurkeri var hún frænka mín
og hafði næmt og listrænt auga og
haga hönd. Þannig bjó hún til
perlumskreytta dýrgripi með
saumnál að vopni. Smæstu atriði í
saumaskapnum sáust þá vart með
berum augum. Það var ævintýri að
reka nefið ofan í saumakassa og
fjársjóðskistur Ásu. Þar gleymdu
litlar manneskjur sér oft við að
dásama dýrðina og handfjatla út-
saum, dúkkur og skraut.
Stelpuskott efaðist eitt sinn um
tilurð jólasveina. Hún fitjaði upp á
trýnið og horfði vantrúuð á for-
eldrana að morgni dags í desem-
ber. Svo fór hún í heimsókn til Ásu
ömmusystur sinnar. Þar í glugga
var fjaðraður, bleikur inniskór með
dálitlum glaðningi í.
Seturðu skóinn út í glugga?
spurði krakkakrílið ömmusystur
sína undrandi.
Já, auðvitað. Gera það ekki allir?
sagði Ása frænka með leyndar-
dómsfullt blik í auga.
Þar með var það óvéfengjanlegt
að ævintýrin voru til og það voru
jólasveinar í þeim.
Við göngum saman þessa lífs-
göngu og gefum hvort öðru af nesti
okkar. Sumir gefa meira en aðrir
og sumir hafa kannski meira að
gefa. Þannig gaf Ása ástvinum sín-
um ómetanlegt fjársjóðskort svo
við megum leita þess góða og fal-
lega, varðveita í okkur barnið og
muna að hlæja og helst syngja dá-
lítið alla daga.
Blessuð sé minning minnar ást-
kæru frænku,
Kristín Helga Gunnarsdóttir.
Hún Ása mín var ein sú allra
ljúfasta og glaðlyndasta mann-
eskja sem ég hef kynnst. Ég hitti
Ásu fyrst haustið 1997 þegar við
Tandri vorum farin að vera saman
og það var í raun eins og við hefð-
um alltaf þekkst. Allt frá fyrstu
kynnum tók hún mér sem einni af
fjölskyldunni og fyrir mér var Ása
alltaf eins og mín þriðja amma.
Hún hafði mikla persónutöfra og
ég held að allir sem urðu svo lán-
samir að kynnast Ásu hafi orðið
pínulítið skotnir í henni. Viðhorf
Ásu til lífsins var aðdáunarvert og
gleðin ætíð í fyrirrúmi. Frænka
mín hafði eitt sinn á orði að Ása
hefði nærveru og útgeislun sem
líktist engli í mannsmynd. Alltaf
vel til höfð og dillandi hláturinn
dásamlegur. Sólgleraugun aldrei
langt undan því dagsbirtan sem
hún vildi gjarnan vera í gaf henni
stundum höfuðverk. Með sólgler-
augun á nefinu hélt Ása ákveðnu
skvísuútliti þó farin væri að nálg-
ast 90 árin. Hún var einnig ótrú-
lega fær í höndunum og mörg
listaverk liggja eftir hana m.a. hjá
okkar Tandra og krökkunum sem
við munum alltaf varðveita.
Margar góðar minningar hafa
reikað um hugann undanfarna
daga sem mér þykir svo vænt um.
Ferðin í Stykkishólm þar sem Ása
fékk að skoða húsið sem hún fædd-
ist í, allar heimsóknirnar í Hörða-
landið og síðar Lönguhlíðina, bæj-
arferðirnar og stórskemmtilegir
bíltúrar. Þar gaf Ása frásagnar-
gleðinni lausan tauminn og passaði
jafnvel stundum Arnar eða Söru
og Söndru í bílnum meðan ég bar
út jólakort eða sinnti öðrum erind-
um fyrir okkur báðar. Og Ása söng
þá hástöfum fyrir barnabarnabörn-
in sín á meðan ég hentist út úr
bílnum í stutta stund. Þannig lán-
aðist okkur Ásu að sinna ýmsum
erindum og ná frábærum bíltúr í
leiðinni. Og svo þegar komið var
aftur heim eftir góða bæjarferð
eða bíltúr sagði hún gjarnan með
mikilli gleði og hló dátt um leið:
Þetta var ekki jarðneskt heldur
himneskt!
