Morgunblaðið - 13.09.2008, Blaðsíða 25
» „Í raun mætti gagnrýnamig fyrir að hafa rík-
isvætt. Enginn heilbrigð-
isráðherra hefur komið tann-
réttingum fyrir með þeim
hætti sem ég gerði á Land-
spítalanum. Ég hef eflt
Heyrnar- og talmeinastöðina
og samdi við spítalann á Ak-
ureyri um bæklunaraðgerðir.
Þetta mætti kalla ríkisvæð-
ingu. Er markmið mitt að rík-
isvæða heilbrigðisþjón-
ustuna? Nei! Markmið mitt er
að sjá til þess að fá eins mikla
þjónustu og gæði og mögulegt
er fyrir það fé sem ég hef. Ég
nota þær aðferðir sem þarf til
að láta það gerast.“
er eilífðarverkefni. Það mun aldrei koma sá
dagur að nokkur heilbrigðisráðherra segist
hróðugur hafa leyst öll vandamál og ekki geta
gert betur.
Það skiptir máli að skoða það sem aðrir
hafa gert, læra af þeim og forðast kreddur,
eins og til dæmis kreddur um rekstrarform.
Okkur veitir ekkert af að vera opin fyrir fjöl-
breyttum úrræðum og fjölbreyttum rekstr-
arformum ef við ætlum að vera með heilbrigð-
isþjónustu á heimsmælikvarða fyrir alla
Íslendinga. Það er alveg ljóst að það verður
aukin eftirspurn eftir heilbrigðisþjónustu
vegna þess að þjóðin er að eldast. Það er verk-
efni og tækifæri en ekki vandamál. Þú spyrð
ekki um rekstrarform – þú spyrð um það
hvernig þú getur þjónað fólkinu best.“
Á fólk að geta keypt sig fram hjá biðröðum
í heilbrigðiskerfinu?
„Ef við stöndum okkur í því að vera með
nægt framboð af heilbrigðisþjónustu, ef við
vinnum vel, þarf ekki að koma til þess að
menn séu að velta slíkum hlutum fyrir sér. En
ef við höfum ekki nægt framboð og fólk þarf
að bíða mjög lengi eftir þjónustu reynir fólk
að bjarga málunum með einhverjum öðrum
hætti. Fólk getur nú þegar farið til útlanda og
það verður ekki bannað en ef okkur tekst það
sem við ætlum okkur, að vera með nægt fram-
boð, verðum við með þjónustu sem allir Ís-
lendingar nýta sér vegna þess að það væri frá-
leitt fyrir þá að gera eitthvað annað.“
Ekki í Truman Show
Laxveiðiferð sem þú fórst í hefur verið
nokkuð í umræðunni. Voru ekki mistök að
þiggja boð í laxveiði í nafni stórfyrirtækis eins
og Baugs?
„Ef ég hefði þegið boð frá stórfyrirtæki þá
hefðu það verið mistök. En það gerði ég ekki.
Ég setti mér það viðmið fyrir tuttugu árum,
þegar ég byrjaði í stjórnmálum, að þiggja ekki
boðsferðir frá fyrirtækjum, hvorki stórum né
smáum, og hef staðið við það. Í þessu tilviki
bauð vinur minn mér í veiði og greiddi fyrir
veiðileyfið. Ég endurgreiddi honum síðan og
sagði við hann að ég vildi hafa þá reglu að
borga alltaf fyrir mínar veiðiferðir sjálfur.“
Þú vilt ekki sýna kvittun um að þú hafir
borgað ferðina. Af hverju?
„Ég hugsa þetta í prinsippum. Ég ætla ekki
að halda því fram að ég hafi aldrei þegið neitt
af vinum mínum. Ég þigg matarboð og þvíum-
líkt og svo sannarlega veiti ég vinum mínum
sambærilega hluti. Ég vona að slíkt verði ekki
gert tortryggilegt, þá erum við komin í svolít-
ið sérkennilega stöðu. Ég braut ekki reglur á
neinn hátt en svo eru einhverjir að fara fram á
að ég opni heimabankann minn. Hvað verður
þá farið fram á næst? Einhvers staðar verður
maður að draga mörkin. Ég er stjórn-
málamaður og opinber persóna en ég er ekki
tilbúinn að verða einhver Jim Carrey í Trum-
an Show.“
Var í þessari ferð talað um orkumál og
hugsanlega sameiningu REI og Geysir Green,
eins og látið hefur verið liggja að?
„Í þessari ferð voru gamlir veiðifélagar,
karlar og konur, sem voru að veiða saman og
hafa veitt saman í áratugi. Þarna heyrði ég
alls kyns veiðisögur. Þarna var ekki talað um
viðskipti. Annars er kaldhæðnin í þessu sú að
ég hef eiginlega engan áhuga á laxveiði. Þetta
er held ég eina laxveiðiferðin sem ég hef farið
í fyrir utan eina í Elliðaárnar sem borg-
arfulltrúi.“
Ögmundur Jónasson setti mynd af þér með
Gaddafi Líbíuforseta á heimasíðu sína til að
leggja áherslu á þá skoðun sína að þú sért á
rangri braut með Sjúkratryggingalögin. Tek-
urðu gagnrýni nærri þér?
„Málefnaleg gagnrýni er eðlilegasti hlutur í
heimi. Stjórnmálamenn sem kveinka sér und-
an gagnrýni andstæðinga sinna eiga að hasla
sér völl á öðrum vettvangi. Þessi framsetning
Ögmundar dæmir sig hins vegar sjálf. Ef Ög-
mundur Jónasson vill líkja samferðamönnum
sínum við fjöldamorðingja þá er það hans
mál.“
Góður andi í ríkisstjórninni
Hvernig er ríkisstjórnarsamstarfið, er ekki
smá pirringur milli ríkisstjórnarflokkanna?
„Það er mjög gott að vinna í ríkisstjórninni.
Að stærstum hluta hefur samstarfið gengið
mjög vel en það liggur ljóst fyrir að það hefur
annað yfirbragð en í síðustu ríkisstjórn.“
Finnst þér Samfylkingin stundum of yf-
irlýsingaglöð?
„Ég held að almenna reglan sé sú að betra
er að segja minna og gera meira. Ef menn eru
ósáttir við eitthvað er betra að setjast yfir
málið fremur en ræða það í fjölmiðlum. Menn
eru misjafnlega fljótir að átta sig þessu, jafn-
vel þótt þeir hafi verið lengi á vettvangi
stjórnmálanna, en gamanlaust – traust bygg-
ist á því að finna lausnir og við gerum það í
þessu samstarfi. Það ríkir góður andi í þessari
ríkisstjórn.“
Kjaradeila ljósmæðra er í hnút. Hvað finnst
þér sem heilbrigðisráðherra um málið?
„Ég hef miklar áhyggjur af þessari kjara-
deilu og mögulegum afleiðingum hennar. Ég
geri þá kröfu til samningsaðila að þeir nái nið-
urstöðu áður en til allsherjarverkfalls kemur.
Það er of mikið í húfi.“
Finnst þér rétt að fjármálaráðherra stefni
Ljósmæðrafélaginu?
„Báðir aðilar, kannski sérstaklega fjár-
málaráðherra, eru í mjög erfiðri stöðu núna. Á
okkur hinum hvílir líka mikil ábyrgð, sér-
staklega í þessari viðkvæmu stöðu og það er
mjög mikilvægt að við segjum ekkert sem get-
ur gert viðsemjendum erfiðara fyrir. Þessi
kjaradeila verður leyst við samningaborðið en
ekki í fjölmiðlum.“
Hefurðu samúð með málstað ljósmæðra?
„Það er erfitt fyrir mig að gera upp á milli
stétta í heilbrigðisþjónustunni og ég mun ekki
gera það. Svo sannarlega vitum við öll að ljós-
mæður vinna ákaflega mikilvæg störf. Ég
vonast til að farsæl lausn náist í þeirra kjara-
mál sem fyrst. En ég er algjörlega meðvitaður
um það að lausnin fæst við samningaborðið og
ummæli mín og annarra ráðherra skipta litlu
máli þar um.“
Þrífst á krefjandi verkefnum
Menn velta því fyrir sér hver verði næsti
formaður Sjálfstæðisflokksins. Þú hlýtur að
hafa áhuga á starfinu?