Elsku Ása mín, takk fyrir
ógleymanlegar stundir. Lífsgleði
þín var einstök og okkur sem eftir
lifum frábært veganesti á lífsleið-
inni. Þín er og verður ávallt sárt
saknað. Ég las um daginn að glað-
lyndi sé stundum kallað sólskin
hjartans. Og þannig ætla ég alltaf
að minnast þín, með ljúfu sólskini í
hjartanu.
Guð blessi minningu Ásu sem nú
er farin á vit himneskra ævintýra.
Björk.
Ása frænka hefur kvatt. Á hug-
ann leitar fjöldi ljúfra minninga,
tengdar ótal samverustundum lið-
inna ára. Minningin um frænkuna
sem átti svo auðvelt með að um-
vefja alla hlýju og örlæti. Minn-
ingin um glaðlyndu og hláturmildu
frænkuna, sem hreif alla með sér í
glaðværðinni. Minningin um
frænkuna sem af eðlislægu næmi
var fljót til að bjóða sinn huggandi
faðm, þegar óharðnaður ungling-
urinn varð fyrir sínum fyrsta ást-
vinamissi.
Allt blúndum og pífum skreyttar
minningar, ilmandi af nýbökuðum
pönnukökum og heitu súkkulaði
við eldhúsborðið í Hörðalandinu og
kaffiilm í Lönguhlíðinni. Allar
þessar minningar og ennþá fleiri
er ég þakklát fyrir að eiga nú þeg-
ar leiðir skilja. Ég mun varðveita
þær um ókomna framtíð.
Ó ljóssins Guð, þú líknin manns,
þitt ljós af hæðum skín.
Vér synir og dætur sorga ranns,
vér sækjum öll til þín.
(Stefán frá Hvítadal.)
Elsku Stína, Hjörtur, Gummi,
ömmu og langömmu stelpur og
strákar, megi englarnir vaka yfir
ykkur og styrkja á sorgarstundu.
Blessuð sé minning Ásu frænku.
Dagmar.
Frænka mín og vinkona Ása
Hjartardóttir frá Álfatröðum í
Hörðudal í Dalasýslu lést sunnu-
daginn 24. ágúst sl. Mig langar að
minnast hennar með nokkrum orð-
um. Sex ára gömul flutti Ása með
foreldrum sínum og Ragnheiði
systur sinni að Álfatröðum, sem
var næsti bær við Dunk, æsku-
heimili mitt. Ég hélt alltaf mikið
uppá Ásu frænku mína, hún var
þremur árum eldri en ég og var
alltaf góð og skemmtileg við okkur
krakkana sem vorum yngri en hún.
Við hittum Ásu oft vegna þess að
hún var dugleg á hestum og henn-
ar starf var lengi að sækja kýr og
hesta og að fara í ýmsar sendiferð-
ir fyrir búið í Álfatröðum.
Mér þótti alltaf gaman að koma
að Álfatröðum. Móðir Ásu, Kristín
frænka mín, hafði verið á Kvenna-
skólanum og þar hafði hún lært
fallegan útsaum og fatasaum. Hún
saumaði oft svo fallega kjóla á Ásu
og systur hennar, þær Ragnheiði
og Erlu. Ása var einnig mjög
handlagin og hafði mikla ánægju af
handavinnu.
Leiðir okkar Ásu skildi nokkuð
eftir að hún giftist og flutti burt úr
Dölunum. Við fengum síðan tæki-
færi til að endurnýja kynnin þegar
við vorum báðar komnar á efri ár.
Þá hittumst við í félagsstarfi breið-
firskra kvenna og heimsóttum
hvor aðra. Okkur þótti gaman að
spjalla saman og rifja upp minn-
ingarnar frá uppvaxtarárunum í
Hörðudalnum.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Kæra frænka, ég kveð þig með
kærri þökk fyrir samfylgdina. Ég
bið Guð að styrkja börn Ásu og
fjölskyldur þeirra.
Jóhanna Anna Einarsdóttir
frá Dunk í Hörðudal.
Ása Hjartardóttir