„Ég er ekkert að hugsa um það. Við erum
með mjög góðan og öflugan formann og for-
sætisráðherra í Geir Haarde og hann verður
formaður í mjög langan tíma. Það sýnir sig
best núna þegar gefur á að það skiptir máli að
hafa traustan og öflugan forystumann sem fer
ekki á taugum af minnsta tilefni. Það er ágætt
að bera saman yfirlýsingar ýmissa stjórn-
málaleiðtoga núna og meta hvað þeir hefðu
gert í þeirri stöðu sem komin er upp. Það er
augljóst að þeir hefðu allir farið á taugum fyr-
ir löngu með skelfilegum afleiðingum fyrir
þjóðina.“
Konan þín Ágústa Johnson er fram-
kvæmdastjóri. Þið eruð því bæði í annasömum
störfum. Er einhver tími eftir fyrir börnin
ykkar fjögur?
„Þetta er ekkert öðruvísi hjá okkur en öðr-
um, alls ekki auðvelt. Tíminn líður gríðarlega
hratt og maður hefur bara ákveðinn tíma með
börnunum og það er mikilvægt að nýta hann
vel. Pabbi segir að maður hafi börnin að láni
til fimmtán ára aldurs og svo verði maður
bara að vona það besta. Ég held að það sé
nokkuð til í því. Maður verður að ala börn upp
í að verða sjálfstæðir einstaklingar og getur
ekki kvartað þegar kemur að því að þau stigi
slík skref. Mér sýnist hafa gengið ágætlega
hjá okkur að samræna fjölskyldulíf og starf en
það hefst ekki án fyrirhafnar.“
Ráðherrastarf er örugglega annasamt og
slítandi, hvað gerirðu til að halda hugarorku
og einbeitingu?
„Ég hef óskaplega gaman af að vinna. Þetta
ráðherrastarf hefur verið gríðarleg vinna og
það er kúnst að kúpla sig frá því. En ef maður
nær ekki að hvíla sig er hætt við að maður
verði eins og kerti sem brennur í báða enda.
Ég reyni að hreyfa mig og fer í reglulega í lík-
amsræktarstöð og það skiptir máli. Svo fer ég
oft í sund með tvíburunum og það er mjög góð
leið til að hafa áhyggjur af einhverju öðru en
rekstri heilbrigðisstofnana. Við Ágústa gæt-
um þess að eiga stundir þar sem við erum
bara tvö í helgarferðum innanlands eða utan-
lands. En vinnan tekur mestan hluta tíma
míns. Og þá skiptir samstarfsfólkið ekki litlu
máli. Í heilbrigðisráðuneytinu er ég um-
kringdur góðu og öflugu fagfólki og það er
ekki verra að þessi hópur er mjög skemmti-
legur. Starf mitt nú er án vafa mest krefjandi
verkefni sem ég hef tekið að mér. Og ég er
svo heppinn að þrífast á krefjandi verk-
efnum.“
Morgunblaðið/Golli
» „Ég held að allir Íslend-ingar séu þeirrar skoð-
unar að hér eigi að vera heil-
brigðisþjónusta á
heimsmælikvarða fyrir alla
Íslendinga. Samkvæmt því
vinn ég og minn flokkur.
Þetta er eilífðarverkefni. Það
mun aldrei koma sá dagur að
nokkur heilbrigðisráðherra
segist hróðugur hafa leyst öll
vandamál og ekki geta gert
betur.“
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. SEPTEMBER 2008 25
Ég braut ekki reglur á neinn hátt
en svo eru einhverjir að fara fram
á að ég opni heimabankann minn.
Hvað verður þá farið fram á næst? Ein-
hvers staðar verður maður að draga
mörkin. Ég er stjórnmálamaður og op-
inber persóna en ég er ekki tilbúinn að
verða einhver Jim Carrey í Truman
Show.“
››
» „Ég hef miklar áhyggj-ur af þessari kjaradeilu
og mögulegum afleiðingum
hennar. Ég geri þá kröfu til
samningsaðila að þeir nái nið-
urstöðu áður en til allsherj-
arverkfalls kemur. Það er of
mikið í húfi.“